Топ
Предвремени парламентарни избори во Шпанија што може да ја вратат екстремната десница на власт
Шпанците денеска гласаат на предвремени парламентарни избори, на кои одлучуваат дали ќе дадат нова шанса да владеат со социјалистите, на чело со актуелниот премиер Педро Санчез, или ќе и дадат доверба на десницата, на чело со Алберто Нуњез Фејхо, пренесоа светските агенции.
Анкетите на јавното мислење од минатиот понеделник предвбидуваат речиси сигурна победа на десничарската Народна партија на Фејхо. Но, последните анкети беа објавени, како што налага законот, пет дена пред гласањето, што ги прави анкетарите претпазливи. Не се знае за кого во последен момент ќе одлучат да гласаат оние Шпанци кои на почетокот на минатата недела рекоа дека се уште се неопределени, секој петти гласач.
Два и пол милиони граѓани со право на глас веќе гласаа по пошта. Право на глас имаат вкупно 37,5 милиони Шпанци.
Целта на Фејхо на овие избори е освојување 176 места во Долниот дом на парламентот, со што би добил апсолутно мнозинство. Но, анкетите покажуваат дека за таа цел тој мора да побара поддршка од друга политичка сила. А најверојатно тоа ќе биде партијата на екстремната десница Вокс, што се појави пред 10 години како резултат на расколот во редовите на Народната партија.
Народната партија и Вокс веќе склучија договор за владеење во неколку места во земјата, по локалните избори на 28 мај. Но, ова ја става Народната партија во непријатна позиција, бидејќи Вокс не крие кои се нејзините приоритети, имено негирање на климатските промени, отфрлање на поимот родово засновано насилство, отфрлање на се што е трансродово, тврда линија за имиграцијата.
Лидерот на Вокс, Сантијаго Абаскал, исто така, веќе го предупреди Фејхо дека цената на поддршката на неговата партија за Народната партија во парламентот ќе биде учество во идната влада. И ова ќе го означи враќањето на екстремната десница на власт во Шпанија речиси половина век по крајот на франкоистичката диктатура.
Истовремено, поранешниот премиер Педро Санчез и неговите социјалисти се обидоа да го направат стравот од доаѓањето на Вокс на власт главен аргумент на нивната изборна кампања.
Единствената алтернатива на можната влада на Народната партија и Вокс е зачувувањето на моќта на сегашната левичарска коалиција формирана во 2020 година меѓу социјалистите и радикалната левица, која, сепак, повеќе не е отелотворена од Подемос. Таа партија беше апсорбирана и заменета оваа година со коалицијата Сумар, предводена од поранешната министерка за труд Јоланда Дијаз, која е комунистка и позната како многу прагматична.
Сепак, според социолозите, мали се шансите социјалистите, поддржани од другите леви партии, да останат на власт.
Ако се работи за парламент без апсолутно мнозинство, за неколку месеци може да има нови избори, што би претставувало голем ризик за државата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Топ
42-годишник пронајден мртов кај селото Нераште: наредена е обдукција, ќе се вештачат траги најдени на местото
Обвинителството извести дека е извршен увид на лице место, дадени се повеќе насоки и наредби со цел откривање на сторителите поради сомненија дека смртта на 42-годишникот пронајден во атарот на селото Нераште, е резултат на кривично дело.
„Дадена е наредба за обдукција, наредба за подигање на возилото и други траги од лице место на кои ќе се врши вештачење, наредба за обезбедување на снимки од видео надзор, како и други докази. По наредбите се постапува“, соопштуваат од Обвинителството.
Вчера во попладневните часови тетовската полиција пронајде безживно тело на 42-годишник, жител на Тетово, кој бил пријавен како исчезнат од својата сопруга.
Според информациите од СВР Тетово, полициски службеници од Полициското одделение Теарце го забележале возилото „ауди“ во атарот на селото Нераште.
Во автомобилот било пронајдено машко лице без знаци на живот, со прострелна рана во пределот на главата и видлива дупка од куршум на возачкото стакло.
Македонија
Голема полициска акција: претреси во Скопје, Куманово и на други локации
Во координација со Основното јавно обвинителство Скопје во тек е полициска акција со претреси во Скопје, Куманово и на други локации, поради сомненија за кривично дело злоупотреба на службена должност.
Обвинителството најави повеќе информации по завршување на акцијата.
Европа
Зеленски пред тежок избор: планот на Трамп или несигурните Европејци, пишува Политико
Европските претставници вчера воздивнаа со олеснување, верувајќи дека разговорите во Женева вродиле со плод и дека Доналд Трамп ќе ги послуша нивните молби да не наметнува лош мировен договор на Украина. Сепак, прославата беше краткотрајна бидејќи Русија го отфрли ревидираниот предлог до вечерта. Оптимизмот претходно го поттикна и претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, која го поздрави „добриот напредок“ постигнат благодарение на „силното европско присуство“ во преговорите, пишува Политико.
Напредокот се одрази во фактот дека европските и британските советници воопшто беа поканети на состанокот во Швајцарија, откако беа изоставени од оригиналниот план од 28 точки меѓу САД и Русија. Планот предизвика паника во Брисел поради страв дека е толку пристрасен кон Москва што само ќе ја охрабри Русија да изврши понатамошни напади.
Откако Русија ја отфрли ревидираната верзија, на која Украина работеше и со помош на своите сојузници, Киев се соочува со опасност Владимир Путин да ги врати на почеток – кон спорен договор за прекин на огнот што би ги принудил да предадат дел од територијата на Москва, да се откажат од обидот за членство во НАТО и да ја намалат својата војска од речиси еден милион на 600.000 војници.
Во тој случај, украинскиот претседател Володимир Зеленски би се соочил со тежок избор: да го прифати договорот што го составија Трамп и Путин или да ја ризикува иднината на земјата надевајќи се на помош од европските сојузници. Истите сојузници кои, по речиси четири години војна, сè уште не се подготвени да му испратат свои сили или оружјето што го бара, па дури и да користат замрзнати руски средства во своите банки за да му помогнат.
Неподготвени за битка
Некои американски републиканци веруваат дека Европејците кои се спротивставуваат на планот на Трамп и потребните компромиси едноставно се лажат себеси. „Која е алтернативата?“, праша Грег Свенсон, претседател на организацијата Republicans Overseas во Обединетото Кралство, за Политико.
„Можете да зборувате за сè, можете да одите на сите овие дипломатски состаноци и можете да ги испратите сите ваши најдобри луѓе во Женева, но единствениот начин да го победите Путин е да се борите – и никој од нив не е подготвен да го стори тоа“, рече Свенсон. „Значи, сè е само разговор. Сè звучи одлично кога зборувате за демократија и одбрана на Украина, но тие едноставно не се подготвени да го сторат тоа.“
Европските политичари и функционери не би се согласиле. Тие посочуваат на огромните суми пари и оружје што нивните влади ги испратија во Киев откако започна војната, како и на економскиот данок од намалената трговија со Русија, особено увозот на фосилни горива. Откако Соединетите Држави ја намалија својата поддршка, Европа видливо ги засили напорите да ја пополни празнината.
Но, фактот останува дека првичниот предлог на Трамп предизвика паника кај функционерите и дипломатите во Брисел и пошироко, бидејќи тие се свесни дека Зеленски не може да се потпре само на Европа дека ќе направи доволно за да ѝ помогне на Украина.
Заглавени со руски средства
Ова беше јасно ставено на знаење пред еден месец, кога лидерите на ЕУ пристигнаа на самитот во Брисел уверени дека ќе постигнат историски договор за користење на 140 милијарди евра замрзнати руски средства како „кредит за репарација“ за Киев. Овој кредит би ѝ обезбедил на Украина финансиска стабилност најмалку во следните две години. Сепак, поради голем дипломатски и политички пропуст, планот пропадна по неочекуваните приговори од Белгија.
Разговорите меѓу претставниците на Европската комисија и владите-членки, особено белгиската влада, сега се интензивираат, но сè уште нема договор, потврдија неколку претставници под услов на анонимност. Некои дипломати се надеваат дека притисокот на Трамп ќе ги принуди Белгија и другите земји кои се воздржуваат да попуштат.
Сепак, некои дипломати стравуваат дека идејата за кредит за репарација ќе пропадне ако конечниот мировен договор го спомене користењето на истите овие средства. Првичниот нацрт предложи користење на средствата за инвестициски потфат во Украина, при што половина од приходите ќе одат во САД, потег што Европејците го отфрлија како „скандалозен“.
Покрај тоа, постои ризик дека „Еуроклер“, финансиски депозитар со седиште во Белгија, ќе мора да ги врати парите во Москва откако ќе бидат укинати санкциите. Тоа би можело да ги остави европските даночни обврзници да ја платат сметката, сценарио што владите на ЕУ сигурно ќе го разгледаат.
И кој ќе го одржува мирот?
Покрај финансирањето, тука е и прашањето за одржување на мирот. Претходно оваа година, францускиот претседател Емануел Макрон и британскиот премиер Кир Стармер предводеа напори за собирање поддршка за меѓународни мировни сили составени од доброволни земји. Макрон дури ја спомена и идејата за испраќање војници во Украина пред да заврши конфликтот. Денес, тој повеќе не зборува во таа насока.
Колку е политички чувствително ова прашање во Франција, покажа неодамнешната врева предизвикана од новиот началник на францускиот Генералштаб, Фабиен Мандон, кој ги повика градоначалниците да ги подготват своите граѓани за можна војна со Русија. Мандон предупреди дека ако Франција „не е подготвена да ја прифати загубата на своите деца, да страда економски затоа што приоритет ќе му се даде на одбранбеното производство, тогаш сме во опасност“. Макрон подоцна се обиде да ја смири ситуацијата, велејќи дека зборовите на Мандон се извадени од контекст.
Во Германија, министерот за надворешни работи Јохан Вадефул рече дека Берлин „веќе дава посебен придонес на источното крило“ со стационирање на борбена бригада во Литванија. „Целиот балтички регион е клучна област на која Бундесверот треба да се фокусира. Мислам дека тоа е исто така доволна и далекусежна поддршка за Украина.“
Украинците би сакале посилна посветеност на сопствената почва, но западноевропските земји се плашат од големите жртви што би ги донело испраќањето војници на фронтовските линии.
„Барем Трамп е искрен во врска со тоа“, рече Свенсон. „Можевме да ја победиме Русија. Мислам дека би ги победиле брзо, под претпоставка дека нема нуклеарно оружје. Би ја победиле Русија, но многу луѓе би умреле.“
фото: принтскрин

