Економија
НБРМ: Поволна економската состојба во вториот квартал

Советот на Народната банка денеска одржа редовна седница, на која беше разгледан и усвоен најновиот квартален извештај, при што повторно беше истакнато дека по олабавувањето на монетарнaта политика кон крајот на првото тримесечје, основната каматна стапка остана непромената на нивото од 3 проценти.
На девизниот пазар, и во текот на вториот квартал од годинава, движењата беа поволни при што НБРМ и натаму интервенира со нето-откуп на девизи од банките поддржувачки. Девизните резерви и во второто тримесечје остварија раст и според сите показатели за адекватност, тие и натаму се одржуваат во сигурната зона. Поволни поместувања беа забележани и кај депозитната база на банките, којашто и во овој период забрзано расте.
При разгледување на извештајот беше одбележано дека во однос на изворите на ризици, поголеми промени во споредба со априлските согледувања не беа констатирани. Сепак, ризиците од надворешното окружување, во текот на кварталот беа оценети како малку понеповолни, а главно поради неизвесноста околу ефектите врз глобалниот економски раст од сѐ поголемиот трговски протекционизам и засилениот раст на цените на нафтата на светските берзи. Ризиците поврзани со домашното окружување беа оценети како помалку изразени во однос на претходниот период.
На седницата беше заклучено дека споредбата на последните макроекономски показатели од домашната економија со нивната проектирана динамика во рамки на априлскиот циклус проекции покажа извесни отстапувања. Ова, пред сè, се однесува на економската активност, со оглед на првичните податоци за БДП во првиот квартал на 2018 година. Но, истовремено беше потенцирано и дека иако расположливите податоци за вториот квартал не се многубројни и воедно се дивергентни, главно упатуваат на малку поповолна состојба во економијата во споредба со првиот квартал.
Во периодот април-јуни годинава стапката на инфлација изнесуваше 1,5%, во просек, на годишна основа, во најголем дел како резултат на растот на базичната инфлација, но позитивен придонес имаа и прехранбената и енергетската компонента. Во извештајот е забележано дека инфлацијата во второто тримесечје од годинава е под очекуваната за кварталот во рамки на априлската проекција, што заедно со нагорната ревизија на очекувањата за увозните цени упатува на урамнотежени ризици за проектираната инфлација за 2018 година.
Податоците од надворешниот сектор презентирани во кварталниот извештај, гледано преку позицијата на билансот на плаќања, упатуваат на отсуство на нерамнотежи и на релативно поволна надворешна позиција на економијата. Во првото тримесечје, дефицитот во тековната сметка се задржа на релативно ниско ниво и изнесуваше околу 1,5% од БДП. Од друга страна, нето-приливите во рамки на финансиската сметка достигнаа околу 4% од БДП, што претставува поповолно остварување во однос на априлските очекувања. Овие поместувања во билансот на плаќања доведува до пораст на девизните резерви во првото тримесечје, којшто продолжи и во вториот квартал од годината, при поволни движења на девизниот пазар и нето-откуп на девизи од страна на НБРМ.
При разгледувањето на извештајот, одделно беше истакнато дека во текот на вториот квартал на оваа година, кредитната активност на банкарскиот сектор оствари раст, при што поголем придонес кон растот на активноста на кредитниот пазар имаше секторот „домаќинства“. Сепак, истовремено, и кредитирањето на корпоративниот сектор беше исто така солидно и имаше висок придонес кон кварталната промена на активноста на кредитниот пазар. На годишна основа, кредитниот раст на крајот на вториот квартал од годинава достигна 6,3%.
Во однос на изворите на финансирање, забележан е забрзан раст и на депозитната база. Годишниот раст на вкупните депозити на крајот на јуни достигна 10,5%, што е исто така над последната проекција од 7,4%. Забрзувањето на растот кај депозитите во вториот квартал произлегува од депозитите на претпријатијата, со натамошен позитивен придонес на депозитите на домаќинствата. Се очекува дека позитивните трендови кај депозитната база на банките ќе продолжат и во следниот период, обезбедувајќи стабилни извори за финансирање на кредитниот раст, којшто според априлската проекција, во следните две години би се движел помеѓу 6,5% и 7,7%.
На седницата беше заклучено дека и покрај тоа што последните макроекономски показатели и оцени во одредени сегменти упатуваат на извесни отстапувања во однос на проектираната динамика, тие засега не предизвикуваат поголеми промени во согледувањата за амбиентот во кој се спроведува монетарната политика. Се очекува дека домашната економија и натаму ќе биде поддржана од кредитната активност на банките, во отсуство на инфлациски притисоци и задржување на поволната надворешна позиција, којашто ќе овозможи одржување на девизните резерви во сигурната зона. Истовремено беше истакнато и дека НБРМ и натаму внимателно ќе ги следи состојбите и случувањата во домашната економија и особено во надворешното окружување, како извор на потенцијални ризици, заради навремено и соодветно приспособување на монетарната политика за успешно остварување на монетарните цели.
Советот разгледа и други прашања од својата надлежност.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Состојбата со електричната енергија под постојан надзор – координирана акција на клучните институции

На денешниот состанок на ресорската група за енергетика, што се одржа во Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини, беа разгледани моменталните состојби со снабдувањето со електрична енергија и тековните активности на главните актери во системот. Групата, која ја сочинуваат сите релевантни институции и компании – АД ЕСМ, МЕМО, МЕПСО, Регулаторната комисија и други партнери од секторот, е формирана по иницијатива на министерката Сања Божиновска и има задача да обезбедува постојана координација и брза реакција при какви било ризици во снабдувањето.
Главна тема на состанокот беше анализата на потрошувачката за време на претходните празници и подготвеноста на системот за следниот викенд за време на првомајските празници. Заклучено е дека мрежата успешно го амортизирала зголемениот притисок, без поголеми нарушувања, а сите капацитети остануваат мобилизирани и за претстојниот период.
Од страна на АД ЕСМ беше посочено дека водостојот, кој на крајот на минатата година беше на критични 11%, сега е стабилизиран над 30%, благодарение на внимателното и штедливо управување со ресурсите. Се работи, како што истакнаа од компанијата, со „домаќински и одговорен пристап“ кој веќе дава резултати.
Се разговараше и за напредокот на тековните енергетски проекти, фазите во кои се наоѓаат и предизвиците со кои се соочуваат. Дел од нив се одвиваат според динамиката, додека за некои се иницирани интерни постапки за надминување на забавувањата. Во фокусот беа и идните планови за инвестиции со кои би се зголемила сигурноста и отпорноста на електроенергетската мрежа.
Според министерката Божиновска, ваквата редовна координација е суштинска:
„Секоја проценка, секоја анализа и секој чекор што го правиме има една цел – стабилно и безбедно снабдување за граѓаните и стопанството. Континуираниот дијалог меѓу институциите е гаранција дека навреме ќе ги адресираме сите можни ризици.“
Ресорската група ќе продолжи со редовни состаноци и известувања до јавноста, со акцент на транспарентност и професионален пристап во управувањето со националниот енергетски систем.
Економија
Мицкоски: Мерките дадоа резултат, цените на храната се намалија дури и според кошничката од синдикатот

Претмиерот Христијан Мицкоски на денешната собраниска седница за пратенички прашања истакна дека цените на храната се намалени дури и по потрошувачката кошничка која ја прави еден од синдикатите и посочи дека таа кошничката која ја спрема владата кога ќе биде готова ќе биде дадена на увид, но ќе ги содржи сезонските производи и просечните цени од повеќе маркети, а не само од скапите.
„Околу потрошувачката минимална кошница која ја објавуваше еден од синдикатите, а минатиот месец отсуствуваше објавата, зошто тие треба да дадат одговор, па овој месец двете ги залепија една со друга, но и тоа покажува дека потрошувачката кошница во делот за прехранбени производи е намалена за 2147 денари, нешто помалку од 9% во месец април споредено со февруари. Зошто е тоа направено претпоставувам поради мерките кои ги усвои владата и кои на 30 април ќе завршат. Очекувам јасна и детална анализа и мониторинг, на пазарот да нема одредени девијации кога некои од трговците ќе се обидат да заработат надвор од она што е пристојно однесување, бидејќи се тешки времиња“, рече Мицкоски.
Потенцираше дека новата потрошувачка кошничка се прави во консултација со низа институции, за што е задолжено министерството за економија и труд со сезонски продукти и каде што репер цена ќе биде онаа која е просечна од неколку маркети, а тоа им е кажано и на синдикатите.
„Сите знаеме има ланци кои се со пониски цени и такви со повисоки цени. Не е готова, ќе биде дадена на јавноста, на синдикатите на мислење и ќе ги опфати оние производи кои се потребни, а не со кои се вулгаризира сето ова. Ние не велиме дека таа кошница ќе ја натсинхронизира таа на синдикатот, но добро е да имаме 2-3 мислења, а граѓаните нека судат“, посочи Мицкоски.
Во врска со дијалогот со синдикатите, тој рече дека има чувство дека голем дел од пораките кои доаѓаат од една од синдикалните организации се повеќе политички отколку синдикални.
„Но во ред и тоа е легитимно. Ова го кажав и на состанокот директно. Ако некој решил сето ова да го сведе на политика нема проблем, ќе водиме политика, но по пат да не се загубиме. Затоа што тешко се живее, за жал како да државата претставува депонија на производи, а не суштински производи со вистински квалитет, и имам чувство дека дел од маркетите и трговците како да изгубиле чувство во која држава стопанисуваат и имаат маржи надвор од нормалните. Не ретко се случуваат и индиции за картелско здружување на одредени субјекти кои диктираат цени и маржи и имајќи го сето ова во предвид анализираме и правиме акција. Покажуваме добра волја за да направиме добро за граѓаните. Донесовме две мерки, ограничување на дистрибутивните и трговски маржи и да ги објават цените“, нагласи Мицкоски.
Зборувајќи за тоа како маркетите ги објавија цените премиерот посочи дека шокирачко е однесувањето на некои трговци и следен пат владата ќе изготви софтвер за нема злоупотреби и на таа мерка.
„Она што го видов се шокирав и следно ќе направиме софтвер, ние ќе го финансираме и такви измени да мора да го користат, затоа што има еден ланец кој објавил 17.000 артикли и само закачил на веб страна листата. Мислевме дека можеме културно да се разбереме, очигледно дека некои мислат дека се над сето ова. Ќе одиме и чекор понапред и апликација за граѓаните да лоцираат маркет и направат споредби на цени. Минималната потрошувачка кошничка се намалува дури и по методологијата на еден од синдикатите, а тој тренд ќе продолжи или да се стабилизира, но доколку има девијантно однесување повторно ќе донесеме мерка“, изјави Мицкоски.
Економија
Директорот на ТИРЗ во посета на компаниите во зоната во Прилеп: со транспарентен и партнерски однос до долгорочен економски раст

Во рамки на концептот на активна и континуирана соработка со сите инвеститори во зоните, денес директорот на Дирекцијата за ТИРЗ, Гоце Димовски, заедно со заменик министерот за економија и труд, Марјан Ристески и градоначалникот на Прилеп, Борче Јовчески оствари официјална посета на Гентерм, ВИК и Инјецтион Моулдинг, компании кои работат во ТИРЗ Прилеп. Посетата опфати координативни средби со раководството на компаниите, како и обиколка низ производствените погони, сѐ со цел да се увидат предизвиците со кои се соочуваат компаниите, да се изнајде решение за наследените проблеми, како и да се разгледаат можностите.
Димовски ја нагласи посветеноста на Дирекцијата која активно работи на подобрување на условите и олеснување на административните процедури со цел создавање поконкурентна деловна клима и поддршка за понатамошен раст на компаниите. Тој истакна дека само со директна комуникација, транспарентен пристап и партнерски однос со инвеститорите може да се постигне долгорочен економски раст и развој.
Од страна на раководството на компаниите беше изразена благодарност за отвореноста и подготвеноста на Дирекцијата за соработка. Тие ги презентираа своите тековни и идни планови, потенцирајќи ја потребата од континуирана институционална поддршка, што директно ќе влијае на работните процеси и подобрување на условите за понатамошни активности.
Заложбите на дирекцијата за ТИРЗ и натаму остануваат во насока на проактивен пристап во соработката со инвеститорите, со цел навремена поддршка при решавање на проблемите, како и согледување на можностите кои се нудат, велат од таму.