Регион
Турскиот парламент одобри минување на претседателски систем

Турскиот парламент со мнозинство гласови во раните утрински часови во саботата го усвои пакетот уставни измени со предлог закон од 18 членови кој вклучува премин кон претседателски систем, и со што се создава можноста референдумот за ова прашање да се одржи во април.
Пакетот уставни измени е усвоен со 339 гласови „за“ и 142 „против“, а за негово изгласување беа потребни најмалку 330 гласови. Уште треба да биде потврден на референдум, на кој за да мине е потребно просто мнозинство.
Се очекува дека претседателот Реџеп Тајип Ердоган во наредните денови, најмногу две седмици, ќе го потпише законот, по што тој ќе биде ставен на референдум, кој ќе се одржи најмалку 60 дена по објавувањето на текстот од законот во службениот весник.
Предлогот на измените и дополнувањата на уставните закони, кој подразбира воведување претседателски систем во Турција наместо парламентарниот, тенденции кои постојат од формирањето на Турската Република во 1923 година, во парламентот го предложи владејачката Партија на правдата и развојот (AKP).
Критичарите велат дека уставните амандмани ќе го ослабат системот на проверки и рамнотежа, како и улогата на парламентот, како и дека премногу овластувања ќе бидат концентрирани во претседателскиот кабинет. Загрижени се, исто така, и за нивното влијание врз независноста на судството.
Ердоган, кој е на чело на Турција од 2003 година, прво како премиер а до 2014 година како претседател, веќе се соочува и дома и во странство, во прв ред кај западните сојузници, со обвинувањата за зголемено авторитарно водство на земјата.
Но претседателот и неговите приврзаници тврдат дека претседателскиот систем на Турција ќе ѝ донесе стабилност, особено кога се соочува со безбедносни закани.
Владејачката AKP на Ердоган, има 316 од 550 мандати во парламентот. Уставните амандмани беа усвоени со помош на мнозинството пратеници од десната Партијана на националното движење (MHP).
„Ние ја направивме нашата работа. Сега го премесуваме тоа прашање… на нашиот народ“, изјави по гласањето во парламентот премиерот Бинали Јилдирим, пренесе агенцијата Anadolu.
Пакетот уставни реформи, меѓу другото, вклучува и укинување на премиерскиот кабинет, а претседателот ќе стане шеф на владата со овластувања да именува и сменува министри/ Ќе биде воведена и функцијата потпретседател на државата.
Народната републиканска партија (CHP), од левиот центар, гласаше против новите измени и ја осуди промената на системот, порачувајќи дека парламентот ќе ослаби. Кемал Киличдроглу, лидер на CHP, рече дека „парламентот ја изневерил својата историја“, додавајќи дека народот би можел да ја исправи оваа грешка на референдумот.
Левичарската прокурдска Народна демократска партија (HDP) го бојкотираше гласањето во парламентот, откако беа приведени поголемиот дел од првите луѓе на партијата.
Доколку уставните промени минат на референдум, Турција првпат во историјата ќе има формален претседателски систем.
Според новиот устав, претседателот на државата нема да мора да го откажува членството во својата политичка партија, како што е сега случајот иако Ердоган е основач на партијата AKP.
Претседателот, исто така, ќе има право на два петгодишни мандати, но турските аналитичари сметат дека во тоа најверојатно нема да се смета тековниот мандат на Ердоган, така што би можел да остане на власт до 2029 година./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Плинска боца експлодира во стан на српски туристи во Грција, има повредени

Пет туристи од Србија се повредени денес во експлозија на плинска боца во изнајмена соба во Аспровалта, во регионот на Солун, од кои еден доби тешки изгореници, објавува Катимерини.
Несреќата се случила денес околу 15:30 часот под сè уште неразјаснети околности.
Најтешко повреден е 41-годишен маж, кој се здобил со изгореници, додека другите се здобиле со повреди од скршено стакло, објавува Катимерини, додека Прототема објавува дека маж со изгореници од прв и втор степен и жена со изгореници од прв степен се пренесени во свесна состојба во Општата болница во Солун.
Полицијата го уапси 86-годишниот сопственик на куќата, а надлежните органи ги истражуваат причините за несреќата.
Регион
Полицијата на Истра уапси Германец: снимал голи деца со рачен часовник

Истарската полиција приведе германски државјанин (31), кој е обвинет за експлоатација на деца за порнографија откога е откриено дека снима голи деца на плажа со рачен часовник со интегрирана камера.
Граѓаните ја известиле полицијата во вторникот околу 18 часот кога забележале дека мажот снима деца со рачен часовник. Полицијата ги претресла неговите простории, автомобилот и друга техничка опрема и пронашла инкриминирачки снимки. Еден ден подоцна тој бил предаден на притворската единица на Полициската управа на Истра со кривична пријава.
„Полицијата апелира до родителите да ги следат своите деца и да гледаат каде се и што прават на плажа. Облечете ги вашите деца во костими за капење, а доколку забележите сомнително лице што снима деца, веднаш известете ја полицијата на 192“, велат од полицијата додавајќи дека ваквите акции покажуваат дека јавноста е сè повеќе свесна за проблемот со снимањето деца и дека препознавањето на сомнителното однесување овозможува навремен одговор и апсење на сторителот“.
Фото: принтскрин
Регион
Словенците воведуваат скратена работна недела за оние што се блиску до пензија

Од 1 јануари 2026 година во Словенија делумно ќе стапи во сила закон кој претставува вистинска револуција на пазарот на трудот. Освен зголемување на надоместоците за невработеност и јавни работи, како и олеснување на пристапот до пазарот на трудот за младите, студентите, но и пензионерите, законот ќе им овозможи на лицата што се блиску до пензија да ја намалат работната обврска.
Конкретно, работниците постари од 58 години, како и оние со најмалку 35 години работен стаж, практично ќе може да изберат помеѓу слободен петок или скратен работен ден во траење од шест часа, потврдија од Министерството за труд, семејни и социјални прашања и еднакви можности за словенечките медиуми.
Според моделот наречен 80-90-100, што значи 80 отсто работно време, 90 % плата и 100 % уплатени придонеси – Словенија делумно ќе ги преземе искуствата на земји како Исланд, Ирска и Германија. Во овие земји ваквите закони довеле до позитивни ефекти, како зголемена продуктивност, помалку отсуства од работа и поголема ефикасност. Словенците веќе имаат неколку пилот-проекти, претежно во технолошки компании, кои покажале слични резултати.
Од Министерството за труд најавија дека, доколку измените се покажат успешни, ќе се оди во насока на дополнителна либерализација на прописите. До крајот на 2028 година се очекуваат и промени, како додаток за работа во сабота, задолжителен божиќен бонус за сите вработени, па дури и воведување 38-часовна работна недела.
Во оваа прва рунда на измени донесени се и други мерки. Така, од 2026 година невработените Словенци ќе имаат повисоки надоместоци за невработеност. Максималниот износ што ќе го примаат во првите три месеци по отказ или раскин на договорот за работа ќе изнесува 130 проценти од просечната минимална бруто-плата во државата, што моментно е нешто повеќе од 1.660 евра. Ако ни по три месеци, не најдат нова работа, ќе имаат право на 110, па 100 отсто, па сè до 70 проценти од просечната минимална бруто-плата.
Значајни промени и зголемени надоместоци ги очекуваат и учениците, студентите и учесниците во јавни работи, кои покрај повисоки минимални часовни тарифи, ќе имаат и подобрени работни услови. Планирани се и стимулации за вработување невработени лица постари од 59 години во износ од 40 проценти од месечниот нето-надоместок, а оваа категорија ќе има право на зголемен број дозволени часови за привремена или повремена работа. Месечното ограничување за работа на пензионерите се зголемува од 60 на 85 часа месечно, соодветно со зголемување на максималниот годишен приход.
Законот на крајот беше усвоен по итна постапка бидејќи неговото донесување беше услов за повлекување 140 милиони евра европски средства за оваа цел.