Култура
Управниот одбор на НУ Филхармонија: Сите манипулации и крајните намери за разрешувањата ќе излезат на виделина

Членовите на разрешениот управен одбор на НУ Филхармонија упатија отвореното писмо – реакција на, како што велат, „пласираните невистини и омаловажувањето кон нас од страна на министерката за култура“.
Писмото го пренесуваме во целост:
„Почитувана министерке за култура,
Чувствуваме потреба и ние Вам јавно да Ви се обратиме од причина што, после разрешувањето на Директорот и целиот Управен одбор на НУ Филхармонија се продолжува со јавно изнесување на невистини, сега за причината за донесување на Вашите одлуки.
На сите од пошироката јавност кои ги следа случувањата во последните шест месеци им е кристално јасно дека разрешувањето е неосновано и незаконско. Неоспорен факт е дека целата раководна гарнитура е сменета од реваншизам. После Вашата погрешно донесена одлука и сите притисоци, уцени и тортури кои ги истрпевме (Директорот, Управниот одбор и вработените) не потклекнавме и не се откажавме во борбата за зачувување на институцијата. Од наша страна, на со судни маки закажаните средби со Вас, Ве информиравме за настанатата состојба поради погрешно донесените одлуки поврзани со НУ Филхармонија и најдобронамерно укажувавме што може да настане. Како што наведовме, од самиот старт Ви укажавме на неправилностите и на тоа колку одлуката новоформираниот Оркестар за џез музика (Вие изјавувате трансфериран оркестар) да биде просторно сместен во објектот на НУ Филхармонија е штетна по работењето и функционирањето на Филхармонија. Од Вашите реакции и тоа како се однесувавте на состаноците (ќе го квалификуваме само како непријатно и некултурно, а ако има потреба ќе ги изнесеме деталите и јавно) знаевме дека ќе не разрешите, прашањето беше само кога. Доколку постојат записници од состаноците, нели често се повикувате на нивна неопходност, ќе може да се заклучи зошто по првата средба, уште по скалите на излегување од Вашиот кабинет, присутните на состанокот искоментиравме “сите ќе не смени”. Не можевте да се носите со авторитетите, професионалноста и знаењето на членовите на УО, Директорот и претставниците од институцијата. Затоа на средбата, во немоќ да дебатирате и да ја браните донесената одлука, само ни викавте и константно не потсетувавте дека Вие сте Министер. Знаеме ние што е
Министер почитувана. Почитувавме и почитуваме хиерархија, но пред вистината и Боговите молчат.
А вистината е само една. Бидејќи се повикувате на историја на настаните, еве ние ќе Ве потсетиме на фактите и вистината. Одлуката новоформираниот “Оркестар за џез музика” да биде просторно сместен во објектот на НУ Филхармонија не најде затечени и изненадени и истата ја дознавме од медиумите. Што ќе се согласите дека во најмала рака е крајно некоректно и непрофесионално. Останавте неми на барањето за средба и дијалог за решавање на проблемот кој го создадовте. Откако наидовте на цврст став и отпор при одбраната на својот втор дом од страна на филхармоничарите, само ја дополнивте одлуката со кованицата „времена”. Во име на вистината, Ве потсетуваме на точка 4 од елаборатот во која како просторно сместување на новата национална установа се наведени не само административно адресата на НУ Филхармонија, туку се и детално опишани сите простории од објектот. Делот од елаборатот во кој се вели “Националната установа „Оркестар на џез музика на Република Северна Македонија“ – Скопје својата активност ќе ја извршува во објект кој што е целосно опремен, всушност ќе се заштедат значителни суми од буџетот, како што досега не било случај во однос на ваквите потфати од страна на Владата на Република Северна Македонија” што јасно укажува на намерата овој оркестар да се вдоми во објектот на Филхармонија. Медиумското истапување на лицата кои се кандидати за вработување во новоформираната НУ исто така беше јасен показател дека на истите им е ветено дека ќе бидат просторно сместени во НУ Филхармонија. Сите ја слушнавме изјавата дадена по состаноците со нив дека е природно да бидат сместени во Филхармонија, бидејќи таму делувале изминативе 7 години (да не се повторуваме дека објектот на Филхармонија во тој момент постоеше неполни 6 години). После тримесечна борба проследена со низа преписки, прес конференции, протести итн., излеговте во пресрет на нашите барања и го решивте овој, како што во изјава го нарековте “нереален проблем”, чии творци сме најмалку ние.
Ви се заблагодаривме што како Министер за култура на крај сепак го заштитивте интегритетот на Македонската Филхармонија која скоро цели 80 години е стожер на македонската култура и уметност. Арно ама, крајот всушност бил почеток на нова битка. Продолжување со притисоци, реваншизам и изживување врз НУ Филхармонија, блокирање на сметка, контроли од секаков вид и константен мобинг. Да не ја заборавиме и диригираната медиумска хајка преку медиумски полтрони кои со пласирање на неточни информации се обидоа да го навлечат гневот на јавноста кон Филхармонија. Секако, тука се и прес конференциите на кои и деновиве Вие одговарате на “поставени прашања” за кои имате подготвен одговор. Откако и тоа не успеа, се премина на следниот (долго очекуван) чекор – разрешување на целото раководство. Во решението за разрешување на УО не стои датум од кога истото важи, нема правна поука и нема никакво образложение по кој закон, по кој член, по која одредба истото е донесено?!? Во секоја правна држава ваквото решение би било незаконско. Но, немаме намера да го обжалиме. Ова малтретирање и мобинг веќе подолго време не се трпеше. Овде може да ги спомнеме и ургенциите за кои сами кажавте на последниот прес, кој треба да вежба во просториите на Филхармонија, кои договори за закуп треба или не треба да се раскинат итн. Раководењето со институцијата треба да се остави на професионалците, а не Вие да ракувате (позајмено од Вас) со нив.
Борбата на сите нас да се заштити својот втор дом ја сфативте лично, како наша битка со Вас. Ние уште во првичните обраќања до Вас укажувавме на последиците до кои ќе доведе погрешно донесената одлука. Како што и самата изјавивте, поддршка дадоа и многу личности од светската музичка и домашна јавност и јавно не поддржаа во нашата борба, за што сме им неизмерно благодарни. Во однос на “спорниот настан” кој се одржал на 7-ми мај организиран од страна на опозициска партија, а на чија реализација се повикувате како една од причините за разрешувањата, уште еднаш најодговорно тврдиме дека барање до Управниот одбор немало – од причина што немало потреба да има. Сигурно тоа го потврдиле и вашите вработени кои вршеа дел од контролите. Неприродно е и тоа што во Вашата изјава велите ”правилникот кој што го донел УО не соодветствува со одлуките на Директорот“?!? Управниот одбор има донесено одлука – правилник за условите под кои се изнајмуваат салите во Филхармонија. Барања до УО се поднесуваат само во случаи каде се бараат отстапки од донесениот правилник, со наведување на причините. УО ги разгледува, одобрува или одбива, за што донесува соодветна одлука.
Ќе се менуваат влади, министри, директори, управни одбори, но, запамтете дека е од национален интерес и обврска на сите нас да се сочува традицијата и децениското богатство во негување на класичната музика во Македонија. Следната година се подготвува чествувањето на јубилеј “80 години гордост”. Да уживаме во прекрасните звуци од Македонската Филхармонија и во новата концертна сезона, па и сите што ќе следат во иднина.
Колективот на Филхармонија покажа единство ретко видено на овие простори и успеа да го сочува храмот на класичната музика во Македонија. Така нека биде и во иднина.
Сите манипулации и крајните намери за разрешувањата во НУ Филхармонија ќе излезат на виделина. Доказите и вистината се на наша страна. Правдата е забавена, но не е заборавена!
На сам крај, Ве очекуваме со повик за прес-конференција и јавно соочување како што најавивте пред некој ден на прес-конференција“.
Зорица Каракутовска
Маја Поповиќ
Драган Гоневски
Атанас Алексов
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Лазар Ристовски, лауреат на фестивалот „Преку езерото“: наградата „Мето Јовановски“ е значајна бидејќи носи име на еден голем актер

Лазар Ристовски, годинешниот лауреат на наградата „Мето Јовановски“, што ја доделува фестивалот на балкански и медитерански филм „Преку езерото“, денеска на прес-конференција изрази благодарност за високотo признание и жалење што никогаш не работел на проект заедно со Мето Јовановски, чие име ја носи наградата што му ја додели фестивалот.
„Роден сум во Војводина, татко ми е од Мариово. Оваа награда е и голема и значајна бидејќи носи име на еден голем актер, Мето Јовановски, кого го познавав, со кој бев пријател, но никогаш не сум играл со него во ист проект. И жалам поради тоа. Почестен сум и среќен што сум во Македонија на овој мошне интересен и оригинално конципиран фестивал ‘Преку езерото’“, истакна лауреатот.
Во поглед на процесот на работа истакна дека секогаш го интересирал токму самиот процес, каде што секогаш давал сѐ од себе.
„Кога ќе дојде премиера, црвен килим, тука не се чувствувам пријатно и не се оптоварувам со тоа. Кога бев помлад – да, но како што поминував сѐ повеќе време во оваа работа, а еве веќе 50 години работам како актер, режисер и продуцент, сѐ она што доаѓа потоа не ме интересира“, рече Ристовски.
Вели дека во овие 50 години глумата била негов живот.
„Актерството е многу тешка професија, бидејќи наша алатка е нашето тело и нашата психа и разликата меѓу актерите се состои во тоа колку се храбри да ископаат во себе по својата психа. Оние кои се храбри да копаат подлабоко, пожестоко- тие се поголеми актери. Тоа не значи дека тоа ќе се види на нивните лица, некој глуми лесно, без оглед колку копал во себе и што се нашол. На некои актерски имиња тоа се гледа во смисла на напор и грч, има актери кои се потат, има некои кои лесно минуваат низ тоа… Јас сум некаде помеѓу- не се потев премногу, но доживував тежок процес, Во последно време малку глумам, но и немав некои понуди кои би ме мотивирале. Имав среќа да работам со некои што се светска елита и во театар и на филм, така што таквите актерски предизвици ги поминав, бидејќи актерот глуми најмногу за режисерот, тој му е огледало додека ја работи својата работа и во театар додека траат пробите, актерот со едно око гледа во режисерот како реагира“, раскажа Ристовски.
Првпат во животот ќе одржи мастер-клас токму на фестивалот „Преку езерото“ во Дојран.
„На фестивалот ќе одржам мастер-клас првпат во мојот живот. Никогаш не сум сакал никому да му солам памет или да држам предавања и затоа никогаш не сакав да бидам професор по глума. Јас како ученик и во основно, и во средно училиште, и на факултет никогаш целосно не им верував на професорите. Секогаш наоѓав некое поинакво мислење, секогаш бев критичен и често поради тоа ме бркаа од часовите. И сега јас како таков некому да давам памет не ми одеше и затоа не се занимавав со педагошка работа“, рече Ристовски.
Лазар Ристовски има одиграно повеќе од седумдесет улоги на филм и телевизија, во сите жанрови, на сите јазици на некогашната заедничка земја.
„Играше на српски, играше на англиски, на француски, на германски, a во филмот `Бело одело`, иако сите знаеме дека пишува `Не нагињи се кроз прозор`, тој висеше од надворешната страна на возот во движење се додека на сто јазици не кажа `Те сакам`! Во Македонија играше на македонски во филмовите `Јазол` и `Збогум на дваесеттиот век`. Но, она што е поважно е дека Лазар Ристовски во сите свои карактери играше со јазикот на љубовта, играше на јазикот на среќата, играше на јазикот на тагата, играше на јазикот на надежта, за сите разбирлив како универзален јазик на уметноста на филмот“.
Му благодрам на мајсторот на филмот Лазар Ристовски, кој со своето актерско, но и човечко достигнување, направи во светот на филмот соништата на илјадници деца, илјадници тинејџери, илјадници студенти, а подоцна илјадници филмаџии по овие балкански и медитерански светови на сонот да создаваат свет составен од приказни за тоа како се расте, како се живее, како се страда, како се љуби, и како се создава свет на идеали, свет на совршената причина да постоиме и да создаваме свои соништа во форма на подвижни слики! Нека му е честита наградата `Мето Јовановски` за високо актерско достигнување во уметноста на филмот“, рече на денешната прес-конференција Јани Бојаџи, директорот на фестивалот „Преку езерото“.
Култура
Снимањето на новата серија на „Ејч-би-о“ било толку трауматично што студиото платило терапија за филмската екипа

Бруталното силување и убиство на четири тинејџерки во Остин, Тексас, во 1991 година е тема на новата документарна серија на HBO „Убиства во продавница за јогурт“, во режија на Маргарет Браун.
Иако Браун веќе била запознаена со случајот, идејата за серијата во четири дела дошла од актерката Ема Стоун и нејзиниот сопруг Дејв МекКери, кои го предложиле проектот на продуцентската куќа A24. Браун работела на серијата повеќе од три години, собирајќи сведоштва од истражители и родители и браќа и сестри на жртвите.
Работата на толку тешка тема имала длабоко емоционално влијание врз филмската екипа. Браун, која имала искуство со трауматски приказни, признава дека не била подготвена за емоционалната тежина на случајот:
„Бев преплашена. Не знаев колку разговорите со семејствата ќе ме погодат. Ако мене ми беше тешко, што е со нив?“
Режисерката успеала да собере архивски снимки претходно подготвени од други документаристи. Снимките на документаристката Клер Хуи, која се откажала од снимањето на свој документарец бидејќи приказната ја скршила емоционално, биле особено вредни. Меѓу тие материјали е интервјуто со Роберт Спрингстин, еден од осудениците кој бил затворен откако дал лажно признание.
„Без тие снимки, серијата не би била иста“, нагласи Браун.
Поради исклучително тешката содржина, било одлучено да не се прикажуваат слики од местото на злосторството.
„Ми рекоа: Никогаш не гледај во нив. Беа толку ужасни што го трауматизираа и уредничкиот тим“, се присети режисерката.
Емоционалниот притисок бил толку голем што студиото А24 обезбедило терапија за сите членови на тимот. Браун заклучува: „Иако темата беше мрачна, филмот покажа како семејствата се справуваат со загубата“
Култура
Дајте му Оскар додека сè уште знае кој е: семејството на Брус Вилис бара награда за актерот додека е жив

Брус Вилис беше еден од најпрепознатливите и најсакани актери во Холивуд во последните неколку децении.
Неговата кариера опфаќа разновидни жанрови – од напнати трилери и незаборавни акциони класици, до емотивни драми кои оставија длабока трага во филмската историја. Но, додека здравјето на 69-годишниот актер се влошува со брзо темпо, неговите најблиски сè погласно бараат неговото филмско наследство да биде официјално признато – додека уште може да го доживее тоа.
На чело на оваа тивка, но решителна борба за признание стои Деми Мур – поранешната сопруга на Брус Вилис и мајка на нивните три деца. Заедно со ќерките, веќе со години се обидува да ја убеди Американската академија за филмска уметност и наука да му додели почесен Оскар. Според извори блиски до семејството, фрустрацијата расте бидејќи, и покрај неговиот огромен придонес кон современата кинематографија, признание сè уште изостанува – признание кое, според нив, одамна му припаѓа.
„И таа и девојките веруваат дека придонесот на Брус за модерниот филм е неспорен. Сите знаат дека одамна заслужи таква чест, а времето истекува“, изјавил неименуван извор.
Она што ја прави оваа иницијатива уште поважна е здравствената состојба на Вилис. Во февруари 2023 година, неговото семејство објави дека му е дијагностицирана фронтотемпорална деменција – прогресивна и неизлечива болест која влијае на говорот, однесувањето и когнитивните функции. Претходно му беше дијагностицирана и афазија, што значително ја ограничуваше неговата способност за понатамошна работа.
По овие дијагнози, Брус се повлече од светот на филмот. Неговата последна улога беше во 2023 година, во филмот „Assassin“, каде што го играше шефот на воена корпорација. Иако повеќе не се појавува на филмски сетови, неговото име и понатаму е синоним за акциониот жанр, во кој беше пионер и еден од највлијателните актери.
Поретко, но болно, се појавува споредба со други холивудски великани, што дополнително ја засилува горчината кај семејството. Кога, на пример, Том Круз и Семјуел Л. Џексон добија почесни Оскари, семејството на Вилис не можеше да го сокрие чувството на неправда.
„Секако, Том има со што да се гордее – го врати народот во кино со ‘Top Gun: Maverick’, но Брус е подеднакво важен за историјата на акциониот филм. И тој има снимено класики“, вели изворот.
Тој додава дека е неправедно што Академијата годинава одлучила да ги награди оние што сè уште се активни, додека Брус, не по своја волја, е принуден да се повлече поради сериозна болест.
„Академијата згреши што ја истакна заслугата на Том, но не и на Брус. Тоа само го зголемува притисокот врз семејството да преземе нешто додека сè уште има време“, додава изворот.
Деми Мур и Брус Вилис беа во брак 13 години, но останаа блиски и по разводот. Нивната семејна динамика со години се истакнува како пример за пријателство и заемна почит. И додека Деми денес ужива во критичкиот успех на нејзиниот филм „Субстанца“, нејзината лична амбиција не го засенува она што го смета за своја мисија – поранешниот сопруг да биде овековечен додека е сè уште жив.