Европа
Шкотска „ја разгори“ Каталонија
Зајакнувањето на движењето за независност на Шкотска предизвика разгорување на националните страсти и во шпанскиот регион Каталонија.
Во четвртокот најавени се демонстрации на Каталонците кои се залагаат за отцепување од Шпанија. Најновите анкети во Шкотска, каде на 18-ти септември се одржува референдум за независност, покажаа дека мнозинството Шкоти сакаат да излезат од Обединетото Кралство.
Претседателот на Каталонија, Артур Мас, и покрај острото спротиставување на шпанската влада, најавил план за одржување „консултации“ за независност на 9-ти ноември оваа година.
„Емоциите на Каталонците сега, токму пред најавените демонстрации, дополнително ги ’запалија’ Шкотите“, истакна 32-годишниот архитект Џозеф Марија Гуел, претставник во Каталонското национално собрание на групата за незаисност на регионот.
„Случајот со Шкотите покажува дека со дијалог и политичка волја на Мадрид можеме да го решиме ова демократски“, нагласил Гуел.
Каталонија во четврток, на 11 септември го слави националниот празник „Диада“, кој се паѓа точно на само една седмица пред референдумот во Шкотска.
На овој ден во 1714 година силите на шпанскиот крал Фелипе Петти ја поразиле каталонската војска.
Голем број жители во североисточниот дел на Шпанија го доживуваат овој ден како ден на губењето на автономијата.
Овогодинешнбиот „Диада“ ќе биде посветен на освојувањето право на одржување гласање за тоа дали Каталонците треба да се отцепат од Шпанија, што за шпанската влада, пак, е неуставен чекор.
„Во Шкотска веќе победија бидејќи им е дозволено гласање“, рекла претседателката на Каталонското национално собрание, Карме Форсадел, која додала дека доколку желбата за самостојност во Шкотска победи таквиот тек на настаните ќе им одговара на Каталонците нагласувајќи дека тие потоа ќе ги следат реакциите на Европската унија.
Во Каталонија живеат 7,5 милиони жители, кои се гордеат со својот каталонски јазик и култура.
Каталонија сочинува една петтина од шпанската економија, но таа е тешко погодена од финансиската криза која избила во 2008 година.
Масовните демонстрации на националниот ден „Диада“ започнаа во 2012 година кога улиците на Барселона беа преплавени со демонстранти. Една година подоцна, во 2013, стотици илјади демонстранти формираа човечки синџир по целата должина на брегот на Каталонија.
Оваа година, каталонските демонстранти планираат на двете централни авении во Барселона да формираат буква „В“ за остварување на правото на глас.
Организаторите истакнале дека повеќе од 455 илјади лица се пријавиле до сега за учество на демонстрациите, кои ќе се одвиваат под слоганот „Време е сега“, а улиците ќе бидат преплавени со црвеножолтите знамиња на Каталонија, пренесуваат светските медиуми.
По последната средба со шпанскиот премиер, Маријана Рахој, во јули, шпанскиот премиер порашал дека до гласање „не може и нема да дојде“.
Рахој истакнал дека такви нешто нема предвидено во уставот на Шпанија.
За разлика од Шкотска, на која референдумот и го одобри британската влада, каталонскиот план за „консултации“ за независност се соочува со жесток отпор помеѓу националните лидери.
Каталонското движење кое се противи на независноста, Каталонско граѓанско општество, одбива Каталонија да се споредува со Шкотска.
„Тоа се две различни реалности. Каталонија е регион, не нација како Шкотска“, истакнал потпретседателот на Каталонското граѓанско општество, Сузан Балтран.
„Ние сме две земји кои се борат за иста работа“, порачал 54 годишниот трговец Салвадор Горо.
„Доколку работите тргнат на добро за нив, ќе биде добро и за нас“, заклучил Каталонецот Горо во пресрет на демонстрациите на каталонските демонстранти кои се најавени за четврток, на националниот празник „Диаду“, пренесува агенцијата AFP./крај/мф/ап
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Британска министерка наведе 700 албански семејства како лош пример, Рама ѝ возврати
Албанскиот премиер ја обвини британската министерка за внатрешни работи Шабана Махмуд за „етнички стереотипи“ откако таа ги издвои албанските семејства во говорот за злоупотребите на азилот.
Еди Рама ја критикуваше Махмуд за тоа што им кажа на пратениците дека околу 700 албански семејства живеат во сместувања финансирани од даночните обврзници и покрај тоа што нивните барања за азил се одбиени, додека во понеделник најави големи реформи. Рама ја нарече бројката „статистичка капка во океанот на предизвиците со кои се соочува Британија по Брегзит“.
Официјалните бројки покажуваат дека Велика Британија депортирала повеќе од 13.000 луѓе во Албанија откако беше потпишан договорот за враќање во 2022 година. Рама го нарече договорот едно од „најуспешните партнерства во Европа кога станува збор за нелегална миграција“.
Махмуд ги даде коментарите додека најавуваше големи промени во системот за азил на Велика Британија, за кој рече дека во моментов е „надвор од контрола и неправеден“. Зборувајќи во Долниот дом, Махмуд рече: „Ако не се справиме со оваа криза, ќе повлечеме уште повеќе луѓе по пат што започнува со гнев и завршува со омраза“.
Реформите ќе го направат статусот на бегалец привремен, ќе го зголемат периодот на чекање за трајно населување од пет на 20 години и ќе овозможат отстранување на семејства со деца кои немаат право да останат во земјата.
Покрај ограничувањето на пристапот до статус на бегалец, Велика Британија ќе отвори и нови законски патишта за пристигнување, со годишна квота. Како дел од својот говор, Махмуд им рече на пратениците: „Мора да ги отстраниме оние чии барања за азил се одбиени, без разлика кои се тие“.
„На пример, има околу 700 албански семејства кои живеат во сместувачки капацитети платени од даноците на граѓаните, откако нивните барања за азил беа одбиени, и покрај постојниот договор за враќање и покрај тоа што Албанија е потписничка на Европската конвенција за човекови права“, додаде таа.
Рама одговори: „Како може еден министер за внатрешни работи од Лабуристичката партија толку лошо да ја повтори реториката на популистичката крајна десница и да издвои 700 албански семејства, што е статистичка капка во океанот на предизвици за Британија по Брегзит, токму во моментот кога Велика Британија и Албанија изградија едно од најуспешните партнерства во Европа кога станува збор за нелегалната миграција?“
„Да бидеме јасни: Албанците се нето придонесувач во британската економија, а бројот на Албанци кои примаат бенефиции во Велика Британија е многу низок во споредба со другите заедници. Да се издвојуваат одново и одново не е политика.
Ова е загрижувачка и несоодветна вежба на демагогија. Официјалната политика никогаш не треба да се потпира на етнички стереотипи. Ова е најмалку што човештвото го очекува од една голема Британија“, нагласи тој.
Европа
Шведски генерал: Русија набргу ќе го тестира членот 5 на НАТО
Шведскиот генерал Мајкл Клаесон предупреди дека Русија наскоро ќе се обиде да ја тестира колективната одбрана на НАТО според Член 5 и рече дека Европа мора да се подготви да употреби сила за да ја одврати Москва. Тој го кажа ова во интервју за Политико.
„Сигурен сум и убеден дека во секој момент ќе бидат подготвени да го тестираат Член 5 на НАТО во балтичките држави или во некој друг дел од Европа“, рече Клаесон.
„Тие се подготвени да преземат огромни стратешки ризици за да го постигнат она што мислат дека можат да го постигнат. Го видовме ова уште од Чеченија, го видовме ова во Грузија, го видовме ова на Крим“, рече тој.
Клаесон нагласи дека Европа не е подготвена за потенцијален конфликт со Русија, кој го опиша како „системски конфликт… чие решавање ќе потрае долго време“.
„Зборуваме за генерација во принцип… ова нема да исчезне со евентуално прекин на огнот или мировен договор во Украина“, додаде тој.
Тој исто така рече дека само дипломатијата нема да ја запре Русија.
„Единствениот јазик што го разбираат е силата“, рече Клаесон. „Мора да бидеме цврсти… постојаното повлекување не е вистинскиот одговор бидејќи ги охрабрува“, заклучи тој.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Русите тврдат дека целосно го освоиле Купјанск: пристигна првата реакција од Украинците
Генералштабот на украинската војска остро ги негираше тврдењата на началникот на рускиот Генералштаб Валериј Герасимов дека руските сили го освоиле Купјанск. Герасимов за наводниот пад на градот го известил директно рускиот претседател Владимир Путин за време на неговата посета на командното место, но Киев вели дека градот останува под украинска контрола, пишува „Киев Индепендент“.
Kupyansk has been liberated, Gerasimov reported to Putin.
In liberated Kupyansk, individual small enemy groups are being destroyed, the commander of the Zapad group reported.
🔹 RIA Novosti pic.twitter.com/zpc3H45OEb
— Victor vicktop55 commentary (@vick55top) November 20, 2025
„Купјанск останува под контрола на Одбранбените сили на Украина“, објави Генералштабот. „Во и околу Купјанск, во тек се контрасаботажни операции и специјални операции за пребарување и уништување против непријателски извидувачки и саботажни групи кои се инфилтрирале во градот“.
Во соопштението се додава дека „раководството на терористичката држава продолжува да произведува евтини информативни провокации“ со цел да ги прикрие „критичните“ руски загуби. Да потсетиме, украинските сили за специјални операции објавија видео на кое се гледаат жестоки улични борби во градот Купјанск во регионот Харков.
Купјанск, стратешки важен град во Харковската област, повторно стана место на жестоки борби, додека Русија продолжува со своите обиди за напредување во регионот.
Градот е затворен за цивили од 28 септември поради тековните борбени операции и заканата од руски саботажни групи. Заземањето на Купјанск е главната цел на Русија во Харковската област, потврди претходно Олексиј Белски, портпарол на оперативно-стратешката команда на Дњепарк.
фото: принтскрин

