Европа
Шведска во шок по ‘расистичкиот’ напад во училиште
Шведска и особено жителите на градот Тролхатан се во шок, ден откако млад маж со сабја, наводно близок на крајната десница, изврши напад во училиште во коешто учат млади имигранти, во кој загинаа две лица и самиот напаѓач.
Истрагата е сé уште на почетокот, но е расветлен профилот на напаѓачот кој се совпаѓа во „тенденцијата каква што се гледа во САД, во којашто гневни бели момчиња преку интернет се одлучуваат на акција ‘за да ја спасат белата раса’“, истакнува во разговорот за AFP, Даниел Похл, главен уредник на порталот Expo кој ги проучува неонацистичките групи.
Премиерот Стефен Лофвен, кој во четвртокот попладнето го посети местото на несреќата, 75 километри северно од Гетеборг, изјави дека тоа е „тажен ден за Шведска“. Тролхатан е познат како седиште на производителот на автомобили „Saab“ и има 57.000 жители. Градот е познати и по филмските студија во коишто данскиот режисер Ларс фон Трир го снимаше „Dogville“.
Напаѓачот со сабја и костум на Дарт Ведер од „Ѕвездените војни“, во четвртокот претпладнето упадна во училиште и нападна неколку лица, возрасни и деца, очигледно неизбирајќи ги идните жртви. Уби две лица, а други две тешко рани, по што го застрела полицијата.
Трагедијата, каква што во Шведска речиси и да не се памети, се случи во Тролхатан, индустриски град, во „проблематично“ училиште во коешто учат 400 деца, на возраст од 6 до 15 години, меѓу кои и голем број на неодамна доселените млади имигранти.
Убиецот имал 21 година, живеел во Тролхатан, соопшти полицијата, неоткривајќи го веднаш неговиот идентитет. Меѓутоа, локалните медиуми утврдиле дека станува збор за Антон Лундин Петерсон, момче коешто било жесток противник на исламот и имиграциите, фасциниран од воените филмови и романите на Стивен Кинг.
„Беше осаменик. Играше видео игри и живееше во свој свет“, рекол негов поранешен училишен другар во телефонски разговор за дневниот весник Expressen.
„Бевме во училишната кантина, кога маскирано лице влезе и со сабја замавна на мојот професор. Ме фати паника, па избегав трчајќи. Потоа дојде полицијата. Почна да ги напаѓа и другите по училниците. Одеше од една училница во друга, и напаѓаше“, изјави за AFP, 14-годишниот Давид Иса.
Еден професор им подлегна на повредите пред доаѓањето на екипата на брзата медицинска помош. Другата жртва е ученик. Напаѓачот беше „опериран поради прострелни рани“ соопшти полицијата, но и дека подлегнал неколку часа подоцна, бидејќи бил погоден во црниот дроб.
„Кога го видовме, мислевме дека е некоја шега. Носеше маска, црна облека и долга сабја. Учениците во почетокот се фотографираа со него и сакаа да ја допрат сабјата“, изјави еден ученик за шведската јавна телевизија.
Дневниот весник Expressen и агенцијата ТТ пишуваат во петокот дека убиецот на YouTube објавувал филмови за Адолф Хитлер и за нацизмот. На Facebook неодамна го објавил повикот на десничарската партија Шведски демократи (SD), која се противи на доселениците, за одржување референдум за имиграцијата.
Полицијата поради тоа ја испитува можноста за „политички мотив“ на нападот, пишуваа и порталот Expo и партијата Шведски демократи, која е застапена во парламентот на земјата.
Шведска е меѓу земјите од Европската унија коишто примиле најголем број бегалци. Агенцијата за миграции, којашто и претходно често беше принудувана да ги менува своите процени за приливот на бегалците во Шведска, токму во четвртокот го изнесе податокот дека во оваа скандинавска земја меѓу 140.000 и 190.000 луѓе би можеле да побараат азил, од кои дури 33.000 би биле деца кои не се придружувани од родители. Во соопштението се додава дека приливот имигранти би можел да ослаби дури следната години, но сепак би можел да достигне 170.000./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Трамп: Искрено, Украина веќе изгуби територија
Американскиот претседател Доналд Трамп синоќа изјави дека договорот за завршување на војната во Украина е „поблиску од кога било“ откако Вашингтон му понуди на Киев безбедносни гаранции по моделот на НАТО. Трамп, исто така, изрази увереност дека Москва ќе прифати таков договор, објави „Ле Монд“.
Трамп откри дека имал „многу долги и многу добри“ разговори со својот украински колега Володимир Зеленски, како и со лидерите на НАТО и европските земји како што се Велика Британија, Франција и Германија.
„Се обидуваме да го разработиме тоа и мислам дека сега сме поблиску“, им рече Трамп на новинарите во Овалната соба. „Имавме бројни разговори со претседателот Путин на Русија и мислам дека сега сме поблиску од кога било досега, па ќе видиме што можеме да направиме“.
REPORTER: An Article 5-like deal seems to be emerging without NATO membership for Ukraine. If such a security guarantee is offered, what incentive is there for Ukraine to give up any sort of territory?
US PRESIDENT TRUMP: Well, they've already lost the territory, you know, to be… pic.twitter.com/99sx8a6f03
— Status-6 (Military & Conflict News) (@Archer83Able) December 15, 2025
На прашањето дали неодамна разговарал директно со Владимир Путин, Трамп одговори остро: „да, разговарав“, без да навлегува во детали.
Сепак, Трамп се чини дека сугерираше дека во замена за безбедносни гаранции, Украина ќе мора да се согласи да отстапи делови од источниот регион Донбас што сè уште се контролирани од Киев – можност што Зеленски претходно силно ја отфрли.
На прашањето каков поттик ќе има Украина за да се откаже од територија, Трамп одговори: „Па, искрено, тие веќе изгубија територија“.
Тој додаде дека Европа, која и покрај противењето на Русија повторно предложи испраќање мултинационални мировни сили, ќе биде „голем дел“ од секоја безбедносна гаранција.
Европа
Крај на краткорочните изнајмувања станови за туристи во Шпанија, Airbnb казнет
Шпанија го казни Airbnb со огромни 65 милиони евра за рекламирање недвижности за краткорочно изнајмување, без соодветни дозволи. Одлуката доаѓа во време кога расте притисокот врз владата да го ограничи туристичкото сместување во услови на продлабочување на кризата со домувањето, објавува „Евроњуз“.
Шпанското Министерство за заштита на потрошувачите соопшти дека казната е конечна и дека на платформата со седиште во САД ѝ е наредено веднаш да ги отстрани сите нелегални огласи. Официјалните лица изјавија дека повеќе од 65.000 огласи на Airbnb ги прекршуваат шпанските закони за заштита на потрошувачите, вклучително и огласување недвижности, без дозволи или со неважечки броеви за лиценца.
Казната е шестпати поголема од профитот што Airbnb го оствари од спорните огласи помеѓу времето кога властите ја предупредија компанијата и времето кога огласите конечно беа отстранети.
Зошто беше казнет Airbnb?
Според шпанските власти, 65.122 огласи на Airbnb ги прекршиле прописите дизајнирани да ги заштитат закупците и потрошувачите. Многу од овие имоти се наоѓале во региони во кои краткорочните изнајмувања се ограничени или бараат експлицитно одобрение.
Министерството нагласи дека од платформите како Airbnb се очекува да проверат дали имотите рекламирани во Шпанија се во согласност со локалните и регионалните прописи за домување. Кога не го прават тоа, велат, тие изнајмувања остануваат на пазарот подолго отколку што треба намалувајќи го бројот на домови достапни за жителите што бараат долгорочен смештај.
Министерот за права на потрошувачите, Пабло Бустиндуј, рече дека има илјадници семејства што живеат на работ поради кризата со домувањето во земјата, а некои компании профитираат од бизнис-модели што ги принудуваат луѓето да ги напуштат своите домови.
Борбата против нелегалните изнајмувања не е ограничена само на Airbnb. Во јуни Шпанија исто така му наложи на Booking.com да отстрани повеќе од 4.000 нелегални огласи.
Барселона ја предводи борбата против масовниот туризам
Барселона стана епицентар на борбата на Шпанија против краткорочните изнајмувања. Градот оваа година објави планови за постепено укинување на сите туристички станови до 2028 година, со што ефикасно ќе им се забрани на платформи како Airbnb да продаваат приватно сместување во станбени згради.
Градските лидери велат дека краткорочните изнајмувања ги испразнија локалните населби, ги истиснаа жителите од пазарот за изнајмување и ги трансформираа цели населби исклучиво за туризам. Локалните заедници се согласуваат, а протестите – од мирни маршеви до напади со водни топови – се сè почести против масовниот туризам и растечките трошоци за живот.
Другите регионални и национални власти во Шпанија следат сличен пат. Повеќе од 53.000 нелегални туристички станови неодамна беа отстранети од официјалните регистри во целата земја, главно во Андалузија, Канарските Острови, Каталонија и Валенсија.
Шпанија пречека рекордни 94 милиони странски туристи во 2024 година и е на добар пат да го надмине овој рекорд оваа година. Иако туризмот останува клучен економски столб, официјалните лица велат дека построгата регулација на краткорочните изнајмувања е клучна за балансирање на растот на бројот на посетители со квалитетот на животот на локалното население.
Европа
Турски борбени авиони соборија дрон надвор од контрола во близина на брегот на Црното Море
Турција собори беспилотно летало „надвор од контрола“ кое се приближувало до нејзиниот воздушен простор над Црното Море, соопшти Министерството за одбрана. Инцидентот се случува по украинските напади врз руските танкери од „флотата во сенка“ покрај турскиот брег и предупредувањата од турските политичари за опасностите од ширење на војната во Украина, објави АП њуз.
Министерството во соопштението наведува дека борбените авиони Ф-16 биле испратени по откривањето на објектот. „За да се избегне каква било потенцијална штета, тој бил соборен во безбедна зона надвор од населените области“, се додава во соопштението. Во соопштението не се дадени дополнителни детали за локацијата или времето на инцидентот.
Украина соопшти дека нејзините поморски беспилотни летала погодиле два танкери на 28 ноември, додека трет брод бил погоден на 2 декември додека се движел кон турското пристаниште Синоп. Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган ги осуди претходните напади како закана за „безбедноста на навигацијата, животите и животната средина, особено во нашата ексклузивна зона“.

