Свет
Европска верзија на планот на Трамп за Украина: точката 3 е целосно избришана
Преговорите за прекин на руската агресивна војна во Украина се во полн ек, но американскиот план од 28 точки предизвика загриженост во Европа. Како резултат на тоа, европските партнери одговорија со детален контрапредлог кој значително омекнува голем број клучни точки во корист на Украина, пишува германскиот Велт, додавајќи дека новинската агенција Ројтерс имала пристап до целиот документ. Треба да се напомене дека претходно беше протечен и посебен европски план за Украина.
Според европскиот предлог, Киев повеќе нема да биде должен да ѝ ги предаде на Русија териториите што сè уште ги контролира, а нема и фактичко признавање на териториите што ги окупира Русија. Понатаму, се предлага да се ограничи големината на украинските вооружени сили на 800.000 војници, наместо 600.000 како што е наведено во американскиот план. Една од клучните промени се однесува и на замрзнатите руски државни средства, кои би биле одмрзнати дури откако Русија ќе плати надомест за воена штета.
Особено е значајно што третата точка од американскиот план е целосно избришана. Во него се наведува: „Од Русија се очекува да не ги напаѓа своите соседни земји и дека НАТО нема дополнително да се шири“. Европската верзија, исто така, не го исклучува експлицитно идното пристапување на Украина во НАТО, ниту одобрува општа амнестија за воени злосторства. Рокот за одржување избори во Украина, кој беше поставен на 100 дена во американскиот план, повеќе не се споменува; наместо тоа, се наведува дека тие треба да се организираат „што е можно поскоро“.
Во моментов не е познато до кој степен овие предложени промени се прифатени во преговорите меѓу САД и Украина во Женева. Сепак, според американската влада, постигнат е „огромен напредок“ и Украина сега е задоволна од планот.
27-те точки на ЕУ за прекин на војната во Украина:
1. Потврден е суверенитетот на Украина.
2. Склучен е сеопфатен и целосен пакт за ненапаѓање меѓу Русија, Украина и НАТО. Сите двосмислености од последните 30 години ќе бидат отстранети.
3. (Избришано: 3. Се очекува Русија да не ги нападне своите соседни земји и дека НАТО нема дополнително да се шири.)
4. По потпишувањето на мировниот договор, ќе се одржи дијалог меѓу Русија и НАТО за да се решат сите безбедносни проблеми и да се создаде средина за деескалација што ќе обезбеди глобална безбедност и ќе ги подобри можностите за вмрежување и идните економски можности.
5. Украина ќе добие цврсти безбедносни гаранции.
6. Големината на украинската армија во мирно време треба да биде ограничена на 800.000.
7. Пристапувањето на Украина во НАТО зависи од консензус меѓу членките на НАТО, кој, сепак, не постои.
8. НАТО ја изјавува својата подготвеност трајно да не стационира трупи под нејзина команда во Украина во мирновременски услови.
9. Борбени авиони на НАТО ќе бидат стационирани во Полска.
10. Американска гаранција што одговара на Член 5 (Обврска за меѓусебна помош на НАТО).
- САД добиваат гаранциска накнада.
- Доколку Украина ја нападне Русија, ја губи гаранцијата.
- Доколку Русија ја нападне Украина, со силен координиран воен одговор, сите глобални санкции ќе бидат вратени и секое признавање на нова територија ќе биде повлечено, како и сите други придобивки од овој договор.
11. Украина ги исполнува условите за членство во ЕУ и, во текот на периодот на разгледување, добива краткорочен поовластен пристап до европскиот пазар.
12. Голем глобален пакет за обнова на Украина, вклучувајќи, но не ограничувајќи се на:
- Воспоставување на Фонд за развој на Украина за инвестирање во индустрии со висок раст, како што се технологија, центри за податоци и проекти за вештачка интелигенција.
- Соединетите Американски Држави ќе работат со Украина за заедничка обнова, проширување, модернизација и управување со гасната инфраструктура на Украина, вклучувајќи ги нејзините цевководи и складишта.
- Заеднички напори за обнова на областите разурнати од војната, така што градовите и станбените области ќе можат да бидат обновени, рехабилитирани и модернизирани.
- Развој на инфраструктурата.
- Екстракција на минерални и природни ресурси.
- Светската банка ќе состави посебен пакет за финансирање за финансиска поддршка на овие напори.
13. Русија треба постепено да се реинтегрира во глобалната економија.
- Олеснувањето на санкциите ќе се дискутира и ќе се договара постепено и од случај до случај.
- Соединетите Американски Држави ќе склучат долгорочен договор за економска соработка за унапредување на меѓусебниот развој во областите на енергетиката, природните ресурси, инфраструктурата, вештачката интелигенција, центрите за податоци, ретките метали, заедничките проекти во Арктикот, како и разни други меѓусебно корисни деловни можности.
- Русија ќе биде повторно примена во Г8.
14. Украина ќе биде целосно обновена и финансиски компензирана, вклучително и преку рускиот државен имот кој ќе остане замрзнат сè додека Русија не ја компензира Украина.
15. Ќе се формира заедничка работна група за безбедност со учество на САД, Украина, Русија и Европејците за промовирање и спроведување на сите одредби од овој договор.
16. Русија законски ќе воспостави политика на неагресија кон Европа и Украина.
17. САД и Русија се согласуваат да го продолжат Договорот за неширење и контрола на нуклеарно оружје, вклучително и Fair Start.
18. Украина ја изјавува својата подготвеност да остане држава без нуклеарно оружје, во согласност со Договорот за неширење на нуклеарно оружје.
19. Нуклеарната централа Запорожје ќе биде рестартирана под надзор на МААЕ, а произведената електрична енергија ќе биде подеднакво поделена (50:50) меѓу Русија и Украина.
20. Украина ги усвојува правилата на ЕУ за верска толеранција и заштита на јазичните малцинства.
21. Територии: Украина се обврзува да не ги враќа своите окупирани територии со воени средства. Преговорите за размена на територии започнуваат на линијата на контакт.
22. Откако ќе се постигнат идните територијални договори, и Руската Федерација и Украина се обврзуваат да не ги менуваат овие договори со сила. Во случај на прекршување на оваа обврска, сите безбедносни гаранции престануваат да важат.
23. Русија не смее да се меша во користењето на Днепар од страна на Украина за комерцијални цели, а ќе се постигнат договори за да се овозможи непречен транспорт на жито преку Црното Море.
24. Ќе се формира хуманитарен комитет за решавање на нерешените прашања:
- Сите преостанати затвореници и тела ќе бидат разменети по принципот „сите за сите“.
- Сите цивилни затвореници и заложници, вклучително и децата, ќе бидат вратени.
- Ќе има програма за повторно обединување на семејствата.
- Ќе се преземат мерки за ублажување на страдањата на жртвите од конфликтот.
25. Украина ќе одржи избори што е можно поскоро по потпишувањето на мировниот договор.
26. Ќе се преземат мерки за ублажување на страдањата на жртвите од конфликтот.
27. Овој договор ќе биде правно обврзувачки. Неговото спроведување ќе го следи и гарантира Мировниот совет, со кој претседава претседателот Доналд Џ. Трамп. Во случај на прекршувања, ќе се воведат санкции.
28. По согласност на сите страни во овој меморандум, прекинот на огнот ќе стапи во сила штом двете страни ќе се повлечат на договорените точки за да започнат со спроведување на договорот. Модалитетите на прекинот на огнот, вклучително и мониторингот, ќе бидат договорени меѓу двете страни под надзор на САД.
фото: принтскрин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Без Америка, Европа запаѓа во воен ќорсокак, вели Орбан
Унгарскиот премиер Виктор Орбан оцени дека американскиот мировен план претставува „излез од ќорсокакот“ и потенцијална „пресвртница“ во украинската криза, нагласувајќи дека Европската Унија е должна да го преиспита претходниот пристап кон финансирањето на воените операции на Киев.
Според него, Брисел треба да престане да обезбедува средства за поддршка на Украина, а овој став директно ѝ го пренесе на претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен. Орбан предупреди дека во спротивно Унгарија ќе биде подготвена да го блокира целиот пакет помош на ЕУ, бидејќи верува дека европските даночни обврзници повеќе не можат да ги сносат трошоците за „војна без шанса за победа“.
Тој истакна дека прекинот на непријателствата ќе бара од европските лидери да ги признаат сопствените грешки, особено во однос на проценките дека е можно да се извојува победа исклучиво со материјална и воена поддршка од Западот. На социјалните мрежи, Орбан истакна дека во текот на претходните три и пол години, огромна количина европски пари е потрошена „за војна што не може да се добие на фронтот“.
„Доколку лидерите кои се залагаат за продолжување на воената политика продолжат да ја снабдуваат Украина со пари и оружје без поддршка од САД, тие ризикуваат да отворат пат кон директен европско-руски конфликт“, рече унгарскиот премиер.
Орбан, кој се смета за еден од најблиските европски сојузници на американскиот претседател Доналд Трамп, проценува дека отфрлањето на мировниот план на Вашингтон би довело до долгорочно заладување на американскиот интерес во овој конфликт. Ова, предупредува тој, би ги оставило земјите од Европската Унија сами да се справат со последиците – за што, според него, не се подготвени.
Во Брисел, потегот на Орбан се смета за нов фактор на поделба во рамките на Унијата, но унгарскиот премиер останува на мислењето дека европските лидери имаат само две опции: да ги признаат сопствените неуспеси во политиката кон Русија или да продолжат по патот на ескалација, што, како што нагласува, би можело да доведе до „трагични последици“.
Будимпешта, заклучува Орбан, нема да ја поддржи политиката на конфронтација, туку „секогаш ќе го избере патот на мирот“.
Фото: принтскрин
Свет
Косачев: Западот ја предаде Украина
Западот ја „предаде“ Украина, лишувајќи ја од консолидирана поддршка, според потпретседателот на Советот на Руската Федерација, Константин Косачев.
Според сенаторот, ситуацијата по настаните од последните неколку дена изгледа вака: САД веруваат дека продолжувањето на конфликтот не е можно и инсистираат на преговори. Русија, од своја страна, е подготвена за преговори, но е подготвена и да продолжи да се бори во случај на нивен неуспех. Од друга страна, ЕУ ги прекинува преговорите затоа што верува дека „е пожелно конфликтот да продолжи“.
„А што е со Украина? Во исто време е растргната во сите правци и е држена во стапица, колку и да звучи парадоксално. Не може да издржи продолжување на борбата без консолидирана надворешна поддршка од Западот, која веќе ја нема. Но, не е ниту подготвена за преговори, бидејќи би морала да ги води од позиција на поразена страна, а не на победник. Плус, корупциски скандали – јамката се стега. Ја напуштија Украина. И таму е пад, а тука – каде и да оди, само талка во стапица“, напиша тој на својот Телеграм канал.
Претходниот ден, САД и Украина одржаа консултации за „мировниот план“ на Вашингтон, кој содржи 28 точки. Државниот секретар Марко Рубио ја нарече средбата „најпродуктивна“ за време на целиот конфликт. Украинските медиуми објавија дека Вашингтон и Киев успеале да го координираат поголемиот дел од планот. Како што изјави Рубио, САД се согласиле конкретно да ги разгледаат точките поврзани со европската интеграција на Украина и нејзиното членство во НАТО.
Според западниот печат, првичната верзија на американскиот „мировен план“ вклучувала повлекување на Украина од членството во НАТО – и обврска на алијансата да не го интегрира Киев, како и признавање од страна на Вашингтон на суверенитетот на Русија над Крим и Донбас, повлекување на украинските сили од територијата на Донецката Народна Република, државен статус на рускиот јазик во Украина, ограничување на големината на украинската армија и укинување на антируските санкции.
Фото: принтскрин
Свет
Финска објави дека ќе бара нова единица на НАТО
Финскиот министер за одбрана Анти Хаканен изјави дека земјата има намера да побара Единицата за команден и контролен систем на НАТО да биде сместена во Финска.
Во писмена изјава, која ја пренесе финското Министерство за одбрана, Хаканен рече дека единицата, која би имала 50 членови, доколку се имплементира, ќе биде дел од командната структура на НАТО, а нејзиното одржување, како и изградбата на потребните сместувачки капацитети, ќе бидат кофинансирани од НАТО, пренесува Yle.
„Единицата за команден и контролен систем би понудила можност за развој на компатибилноста на финските национални и службите за команден и контролен систем на НАТО“, рече Хаканен.
Планирано е одлуките за ова прашање да се донесат на состанок на министрите за одбрана на НАТО во февруари 2026 година, пренесува Танјуг.
Фото: принтскрин

