Свет
Милијардерите заминуваат во историјата, доаѓаат билијардерите, покажуваат истражувањата
Пет луѓе би можеле да достигнат богатство од најмалку 1 трилион долари во следната деценија доколку продолжат сегашните трендови, се вели во годишниот извештај за нееднаквост на Оксфам.
Извршниот директор на Tesla и SpaceX, Илон Маск, моментално најбогатиот човек во светот со нето богатство од повеќе од 430 милијарди долари, треба да ја надмине таа граница за помалку од пет години.
2024 година беше исклучително профитабилна година за најбогатите поединци и семејства
На неговата компанија се очекува наскоро да и се придружат основачот на Amazon, Џеф Безос, основачот на Oracle, Лери Елисон, извршниот директор на Meta, Марк Цукерберг, и извршниот директор на LVMH, Бернард Арно и неговото семејство.
Извештајот на Оксфам, заснован на податоците од магазинот Форбс, беше објавен пред почетокот на годишниот состанок на Светскиот економски форум во Давос, Швајцарија, собир на некои од најбогатите луѓе и светски лидери. Исто така, извештајот доаѓа еден ден пред инаугурацијата на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп, исто така милијардер.
Според Оксфам, 2024 година беше исклучително профитабилна година за најбогатите поединци и семејства во светот, делумно благодарение на подемот на американската берза. Нивното богатство се зголеми толку брзо што Оксфам го ревидираше своето предвидување минатата година дека само еден билионер ќе биде прогласен во следните десет години.
„Тоа е незамислива сума“, рече Ребека Ридел, висок советник за политика во Оксфам Америка. „Оваа екстремна нееднаквост не е причина за славење.
Минатата година бројот на милијардери се зголеми за повеќе од 200, достигнувајќи речиси 2.770 луѓе. Нивното богатство скокна за 2,1 милијарди долари – три пати побрзо од претходната година – на вкупно 15 милијарди долари. Во САД, каде живеат 816 милијардери, нето вредноста на оваа група се зголеми за 1,4 милијарди долари.
Според извештајот, дури и 10-те најбогати луѓе да загубат 99% од своето богатство, тие сепак би останале милијардери.
Извештајот на Oxfam, Takers not Makers, истакнува дека повеќе од една третина од богатството на милијардерите доаѓа од наследство.
Во 2023 година, повеќе милијардери го стекнале своето богатство преку наследство отколку преку претприемништво, за прв пат во историјата. Исто така, сите 17 милијардери помлади од 30 години го наследиле своето богатство.
Трансферот на богатството е олеснет со фактот што две третини од земјите не го оданочуваат наследството на директните потомци. Во САД, даноците на имот се значително намалени преку даночни олеснувања и стратегии за нивно избегнување.
„Ако ништо не се преземе, ќе се соочиме со најголемиот трансфер на генерациско богатство во историјата“, предупреди Ридел.
И богатите сè повеќе влијаат на политиката. Оксфам ја наведува администрацијата на Трамп како пример, која вклучува речиси десетина луѓе, што ги прави едни од најбогатите во историјата.
Маск, кој инвестираше повеќе од 260 милиони долари во претседателската кампања на Трамп во 2024 година, е именуван за советник на новоизбраниот претседател и раководи со таканаречената Канцеларија за ефикасност на владата.
„Маск и огромното влијание што го има врз политиката ја симболизираат нескротливата моќ на милијардерите што го дефинира нашиот економски и политички систем“, рече Ридел.
Поранешниот претседател Џо Бајден во своето проштално обраќање предупреди за концентрацијата на моќ меѓу „многу мал број ултрабогати луѓе“, велејќи: „Олигархијата на екстремното богатство, моќ и влијание ја загрозува нашата демократија, основните права и можностите за напредок”.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Експлозии во Белгород; Русите: Бевме нападнати со ракети, штетата е значителна
Украинскиот ракетен напад врз рускиот град Белгород предизвика „сериозна штета“ на локалната инфраструктура, изјави доцна синоќа гувернерот на Белгородската област, Вјачеслав Гладков.
„Како резултат на нападот, е предизвикана сериозна штета на инженерската инфраструктура. Службите за итни случаи и оперативните служби работат на отстранување на последиците“, напиша Гладков на социјалните мрежи.
Night-time strikes were reported in Belgorod, Russia. Russian channels say the Luch thermal power plant was hit in a missile attack. Unconfirmed reports suggest HIMARS was used – something seen relatively rarely. pic.twitter.com/m6FVEx261w
— WarTranslated (@wartranslated) December 14, 2025
Гладков објави заматена фотографија од местото на нападот, но не прецизираше кои цели биле погодени. Локалните канали на Телеграм објавија експлозии во термоцентралата Луч во градот, клучна енергетска инфраструктура во Белгород, која во минатото беше цел на украински напади, предизвикувајќи големи прекини во снабдувањето со електрична енергија.
Белгород е честа цел на украински напади
Термоцентралата Луч е гасно-турбинска електрана која произведува топлина и електрична енергија и обезбедува околу 10 проценти од греењето на градот.
❗️According to local reports, a missile strike hit the "Luch" substation in 🇷🇺Belgorod. The city is experiencing power outages. pic.twitter.com/PRq6at8B6T
— 🪖MilitaryNewsUA🇺🇦 (@front_ukrainian) December 14, 2025
Според Гладков, некои куќи и станбени згради во областа беа исто така оштетени во вчерашниот напад. Засега нема извештаи за жртви. Жителите на Белгород, исто така, пријавија прекини во снабдувањето со електрична енергија по нападот.
Сместен на границата со Харковската област, Белгород е честа цел на украински напади. Украина претходно ја таргетираше енергетската инфраструктура во регионот користејќи HIMARS и повеќекратни ракетни системи (MLRS) како одговор на руските напади врз енергетската мрежа на Украина, што сè повеќе го нарушува секојдневниот живот на жителите на Белгород.
Европа
Европските лидери ја зајакнуваат поддршката за Украина и покрај притисокот од САД
Се очекува европските лидери да ја потврдат силната поддршка за Украина во понеделник, која се соочува со притисок од Вашингтон брзо да прифати мировен договор постигнат со посредство на САД. Серијата состаноци меѓу европските и украинските претставници продолжува по разговорите во Берлин во неделата меѓу американските претставници и украинскиот претседател Володимир Зеленски, со цел да се обезбеди мир и безбедност на континентот во услови на сè поагресивна Русија, објавува АП.
Притисок од САД и пречки за мир
Зеленски се сретна со специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, и зетот на Трамп, Џаред Кушнер, во канцеларијата на германскиот канцелар во неделата, надевајќи се дека ќе ја заврши речиси четиригодишната војна.
Вашингтон со месеци се обидува да ги помири барањата на двете страни, додека Трамп инсистира на брз крај на конфликтот и станува сè понетрпелив со одложувањата. Но, потрагата по компромис наиде на големи пречки, вклучително и прашањето за контролата врз источноукраинскиот регион Донецк, кој е во голема мера окупиран од руските сили.
Отстапки и безбедносни гаранции
Зеленски во недела изрази подготвеност да се откаже од кандидатурата на неговата земја за членство во НАТО доколку САД и другите западни земји му обезбедат на Киев безбедносни гаранции слични на оние што ги уживаат членовите на алијансата. И покрај ова, Украина продолжува да се спротивставува на американскиот притисок да отстапи територија на Русија.
Од друга страна, рускиот претседател Владимир Путин побара Украина да ги повлече своите сили од делот од регионот Донецк што е сè уште под нејзина контрола, како еден од клучните услови за мир. Путин, исто така, го прикажа кандидатурата на Украина за членство во НАТО како голема закана за безбедноста на Москва и изговор за започнување целосна инвазија во февруари 2022 година.
Кремљ бара Украина да се откаже од членството во алијансата како дел од каков било мировен договор. Зеленски нагласи дека сите западни безбедносни гаранции ќе мора да бидат правно обврзувачки и потврдени во Конгресот на САД.
Свет
(Видео) Смртоносни поплави го погодија Мароко по години суша
Најмалку 21 лице загина, а 32 се повредени во катастрофалните поплави што го погодија мароканскиот крајбрежен град Сафи во неделата.
Силната бура предизвика хаос на улиците, поплави домови и однесе автомобили, оставајќи трага од пустош, објавува DW.
Според локалните власти, само еден час силен дожд бил доволен за да предизвика порој од каллива вода што навлезе во десетици домови и продавници. Водата однесе автомобили и блокираше многу патишта во овој град, кој се наоѓа околу 300 километри јужно од главниот град Рабат.
🚨 At least seven people dead and 20 injured after exceptional flooding left large parts of the city of Safi, Morocco, underwater today. pic.twitter.com/2331YzOhn9
— Volcaholic 🌋 (@volcaholic1) December 14, 2025
Потврдено е дека најмалку 70 станбени и комерцијални згради во стариот град се поплавени. Повеќето од 32-те повредени лица се пуштени од болница по добивањето на лекарска помош. Спасувачките екипи се на терен и бараат можни нови жртви, иако нивото на водата се намали до недела навечер.
Додека градот се опоравува од последиците од поплавите, метеоролошката служба издаде ново предупредување. Во вторник се предвидуваат уште обилни дождови низ целата северноафриканска земја. Иронично, катастрофалните поплави доаѓаат по седум последователни години тешка суша што речиси исушија некои од главните резервоари за вода во земјата.

