Топ
Предвремени парламентарни избори во Шпанија што може да ја вратат екстремната десница на власт
Шпанците денеска гласаат на предвремени парламентарни избори, на кои одлучуваат дали ќе дадат нова шанса да владеат со социјалистите, на чело со актуелниот премиер Педро Санчез, или ќе и дадат доверба на десницата, на чело со Алберто Нуњез Фејхо, пренесоа светските агенции.
Анкетите на јавното мислење од минатиот понеделник предвбидуваат речиси сигурна победа на десничарската Народна партија на Фејхо. Но, последните анкети беа објавени, како што налага законот, пет дена пред гласањето, што ги прави анкетарите претпазливи. Не се знае за кого во последен момент ќе одлучат да гласаат оние Шпанци кои на почетокот на минатата недела рекоа дека се уште се неопределени, секој петти гласач.
Два и пол милиони граѓани со право на глас веќе гласаа по пошта. Право на глас имаат вкупно 37,5 милиони Шпанци.
Целта на Фејхо на овие избори е освојување 176 места во Долниот дом на парламентот, со што би добил апсолутно мнозинство. Но, анкетите покажуваат дека за таа цел тој мора да побара поддршка од друга политичка сила. А најверојатно тоа ќе биде партијата на екстремната десница Вокс, што се појави пред 10 години како резултат на расколот во редовите на Народната партија.
Народната партија и Вокс веќе склучија договор за владеење во неколку места во земјата, по локалните избори на 28 мај. Но, ова ја става Народната партија во непријатна позиција, бидејќи Вокс не крие кои се нејзините приоритети, имено негирање на климатските промени, отфрлање на поимот родово засновано насилство, отфрлање на се што е трансродово, тврда линија за имиграцијата.
Лидерот на Вокс, Сантијаго Абаскал, исто така, веќе го предупреди Фејхо дека цената на поддршката на неговата партија за Народната партија во парламентот ќе биде учество во идната влада. И ова ќе го означи враќањето на екстремната десница на власт во Шпанија речиси половина век по крајот на франкоистичката диктатура.
Истовремено, поранешниот премиер Педро Санчез и неговите социјалисти се обидоа да го направат стравот од доаѓањето на Вокс на власт главен аргумент на нивната изборна кампања.
Единствената алтернатива на можната влада на Народната партија и Вокс е зачувувањето на моќта на сегашната левичарска коалиција формирана во 2020 година меѓу социјалистите и радикалната левица, која, сепак, повеќе не е отелотворена од Подемос. Таа партија беше апсорбирана и заменета оваа година со коалицијата Сумар, предводена од поранешната министерка за труд Јоланда Дијаз, која е комунистка и позната како многу прагматична.
Сепак, според социолозите, мали се шансите социјалистите, поддржани од другите леви партии, да останат на власт.
Ако се работи за парламент без апсолутно мнозинство, за неколку месеци може да има нови избори, што би претставувало голем ризик за државата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Нов масовен напад: руски беспилотни летала го бомбардираат украинскиот град Суми
Руски беспилотни летала го нападнаа северниот украински град Суми доцна синоќа, што е втор голем напад врз градот за 24 часа, предизвикувајќи прекин на електричната енергија, изјави регионалниот гувернер.
Right now, Sumy is under a drone attack — 15 explosions in just half an hour.
Most of the city is without power, the water supply is on backup, and hospitals are running on generators.
russia is a terrorist state. pic.twitter.com/YMFfkrdNy5
— UAVoyager🇺🇦 (@NAFOvoyager) December 8, 2025
„Во рок од половина час, Русите извршија повеќе од 10 напади со беспилотни летала врз градот“, напиша гувернерот Олех Хрихоров на Телеграм. „Во Суми нема електрична енергија. Дел од критичната инфраструктура работи на резервни извори на енергија“, рече Хрихоров.
Тој рече дека службените лица проверуваат дали има жртви и дека струјата ќе биде вратена штом ќе биде безбедно. Суми, град со околу 250.000 жители, беше честа цел на руски напади пред почетокот на војната во февруари 2022 година.
Претходно, истакна Хрихоров, руски беспилотни летала погодија станбена зграда во градот, при што беа повредени седум лица.
Руските напади врз Украина веќе со месеци се насочени кон енергетски цели таму.
Свет
Трамп му се заканува на Мексико со царини
Американскиот претседател Доналд Трамп го обвини Мексико дека неправедно се однесува кон американските земјоделци и се закани дека ќе воведе повисоки тарифи, наведувајќи прекршувања на договорот за вода што им штети на земјоделците од Тексас. Трамп ги објави своите намери на социјалната мрежа Truth Social, повторно посегнувајќи по своето омилено економско оружје, објавува CNN.
„Во моментов, Мексико не реагира, а тоа е многу неправедно кон нашите американски земјоделци кои ја заслужуваат оваа многу потребна вода“, рече Трамп. „Затоа одобрив документација за воведување тарифа од 5% за Мексико ако оваа вода НЕ се пушти, СЕГА“.
Во срцето на спорот е Договорот за вода Колорадо-Тихуана-Рио Гранде, потпишан во 1944 година. Според него, САД треба да добиваат просечно најмалку 350.000 акри-стапки вода од притоките на Рио Гранде секоја година. САД го обвинуваат Мексико дека со децении не ги исполнува своите обврски.
Според проценките на Меѓународната комисија за граници и води, американска владина агенција, Мексико им должи на САД 73.000 акри-стапки вода во текот на изминатите пет години. Иако Мексико можеби е договорно обврзано да ја надомести разликата во текот на следните пет години, толкувањето во голема мера зависи од недефинираната состојба на „вонредна суша“.
Суша во Тексас и загуби од милијарди долари
Тексас во моментов се соочува со суша, поради што многу земјоделци не можат да ги наводнуваат своите посеви и добиток. Локалните власти и членовите на Конгресот веќе предупредија за проблемот, а претходно оваа година беше поднесен закон за казнување на Мексико, но тој не беше усвоен.
Републиканецот од Тексас, Џоди Арингтон, на сослушувањето во Претставничкиот дом минатата година изјави дека недостигот на вода од Мексико довел до загуба од милијарда долари во наводнуваните посеви во неговата држава.
Ова не е прв пат Трамп да се закани дека ќе го стори тоа по ова прашање. Во април, тој објави слична закана на Truth Social за неодредена тарифа и можни санкции доколку Мексико не ја отпушти водата што им ја должи на Соединетите Држави.
Неизвесна иднина на трговскиот договор
Мексико е најголемиот трговски партнер на Америка, а дополнителна царина од 5% би го зголемила вкупниот данок на мексиканската стока увезена во САД на 30%.
Сепак, не е јасно какво вистинско влијание би имале царините, доколку воопшто бидат воведени. Огромното мнозинство мексикански стоки во моментов се ослободени од царините на Трамп според условите на Договорот меѓу САД, Мексико и Канада (USMCA).
Но, судбината на тој договор е неизвесна. Ревизијата е закажана за јули следната година, а администрацијата на Трамп веќе сигнализираше дека е подготвена да го остави договорот да истече, што би отворило врата за нови трговски тензии.
Свет
(Видео) Заврши средбата на Зеленски со европските лидери: „Судбината на Украина е судбина на Европа“
По повеќе од два часа на Даунинг стрит 10 во Лондон, се чини дека разговорите завршија – Кир Стармер, Емануел Макрон, Фридрих Мерц и Володимир Зеленски се збогуваа на влезот во резиденцијата на британскиот премиер.
Потоа Мерц и Макрон заминаа, додека Стармер и Зеленски се вратија на Даунинг стрит 10.
Leaders of Ukraine, United Kingdom, France and Germany are meeting in London today.
Chancellor Merz:
The destiny of Ukraine is the destiny of Europe. pic.twitter.com/VWVGJ9uMhD— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) December 8, 2025
На почетокот на средбата, камерите беа присутни и ги снимија првите изјави на челниците.
Зеленски рече: „Единството меѓу Европа, Украина и САД е она што е важно денес“. Во своите забелешки, тој им се заблагодари на сојузниците за организирањето на состанокот, додавајќи: „Мислам дека е многу важно да се организираат вакви состаноци“.
Емануел Макрон кажа дека руската економија почнува да страда, особено по најновите санкции.
„Сите ја поддржуваме Украина и сите го поддржуваме мирот“, додаде францускиот лидер.
Фридрих Мерц рече дека е „скептичен во врска со некои детали во документите што доаѓаат од САД“.
„Ја поддржуваме вашата земја затоа што сите знаеме дека судбината на Украина е судбина на Европа“, му рече Мерц на Зеленски.
Не се очекува да се одржи прес-конференција за напредокот на разговорите, но се очекува писмена изјава, која треба да даде некои детали за она што беше кажано.
„Разговорите со претставниците на САД за мировниот план за Украина беа конструктивни, но не и едноставни“, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски во говорот синоќа пред планираните консултации со европските лидери во наредните денови.
Зеленски разговараше во саботата со специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, и зетот на Трамп, Џаред Кушнер. Планирани се понатамошни разговори во Брисел.
Трамп го обвини Зеленски дека „сè уште не го прочитал“ предлогот за нов мировен договор и рече дека „не е сигурен дали Зеленски ќе се согласи со предлогот“. Зеленски, од друга страна, вели дека „американските претставници ги знаат основните украински позиции“.

