Европа
Шведска во шок по ‘расистичкиот’ напад во училиште
Шведска и особено жителите на градот Тролхатан се во шок, ден откако млад маж со сабја, наводно близок на крајната десница, изврши напад во училиште во коешто учат млади имигранти, во кој загинаа две лица и самиот напаѓач.
Истрагата е сé уште на почетокот, но е расветлен профилот на напаѓачот кој се совпаѓа во „тенденцијата каква што се гледа во САД, во којашто гневни бели момчиња преку интернет се одлучуваат на акција ‘за да ја спасат белата раса’“, истакнува во разговорот за AFP, Даниел Похл, главен уредник на порталот Expo кој ги проучува неонацистичките групи.
Премиерот Стефен Лофвен, кој во четвртокот попладнето го посети местото на несреќата, 75 километри северно од Гетеборг, изјави дека тоа е „тажен ден за Шведска“. Тролхатан е познат како седиште на производителот на автомобили „Saab“ и има 57.000 жители. Градот е познати и по филмските студија во коишто данскиот режисер Ларс фон Трир го снимаше „Dogville“.
Напаѓачот со сабја и костум на Дарт Ведер од „Ѕвездените војни“, во четвртокот претпладнето упадна во училиште и нападна неколку лица, возрасни и деца, очигледно неизбирајќи ги идните жртви. Уби две лица, а други две тешко рани, по што го застрела полицијата.
Трагедијата, каква што во Шведска речиси и да не се памети, се случи во Тролхатан, индустриски град, во „проблематично“ училиште во коешто учат 400 деца, на возраст од 6 до 15 години, меѓу кои и голем број на неодамна доселените млади имигранти.
Убиецот имал 21 година, живеел во Тролхатан, соопшти полицијата, неоткривајќи го веднаш неговиот идентитет. Меѓутоа, локалните медиуми утврдиле дека станува збор за Антон Лундин Петерсон, момче коешто било жесток противник на исламот и имиграциите, фасциниран од воените филмови и романите на Стивен Кинг.
„Беше осаменик. Играше видео игри и живееше во свој свет“, рекол негов поранешен училишен другар во телефонски разговор за дневниот весник Expressen.
„Бевме во училишната кантина, кога маскирано лице влезе и со сабја замавна на мојот професор. Ме фати паника, па избегав трчајќи. Потоа дојде полицијата. Почна да ги напаѓа и другите по училниците. Одеше од една училница во друга, и напаѓаше“, изјави за AFP, 14-годишниот Давид Иса.
Еден професор им подлегна на повредите пред доаѓањето на екипата на брзата медицинска помош. Другата жртва е ученик. Напаѓачот беше „опериран поради прострелни рани“ соопшти полицијата, но и дека подлегнал неколку часа подоцна, бидејќи бил погоден во црниот дроб.
„Кога го видовме, мислевме дека е некоја шега. Носеше маска, црна облека и долга сабја. Учениците во почетокот се фотографираа со него и сакаа да ја допрат сабјата“, изјави еден ученик за шведската јавна телевизија.
Дневниот весник Expressen и агенцијата ТТ пишуваат во петокот дека убиецот на YouTube објавувал филмови за Адолф Хитлер и за нацизмот. На Facebook неодамна го објавил повикот на десничарската партија Шведски демократи (SD), која се противи на доселениците, за одржување референдум за имиграцијата.
Полицијата поради тоа ја испитува можноста за „политички мотив“ на нападот, пишуваа и порталот Expo и партијата Шведски демократи, која е застапена во парламентот на земјата.
Шведска е меѓу земјите од Европската унија коишто примиле најголем број бегалци. Агенцијата за миграции, којашто и претходно често беше принудувана да ги менува своите процени за приливот на бегалците во Шведска, токму во четвртокот го изнесе податокот дека во оваа скандинавска земја меѓу 140.000 и 190.000 луѓе би можеле да побараат азил, од кои дури 33.000 би биле деца кои не се придружувани од родители. Во соопштението се додава дека приливот имигранти би можел да ослаби дури следната години, но сепак би можел да достигне 170.000./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Европа
ЕУ, конечно, постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.
Европа
(Видео) Украинските дронови уништија „неуништливи“ руски С-400
Украинските оператори на беспилотни летала уништија два руски ракетни системи С-400 Триумф заедно со нивната муниција во рускиот регион Белгород, потврди украинскиот Генералштаб. Нападот, кој се случи на 14 декември, го изврши 15-та одделна артилериска извидничка бригада, а целата операција беше снимена, објави „Евромајдан прес“.
Ваквите напади се дел од пошироката украинска стратегија за ослабување на руската воздушна одбрана, како на руска територија, така и на окупираните територии. Системот С-400 Триумф, модернизиран наследник на советскиот С-300, е клучна компонента на слоевитата мрежа за воздушна одбрана на Русија. Русија повремено го користи и за напад на копнени цели, насочувајќи се кон украински градови. Затоа, уништувањето на овие системи се смета за голем губиток за руските сили.
Според извештајот на порталот Militarnyi, лансирните системи С-400 биле уништени додека биле во движење. Објавените снимки прикажуваат руски возила за противвоздушна одбрана како се движат по земјен пат, веројатно за време на промена на борбената позиција.

