Економија
Отвореното банкарство отклучува нови можности за полесни и поефикасни плаќања

Отвореното банкарство во функција на отклучување на можностите за иднината на финансиските услуги, е темата која беше во фокусот на дискусиите на вториот ден од 15. конференција за плаќањата и пазарната инфраструктура, која во изминатите два дена во организација на Народната банка и Банката на Холандија, се одвиваше во Охрид.
Отвореното банкарство создава услови за влезот на финтек-компании коишто, со согласност на клиентите на банките, ќе може да пристапуваат до нивните платежни сметки заради иницирање електронски плаќања и собирање податоци за извршените трансакции, коишто би служеле за натамошна анализа и сеопфатно и едноставно информирање на клиентите. Со Законот за платежни услуги и платни системи се овозможи платежните услуги засновани врз отвореното банкарство да се ползуваат и кај нас.
Искуствата од странските земји со технолошки напредните апликации понудени од финтек-секторот го означија отвореното банкарство како придобивка за клиентите при извршување и следење на плаќањата, но и за унапредување на услугата на банките кон клиентите. Модераторот на панел-дискусијата, Јан Вермулен од централната банка на Белгија, истакна дека отвореното банкарство придонесе за зголемување на нивоата на безбедност во платежниот екосистем и конкуренцијата, но нагласи и дека се потребни сложени технички решенија за да се примени, коишто ќе дозволат целосен влез на новите учесници во финтек-секторот да биде само делумен. Сепак, како што беше истакнато, понатаму се очекуваат дополнителни придобивки, како од отвореното банкарство, така и од отворените финансии.
Во своите заклучни белешки, вицегувернерката Емилија Нацевска се осврна на темите дискутирани на 15. конференција за плаќањата и пазарната инфраструктура, како и на значењето на самата конференција како платформа за размена на знаење низ годините и придобивките за финансискиот пејзаж во земјата и пошироко, неговата поголема интеграција, ефикасност и респонзивност на примената на новите технологии. Притоа, Нацевска истакна дека интеграцијата на Регионот на Западен Балкан во ЕУ, вклучително и усогласувањето со стандардите на Единствената европска платежна област ̶ СЕПА, е од клучно значење за усогласувањето на платниот систем во земјата, како и за пораст на прекуграничните трансакции и економскиот раст на земјата. Преку соработка, подвлече вицегувернерката, имаме моќ да постигнеме извонредни резултати во обликувањето на иднината на плаќањата и пазарните инфраструктури.
„Во текот на оваа конференција можевме да ја видиме моќта на размената на знаење и соработката. Споделените сознанија, соработката и новите идеи, несомнено, го поплочија патот кон напредокот во плаќањата и пазарната инфраструктура. Наша колективна одговорност е да обезбедиме овие дискусии да продолжат и по Конференцијата, до конкретни активности и резултати“, посочи вицегувернерката Нацевска.
Во изминатите петнаесет години Конференција за плаќањата и пазарната инфраструктура, прерасна во препознаена традиција, која во регионот и пошироко се истакна како водечки настан во оваа сфера.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Исплатени 74 милиони евра од втората транша на кредитната линија за инвестиции и развој наменета за македонските компании

Денес, Развојна банка ја исплати втората транша во износ од 74 милиони евра кон комерцијалните банки, за проекти на 248 компании од кредитната линија за инвестиции и развој.
Од износот на оваа транша, најголем дел, односно 62%, се наменети за мали претпријатија за реализација на 153 одобрени проекти. По однос на структурата на дејности, 96 проекти се од областа на производството, 27 проекти за градежништво, 61 проект за трговија, 38 проекти за поддршка на транспортот, 9 за хотели и угостителство, 12 за услуги и 5 проекти за останати дејности на компаниите.
Македонските компании од оваа транша ќе инвестираат во опрема 28 милиони евра, за градежни инвестициите се во износ од 36 милиони евра, за обновливи извори на енергија 7 милиони евра и транспортни средства во износ од 3 милиони евра.
Развојната банка останува интензивно да работи како и до сега за реализација на останатите транши од кредитната линија наменета за инвестиции и развој на домашните компании, се истакнува во соопштението.
Економија
Трипуновски: Сите земјоделци од понеделник да ги пријават настанатите штети од ниските температури, за да се обесштетат

Денеска сум на работна посета во Ресен, утрово имав состанок со градоначалникот и со советниците. На состанокот разговаравме за ситуацијата која што го погоди овој регион, односно за ниските температури кои што беа изминативе денови“, истакна министерот за земјоделство, шумарство и водостопанство, Цветан Трипуновски.
„Веќе денес на итна седница на Советот на Општина Ресен ќе се донесе одлука за прогласување на природна непогода, ќе се формира комисија за процена на штета и од понеделник ќе се објави Јавниот повик на кој што сите земјоделци треба да пријават ако имаат настанати штети од ниските температури во изминативе денови“, појасни министерот.
Трипуновски ги повика сите земјоделци да ги пријават настанатите штети од ниските температури. Општинските комисии навремено да ги сработат сите барања и процени кои што се направени на терен.
„Ние како Министерство, како Влада ќе излеземе во пресрет и ќе ги обесштетиме сите земјоделци кои што претрпеа штета од овие ниски темперетури“, нагласи тој.
Економија
Црна Гора во фокусот на стартап-заедницата: потпишани насоки на иницијативата Adria ScaleUp

На маргините на ESG Adria Самитот во Порто Монтенегро, претставници на стартап и иновациската заедница од целиот регион официјално ја поддржаа иницијативата Adria ScaleUp – заедничка платформа насочена кон отстранување на пречките и создавање поволни услови за раст и развој на стартапи низ Adria регионот. Иницијативата беше координирана од Western Balkans Startup Alliance, Plug and Play Tech Center и Sustineri Partners, со поддршка од бројни основачи на стартапи, акцелератори, фондови, истражувачки институции, иновациски центри, како и претставници од приватниот и јавниот сектор.
Иницијативата беше претставена за време на затворена тркалезна маса, на која учесниците дискутираа за структурните и политичките предуслови за долгорочен раст на иновативните компании, како и за актуелните пречки кои го ограничуваат пристапот до капитал, регионалната соработка и институционалната поддршка.
Воведни излагања имаа Нина Николиќ, коосновач на Western Balkans Startup Alliance, Ураник Бегу, директор за CEE регионот во Plug and Play Tech Center, и Билјана Брејтвеит, директорка на Sustineri Partners. Сите се согласија дека координираниот регионален пристап и инклузивните политики кои ги одразуваат реалните потреби на стартап заедницата се од клучно значење.
„Посебно внимание беше посветено на анализа на инвестицискиот јаз во регионот и недостатокот на структури кои градат доверба кај инвеститорите. Во тој контекст, учесниците дискутираа за конкретни мерки за привлекување на повеќе приватен капитал – вклучувајќи даночни олеснувања за инвестиции во иновации, јавно-приватни инвестициски модели и поддршка за компании водени од жени и млади. Исто така беше претставен заеднички нацрт-документ кој ги дефинира клучните елементи на иницијативата, а кој ги обедини десетици потписници од претприемачкиот, инвестицискиот, акцелераторскиот и академскиот сектор“, изјави Брејтвеит.
„Од самиот почеток, Western Balkans Startup Alliance ги поврзува највлијателните лидери на иновациите во регионот. Преку континуирана соработка меѓу инкубатори, акцелератори и стартап заедници, изградивме силни темели за соработка, размена на знаење и заеднички глас кон креаторите на политики. Нашата посветеност на регионален пристап, заснован на реални потреби на стартапите и практични решенија, ја прави оваа алијанса силен двигател на долгорочни промени. Ни треба иницијатива која поттикнува регионален дијалог помеѓу институциите и стартап заедницата. Заедно градиме посветла иднина“, порача Нина Николиќ.
Во периодот од април 2025 до април 2026 година, иницијативата ќе биде фокусирана на пет стратешки насоки. Прв приоритет е спроведување на сеопфатна анализа на политики со цел идентификување на правните и регулаторните пречки кои го забавуваат растот на иновативните компании. Вториот приоритет е поедноставување и усогласување на прописите што се однесуваат на регистрација на компании, прекугранично делување и заштита на интелектуална сопственост. Третата насока вклучува развој на паметни поттикнувања за иновации и истражување, меѓу кои се даночни олеснувања, грантови и модели на заедничко инвестирање. Четвртиот фокус е зајакнување на регионалната поврзаност преку споделена инфраструктура и прекугранични иновациски програми. Конечно, петтиот приоритет се однесува на воспоставување формални механизми кои ќе овозможат активно вклучување на стартап заедницата во обликувањето на политиките на регионално ниво.
„Adria ScaleUp иницијативата е важен чекор кон системски пристап во развојот на регионалниот стартап екосистем. Ако сакаме стартапите овде не само да се појават, туку и да растат и останат, мораме да им понудиме предвидлива, поврзана и поттикнувачка околина. Тоа значи усогласени прописи, паметни поттикнувања и инфраструктура која не завршува на граница. Оваа иницијатива покажува дека сме подготвени за соработка – не само преку идеи, туку и преку конкретни алатки кои ќе го олеснат скалирањето на компаниите и ќе ја вклучат стартап заедницата во обликувањето на политиките. Ми претставува задоволство што Plug and Play може да биде дел од овој процес, заедно со партнери кои разбираат дека одржлива иновација се гради преку партнерство“, додаде Ураник Бегу, директор на Plug and Play Tech Center за Југоисточна Европа.
Заклучено е дека првиот годишен извештај за напредокот ќе биде објавен на следниот Самит во април 2026 година, со што ќе се постави јасна рамка за следење на резултатите и одговорностите. Иницијативата останува отворена за нови партнери, а повикот е упатен до чинители од приватниот и јавниот сектор, како и до меѓународни организации и технолошки лидери.
ПР