Европа
Животот во окупираниот Мариупол: „Граѓаните стојат во редици за руски пасоши, Украина ги губи срцата и умот на луѓето во овој град“
Новинската екипа на Би-Би-Си направи извештај за животот во Мариупол под руска окупација.
На почетокот на текстот новинарот истакнува дека никогаш нема да биде лесно да се најдат луѓе кои се подготвени да разговараат од Мариупол. По 10 месеци руска окупација, стравот и недовербата се двата најчести одговори кога се бара некој кој може да каже како навистина стојат работите во Мариупол, во југоисточна Украина, стои во текстот.
„Мислам дека сте руски новинар. Нема да ви се допадне тоа што имам да го кажам. Луѓе како тебе убиваат ако им ја кажеш вистината“, вели еден корисник на социјалните мрежи кој тврди дека е од пристанишниот град.
Руските сили ги ставија жителите на Мариупол низ ужасна повеќемесечна опсада пред конечно да го освојат минатиот мај, пишува авторот на текстот.
Репортерот на Би-Би-Си истакнува дека на крајот нашол тројца жители кои биле подготвени да разговараат: локален градски функционер, пензионер и инженер. Сите зборуваа под услов да останат анонимни, плашејќи се од репресии од локалните власти назначени од Русија (кои ги блокираат западните новинари да влезат во окупирана Украина).

Тие прикажуваат многу скапа кампања на Русија да ги освои срцата и умовите на луѓето од Мариупол и да го обнови градот кој беше оштетен до непрепознатливост од руските трупи, додава тој.
Целта на оваа кампања е да се асимилира Мариупол и да стане руски. Нивните изјави меѓусебно се потврдуваат, но и објавите на социјалните мрежи за последните случувања во Мариупол.
Пред почетокот на оваа војна, во градот живееле околу половина милион луѓе. Според проценките на ОН, 90 отсто од станбените згради биле оштетени или уништени, а 350.000 луѓе биле принудени да заминат по рускиот напад во февруари 2022 година, јавува Би-Би-Си.
Тешко е да се процени точниот број на луѓе кои загинаа во немилосрдното гранатирање на Мариупол, но украинските власти соопштија дека таму загинале повеќе од 20.000 луѓе.
Властите во Мариупол назначени од Русија велат дека сега живеат околу 300.000 луѓе.

Луѓето кои зборуваа од Мариупол изјавија дека нивниот град е преплавен со работници од цела Русија, како и од Централна Азија.
Олег Моргун, „градоначалникот“ на Мариупол назначен од Русија, вели дека околу 70.000 од оние што моментално се во градот се градежни работници и членови на руската војска.
Се појавија нови згради, а многу згради оштетени за време на бомбардирањето исчезнаа.
На пример, руската армија изгради сосема нова населба составена од десетина станбени блокови во западниот дел на Мариупол. Се вика Невски, по реката Нева, на која се наоѓа родниот град на претседателот Владимир Путин, Санкт Петербург. Како што пренесуваат руските државни медиуми, Санкт Петербург е главен спонзор на обновата на Мариупол.
„Насекаде има пароли кои ни кажуваат дека сега сме дел од Русија“, раскажува пензионерката Марија (името, како што пренесува медиумот, и е сменето од безбедносни причини).
„Ми се допаднаа работите такви какви што беа. Сега живееме во страв. Немаме идеја што да очекуваме“, рече таа.
Во куќите кои останаа релативно неоштетени по неколкумесечни жестоки борби, Русите ги заменуваат прозорците, радијаторите, а понекогаш и цевките за греење и канализација.
Во голема мера е обновено снабдувањето со парно, вода и електрична енергија. Автобусите повторно сообраќаат и се преполни со патници, иако мрежата на електрични тролејбуси и трамваи се уште не работи.
Отворени се и многу училишта, болници и продавници, иако многу трговци ги продаваат своите производи директно од тротоарот.
Марија била особено импресионирана од едно училиште повторно изградено под руско владеење: „Тоа е толку убаво, покриено со шарени квадрати“. Според неа, бројот на деца во Мариупол сега е поголем од тоа што училиштата можат да прифатат, па настава имаат во две смени: едната претпладне, а другата попладне.
Русија наметна своја наставна програма на руски јазик на окупираните територии – комплицирајќи ги напорите децата да се вратат на училиште, пренесува медиумот.
Шефот на таканаречената Доњецка народна република, назначен од Русија, Денис Пушилин, мораше да ги демантира гласините дека главниот град ќе биде преместен во Мариупол.
Иван, градски советник во Мариупол, рече дека локалното население често формирало „огромни колони“ обидувајќи се да добијат руски пасоши.
Тие се потребни ако сакате да најдете формално вработување, особено во владините агенции или јавниот сектор, објаснува тој.
Исто така, тие овозможуваат патување во Русија без дополнителни строги проверки познати како „филтрација“, додава тој.
„Значи тие намерно создадоа ситуација да имате проблеми ако имате украински документи, треба да се справите со бирократијата, треба да чекате. Од друга страна, ако добиете руски пасош, тука завршуваат вашите проблеми: Сега сте еден од нас. „Работите стануваат поедноставни ако добиете руски пасош“, вели Иван.
И Мариупол станува дел од рускиот финансиски систем. Укината е украинската валута гривна, а сега руската рубља е единствената валута што се прифаќа во продавниците.
Русија насочува огромни суми пари во исплата на пензиите за жителите на Мариупол, зголемувајќи ги во многу случаи во споредба со она што го добиваа од украинските власти пред војната. Затоа, жителите на Мариупол можат да повлечат две пензии – едната од Русија, другата од Украина. Се разбира, ова е ситуација од која се задоволни многу локални пензионери, пишува медиумот.
Руските пензии се уште една причина зошто постарите жители чекаат на ред за да добијат руски пасоши – многу пензионери веруваат дека ќе им требаат овие документи во иднина за да продолжат да примаат исплати од Русија.
Медиумите, како што стои во написите, кои моментално работат во Мариупол исто така напорно работат на промовирање на единствена проруска агенда.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Трамп: Искрено, Украина веќе изгуби територија
Американскиот претседател Доналд Трамп синоќа изјави дека договорот за завршување на војната во Украина е „поблиску од кога било“ откако Вашингтон му понуди на Киев безбедносни гаранции по моделот на НАТО. Трамп, исто така, изрази увереност дека Москва ќе прифати таков договор, објави „Ле Монд“.
Трамп откри дека имал „многу долги и многу добри“ разговори со својот украински колега Володимир Зеленски, како и со лидерите на НАТО и европските земји како што се Велика Британија, Франција и Германија.
„Се обидуваме да го разработиме тоа и мислам дека сега сме поблиску“, им рече Трамп на новинарите во Овалната соба. „Имавме бројни разговори со претседателот Путин на Русија и мислам дека сега сме поблиску од кога било досега, па ќе видиме што можеме да направиме“.
REPORTER: An Article 5-like deal seems to be emerging without NATO membership for Ukraine. If such a security guarantee is offered, what incentive is there for Ukraine to give up any sort of territory?
US PRESIDENT TRUMP: Well, they've already lost the territory, you know, to be… pic.twitter.com/99sx8a6f03
— Status-6 (Military & Conflict News) (@Archer83Able) December 15, 2025
На прашањето дали неодамна разговарал директно со Владимир Путин, Трамп одговори остро: „да, разговарав“, без да навлегува во детали.
Сепак, Трамп се чини дека сугерираше дека во замена за безбедносни гаранции, Украина ќе мора да се согласи да отстапи делови од источниот регион Донбас што сè уште се контролирани од Киев – можност што Зеленски претходно силно ја отфрли.
На прашањето каков поттик ќе има Украина за да се откаже од територија, Трамп одговори: „Па, искрено, тие веќе изгубија територија“.
Тој додаде дека Европа, која и покрај противењето на Русија повторно предложи испраќање мултинационални мировни сили, ќе биде „голем дел“ од секоја безбедносна гаранција.
Европа
Крај на краткорочните изнајмувања станови за туристи во Шпанија, Airbnb казнет
Шпанија го казни Airbnb со огромни 65 милиони евра за рекламирање недвижности за краткорочно изнајмување, без соодветни дозволи. Одлуката доаѓа во време кога расте притисокот врз владата да го ограничи туристичкото сместување во услови на продлабочување на кризата со домувањето, објавува „Евроњуз“.
Шпанското Министерство за заштита на потрошувачите соопшти дека казната е конечна и дека на платформата со седиште во САД ѝ е наредено веднаш да ги отстрани сите нелегални огласи. Официјалните лица изјавија дека повеќе од 65.000 огласи на Airbnb ги прекршуваат шпанските закони за заштита на потрошувачите, вклучително и огласување недвижности, без дозволи или со неважечки броеви за лиценца.
Казната е шестпати поголема од профитот што Airbnb го оствари од спорните огласи помеѓу времето кога властите ја предупредија компанијата и времето кога огласите конечно беа отстранети.
Зошто беше казнет Airbnb?
Според шпанските власти, 65.122 огласи на Airbnb ги прекршиле прописите дизајнирани да ги заштитат закупците и потрошувачите. Многу од овие имоти се наоѓале во региони во кои краткорочните изнајмувања се ограничени или бараат експлицитно одобрение.
Министерството нагласи дека од платформите како Airbnb се очекува да проверат дали имотите рекламирани во Шпанија се во согласност со локалните и регионалните прописи за домување. Кога не го прават тоа, велат, тие изнајмувања остануваат на пазарот подолго отколку што треба намалувајќи го бројот на домови достапни за жителите што бараат долгорочен смештај.
Министерот за права на потрошувачите, Пабло Бустиндуј, рече дека има илјадници семејства што живеат на работ поради кризата со домувањето во земјата, а некои компании профитираат од бизнис-модели што ги принудуваат луѓето да ги напуштат своите домови.
Борбата против нелегалните изнајмувања не е ограничена само на Airbnb. Во јуни Шпанија исто така му наложи на Booking.com да отстрани повеќе од 4.000 нелегални огласи.
Барселона ја предводи борбата против масовниот туризам
Барселона стана епицентар на борбата на Шпанија против краткорочните изнајмувања. Градот оваа година објави планови за постепено укинување на сите туристички станови до 2028 година, со што ефикасно ќе им се забрани на платформи како Airbnb да продаваат приватно сместување во станбени згради.
Градските лидери велат дека краткорочните изнајмувања ги испразнија локалните населби, ги истиснаа жителите од пазарот за изнајмување и ги трансформираа цели населби исклучиво за туризам. Локалните заедници се согласуваат, а протестите – од мирни маршеви до напади со водни топови – се сè почести против масовниот туризам и растечките трошоци за живот.
Другите регионални и национални власти во Шпанија следат сличен пат. Повеќе од 53.000 нелегални туристички станови неодамна беа отстранети од официјалните регистри во целата земја, главно во Андалузија, Канарските Острови, Каталонија и Валенсија.
Шпанија пречека рекордни 94 милиони странски туристи во 2024 година и е на добар пат да го надмине овој рекорд оваа година. Иако туризмот останува клучен економски столб, официјалните лица велат дека построгата регулација на краткорочните изнајмувања е клучна за балансирање на растот на бројот на посетители со квалитетот на животот на локалното население.
Европа
Турски борбени авиони соборија дрон надвор од контрола во близина на брегот на Црното Море
Турција собори беспилотно летало „надвор од контрола“ кое се приближувало до нејзиниот воздушен простор над Црното Море, соопшти Министерството за одбрана. Инцидентот се случува по украинските напади врз руските танкери од „флотата во сенка“ покрај турскиот брег и предупредувањата од турските политичари за опасностите од ширење на војната во Украина, објави АП њуз.
Министерството во соопштението наведува дека борбените авиони Ф-16 биле испратени по откривањето на објектот. „За да се избегне каква било потенцијална штета, тој бил соборен во безбедна зона надвор од населените области“, се додава во соопштението. Во соопштението не се дадени дополнителни детали за локацијата или времето на инцидентот.
Украина соопшти дека нејзините поморски беспилотни летала погодиле два танкери на 28 ноември, додека трет брод бил погоден на 2 декември додека се движел кон турското пристаниште Синоп. Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган ги осуди претходните напади како закана за „безбедноста на навигацијата, животите и животната средина, особено во нашата ексклузивна зона“.

