Свет
Арагчи: Доколку ЕУ воведе санкции, Иран може да набави нуклеарно оружје

Доколку Европејците повторно воведат санкции, Иран би можел да набави нуклеарно оружје, предупреди неговиот министер за надворешни работи, Абас Арагчи, во интервју за лондонскиот весник „Гардијан“ во петокот во пресрет на разговорите со претставници на три земји што ја критикуваат позицијата на Иран.
Франција, Германија и Велика Британија, сојузници со САД, го осудија наводниот недостиг на соработка на Иран во врска со нуклеарната енергија за време на состанокот на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) минатата недела.
Како одговор Техеран објави дека пушта во употреба нови напредни центрифуги за збогатување на ураниумот потребен за неговата нуклеарна програма.
Сепак, иранските власти никогаш не ја затвориле вратата за дискусии, според медиумите.
Ајатолахот Али Хамнеи, кој е на власт од 1989 година и е последниот одлучувач за чувствителните државни прашања, забрани секаква употреба на атомско оружје со верски декрет (фатва).
„Во Иран се води дебата дека можеби тоа е лоша одлука“, рече Абас Арагчи во интервјуто објавено од британскиот дневен весник „Гардијан“.
„Ако Европејците повторно воведат санкции кон Техеран, тогаш ќе ги убедат сите во Иран дека оваа доктрина е погрешна“, посочи тој.
Официјалната новинска агенција „Ирна“ објави дека иранскиот претставник Маџид Такт-Раванчи денеска требаше да се сретне со бројот два во дипломатската служба на ЕУ, Енрике Моро, во Женева, пред нуклеарните преговори со Франција, Германија и Велика Британија.
За Техеран, целта на овонеделните разговори е да се избегне двојна катастрофална ситуација, што уште еднаш ќе доведе до максимален притисок од САД заедно со притисок од Европејците, изјави политикологот Мостафа Ширмохамади.
Засега „Иран ги нема Европејците на своја страна поради голем број наводи, вклучително и воената поддршка на Техеран за Русија во нејзината војна против Украина“, рече Ширмохамади од Техеран.
Иран, кој категорично ги отфрла обвинувањата, се надева дека ќе ги смири работите со Европејците додека покажува цврстина.
Иранскиот министер за надворешни работи во вторникот зборуваше за ставање во функција неколку илјади напредни центрифуги.
Арагчи, кој ги надгледуваше нуклеарните преговори меѓу неговата земја и големите сили во 2015 година, не ги прецизира роковите.
Според портпаролот на Атомската организација на Иран, „Бехруз Камалванди“, тој процес би можел да потрае четири до шест месеци.
Центрифугите се машини што го збогатуваат ураниумот претворен во гас со негово ротирање со голема брзина, што овозможува зголемување на процентот на изотопски расцеплив материјал (U-235), кој има разни намени.
Во 2015 година Иран склучи договор во Виена со Франција, Германија, Велика Британија, Кина, Русија и со САД за ограничување на својата нуклеарна програма и за возврат доби најава за намалување на меѓународните санкции против Техеран.
Но, во 2018 година Доналд Трамп еднострано ги повлече САД од договорот до кој Техеран, според МААЕ, се придржуваше и повторно воведе тешки санкции кон Иран.
Како одмазда, Техеран значително ги зголеми резервите на збогатен материјал и го подигна прагот до 60 отсто збогатување, а според дефиницијата на МААЕ, потребни се 90 отсто за производство на атомско оружје.
„Во овој момент немаме намера да надминеме 60 проценти“, уверува Арагчи за „Гардијан“.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху ја повтори својата решеност да ја спречи Исламската Република да добие атомско оружје: „Ќе направам сè за да ја спречам да стане нуклеарна сила“, рече тој во ТВ-интервју емитувано во четвртокот вечерта.
Основите на иранската нуклеарна програма датираат од доцните 50-ти кога САД потпишаа договор за граѓанска соработка со тогашниот ирански водач, шах Мохамад Реза Пахлави.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп ги укина царините за мобилните телефони и компјутерите од Кина

Администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп ги ослободи паметните телефони, компјутерите и другите електронски уреди од новиот пакет тарифи, вклучително и давачките од 145 отсто за кинескиот увоз.
Во известувањето објавено денеска од Царината и граничната заштита на САД се наведува дека ослободувањето ќе важи и за стоките што влегле во земјата или излегле од складиште по 5 април.
Администрацијата на Трамп вели дека електрониката нема да се оданочува ниту според глобалната тарифна стапка од 10 отсто, ниту според повисоката стапка што се однесува исклучиво на кинеските производи.
Одлуката е донесена по бројните предупредувања од американските технолошки компании дека новите царински правила би можеле драстично да ги зголемат цените на уредите, со оглед на тоа што повеќето од нив се произведени во Кина.
Бројни други електронски делови, вклучително и полупроводници, мемориски картички и соларни ќелии, исто така се изземени, во обид на администрацијата на Трамп да се заштити од негативното влијание врз домашната индустрија.
80 отсто од iPhone телефоните наменети за американскиот пазар се произведуваат во Кина, а останатите 20 отсто во Индија. Поради зголемената царинска несигурност, Apple и другите производители, како што е Samsung, со години се обидуваат да ги диверзифицираат производствените синџири со преместување на дел од нивниот капацитет во Индија и Виетнам.
Свет
Израел најави проширување на офанзивата на најголемиот дел од Појасот Газа

Израелската армија ќе ја прошири офанзивата на најголемиот дел од Појасот Газа, најави денеска израелскиот министер за одбрана Израел Кац.
„Наскоро операциите на израелските одбранбени сили ќе се интензивираат и ќе се прошират во други зони во поголемиот дел на Газа, а вие треба да ги евакуирате борбените зони“, рече Кац во пораката до палестинското население.
Кац денеска објави дека израелската армија ја завршила контролата врз „клучната оска Мораг“ меѓу градовите Рафах и Кан Јунис во јужниот дел на Појасот Газа.
Свет
Во Оман започнаа посредничките преговори меѓу Иран и САД

Иран и САД, кои немаат дипломатски односи од 1980 година, денеска започнаа ретки „индиректни“ преговори во Оман, изјави портпаролот на иранското Министерство за надворешни работи.
Разговорите меѓу министерот за надворешни работи на Иран Абас Рагши и претставникот на американскиот претседател Стив Виткоф „почнаа благодарение на посредништвото на министерот за надворешни работи на Оман Бадр ал-Бусаиди“, изјави Есмаил Багаи на социјалната мрежа Х.
Портпаролот рече дека преговорите ќе се одржат на местото што го планира оманскиот домаќин, дека претставниците на Иран и САД ќе седнат во салите и ќе си ги пренесат своите ставови преку министерот за надворешни работи на Оман.
Иранскиот министер за надворешни работи Арагши им рече на иранските новинари дека „ако има доволно волја од двете страни, ќе одлучиме за календарот, но се уште е рано да се зборува за тоа“.
„Сега е јасно дека преговорите се индиректни и според нас само за прашањето за иранската нуклеарна програма и ќе се водат со желба да се постигне договор кој е еднаков и води кон обезбедување на националните интереси на иранскиот народ“, рече Арагши.
Американскиот претседател Доналд Трамп и амбасадорот Виткоф овие преговори ги нарекоа „директни“.
Не се очекува веднаш да има генерален договор, но влогот е многу голем за двете земји кои се непријателски речиси половина век, пишува агенцијата АП.
Трамп постојано предупредуваше дека би можел да нареди бомбардирање на нуклеарни постројки во Иран доколку не се постигне договор, а иранските власти предупредија дека може да започне со изградба на нуклеарно оружје од залихите на ураниум.