Свет
Во конструкцијата на катедралата имало 1.300 дрва, огнот избувнал на таванот

Како започна пожарот во Нотр Дам и што ја предизвика огнената стихија, е прашањето што се наметнува по вчерашниот страотен пожар што ја зафати оваа француска знаменитост со огромно исторско значење. Светските медиуми објавуваат детални информации околу изградбата на категралата и нејзииното реновирање коешто било во тек, како и вредното богатство во внатрешноста на катедралата, коешто е уништено во огнената стихија.
Според информациите што се објавени, за конструкцијата на катедралата биле искористени 1.300 дрва. Според експертите, пожарот најверојатно изгувнал токму во дрвените греди кои ја сочинуваат конструкцијата на катедралата. За оваа 850-годишна зграда, дури 1.300 дрва се претворени во греди, поради што овој дел од Нотр Дам популарно се нарекува „шума”.
Во понеделникот попладне катедралата Нотр Дам во центарот на Париз почна да гори. По девет часа, околу 400 пожарникари успеале да го стават под контрола. Најпопуларната историска атракција во Париз и Франција, која е посетена од 13 милиони луѓе годишно, е само уште еден потсетник за она што е изградено пред повеќе од 800 години.
Главниот пожарникар Жан-Клод Галет вели дека пожарот започнал на таванот на катедралата. Дрвени греди ја сочинуваа целата внатрешна контрукција, на кои се држеше и покривот. Овие греди се веројатно причината зошто пожарот беше толку разорен и зошто на пожарникарите им требаа околу девет часа за да го изгаснат. Целиот покрив беше во пламен и не беше можно да се гасне од воздух бидејќи се сметало дека „водени бомби” целосно би можеле да ја урнат катедралата.
Поголемиот дел од покривот е уништен, но двете предни кули се зачувани. Се урна централната кула, а по неа огнот проголта и уште една.
За среќа, дел од уметничкото богатство претходно е изнесено поради реставрацијата на Нотр Дам и е спасено. На пример, минатата недела 16 бакарни статуи биле изнесени од катедралата.
Во катедралата се чувал и еден од најпознатите верски артефакти – круна од трње, која храбрите пожарникари успеале да ја спасат од огнот. И покрај густиот чад, тие сè уште ги извлекуваат од внатрешноста религиозните артефакти и уметнички дела од непроценливо значење. Олтарот и крстот останале недопрени од огнот.
Причината за пожарот не е позната. Прелиминарната истрага откри дека пожарот избувнал случајно и дека не е подметнат.
Нотр Дам со години „плаче” за реставрација бидејќи делови веќе беа уништени од забот на времето, а пожарот само го доуништи тоа што беше останато. Реновирањето на најпознатата готска зграда во светот ќе чини околу 180 милиони долари.
Во своите 850 години постоење катедралата поминала низ бројни предизвици. Французите почнале да ја градат во 1163 година и била завршена во 1345 година. Била оштетена и занемарена за време на Француската револуција, а романот на Виктор Иго, „Sвонарот на Богоричната црква” во 1831 година, укажа на нејзината страшна состојба. Поради таа книга, Нотр Дам доби нов изглед. Реновирањето траеше 20 години, од 1844 до 1864 година.
Покрај тоа што е скапоцен камен на готската архитектура, Нотр Дам е од суштинско значење за историјата на Франција и на Европа. Во неа Хенри VI бил крунисан за француски крал во 1431 година. Наполеон Бонапарта во неа бил прогласен за цар во 1804 година. Ивана Орлеанска била беатифицирана во 1909 година.
„Тажен сум, гори еден дел од нас. Ова е трагедија за целиот народ” – рече францускиот претседател, Емануел Макрон, додека со своите сограѓани синоќа гледаше како се уништува еден вреден дел од историјата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
На пропалестинските протести во Женева употребени солзавец и водени топови, повредени пет полицајци

Швајцарската полиција денес објави дека пет полицајци се повредени во Женева во судири со пропалестинските демонстранти, на кои службите за итни случаи одговорија со солзавец и водни топови.
Првично мирниот протест во поддршка на флотилата за Газа, кој собра околу 3.000 учесници, го запре сообраќајот во центарот на градот и стана насилен доцна синоќа.
Ваквите судири се ретки во Швајцарија, иако протестите за Газа станаа почести. Израелското пресретнување на флотилата предизвика протести во Женева, Цирих и Берн, како и во Италија и Колумбија.
Полицијата денес соопшти дека едно лице е уапсено и дека е покрената истрага откако петмина од нивните полицајци биле повредени.
Портпаролот на полицијата вчера изјави дека се потребни солзавец и водени топови за смирување на немирите, како и дека демонстрантите фрлале предмети и предизвикале материјална штета.
Фото: ЕПА
Регион
На средбата со Путин, Додик ги нарече Германците примитивци од Западот

Поранешниот претседател на Република Српска, Милорад Додик, повторно побара поддршка од рускиот претседател Владимир Путин, а откако двајцата се сретнаа во Сочи синоќа, изјави дека ја добил и дека смета на Москва да продолжи да биде негова силна поддршка.
На снимките прикажани од јавниот сервис на РС (РТРС), можеше да се слушне како Путин го нарекува Додик претседател иако остана без мандатот на прв човек на РС уште во август, откако беше осуден на една година затвор за неспроведување на одлуките на високиот претставник.
Додик пристигна во Сочи на Валдај форумот, каде што Путин беше главен говорник.
„Знам дека ситуацијата во вашата земја и регион не е едноставна, може да се каже дека е комплицирана“, сè уште можеше да се чуе како Путин му вели на Додик пред да престане снимањето.
После тоа, Додик изјави за RTRS дека разговорот со Путин бил „многу отворен и фер“ и дека го повикал да „не го изоставува Балканот“ во разговорите со другите важни партнери, особено САД, и да не дозволи Германците да ја контролираат ситуацијата таму бидејќи, како што рече, тие не се на страната на Србите.
Додик ги нарече Германците, како и претставниците на другите влијателни земји што се занимаваат со Босна и Херцеговина, „исплашени примитивци од Западот“. Затоа, тој се потпира на Русија како можен коректив и верува дека сегашното претседателство на Русија со Советот за безбедност на ООН ќе биде корисно за неговите политички цели.
Фото: ЕПА
Европа
(Видео) Украинците нападнаа фабрика на рускиот хемиски гигант на 1.700 километри од фронтовската линија

Украинските беспилотни летала синоќа ја нападнаа хемиската фабрика „Азот“ во рускиот Пермски регион, на повеќе од 1.700 километри од украинската граница, потврди регионалниот гувернер Дмитриј Махоњин, објави „Киев Индепендент“.
💥Russian “Uralchem Azot” plant in Berezniki, Perm Krai, was hit — around 1,600km from the frontline, one of the longest-range strikes so far. It’s among Russia’s biggest fertilizer producers, making ammonia, urea and ammonium nitrate.
These chemicals also serve in explosives… pic.twitter.com/33hqqUYZzi
— Special Kherson Cat 🐈🇺🇦 (@bayraktar_1love) October 2, 2025
Нападот привремено го запре производството во фабриката, која е меѓу најголемите руски производители на азотни ѓубрива, но е и клучен снабдувач на хемикалии што се користат во земјоделството и експлозиви.
Фабриката „Азот“, која се наоѓа на границата помеѓу европскиот и азискиот дел на Русија, произведува амонијак, уреа, амониум нитрат и други хемиски соединенија. Минатата година, компанијата пријави рекордно производство од повеќе од 2,3 милиони тони производи.
Ukrainian drones reportedly struck the Azot chemical plant in Berezniki, Perm Krai overnight. A short disruption to production was confirmed by local authorities. Explosions were heard near the facility, which stores ammonium nitrate. https://t.co/LXcOQYPwpJ pic.twitter.com/3tBuy6Pq46
— WarTranslated (@wartranslated) October 3, 2025
„Според најновите информации, нападот со непријателски беспилотни летала бил извршен ноќе… Имало краток застој во технолошкиот циклус во ‘Азот’“, изјави гувернерот Махоњин.
„Специјалистите за итни служби продолжуваат да работат на местото на настанот, а формиран е и оперативен штаб“.
фото: принтскрин