Македонија
Царовска: Реформите во образованието ќе овозможат функционална писменост

Слабите резултати на учениците во земјата покажале дека се неопходни итни реформи во организирање на наставата и содржините за што ќе бидат изготвени нови учебници, а наставниот кадар ќе добие насоки за новото т.н. интегрирано учење. Нацрт-програмата, која ја подготвило Министерството за образование и наука во соработка со Бирото за развој на образованието и тим од седум професори, ќе биде дадаена на јавна дебата, а се очекува реформите да бидат спроведени во новата учебна 2021 година за учениците од прво и од шесто одделение.
„Сите сме согласни дека реформи ни се неопходни веднаш. Секоја учебна година сите домашни и меѓународни истражувања потврдуваат дека нашите ученици не се стекнуваат со вештини и знаења што се применливи. Исто така, нашите ученици следат 900 наставни часа помалку. Помалку од 40 отсто од учениците не учат со разбирање, туку само акумулираат знаење што не може да го применат. Високи 82 процента од наставниот кадар сметаат дека треба да се реформира. Ниту еден наставник нема да го изгуби работното место и на факултетите и натаму ќе се произведуваат кадри од сите научни дисциплини“, рече министерката за образование и наука, Мила Царовска, на денешната прес конференција.
Според Царовска, образованието ќе се фокусира на компетиција, на приспособена настава.
„Однапред определени стандарди, јазична писменост, дигитална писменост, уметнико изразување, мултикултура, препораки што излегуваат во сите наставни програми. Клучните компетиции за доживотно учење ќе бидат приспособени на контекстот на нашата земја. Содржините ќе бидат спроведени на начин учениците знаењето да може да го восприемаат во реален контекст“, рече Царовска.
Професорката Виолета Бешка од Бирото за развој на образованието детаљно го објасни предлог-концептот со кој е предвидено учениците да поминуваат најмалку 6 часа во училиште, но 60 проценти со следење настава и 40 проценти од времето да го поминуваат посветени на кретивни и мотивирачки дисциплини.
„Наставниот план предвидува да има задолжителни предмети, како македонски, односно српски, албански, турски или бошњачки јазик, математика, природни науки, општествени науки и англиски јазик. Природните науки ќе ги интегрираат предметите биологија, физика, хемија и физичка географија. Општествените науки ќе ги интегрираат историја, општествена географија, граѓанско образование и други хуманистички општествени дисциплини“, истакна Бешка.
Во сите одделениа ќе се менува застапеноста на предметите.
„Уметничкото образование, ликовно, музичко и физичко и здравствено образование, техничко образование, техника, технологија или информатика ќе се предаваат со флексибилни програми. Тие што следат настава на друг мајчин јазик задолжителнно ќе учат македонски јазик по четврто одделение. Секое училиште ќе понуди изборни премети, слободни изборни предмети, кои се нарекуваа секции, кои ретко беа применувани во пракса, како и јазиците. Во групата изборни предмети како втор странски јазик изборно може да се изучува и албански јазик. Другата листа на изборни предмет ќе биде продлабочувана и насочена кон математичко логичко учење, или цртање или сексулано образование, изборни предмети што ги поддржуваат, како и фотографија, драма, моделарство, отворено поле на внесување многу други. За поддршка на личниот и социојалниот развој на учениците, образование за животни вештини. Изборни предмети ќе има и од спортовите, како планинарење, јога, велосипедизам. Листата на предмети ги следи возрасните разлики, секое училиште треба да понуди најмалку по три изборни предмети, може да биде во договор со учениците“, рече Бешка.
Според новиот концепт, училиштето е ставено во функција на промовирање на најдоброто од детето, да има флексибилност на наставниците и учениците, квалитетна интеракција и мора да се води сметка за сите компетенции на децата.
„Со наставните програми се воведува мултидисциплинарен пристап во учењето, природни или општествени науки, но тоа е поврзување предмети и со овој пристап се поврзуваат вештините и знаењето за одредено прашање или проблем. Целта е учениците тоа што го учат да го доживуваат како релевантно за нив. Овие наставни програми ќе се реализираат по модуларен пристап, стандардите за оценување ќе бидат дефинирани со наставните програми од страна на лица што се експерти од тие наставни содржини. За успешно реализирање, неопходна е соработка меѓу наставниците и преземање на одговорноста за реализација“, рече Бешка.
Иновативни пристапи ќе се базираат и на апликативни проекти, кои адресираат проблеми од секојдневниот живот на ниво соодветно на нивната возраст, односно да се учи преку проекти што се базирани на истражување. Со овој концепт, како што истакнаа од Бирото за развој на образованието, неопходна е замена на постојните учебници со нови, но исто така ќе се оди кон подготовка на дигитални верзии на учебници.
Новите реформи треба да ги поттикнат автономијата и кретивноста на децата, а во изборните предмети ќе може да учат и кулинарство, градинарство и слични животни вештини.
Што се однесува до начинот на оценување, фокусот ќе биде ставен кон формативното оценување, а не како досега како сумативно оценување.
„Наставниците треба да го следат секој ученик одделно и да ги земат предвид сите вештини на децата за да може правилно да го оценат. Целта е на возраст од 15 години секое дете да има функционално знаење што ќе може да го користи во реалниот живот“, објаснува Бешка.
Директоротр на Бирото за развој на образование рече дека процесот на воведување на новите реформи ќе биде транспарентен и инклузивен и сите досегашни нацрт-програми ќе бидат ставени на јавна расправа, а на наставниот кадар ќе му биде овозможена обука.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Aлиу: Дигитализацијата е еден од клучните столбови за унапредување на здравствениот систем

Министерот за здравство, Азир Алиу, се обрати на свеченото отворање на 21-от Конгрес на лекари на Македонија, кој традиционално го организира Македонското лекарско друштво и важи за најголем медицински собир во земјава со околу 600 учесници и многу еминентни предавачи од нашата држава и странство.
Во своето обраќање, министерот Алиу посебно се осврна на дигиталното здравство и дигитализацијата како еден од клучните столбови за унапредување на здравствената заштита и системот во целост.
– Во рамки на севкупната стратегија за дигитализација и оптимизација на здравствениот систем, веќе најавивме и ново софтверско решение, како апликација, кое ќе ја олесни комуникацијата и движењето на пациентот низ здравствениот систем. Целта е апликацијата да овозможи пациентот во секое време да внесе здравствени индикатори, врз основа на кои матичниот лекар или специјалист ќе може веднаш да реагира – со менување на терапијата или давање препораки за натамошно лекување, односно ако системот детектира вредности надвор од нормалата, автоматски ќе алармира, истакна Алиу.
Посочи дека ваквите конгреси претставуваат извонредна можност за размена на знаења и искуства меѓу многубројните експерти, а со својата стручна експертиза придонесуваат кон подигнување на нивото на медицинската наука и практика.
На 21- от Конгрес на лекари на Македонија свое обраќање имаше и претседателот на Македонското лекарско друштво, Горан Димитров.
Македонското лекарско друштво оваа година го прославува 80-годишниот јубилеј и е најстарo професионалнo здружениe во земјава кoe ги обединува сите лекари. Особено значаен сегмент во нашата работа е континуираната медицинска едукација со организирање стручни предавања, како и придонесот во создавањето и модифицирањето на медицинските протоколи во различни специјалности, истакна Димитров.
Македонија
(Видео) Тренчевска: Граѓаните едвај врзвуваат крај со крај, ќе прифатите ли зголемување на минималната плата на 500 евра

Пратеничката на СДСМ, Јована Тренчевска, на денешната собраниска седница посветена на пратенички прашања, упати две прашања до министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, кои се однесуваа на постојаното поскапување на цените, лошиот животен стандард на граѓаните, како и одбивањето на власта да ги покачи платите, во време кога трошоците за живот растат.
„Македонија станува земја во која трудот не се вреднува, достоинството на граѓаните, на работниците е понижено. После 15 месеци, граѓаните гледаат и чувствуваат на свој грб дека од оваа влада не можат да очекуваат никаква помош, ниту мерки за подобрување на животниот стандард, ниту повиски плати. Гледаат и слушнаа дека се оставени сами“.
Статистиката, вели таа, постојано регистрира раст на основните трошоците за живот растат, на цените, а стагнирање на платите.
„Да не се лажеме, забавувањето на инфлацијата на месечно ниво за август како што сака да прикаже премиерот не е репер дека нешто се подобрува. Македонија има инфлација меѓу највисоките во Европа. Просечната инфлација во ЕУ изнесува 2.1%, а кај нас во август годинава е двојно повеќе, 4.4%. Само прехранбените производи се поскапи за 6,7%, а дури за 11% во август се поскапени зеленчукот и овошјето. Цените на сите производи одат само нагоре. Минималната синдикална кошница, откако сте на власт, секој месец урива нови рекорди.
Ова според неа, значи дека во периодот откако оваа влада предводена од ВМРО-ДПМНЕ е на власт, основните трошоци за живот се зголемени за околу 4.300 денари. Во исто време, додаде дека минималната плата е зголемена за само 1.800 денари.
„Ова е директен удар врз стандардот на граѓаните и работниците. Овие бројки се поразителни и доказ дека немате ниту капацитет ниту желба да ја зауздате растечката инфлација и цените. Секоја мерка овие 15 месеци ви доживеа дебакл.Наместо да ги заштитите граѓаните, застанавте на страната на заштита на профитите на големите маркети. Платите не мрднуваат, додека земјите од регионот веќе донесоа одлука за раст на минималната плата. Во Албанија од следната година минималната плата ќе биде 500 евра, во Србија 550 евра – нашите граѓани остануваат на дното.
Македонската просечна плата е само 35% од просечната плата во ЕУ, а цените достигнуваат 60% од европскиот просек на цени“.
СДСМ, кажа таа, и во најголемите кризи, и за време на ковидот и за време на енергетската криза, не барала изговори за зголемување на платите – тие постојано растеле .
„Ги заштитивме работните места, компаниите, го заштитвме стандардот на граѓаните со мерки од над 2 милијарди евра, кои што директно ги упативме кон граѓаните. Додека ние се грижевме, вие ги манипулиравте граѓаните. Оттука, имам две прашања до вас министре:Дали планирате да донесете мерки за намалување на цените на прехранбените производи? Дали ќе ги прифатите предлозите на пратеничката група на СДСМ за зголемување на минималната плата на 500 евра и укинување на ДДВ за прехранбени производи?
Македонија
(Видео) Шукова: Да се формира стручен штаб за „Дрисла“ од експерти, чадот е закана за целиот град

Гаснењето на депонијата Дрисла со вода и пена не дава резултат. Депонијата и понатаму чади, а воздухот е загаден до степен што не може да се дише во целиот град, вели Каја Шукова, кандидатка за градоначалничка на Скопје од редовите на СДСМ.
„Како што посочувам неколкупати досега, веднаш во Дрисла треба да влезе тешка механизација, и веднаш да дејствува. Со земја и глина за да се избие воздухот и соодветен третман на гасот. Во спротивно, може да дојде до експлозија. Загрижува молкот на раководството на Дрисла. Граѓаните имаат право да знаат: како депонијата моментално се справува со проблемот? Кое решение го имаат? И каде го депонираат новиот отпд во меѓувреме? Слушаме дека е формиран некаков кризен штаб. Но за вистинско решение се потребни натпартиски луѓе, експерти кои со години имаат искуство со менаџирање и управување со отпад“.
Според неа, битни се граѓаните и битно е веднаш да се пристапи кон решавање на проблемот.
„Не како што прави Орце Георгиевски, не како што прави ВМРО-ДПМНЕ, со бегање од народот и без преземање мерки чадот и опасноста од Дрисла нема да се решат. Фактичката состојба најдобро покажува колку структурата под раководство на ВМРО-ДПМНЕ е неука и неспособна. Ветуваа паркови, ветуваа јавно-приватно партнерство за лични бизниси и профит, а вистинско решение за справување со отпадот нема. Затоа, предлагам веднаш да се формира натпартиски стручен штаб и да се делува по план. Јас веќе разговарав со неколку експерти, тие се подготвени да помогнат. Не за