Македонија
„Фронт 21/42“: Експанзијата на мали хидроцентрали се заканува трајно да ги уништи нашите реки
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2020/10/IMG_4679_edorig.jpg)
„Фронт 21/42“ се приклучува кон манифестот потпишан од над 150 европски невладини организации, со кој се бара од Европската Унија, Европската инвестициска банка и од Европскиот парламент да запрат со поддршката и финансирањето нови хидроцентрали.
Одбележувајќи го Светскиот ден на миграција на рибите, „Фронт 21/42“ заедно со организации како WWF – Светскиот фонд за природа, Climate Action Network Europe и BirdLife, алармираат за штетите што произлегуваат од изградбата на нови хидроцентрали во Европа.
„Токму на европскиот континент сведоци сме на најголемо уништување на реките и предизвикување речна фрагментација, со што се загрозуваат слатководните екосистеми, а истовремено нема значаен придонес во борбата против климатските промени“, се вели во соопштението.
Невладините ја потсетуваат ЕУ дека поддршката за нови хидроцентрали е во спротивност со целите за биодиверзитет на новиот европски зелен договор. Во Европа популацијата на слатководни риби што мигрираат е намалена 93 % од 1970 година до денес. Хидроенергетските проекти се најголемиот виновник за колапсот на екосистемите, а сепак во моментот над 5.500 нови проекти се во процес на планирање или изградба. Балканот е под ризик од планови за изградба на повеќе од 2.700 хидроелектрани.
„Енергетска транзиција кон обновливи извори на енергија е неоправдана преку проекти како хидроцентралите со кои се уништуваат последните слободни реки и уникатниот биодиверзитет, особено кога енергетските придобивки се незначителни. Во моментот 9 од 10 нови или планирани хидроцентрали имаат капацитет помал од 10 мегавати – овој незначителен удел во производството на електрична енергија зад себе остава пресушени реки, блокирани миграциски патеки на рибите, уништени речни екосистеми и локално население без вода за пиење и наводнување. И покрај постојната легислатива, чија цел е заштита на водните живеалишта и биодиверзитетот, гринфилд-хидроцентралите се градат со забрзано темпо, и тоа најчесто преку јавна финансиска помош“, велат од еколошката организација.
„Фронт 21/42“ се приклучува кон барањето до Европската Унија, Европската инвестициска банка и до Европскиот парламент да запре финансирањето нови хидроцентрали. Бараме тие средства да се пренаменат за модернизација, еколошка трансформација на постојните централи, за отстранување на застарените брани, како и за премин кон обновливи извори на енергија што немаат негативно влијание врз природата. Сметаме дека новите хидроенергетски проекти не треба да бидат субвенционирани од државата, ниту финасирани од меѓународните финансиски институции (ЕИБ, ЕБОР; Светската банка). Во нашиот регион се наоѓаат последните слободни реки на европскиот континент, но, за жал, драматичната експанзија на мали хидроцентрали се заканува трајно да ги уништи нашите реки и уникатниот живот во нив.
„Во моментот на територијата на Македонија изградени се 9 големи и над 70 мали хидроцентрали, кои се оперативни, но според издадените концесии, таа бројка ќе се искачи на речиси 120 хидроцентрали, од кои една третина се во заштитени подрачја. Збирната инсталирана моќност од малите хидроцентрали изнесува 106,32 MW, што е удел од 5,12 % во вкупниот инсталиран капацитет за производство на електрична енергија на државата. Истражувањето, кое во 2015 година го спроведе „Бенквоч“, утврди дека најголем број од проектите финансирани од меѓународните финансиски институции во заштитени подрачја се токму во Македонија, а притоа се забележани видливи прекршувања на националните прописи, закони и меѓународни стандарди.
Малите хидроцентрали се финансираат преку сметките за струја во форма на повластени тарифи – 6 % од парите што ги плаќаат граѓаните се наменети за субвенционирање на малите хидроцентрали, односно самите ние плаќаме за уништување на нашите реки. Без поттик од субвенциите, 90 отсто од постројките едноставно би биле нерентабилни. Субвенциите го направија бизнисот со малите хидроцентрали многу рентабилен – за градежните фирми, за банките, и веројатно, најмногу за инвеститорите. Во последните 10 години државата за мали хидроцентрали издвоила 72 милионa евра. Бизнисот со малите хидроцентрали го водат мал број фирми кои прават милионски заработки, а концесиите често изобилуваат со законски прекршувања. Во НП „Маврово“ плановите за мали хидроцентрали продолжуваат и покрај препораките на Бернската конвенција од 2017. Нашето приклучување кон манифестот е дел од поголемата европска борба за прекин на финансирањето и изградбата на нови хидроцентрали, со цел да си ги зачуваме реките и уникатното богатсво на животот што тие го одржуваат, се вели во соопштението на еколошко здружение на граѓани „Фронт 21/42“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2022/08/makfax_logo_350px.jpg)
Македонија
(Видео) Полициските хеликоптери исфрлија над 120 тони вода врз пожарите кај селото Тажево и „Јасен“
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/07/Screenshot-2024-07-26-203439.jpg)
Денеска Одделот за воздухопловни единици при МВР учествуваше со два хеликоптери во гасење на пожарот во реонот на Јасен.
Во 62 налети исфрлени се преку 120 тони вода со што успеа да се локализираат новите реактивирани краци на пожарот и да се спречи прошорување на пожарот кон селото Брезница , селото Тажево и националниот парк Јасен.
Македонија
Пронајдено детето од Скопје кое беше пријавено дека се оддалечило од домот
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2023/02/policija-5.jpg)
Вечерва околу 19.20 часот полициски службеници од СВР Скопје го пронајдоа осумгодишното дете за кое денеска околу 18.40 часот неговата мајка С.Н. во ПС Карпош пријави дека околу 17 часот се оддалечило од домот.
Веднаш по добиената пријава, полициски службеници од СВР Скопје ги презеле сите неопходни мерки и активности и детето било пронајдено во добра здравствена состојба и ќе биде предадено на родителот, соопшти МВР.
Македонија
На Табановце за влез во државата се чека околу еден час
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2022/07/tabanovce.jpg)
Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по суви коловози.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е зголемен. На ГП Табановце за влез во државата се чека е околу 1 час. На останатите гранични премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани –Делчево.
Од 1 јули до 31 август на државните патишта во Македонија се воведува летен времен режим на сообраќај со кој се забранува движење на тешки товарни возила со вкупна маса над 15 тони, за време на деновите од викендот и за денови при екстремно високи температури.
Термините се следни:
– петок од 17:00 – 22:00 часот,
– сабота од 09:00 до 18:00 часот и
– недела од 09:00 до 22:00 часот.
На магистралниот пат А2 делница: Скопје – Охрид – Скопје се забранува движење на тешки товарни возила чија вкупна маса преминува 7,5 тони за време на викендите, во следните интервали:
– петок од 15:00 – 22:00 часот,
– сабота од 07:00 до 12:00 и од 18:00 до 24:00 часот и
– недела од 07:00 до 22:00 часот.