Свет
100 дена војна меѓу Израел и Хамас: Газа во урнатини, илјадници мртви, а регионот оди во непредвидлив конфликт
Сто дена откако вооружените лица на Хамас го започнаа најсмртоносниот напад во историјата на Израел, десетици илјади Палестинци се убиени, Газа е во урнатини, а Блискиот Исток се лизга кон поширок, понепредвидлив конфликт, објави Ројтерс.
И за Израелците и за Палестинците, војната е траума која изгледа ќе трае со години, продлабочувајќи го непријателството и недовербата што стојат на патот на мирот повеќе од 75 години.
„Никој нема да победи“, рече Ребека Бриндза, портпаролка на семејствата на 240 Израелци и странци заробени од Хамас во нападот на Израел на 7 октомври, со кој започна војната.
Во нападот загинаа повеќе од 1.200 луѓе, што е најголема загуба на човечки животи во еден ден од основањето на државата Израел во 1948 година, а шокот беше надополнет со бројните извештаи за силување и тортура кои се појавија во следните недели.
Одговорот на Израел беше непосреден и немилосрден. Израелските сили најпрво започнаа систематско воздушно бомбардирање, по што следеше копнена инвазија која ја уништи Газа и принуди речиси 2 милиони луѓе да ги напуштат своите домови.
Речиси 24.000 Палестинци се убиени, а 60.000 се ранети во инвазијата, според здравствените власти во Газа, што е најголема загуба на палестински живот во децениските војни и конфликти со Израел од 1948 година.
Три месеци подоцна, израелските војници се уште се борат против исламистичките милитанти на Хамас во урнатините на Газа и ги ловат архитектите на октомврискиот напад врз Израел, како Јахја Синвар, лидерот на Хамас во Газа и Мухамед Деиф, воениот водач на движењето.
Повеќето болници во енклавата се уништени, гладот е се поголема закана, додека страшната хуманитарна криза може да убие повеќе жители на Газа отколку израелската армија.
Во соопштението по повод 100 дена од војната, палестинското Министерство за надворешни работи го обвини Израел дека создал „круг на смртта“ во Газа.
Израелските власти велат дека прават се што можат за да избегнат цивилни жртви и го обвинуваат Хамас дека ја крие својата мрежа од тунели и воена инфраструктура меѓу цивилното население во Газа, намерно ставајќи ги во опасност.
Сепак, тоа е слаба утеха за десетици илјади луѓе кои ги загубија своите најблиски поради бомбардирањето.
„Доаѓам овде секој ден, копнеејќи по нив“, рече Калед Абу Авеида, кој загуби 22 члена од своето семејство во воздушниот напад и сè уште ги бара ридовите од урнатините што беа неговиот семеен дом за какви било знаци од неговите три деца.
Шокирана јавност
Меѓународната јавност беше шокирана, а демонстрациите избија на улиците на европските градови и американските универзитетски кампуси.
Низ арапскиот свет, имаше бес поради убиствата и уништувањето, како и поради фотографиите на палестинските затвореници наредени во долна облека.
Дури и Вашингтон, најблискиот сојузник на Израел, повика на воздржаност, а Јужна Африка го поднесе случајот до Меѓународниот суд на правдата, обвинувајќи го Израел за геноцид.
Израел го отфрла обвинението како грубо и лицемерно искривување на вистината
Непријателот на Израел, Иран, кој го поддржува Хамас, досега не интервенираше во конфликтот, додека проиранската шиитска либанска милиција Хезболах избегна сеопфатен конфликт.
Сепак, јеменските Хути, друго движење поддржано од Иран, со нападите врз бродовите во Црвеното Море ја зголемија можноста за конфликт што ќе ги привлече надворешните сили и дополнително ќе го дестабилизира глобалниот поредок.
Израелците го гледаат Хамас како егзистенцијална закана за нивната земја и анкетите покажуваат дека ја поддржуваат кампањата за уништување на групата, иако повеќето го обвинуваат премиерот Бенјамин Нетанјаху за безбедносните пропусти што го дозволија нападот на 7 октомври.
Постери со слики на заложници заробени во Газа се поставени на ѕидовите и на автобуските постојки низ Израел, а во неделата демонстрантите побараа враќање на повеќе од 130 Израелци кои се уште се во Газа.
Некои од нив беа ослободени за време на краткиот прекин на огнот во ноември, кога беа разменети за палестински затвореници ослободени од израелските затвори.
„Израелското општество е трауматизирано и не можеме да заздравиме без сите да се вратат“, рече Моран Стела Јанаи, поранешен заложник вратен во размена за време на прекинот на огнот.
Таа беше киднапирана од Хамас на музичкиот фестивал Нова на 7 октомври, кога беа убиени стотици посетители.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Извршена обдукција на телото на хрватскиот фудбалер: утврдена причината за смртта на Јаков Јелкиќ, истрагата продолжува
Во шпанскиот град Аликанте беше извршена обдукција на телото на Јаков Јелкиќ (24), хрватски фудбалер чие тело беше пронајдено во морето откако исчезна ноќта меѓу петокот и саботата.
На телото не се пронајдени траги на насилство, па полицијата претпоставува дека тој починал поради ноќен пад во студеното море под дејство на алкохол, објави Јутарњи лист.
„Претпоставуваме дека се работи за несреќен случај“, изјавил по телефон за Хина портпаролот на полицијата од Аликанте. Полицијата претходно одржа прес-конференција во овој крајбрежен град во југоисточна Шпанија.
За време на обдукцијата, во неговите бели дробови била пронајдена морска вода, па истражителите заклучиле дека Јелкиќ починал од давење.
„На телото немаше траги на насилство, а со оглед на неговата шема на одење снимена на камерите, заклучивме дека паднал во морето. Морето е студено во овој период од годината, а тој беше сам“, рече портпаролот и продолжи:
„Истрагата ќе ја продолжиме бидејќи обдукцијата на телото е само еден дел од неа. Сите наоди ќе бидат анализирани, но од се досега познато се чини дека станува збор за несреќен случај.
Encuentran el cadáver del jugador croata Jakov Jelkic en el puerto de Alicante https://t.co/AWX6iACytz
— El Confidencial (@elconfidencial) February 4, 2025
Јелкиќ, хрватски фудбалер на швајцарски второлигаш, минатата недела со соиграчите беше на Алијанте, каде што претходно одиграа натпревар.
Играчите во петокот вечерта биле во ноќен клуб, а потоа се упатиле кон хотелот. Јелкиќ се вратил во клубот да си ја земе јакната, а надзорните камери го снимиле како заминува сам околу 02:30 часот. Неговите соиграчи изутрината не го нашле во хотелската соба, па го пријавиле за исчезнат.
Неговата сестра Јања со емотивна порака се прости од својот брат.
„Брат, единствено мое, мое око, мој ангел. Пробав се, но не можев! Те сакам засекогаш! Добро момче, почивај во мир божји“, напиша таа.
Европа
Урсула фон дер Лејен по пукањето во Шведска: „Насилството и теророт немаат место во училиштата“
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен изрази сочувство по смртоносното пукање што се случи вчера во центар за образование на возрасни во шведскиот град Оребро.
„Она што се случи во Оребро е навистина ужасно. Вакво насилство и терор немаат место во нашите општества, а најмалку во училиштата. На овој мрачен ден стоиме со народот на Шведска“, рече таа.
What happened today in Örebro is truly horrifying.
Such violence and terror have no place in our societies—least of all in schools.
In this dark hour, we stand with the people of Sweden.
Our thoughts are with the victims, and we wish them strength and a swift recovery. https://t.co/Z8XaHDfZBy
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) February 4, 2025
Фон дер Лајен на ранетите им посака брзо закрепнување. Околу десет лица загинаа во пукање во центар за образование за возрасни во Оребро, Шведска, а се верува дека напаѓачот е еден од нив, соопшти шведската полиција.
Полицијата соопшти дека не се очекуваат дополнителни напади, објави Ројтерс. Најмалку 15 лица се повредени во пукањето, објави претходно шведскиот јавен радиодифузен сервис СВТ.
Свет
Американската војска почна да транспортира мигранти во Гвантанамо, објавени фотографии
Првиот американски воен авион со приведени мигранти полета синоќа за заливот Гвантанамо, соопштија американски официјални лица, додека администрацијата на претседателот Доналд Трамп планира потенцијално да смести десетици илјади мигранти во поморската база во Куба.
Трамп рече дека сака Пентагон и Министерството за домашна безбедност да го прошират притворот на мигрантите во базата за да може да прими повеќе од 30.000 мигранти.
Портпаролката на американското Министерство за внатрешна безбедност, Триша Меклафлин, изјави дека во воениот лет за Гвантанамо имало девет до 10 мигранти. Меклафлин ги нарече „многу опасни криминалци“, но одби да даде дополнителни детали.
Кристи Ноем, секретарот за внатрешна безбедност на Трамп, објави фотографии од мигрантите.
President @realdonaldtrump has been very clear: Guantanamo Bay will hold the worst of the worst. That starts today. pic.twitter.com/Iqxt5rCfWa
— Secretary Kristi Noem (@Sec_Noem) February 4, 2025
Воените летови веќе депортираа мигранти во Гватемала, Перу, Хондурас и Индија.
Трамп се повеќе се потпира на војската за да ја спроведе својата имиграциска политика, вклучително и испраќање дополнителни војници на границата, користење воени авиони за транспорт на мигранти надвор од САД и отворање воени бази за нивно сместување.
Американскиот секретар за внатрешна безбедност на Трамп, Кристи Ноем, во неделата одби да одговори на прашањето дали жените, децата или семејствата на мигрантите ќе бидат сместени во притворниот центар во базата Гвантанамо. Секретарот Кристи Ноем изјави дека не планираат да ги задржуваат мигрантите на неодредено време и дека администрацијата ќе ги почитува американските закони.