Економија
Индустријата на игри на среќа поддржува речиси 70.000 работни места
Иако претпреа огромни загуби за време на пандемијата на коронавирусот, приредувачите и понатаму имаат големо влијание на стабилноста на економијата на државата. Било какво ограничување на нивното право на работа, би оневозможило понатамошно континуирано полнење на државниот буџет кој на годишно ниво изнесува преку четвртина милијарди евра.
Индустријата на игри на среќа плаќа високи даноци и учествува со неверојатни 4% удел во бруто домашниот производ, а придонесот на индустријата на игри на среќа кон јавниот буџет годишно се зголемува околу 40 отсто! Легалните приредувачи и за време на кризата предизвикана од коронавирусот продолжија да ги исполнуваат своите редовни обврски кон државниот буџет и буџетите на локалната самоуправа, кои годишно изнесуваат повеќе од четвртина милијарди евра, а претходните месеци акцент во општествено одговорните активности дадоа на здравствениот систем.
Имено, само минатата година државниот и локалните буџети од индустријата на игри на среќа инкасирале рекордни 280 милиони евра. Од тие, 155 милиони евра од директни приходи и 125 милиони евра благодарение на индиректните приходи од ДДВ, локални даноци, придонеси и даноци на добивка, закуп на деловен простор… За плата на своите вработени, компаниите кои приредуваат игри на среќа издвоиле околу 50 милиони евра.
Сите директно вработени во оваа индустрија, кои ги има околу 10.000, обезбедуваат уште по седум работни места во други индустрии, па оваа индустрија на забава поддржува околу 70.000 работни места. Земајќи ги предвид членовите на семејствата, речиси 10% од жителите во Северна Македонија директно и индиректно живеат од оваа индустрија.
Од година во година, индустријата вработува се повеќе образовани кадри – што го отсликува позитивното влијание што го има оваа индустрија врз намалувањето на стапката на невработеност во земјата и стабилноста на пазарот на трудот. Во индустријата во главно се вработени студенти и дипломирани студенти кои претставуваат околу 15% од вкупниот број на вработени, а расте и трендот на вработување млади информатичари, математичари, програмери и електроинженери, за кои компаниите кои работат во оваа индустрија континуирано отвораат работни места.
Со своето работење приредувачите на игри на среќа поддржуваат и бројни други компании, нивните добавувачи, кои вработуваат, остваруваат приход, плаќаат даноци. На тој начин тие ја поттикнуваат работата на други економски активности кои се протегаат низ целиот синџир на вредности и со тоа директно и позитивно влијаат на домашната економија.
Индустријата има голем удел во развојот и зголемувањето на обемот на производство на добавувачите кои ја опслужуваат. Така на пример, при отворање на ново уплатно место, кои во земјата ги има околу 700, се вложува од 50.000 до 80.000 евра, а за одржување на постоечките уплатни места се издвојува од 10.000 до 15.000 евра. Овие средства во главно се влеваат во претпријатија за производство и продажба на мебел, компјутерска и телекомуникациска опрема, развој на софтвер, набавка и одржување на возен парк и слично.
Меѓу придобивките што заедницата ги има од индустријата за игри на среќа е фактот дека 3% од буџетските приходи се средства доделени на Агенцијата за млади и спорт, директни инвестиции за развој на спортот и младите во нашата земја.
И во услови на голема криза предизвикана од пандемијата на коронавирусот, компаниите од оваа стопанска гранка со добра реорганизација на работата некако успеаја да опстанат, а една од мерките која беше клучна е воведувањето на онлајн обложување. Нашата држава со тоа покажа дека ги следи европските процеси, и понатаму е овозможено континуирано полнење на државниот буџет и чување на десетина илјади работни места. Легалните приредувачи на игри на среќа очекуваат дека и идните законски решенија ќе го следат тој пример.
Еден од предизвиците со кои се соочуваше оваа индустрија во последно време се популистичките обиди на одредени интересни групи под изговор за заштита на населението од прекумерна изложеност на игрите на среќа, да се воведат некои рестриктивни одредби, како што се произволни, без никаква втемеленост одредување на растојание на кое би требало да се наоѓаат локалите, што е во спротивност со секоја европска практика. Се споменуваа дури и 500 метри?!
Сепак, истражувањата кои се правени на оваа тема го кажуваат токму спротивното. Студија на Институтот за ментално здравје во Торонто, како и студија на Универзитетот Метрополитен во Манчестер и многу други, покажуваат на тоа дека не постои влијание на оддалеченоста на објектите врз порастот на учество на малолетниците во игрите на среќа. Резултатите од истражувањето покажале дека присутноста на местата за обложување и конзумирањето на игри на среќа не влијаат на развојот на самата патологија. Резултатите на тие истражувања преточени се дури и во законодавна пракса во повеќето земји, кои не познаваат ограничувања на оддалеченост, туку превенција се врши со целосна забрана за влез на малолетници и големи казни за прекршување.
Со постоечкиот Закон за игри на среќа прашањето за забрана на учество на малолетници веќе е строго пропишано со членот дека „лицата под 18 години не можат да учествуваат во игрите на среќа“ и дополнително со став 3 од истиот член според кој „на лицата помлади од 18 години не им е дозволен влез во казино, во простории во кои се организира томбола од затворен тип, во обложувалници и во автомат клубови“.
Со воведувањето на било какво минимално растојание на уплатно-исплатните места од основните и средните училишта, на приредувачите на игри на среќа директно би им се одземало правото на континуитет на работење и деловни активности стекнати врз основа на закон, односно правото на работа и остварување на приход од регистрирана дејност на местата на кои приредувачот со години работи и каде ја има стекнато довербата на своите клиенти и во кои места има вложено огромна сума на пари. Инвеститорите мора да уживаат целосна правна заштита и сигурност, што е едно од основните достигнувања на европската интеграција. Нивните права стекнати за време на инвестицијата не смеат да бидат одземени, поништени или ограничени со какво било следно изменување и дополнување на законите и подзаконските акти.
Уште еден аспект од вакво или слично ограничување на работата и функционирањето би значело и прекршување на уредбата за заштита на странски капитал и права на инвеститорот. Со оглед на тоа што во Македонија работат и странски компании во областа на игри на среќа, нивните вложени средства се заштитени со Уставот на Република Северна Македонија, но и со спогодби кои државите членки на Европската Унија ги донеле од крајот на 1960-тите до денес. Прекршувајќи ги нивните права и ограничувајќи го правото на работа преку некои бесмислени законски одредби, би значело и директна штета за државата, која би морала да плати отштета од неколку стотици милиони евра.
Потоа, воведување на било какво минимално растојание е невозможно и неизводливо на терен, заради фактот дека во помалите градови на државата, кои имаат само една главна улица и неколку споредни, образовните институции се наоѓаат во централниот дел на градот, каде истовремено се лоцирани и деловни објекти, со што во целост се спречува отворањето на уплатно-исплатните места во сите мали градови ширум Република Македонија.
Покрај тоа, кога се гледа Градот Скопје, земајќи ја предвид густината на населеност, површината на градот и изграденоста на истиот, посебно присуството на голем број образовни институции, неспорно е дека не постои простор во кој приредувачите на игри на среќа би можеле да отворат уплатно-исплатно место.
НЕЛЕГАЛНИОТ ПАЗАР НОСИ СТОТИЦИ МИЛИОНИ ЕВРА НАДВОР ОД ЗЕМЈАТА
Било какви лоши законски решенија можат да имаат несогледливи последици врз економијата и општеството, а една од нив е загубата на стотици милиони евра кои би се одливале од земјата преку нелегалниот пазар. Доколку заради ограничувањето на работа згасне легалното, игрите на среќа ќе се преселат на црниот пазар, што би отворило дополнителни проблеми за економијата и целокупната заедница.
ПР
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
ЏАМБО пристигнува во Гевгелија: Нова голема инвестиција во локалната економија и реализација на ветената експанзија
Европскиот реномиран бренд ЏАМБО (JUMBO) продолжува со успешна реализација на својата долгорочна стратегија за интензивен развој и пошироко позиционирање на македонскиот пазар. Оваа сабота, 13 декември 2025 година, компанијата пишува ново поглавје во својата деловна приказна со свеченото отворање на својот нов, најсовремен маркет во Гевгелија, сместен во рамките на новоотворениот трговски центар „Gevgelija Mall“. Оваа значајна инвестиција доаѓа како природен и логичен след на исклучително успешните деловни приказни кои компанијата веќе ги изгради во Скопје, Тетово и Битола, и претставува директно исполнување на ветувањата дадени пред македонските потрошувачи за континуирано проширување на модерната продажна мрежа низ целата територија на државата.
Пристигнувањето на ЏАМБО во јужниот регион на земјава има многу пошироко значење од самото збогатување на трговската понуда во градот. Со овој стратешки потег, компанијата јасно ја потврдува својата цврста позиција на сериозен странски инвеститор кој верува во потенцијалот на домашниот пазар и активно вложува во неговиот напредок. Како докажана општествено одговорна компанија, ЏАМБО со оваа инвестиција директно ја стимулира локалната економија и влијае врз подобрување на животниот стандард.

Отворањето на новиот објект значи и отворање на нови работни места, со што компанијата создава нови професионални можности и стабилни кариери за жителите на Гевгелија, потврдувајќи ја својата грижа за заедницата во која делува. Дополнително, новиот ЏАМБО маркет е проектиран со визија да функционира како силен регионален магнет кој ќе привлекува купувачи не само од градот, туку и од пошироката околина и соседството, со што значително ќе се зголеми економскиот проток и ќе се зајакне статусот на Гевгелија како клучна трговска дестинација во регионот.

Новиот продажен простор, кој се простира на импресивна површина од 3.000 метри квадратни, е дизајниран и уреден според највисоките светски стандарди за да понуди врвно шопинг искуство и да прерасне во новата омилена дестинација за целото семејство. Посетителите ќе имаат ексклузивен пристап до богат асортиман од над 20.000 артикли, вклучувајќи играчки, декорации, производи за домот и сезонски изненадувања.
Концептот на маркетот доследно го следи препознатливиот корпоративен идентитет и популарниот слоган на брендот „За сѐ што ви треба и не сте знаеле дека ви треба“, нудејќи креативни решенија и радост за секој дом.
Како посебна новина и значајна додадена вредност за купувачите во Гевгелија, во рамките на овој маркет интегриран е и широко препознатлив асортиман од брендот ВЕРО, кој е внимателно селектиран да го задоволи сечиј вкус. Оваа стратешка синергија на двата силни бренда им овозможува на потрошувачите уникатна привилегија, да ги задоволат сите потреби за домаќинството и семејството на едно место, штедејќи драгоцено време и уживајќи во квалитетот на докажаните производи.
По повод ова големо отворање, Петар Денковски, генерален директор на ЏАМБО маркетите во Македонија, ја истакна важноста на овој момент за компанијата и заедницата. Тој нагласи дека пристигнувањето во Гевгелија е моментот кога долгорочните стратешки планови стануваат
реалност и претставува важен чекор во стратегијата на компанијата да биде поблиску до своите потрошувачи. Според Денковски, успехот на компанијата не се мери само преку ширењето на квадратурата на маркетите, туку првенствено преку конкретниот придонес кон општеството и заедницата. Тој изрази гордост што преку оваа капитална инвестиција, компанијата директно влијае на развојот на локалната заедница преку отворање на нови работни места, инвестирање во човечкиот потенцијал и создавање на нов економски импулс кој ќе го раздвижи целиот регион. Денковски порача дека динамиката на развој на компанијата нема да запре тука и со задоволство најави дека успешната експанзија ќе продолжи и во текот на следната година со планираното отворање на нов, современ маркет во Струмица, со што ќе се заокружи присутноста на брендот во овој дел од државата.
Свеченото отворање на новиот ЏАМБО маркет е закажано точно на пладне, во 12:00 часот, на 13 декември 2025 година, паралелно со отворањето на „Gevgelija Mall“.
Компанијата ги поканува сите граѓани да бидат дел од овој настан, каде ги очекува целодневна семејна атмосфера исполнета со богата забавна програма. За најмладите се подготвени специјални изненадувања, дружење со маскоти, цртање на лице и игри со сапунени меури, со цел денот на отворањето да прерасне во вистински празник и незаборавно доживување за целиот град.
ПР
Економија
Америка го продолжи рокот за купување странски средства на рускиот „Лукоил“
Соединетите Американски Држави го продолжија рокот за завршување на преговорите за купување странски средства на руската нафтена компанија „Лукоил“ до 17 јануари, објави Министерството за финансии.
Според општата дозвола на Канцеларијата за контрола на странските средства (OFAC) при Министерството за финансии на САД, договорот за купопродажба може да се склучи до 17 јануари 2026 година.
Продолжувањето на рокот се однесува само на трансакции чие спроведување е експлицитно условено од добивање посебна дозвола од Канцеларијата за контрола на странските средства, се наведува во дозволата.
На крајот на октомври Министерството за финансии на САД воведе санкции врз „Лукоил“ и “Роснефт“ со образложение дека сака да го ограничи буџетскиот капацитет на Русија за финансирање на војната во Украина.
Неколку дена подоцна, „Лукоил“ објави дека има намера да ги продаде своите странски средства потврдувајќи дека прифатил понуда од швајцарскиот мултинационален трговец со суровини „Гунвор“.
На почетокот на ноември „Гунвор“ ја повлече понудата откога Вашингтон сигнализира дека нема намера да му додели лиценца за бизнис.
На средината на минатиот месец, американското Министерство за финансии, преку Канцеларијата за контрола на странските средства, го продолжи рокот за склучување на договорот за продажба на средствата на „Лукоил“ до 13 декември.
Меѓународната филијала на „Лукоил“, со седиште во Виена, поседува рафинерии во Бугарија, Романија и во Холандија, акции во нафтени полиња во Казахстан, Узбекистан, Ирак, Мексико, Гана, Египет и во Нигерија, како и мрежа на бензински пумпи во 20 земји, вклучувајќи ја Македонија. Вредноста на меѓународните средства на рускиот нафтен гигант се проценува на речиси 22 милијарди долари, објавува „Ројтерс“.
Според извори и медиумски извештаи, голем број компании изразиле интерес за купување на средствата на „Лукоил“, вклучувајќи ги американските нафтени гиганти „Шеврон“ и „Ексон мобил“ и инвестициската фирма „Карлајл“, како и Националната нафтена компанија во Абу Даби и конгломератот „Интернешнл холдинг компани“ од Обединетите Арапски Емирати (ОАЕ).
Според неименувани извори, унгарскиот МОЛ исто така го искажал својот интерес за купувањето на американските претставници, првенствено за рафинериите и бензинските пумпи на „Лукоил“ во Европа, како и за удели во наоѓалишта во Казахстан и Азербејџан.
Економија
Божиновска: Праведната транзиција ќе успее само ако ја водиме заедно
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, учествуваше на Националниот настан за вмрежување на Локалните економско-социјални совети, каде што уште еднаш ја потврди силната определба на Министерството да работи отворено, во соработка и директен дијалог со сите засегнати страни.
„Транзицијата мора да донесе подобар живот за сите нас. А тоа е можно само ако сме отворени, достапни и ако работиме заедно. Министерството е партнер за секоја општина, секоја организација, секој работник и секоја компанија што носи иницијатива. Можете да ни се обратите во секој момент“, изјави министерката Божиновска.
Локалните економско-социјални совети – се платформа којашто ги обединува општините, синдикатите, бизнис-заедницата, граѓанските организации и институциите во процесот на праведната енергетска транзиција.
„Ако не работиме заедно, ако работниците, општините, локалниот бизнис и граѓанските организации не се во процесот – тогаш процесот нема да успее. Многу е едноставно“, истакна Божиновска.
Божиновска се осврна и на Инвестициската платформа за праведна енергетска транзиција, која веќе функционира и создава можност за финансирање на локални проекти:
„Со тоа се отвора реален простор за инвестиции што ќе ја придвижат транзицијата напред. Но мора, сите вклучени чинители, посебно општините, да се поодговорни, да се понудат реални издржани проекти за да ги користиме средствата ефикасно. Нашата задача е да обезбедиме јасна политичка насока, координација меѓу институциите и поддршка за квалитетни локални проекти. Ние не сакаме транзиција само на хартија. Сакам секоја општина да има шанса да развие проект, секој работник да има пристап до нови можности, а секоја заедница да почувствува дека ова е процес што создава вредност — не страв. Затоа сме тука, затоа сме отворени“, додаде Божиновска.

