Свет
Научниците предупредуваат: Заразата со коронавирус на отворено не е невозможна, но е ретка
И покрај тоа што речиси целиот документиран пренос на коронавирус се случил во затворен простор, експертите велат дека е оправдано носење маска и на отворено, бидејќи и таму постои мал ризик од инфекција.
Ова првенствено се однесува на настани каде што луѓето стојат блиску еден до друг и зборуваат подолго време, како што се политички митинзи или забави на отворено.
Од почетокот на пандемијата научните студии докажаа дека вирусот се пренесува во ресторани, домови, фабрики, канцеларии, конференции, возови и авиони.
Во студија спроведена на 25.000 случаи, која сè уште не е рецензирана, приближно шест проценти од случаите се поврзани со инфекција на отворено, како што се спортски настани или концерти.
Станува збор за области каде што физичкото растојание не се почитувало или каде што луѓето престојувале некое време и се движеле наоколу зборувајќи или пеејќи гласно.
„Ние не идентификувавме буквално ниту еден случај што би го поврзале со таканаречениот секојдневен живот на отворено“, рече авторот на студијата Мајк Вид, професор на Универзитетот во Кантербери.
„За истите активности и истата оддалеченост, надворешниот простор е многу побезбеден од внатрешниот, затворениот простор“, се наведува во студијата, во која учествувале група научници од американски, британски и германски универзитети.
„Ризикот од пренесување е значително помал на отворено, затоа што ослободените вируси се разредуваат побрзо во атмосферата“, напишаа научниците, споредувајќи го вирусот со чадот од цигари.
Најмалите честички што вирусот може да ги пренесе – аеросолите, можат да лебдат во воздухот неколку минути или часови, во зависност од воздухот на просторот. Акумулацијата на овие честички е можна во просторија со слаба вентилација. Тоа е, на пример, исто така можно во тесен простор помеѓу две згради каде што нема циркулација на воздухот.
„Колкава количина аеросол е потребен за инфекцијата не е познато, но колку е поголема количината, толку е поголема веројатноста за инфекција“, вели Стив Елеџ, генетичар и експерт за вируси на Харвард.
Времето поминато во близина на заразено лице е клучен фактор. Една секунда на тротоарот не е доволна за да се зарази, потребно е веројатно барем неколку минути.
Во теорија, инфекцијата е можна и при разминување на луѓето на отворено.
„Нема докази дека коронавирусот се пренесува од луѓе кои поминуваат на отворено“, заклучува групата научници, но во теорија тоа е исто така е можно.
„Кога ќе поминеме покрај луѓе, можно е да собереме малку од нивното издишување. Ризикот е многу мал, но од принципот на претпазливост, маската не може да штети”, изјави Линзи Мар, експерт за пренос на вируси на аеросоли од Универзитетот „Вирџинија тех“.
Постојат премногу варијабли за да може точно да се пресмета колкав е ризикот од инфекција на тротоарот или во паркот. Тоа зависи од ветерот, но и од сончевите ултравиолетови зраци кои го деактивираат вирусот.
Сите индикации се дека ризикот е мал, но маските сепак се најефикасна безбедносна стратегија.
„Случаен минувач на тротоарот може да кивне токму во моментот додека се разминува со вас“, пластично објаснува Кристал Полит, професор по епидемиологија на Јеил.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Словачкиот премиер повторно опериран: последните информации за состојбата на Роберт Фицо два дена по атентатот
Словачкиот премиер Роберт Фицо, кој во средата беше тешко ранет во обид за атентат, имаше уште една операција.
Ова го потврди министерот за одбрана Роберт Калињак пред болницата во Банска Бистрица, каде премиерот е од средата по атентатот.
Операцијата траеше околу два часа, а лекарите се обидоа „да ја поместат состојбата на пациентот на позитивна прогноза“, рече Калињак.
Тој додаде дека „ситуацијата е сè уште многу сериозна, но премиерот е свесен“.
„Првите четири дена по пукањето се најсложените“, рече Калињак за состојбата на премиерот.
Тој додаде дека „е порасположен бидејќи гледа напредок“.
Според него, денешната операција покажала дека првата операција била добро направена.
Тој додаде дека ги одбиле сите понуди од странство и дека премиерот ќе се лекува во Словачка.
Регион
(Видео) Директорката откри како полуматурантите го запалиле училиштето во Црна Гора
Матурската прослава на деветоодделенците од основното училиште „Владо Милиќ“ во Доња Горица денеска тргна наопаку кога децата ја запалија училишната зграда додека палеле факел. Во пожарот за среќа нема повредени.
Директорката на училиштето „Владо Милиќ“ Ивана Милиќ за црногорските медиуми изјави дека освен големата штета која допрва треба да се утврдува, во пожарот во училиштето нема повредени.
„Штетата допрва ќе се утврдува“, кратко прокоментира Милиќ за „Вијести“.
Таа за новинарите пред училиштето изјави дека инцидентот се случил околу десет часот.
View this post on Instagram
„Во палењето на факелот учествуваа сите ученици од деветто одделение“, рече Милиќ, коментирајќи ги причините за избувнувањето на пожарот.
Како што може да се види на неколку видеа кои кружат на социјалните мрежи, децата панично бегале што подалеку од училиштето додека пламените јазици го зафатиле покривот на образовната институција. Според видеото, најисплашени биле учениците од пониските одделенија кои при евакуацијата со неверување гледале во чадот кој се протегал на неколку метри до небото.
Вршителот на должноста командант на Службата за заштита и спасување Подгорица Здравко Блечиќ за новинарите изјави дека на местото на настанот излегле пет екипи со 15 пожарникари.
„Огнот зафатил дел од покривот и површина од 40 до 50 метри квадратни. Пожарникарите имаа проблеми со приближувањето и пристапот до овој дел од училиштето, но со помош на чуварот кој беше многу брз, успеаја“, кажа Блечиќ.
Тој рече дека штетите во училиштето се големи.
„Влагата и употребената вода може да предизвикаат штети и во училниците. Очекуваме пожарот целосно да биде изгаснат за околу 15 минути“, рече Блечиќ.
Европа
Британците од нација на потрошувачи станаа нација на штедачи, покажува истражување
Рекорден пораст на трошоците за живот ја претвори Велика Британија од нација на потрошувачи во нација на штедачи, покажува истражувањето.
„Бурниот период на промени на цените“ го смени односот на домаќинствата кон своите пари, при што трошоците се намалени повеќе од падот на приходите, се вели во студијата на Фондацијата „Резолушн“.
Податоците што ќе бидат објавени следната недела се чини дека ќе покажат оти инфлацијата се враќа блиску до целното ниво од два процента по три години висок раст, во кој домаќинствата трошат помалку и штедат повеќе, соопшти Фондацијата.
Со оглед на тоа што инфлацијата на индексот на потрошувачки цени (CPI) се очекува да биде блиску до целното ниво на Bank of England во април, Фондацијата разгледа како инфлациските притисоци влијаеле на животниот стандард, однесувањето на потрошувачите и финансиите.
Индексот на потрошувачки цени достигна највисоко ниво од 11,1 отсто во октомври 2022 година, а од март 2021 година цените се зголемија вкупно 22 отсто. Во 12-те месеци, заклучно со март 2024 година, индексот на потрошувачките цени се зголеми 3,2 отсто, што е под зголемувањето од 3,4 отсто во истиот период до февруари.
Обединетото Кралство ја собори нормалната инфлација, која би траела повеќе од една деценија за само три години.
Особено бргу се зголемија трошоците за основните потреби, па посиромашните домаќинства се најдоа во центарот на кризата бидејќи поголем дел од нивната заработка оди на овие трошоци, велат авторите на истражувањето. Домаќинствата, генерално, нагло ги намалуваат трошоците за време на кризата на трошоците за живот.
Остриот пораст на инфлацијата ја намали вредноста на заработката. Непосредно пред пандемијата на коронавирусот, во четвртиот квартал од 2019 година, реалниот расположлив приход на домаќинството од лице падна 1,1 отсто (или 280 фунти или 354 долари годишно), но реалната потрошувачка од лице опадна за многу повеќе, 4,7 отсто или 1.200 фунти годишно.
Во последните три месеци од 2023 година семејствата заштедиле шест проценти од расположливиот приход, што е највисока стапка надвор од пандемија во повеќе од 30 години, според истражувањето.
„Иако секако е добра вест дека вкупната стапка на инфлација се нормализира, сепак доживеавме голем инфлаторен шок, најголем во најмалку две генерации“, велат истражувачите. Тие додаваат дека големите промени во вкупните цени и уште поголеми промени во релативните цени на енергијата и храната ќе продолжат да ги следат граѓаните на Велика Британија.
„Ова значи дека сега треба да трошиме повеќе на основни потреби или да трошиме помалку од порано. Така, турбулентниот период на промени на цените го преобликува нашиот животен стандард“, заклучуваат тие. Иако инфлацијата, конечно, се враќа на целното ниво, ефектот од неодамнешниот инфлациски шок ќе фрла сенка долго време, додаваат авторите.
„Кризата не претвори од нација на потрошувачи во нација на штедачи. Трошењето на кредитни картички е намалено 13 отсто, а семејствата штедат околу 54 милијарди фунти повеќе отколку што очекувавме годишно“, се вели во студијата.