Контакт

Наука

Избраздената површина на Плутон е долга повеќе стотини километри

Објавено пред

Вселенската сонда New Horizons, која во јули прелета во близината на џуџестата планета Плутон, продолжува да испраќа нови снимки и податоци собрани во текот на мисијата, меѓу кои се истакнуваат снимките на избраздената површина.

dobivaj vesti na viber

„Површината повеќе личи на рапава кора од дрво или крлушки на змеј отколку на површина обликувана со геолошки процеси. Ќе ни биде потребно време да го разјасниме тоа, можеби станува збор за комбинација на внатрешни тектонски сили и сублимација на мразот која ја поттикнува слабата сончева светлина на Плутон“, појаснува Бил Меккинон, научни од универзитетот Вашингтон, во Сент Луис, во американската сојузна држава Мисури.

Овие „брчки“ на површината на планетата се протегаат повеќе стотици километри, а зголемените снимки ќе им помогнат на научниците да ги објаснат разните геолошки и климатолошки процеси, кои создале сложени знаци на површината на Плутон.

Вселенската сонда New Horizons мина крај Плутон кон средината на јули, кога му се доближи на 12.500 километри и во тој кус интервал собра мноштво податоци.

Првите снимки на површината на Плутон открија терен кој на површината се појавил благодарејќи на некој геолошки процес, како што е вулкан, пред најмалку 100 милиони години, но не е пронајден ниеден кратер од удар на комета, што значи дека станува збор за многу млада површина. На снимките се видлив и планети на работ од срцевидна областа повеќе од 3.300 метри, кои се споредуваат со области на Земјата.

Сондата New Horizons беше лансирана во јануари 2006 година, а една година подоцна мина крај планетата Јупитер на рекордно блиско растојание од 2,3 милиони километри, предавајќи до Земјата многу важни информации за атмосферата и мангитосферата на оваа планета, и исто така и за нејзините сателити. Потоа уредот го продолжи своето вселенско патешествие во режим на хибернација за да ги сочува потенцијалите на опремата која е инсталирана на него.

Плутон е еден од најмистериозните и објекти за кои најмалку се знае во Сончевиот систем, а во NASA сметаат дека благодарение на мисијата New Horizons не само што ќе бидат добиени нови податоци за оваа планета и за нејзините природни сателити, туку и ќе фрли светлина врз потеклото на планетата Земја и формирањето на сончевиот систем.

Научниците веќе сега знаат дека Плутон, некогаш сметана за деветта и најоддалечена планета во Сончевиот систем е поголем отколку што се сметаше. Пречникот му изнесува 2.370 километри, што е околу 80 километри повеќе од претходните процени.

Плутон сега и официјално е поголем од Ерис, една од стотиците илјади џуџести планети и тела слични на кометите кои кружат зад Нептун, во областа позната како Кајперсов појас. Откритието на таа област во 1992 година доведе до нова класификација на Плутон, кој од „планета“ беше класифициран како „џуџеста планета“.

Плутон е откриен во 1930 година. Помал е до Месечината, а има маса 500 пати помала од Земјата. Има пет месечини и околу Сонцето врти за 247,7 години. Досега се откриени пет сателити на Плутон, и тоа Харон, Никита, Хидра, Кербер и Стиск./крај/мф/сн

Извор: NASA



©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Наука

Балканот ќе биде еден од најтешко погодените региони во Европа, ниту на Mакедонија не ѝ се пишува добро

Објавено пред

Иако научниците имаат алатки и методи за мерење на влијанието на климатските промени – како може тоа да се направи така што поединецот, во својот живот, има одредена вредност со која може да измери како, под влијание на климатските промени, неговиот живот е исто така се менува?

dobivaj vesti na viber

Не е лесно да се замисли што точно е „просечно глобално затоплување од 1,5 °C или 2 °C“ и како тоа ќе го промени нашето секојдневие, пишува Слободна Далмација.

На ова се обратија истражувачите од Технолошкиот институт во Масачусетс (МИТ)”; тие развија нов начин за мерење на влијанието на глобалното затоплување во реалниот живот и предвидување на долгорочните ефекти. Излегува дека и луѓето на Балканот ќе ја чувствуваат значајната промена.

Мерката на научниците од МИТ, создадена со помош на податоци од 50 различни климатски модели, е одредена од тоа колку ќе се зголеми или опадне бројот на „надворешни денови“ на различни дестинации низ светот до 2100 година, односно 24-часовни периоди кога температурите се доволно удобни за повеќето луѓе да се вклучат во активности на отворено, без разлика дали се за работа или за одмор. Ова се денови кога не е ниту премногу топло, ниту премногу студено, што научниците го сместуваат во температурен опсег од приближно помеѓу 10 °C и 25 °C, без екстремни временски појави.

Студијата на МИТ покажа дека тропските дестинации ќе доживеат најголеми промени во деновите на отворено. Најголемиот удар ќе го претрпи Доминиканската Република која до крајот на векот ќе губи дури 124 дена пријатно време годишно. Мексико, Индија, Тајланд и Египет ќе изгубат половина од тие денови.

Во Европа, на север ќе има повеќе денови со пријатно време бидејќи зимите ќе станат потопли, но на југ екстремните горештини во летните месеци ќе предизвикаат намалување на деновите на отворено.

Според податоците на МИТ, Балканот најверојатно ќе биде еден од најтешко погодените региони во Европа. Така Албанија ќе загуби 30 дена, Србија 26, Македонија 21, Бугарија 17, а Романија 12 дена. На југ, Грција би можела да изгуби 37 денови на отворено до 2100 година поради екстремните горештини помеѓу мај и јуни, според студијата на МИТ.

Промени ќе доживее и Пиринејскиот Полуостров: Португалија ќе има 33, а Шпанија 13 помалку денови на отворено.

Истражувачите велат дека разликата веќе се чувствува во Европа, при што луѓето избираат каде да патуваат врз основа на сè поекстремните жештини на претходно популарните дестинации.

Северна Европа ќе доживее попријатни денови, но причините за тоа не се добри вести. Франција, Германија и Австрија ќе добијат меѓу 18 и 52 дена пријатно време до 2100 година, главно поради потоплите зими, но ова би можело да биде фатален удар за и онака борбената скијачка индустрија во Европа. Поради недостигот на снег, се размислува за замена со вештачки снег, но многумина мислат дека тоа ни оддалеку не би помогнало да се одржи скијачката индустрија, за која „пријатни“ и целосно профитабилни „денови на отворено“ се само оние со многу реални снег.

Прикажи повеќе...

Наука

Еден Американец и двајца Руси со руско летало заминаа на МВС во вселената

Објавено пред

Еден Американец и двајца Руси полетаа со руско летало од космодромот Бајконур во Казахстан до Меѓународната вселенска станица. Станува збор за астронаутот на НАСА Лорал О’Хара и космонаутите на Рокосмос Олег Кононенко и Николај Чуб.

dobivaj vesti na viber

О’Хара ќе помине шест месеци на станицата, а Кононенко и Чуб ќе останат таму една година.

Тројцата космонаути требаше да заминат во вселенската станица минатата пролет, но нивната првична капсула послужи како придружба за друг екипаж. Вториот екипаж – исто така двајца Руси и еден Американец – се враќа дома на Земјата кон крајот на овој месец.

Нивниот престој беше продолжен од шест месеци на една година бидејќи нивната капсула Сојуз испушти течност за ладење додека беа на станицата.

Според НАСА, кога командантот на мисијата Кононенко ќе го заврши својот престој во вселената, тој ќе постави рекорд како човек кој поминал најмногу време – повеќе од илјада дена – во вселената.

Прикажи повеќе...

Наука

Како откритието на „хобитот“ во Индонезија го промени нашето разбирање за човечката еволуција

Објавено пред

Индонезискиот археолог Томас Сутикна лежел со треска во својата хотелска соба на 2 септември 2003 година, кога еден колега му рекол дека тој ден во Лианг Буа, голема пештера на индонезискиот остров Флорес, пронашол мал череп налик на човечки во наслаги длабоки шест метри. Сутикна веднаш се опоравил и следниот ден се упатил на местото заедно со колегата.

dobivaj vesti na viber

На нивна радост, на истото место нашле повеќе коски, некои сè уште прицврстени една за друга. „Имаше групирани коски на нозе, раце, тибија, бедрена коска. Со оглед на многу кревката состојба на коските, не беше можно веднаш да се отстранат од земјата“, се сеќава Сутикна, кој сега работи во Индонезискиот центар за археометриски истражувања на Државната агенција за истражување и иновации.

Отпрвин мислеле дека се работи за коски на дете

Отпрвин, тимот претпоставуваше дека малиот череп и другите коски му припаѓаат на дете, но додека Сутикна го чистеше фосилот во хотелот, виде дека има катници на возрасен човек. Изгледаше како да наишле на сосема нов вид човек – женски примерок со збунувачка комбинација на карактеристики, кој беше висок нешто повеќе од еден метар и тежок околу 30 килограми.

Иако денес, 20 години подоцна, научниците се уште се мачат со тоа каде да го постават ова загадочно парче од еволутивната сложувалка, откривањето на овој мал човечки примерок поттикна низа други откритија кои го доведоа во прашање она што го знаевме за човечкото семејно стебло дотогаш, пишува тој.

„Хобитот“ имаше кратки нозе со непропорционално големи стопала

Сутикна и неговите меѓународни соработници уште од почетокот знаеле дека имаат револуционерно откритие и го чувале во тајност повеќе од една година за да можат детално да ги проучат пронајдените остатоци. Кога ги објавија резултатите од нивното истражување, нешто повеќе од една година подоцна, откритието го потресе полето на палеоантропологијата и дојде на насловните страници низ светот.

Имено, примерокот од Лианг Буа наликуваше на хобитот од филмот „Господарот на прстените“ кој се појави во кината на крајот на 2001 година, а набрзо го доби тој прекар во медиумите. Волуменот на неговиот неврокраниум (коските на грбот и горниот дел од черепот што го затвораат мозокот во черепната празнина) беше околу 400 милилитри, слично на оној на шимпанзото.

Волуменот на неврокраниумот на современиот човек е 1500 милилитри. „Хобитот“ имаше кратки нозе, со непропорционално големи стапала и долги раце слични на приматите. Првичното датирање покажало дека посмртните останки се стари 18.000 години, но подоцнежната анализа утврдила дека хобитот бил стар 50.000 до 60.000 години. Тимот научници го нарече овој нов вид Homo floresiensis по островот каде што беа откриени фосилите.

Некои од нашите сфаќања за човечката еволуција се доведени во прашање

Ова откритие ја предизвика идејата дека луѓето еволуирале по уредна линија од примитивни до сложени и покажа колку сè уште не знаеме.

Последователното откритие на два други релативно неодамнешни хоминини со мало тело и мал мозок – Homo naledi во Јужна Африка и Homo luzonensis на Филипините – ја натера научната заедница да ја прифати идејата дека имало многу различни типови на луѓе во далечното минато. вклучувајќи неколку кои коегзистирале со нашиот вид, хомо сапиенс.

Пред откривањето на хобитот, многу експерти за човековата еволуција верувале дека само еден вид човек еволуирал со текот на времето, со регионални варијации.

Што се однесува до животот на самите хобити, археолозите и палеонтолозите откриле дека со нив живеат џуџести слонови, таканаречените стегодони, високи 1,2 метри, огромни штркови високи два метри и џиновски стаорци. Сè уште не е точно познато зошто хобитите исчезнале од лицето на Земјата. Сутикна наведува дека на врвот на слојот каде што е пронајден Homo floresiensis, имало дебел слој од вулканска пепел.

“Проценуваме дека имало најмалку осум вулкански ерупции. Со фактот дека не најдовме фосили од Homo floresiensis или други древни животни над слојот од вулканска пепел. Сепак, не можеме со сигурност да тврдиме дека оваа природна катастрофа го уништила Homo floresiensis ,” вели тој.

Антропологот Мет Токери од Универзитетот Лејхед во Канада се сомнева дека токму вулканската ерупција им пресудила на хобитите. Островот Флорес отсекогаш бил вулкански активен, а хобитот живеел таму речиси милион години. Според тоа, Токери верува дека станува збор за комбинација од неколку фактори, како што се гореспоменатите ерупции, климатските промени и доаѓањето на хомо сапиенсот во регионот.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија6 часа

Силјановска: Како никој не се сети да им каже во ЕУ дека самите во член 4 гарантираат немешање во внатрешните работи и почитување на уставните структури

Како може некому да ветите дека ќе го смените Уставот, кога Уставот може да го сменат само пратениците во Уставот....

Македонија7 часа

СДСМ за Димитриевски: Ароганција е кога човек-партија одработува против своите довчерашни сопартијци

Ароганција е кога човек-партија одработува против своите довчерашни сопартијци и во тоа нема ништо социјалдемократски ниту вредносно туку единствено и...

Македонија8 часа

Пендаровски: Не велам дека Европската преговарачка рамка е во ред, ама е договорена од 27 држави – ние или ја прифаќаме, или ја одбиваме

Во вечерашниот телевизиски дуел помеѓу двата претседателски кандидати, Пендаровски се осврна на неговиот концепт за напредок на државата, за кој,...

Свет11 часа

Борел: Западен Балкан има историска можност да ја поврзе својата иднина со ЕУ

Високиот претставник за надворешна и безбедносна политика на ЕУ, Жосеп Борел,  по повод 20-годишнината од најголемото проширување на ЕУ, изјави...

Македонија12 часа

Димитриевски: Ароганцијата на оние кои дозволија отварање на бугарски клубови во Македонија е ненадминлива

Движењето ЗНАМ – За наша Македонија денеска по повод празникот на трудот Први Мај организираше пикник во Пелинце. Претседателот на...

Македонија14 часа

Демократски сојуз: Народот не може да создаде толку колку што власта може да украде

Демократскиот сојуз на сите работници им го честита Меѓународниот Ден на правата, 1-ви Мај. „Во услови на влошена економско-социјална положба...

Македонија15 часа

„Колку повеќе не напаѓаат посилни не прават“ – Работниците дадоа црвен картон на судот поради обидите за притисоците врз синдикатите

Претседателот на ССМ Слободан Трендафилов на денешниот протест порача дека работниците даваат црвен картон на Врховниот судот за неговата одлука...

Македонија15 часа

Европски фронт: Ветингот, услов за нова Влада

Арта Билали Зендели, претставник на Европскиот фронт  на прес- конференција истакна дека ветингот ќе биде услов за новата Влада. Според...

Македонија16 часа

СДСМ не ја прифаќа понудата на Максим Димитриевски

Граѓаните и гласачите на СДСМ веќе ја препознаваат измамата која им е сервирана од страна на ЗНАМ и непринципиелните коалиции....

Македонија17 часа

Силјановска Давкова: Посебно ми беше убаво кога видов дека сме победиле и во Муртино

Гордана Силјановска-Давкова порача од Струмица дека ќе се вивне политичкиот вулкан како отпор на феудалните енклави на замислените европјани. „Во...

Македонија18 часа

Милионерот Каевски ја злоупотребил позицијата како директор на АМС, со распределбата на ваучерите направен милионски криминал, велат од ВМРО-ДПМНЕ

Милионерот Дарко Каевски ја злоупотребил позицијата како директор на Агенциојата за млади и спорт, АМС, со распределбата на ваучерите направен...

Македонија18 часа

Од денеска жичницата на Водно ќе работи два часа повеќе од досега

Од ЈСП Скопје информираат дека дека поради празникот 1 Мај – Меѓународниот ден на трудот, јавниот превоз ќе сообраќа по...

Македонија18 часа

Колони возила на Богородица, се чека и по еден час

Според информациите на граничниот премин Богородица за излез од Македонија се чека и по еден час за возила кои се...

Свет19 часа

Небензја: Русија е категорично против резолуцијата за Сребреница

Рускиот амбасадор во Обединетите нации Василиј Небензја изјави дека Русија е категорично против резолуцијата за Сребреница во Генералното собрание на...

Свет19 часа

Шојгу нареди да се обезбеди повеќе оружје за војната во Украина

Министерот за одбрана на Русија, Сергеј Шојгу нареди што поскоро да се обезбеди поголемо количество оружје за воената операција во...

Свет19 часа

(Видео) Се урна дел од автопат во Кина: возила паднаа во провалија, десетици мртви

Се урна автопат во провинцијата Гуангдонг во јужна Кина. Дел од автопатот се урна рано наутро во јужна Кина, при...

Македонија19 часа

Меѓународниот ден на трудот ќе се одбележи со првомајски протест и низа барања до новата влада

Пораст на платите во приватниот и во јавниот сектор, минимална плата во износ од најмалку 450 евра во првите 100...

Македонија1 ден

Каевски: Обвинувањата на ОЈО се неосновани и тенденциозни, тврдам дека го немам прекршено законот

Поранешниот директор на Агенцијата за млади и спорт, Дарко Каевски ги отфрли сите обвинувања на ОЈО против него, кои, како...

Македонија1 ден

Ковачевски: Условувања не прифаќаме, СДСМ е државничка партија

СДСМ не прифаќа никакви условувања и со никого нема да прави политички дилови, особено не со некого кој веќе се...

Македонија1 ден

Мицкоски до Османи: Слоганот не е шовинистички туку означува дека ќе ја вратиме Македонија на народот, кој вие од власта го крадете

Додека од власта зборуваат за интеграции, ја купуваат „Соравија“ додека тие се колнат лажно во европските вредности, им течат тендери...