Топ
Предвремени парламентарни избори во Шпанија што може да ја вратат екстремната десница на власт
Шпанците денеска гласаат на предвремени парламентарни избори, на кои одлучуваат дали ќе дадат нова шанса да владеат со социјалистите, на чело со актуелниот премиер Педро Санчез, или ќе и дадат доверба на десницата, на чело со Алберто Нуњез Фејхо, пренесоа светските агенции.
Анкетите на јавното мислење од минатиот понеделник предвбидуваат речиси сигурна победа на десничарската Народна партија на Фејхо. Но, последните анкети беа објавени, како што налага законот, пет дена пред гласањето, што ги прави анкетарите претпазливи. Не се знае за кого во последен момент ќе одлучат да гласаат оние Шпанци кои на почетокот на минатата недела рекоа дека се уште се неопределени, секој петти гласач.
Два и пол милиони граѓани со право на глас веќе гласаа по пошта. Право на глас имаат вкупно 37,5 милиони Шпанци.
Целта на Фејхо на овие избори е освојување 176 места во Долниот дом на парламентот, со што би добил апсолутно мнозинство. Но, анкетите покажуваат дека за таа цел тој мора да побара поддршка од друга политичка сила. А најверојатно тоа ќе биде партијата на екстремната десница Вокс, што се појави пред 10 години како резултат на расколот во редовите на Народната партија.
Народната партија и Вокс веќе склучија договор за владеење во неколку места во земјата, по локалните избори на 28 мај. Но, ова ја става Народната партија во непријатна позиција, бидејќи Вокс не крие кои се нејзините приоритети, имено негирање на климатските промени, отфрлање на поимот родово засновано насилство, отфрлање на се што е трансродово, тврда линија за имиграцијата.
Лидерот на Вокс, Сантијаго Абаскал, исто така, веќе го предупреди Фејхо дека цената на поддршката на неговата партија за Народната партија во парламентот ќе биде учество во идната влада. И ова ќе го означи враќањето на екстремната десница на власт во Шпанија речиси половина век по крајот на франкоистичката диктатура.
Истовремено, поранешниот премиер Педро Санчез и неговите социјалисти се обидоа да го направат стравот од доаѓањето на Вокс на власт главен аргумент на нивната изборна кампања.
Единствената алтернатива на можната влада на Народната партија и Вокс е зачувувањето на моќта на сегашната левичарска коалиција формирана во 2020 година меѓу социјалистите и радикалната левица, која, сепак, повеќе не е отелотворена од Подемос. Таа партија беше апсорбирана и заменета оваа година со коалицијата Сумар, предводена од поранешната министерка за труд Јоланда Дијаз, која е комунистка и позната како многу прагматична.
Сепак, според социолозите, мали се шансите социјалистите, поддржани од другите леви партии, да останат на власт.
Ако се работи за парламент без апсолутно мнозинство, за неколку месеци може да има нови избори, што би претставувало голем ризик за државата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
ЕУ се согласи да ги намали емисиите за 90% до 2040 година
Европската Унија постигна правно обврзувачки договор за климата со кој емисиите на стакленички гасови ќе се намалат за 90 проценти во однос на нивоата од 1990 година до 2040 година, вклучително и купување странски јаглеродни кредити за покривање на пет проценти од намалувањето на емисиите, соопшти Европскиот парламент во среда.
Со договорот ќе се бара од европските индустрии да ги намалат емисиите за 85 проценти, а од 2036 година земјите-членки на ЕУ ќе им плаќаат на земјите што не се членки за да ги намалат емисиите во нивно име за да го надоместат остатокот.
Европскиот парламент и земјите-членки на ЕУ мора одделно да ја одобрат целта за таа да стане закон – формалност што обично ги потврдува претходно договорените договори.
Договорот ги надминува повеќето ветувања за намалување на емисиите дадени од другите големи економии. Сепак, целта е пониска од онаа што ја препорачуваат научните советници на ЕУ за климатските промени и послаба од оригиналната цел, што ги одразува несогласувањата меѓу владите на ЕУ околу брзината и цената на нивната зелена агенда.
„Овој договор покажува дека климата, конкурентноста и независноста одат рака под рака и испраќа силна порака до нашите глобални партнери. Се согласивме за силен, но реалистичен закон за климата“, рече Вопке Хоекстра, портпарол на Европската комисија за климатските промени.
Компромис меѓу различни интереси
Целта претставува политички компромис по месеци преговори во кои владите, вклучувајќи ги Полска, Словачка и Унгарија, се спротивставија на подлабоките намалувања на јаглерод диоксидот, сметајќи ги за премногу тешки за домашните индустрии кои се борат со високите цени на енергијата, поевтиниот кинески увоз и американските тарифи.
Други членки на ЕУ, вклучувајќи ги Холандија, Шпанија и Шведска, ги наведоа влошувањето на екстремните временски настани и потребата да се стигне до Кина во производството на зелена технологија како причини за поставување висока цел.
За да ги освои противниците, ЕУ се согласи и да ги ублажи другите политички чувствителни климатски политики.
фото: unsplash
Регион
Вучиќ сака Западен Балкан заедно да влезе во ЕУ; Црногорскиот премиер: Ќе ве чекаме таму
Премиерот на Црна Гора, Милојко Спајиќ, изрази делумна согласност со предлогот на српскиот претседател целиот Западен Балкан да се приклучи кон Европската унија (ЕУ) во исто време, велејќи дека Црна Гора, сепак, ќе „чека“ таму од 2028 година, објави Анадолија.
„Се согласувам дека ЕУ треба да биде крајната дестинација за целиот Западен Балкан. Сепак, ние ќе ве чекаме таму веќе во 2028 година и ве охрабруваме навистина да побрзате и да ги забрзате другите кандидати од регионот“, објави Спајиќ на социјалната мрежа Икс.
Saglasan sam da bi čitavom Zapadnom Balkanu EU trebalo da bude finalna odrednica.
Međutim, mi ćemo vas tamo čekati već od 2028. godine i navijamo da istinski požurite i ubrzate ostale kandidate iz okruženja. 🇲🇪🇪🇺 pic.twitter.com/ldU0x03QL9— Milojko Spajić (@MickeySpajic) December 9, 2025
Предлогот на Вучиќ за заеднички влез
Српскиот претседател Александар Вучиќ претходно во вторник изјави дека најдобрата опција за ЕУ би била истовремено да ги прими сите земји од Западен Балкан како полноправни членки.
„Ако примите една, две или три од нас, што ќе правиме со останатите? Како ќе ги решиме сите отворени прашања?“, рече Вучиќ на панелот „Европска конкурентност во фрагментирана геополитичка средина“ на форумот BELTALKS во Белград.
Тој додаде дека ќе ја покрене идејата на состанокот со претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста. Според него, заедничкиот влез би придонел за стабилноста на регионот и Европа.
фото: Depositphotos
Европа
Шефот на украинската армија: Држиме дел од Покровск, но моравме да повлечеме дел од војската
Украинските трупи држат делови од опколениот град Покровск од средината на ноември, но на некои единици им е наредено да се повлечат од непрактични позиции надвор од градот во изминатата недела, изјави во вторник врховниот командант на Украина, Олександр Сирски.
Ситуацијата околу Покровск, логистички центар практично уништен по месеци руски напади, останува тешка. Русија собра сила од 156.000 луѓе околу градот, изјави врховниот командант на украинската армија.
Сирски, цитиран од јавната телевизија „Суспилне“, рече дека украинските сили постигнале напредок од средината на ноември. Руската војска минатата недела соопшти дека нејзините сили го освоиле Покровск, тврдење што го негираа украинските власти.
„Нашите војници не беа присутни во Покровск оваа есен бидејќи нашите капацитети беа ограничени. Од средината на ноември, како резултат на офанзивните акции, обезбедивме околу 13 квадратни километри“, рече Сирски.
Тој додаде дека Украина „продолжува да го држи северниот дел од градот, приближно до железничката линија“ и дека западно од Покровск „контролира околу 54 квадратни километри“.
„Пред неколку дена, наредив повлекување на нашите трупи од растојание од околу 5-7 километри од Покровск. Ротацијата повеќе не беше можна и непријателот се провлекуваше. Немаше смисла да ги држат таму повеќе“, рече тој.
Покровск е во центарот на долгото, бавно напредување на руските сили низ регионот Донецк во источна Украина, а Москва неколку пати неделно најавува заземање на нови села.
Минатиот месец, Русија соопшти дека нејзините сили го зазеле и во голема мера уништениот град Купјанск, тврдење што украинската војска исто така го негираше.
Во својата објава на Телеграм, Сирски рече дека Русија користи дезинформации за да ја искриви ситуацијата и претставува дополнителна опасност за неговите трупи „во областите каде што воспоставиле контрола“.
фото: depositphotos

