Регион
Тајната на Тито која никој никогаш не ја разјасни
На денешен ден, пред 45 години, почина Јосип Броз Тито, доживотен претседател на Социјалистичка Федеративна Република Југославија и Сојузот на комунистите на Југославија, маршал и врховен командант на вооружените сили, кој владееше со Југославија 35 години.
Поминаа 45 години од смртта на Тито, но многу граѓани на поранешна СФРЈ сè уште го посетуваат неговиот гроб во Куќата на цвеќето во Дедиње, Белград, каде пред десет години беше погребана и неговата сопруга Јованка. Датумот на смртта на Тито се совпаѓа со почетокот на економската криза во СФРЈ.
Тито се разболел на 88-годишна возраст, но тоа не го спречило да учествува на Самитот на неврзаните во Хавана во 1979 година. Новата 1980 година ја дочека во Караѓорѓево, но не издржа, па седејќи им честиташе на народот на Југославија. Три дена подоцна бил примен во Клиничкиот центар во Љубљана поради затнување на феморалните и поплитеалните артерии, а на 20 јануари му била ампутирана левата нога, додека во февруари му откажале бубрезите, а потоа добил проблеми со срцето и белите дробови. Починал на 4 мај 1980 година во 15:05 часот.
Во 18 часот и 50 минути сите ТВ екрани беа затемнети 30 секунди, а потоа спикерот Миодраг Здравковиќ со насолзени очи рече: „Другарот Тито е мртов“.
На погребот на Јосип Броз Тито во Белград присуствуваа повеќе од 200 истакнати личности од целиот свет, меѓу кои претседателот на СССР Леонид Брежњев, канцеларот на тогашна Западна Германија Хелмут Шмит, лидерот на ГДР Ерих Хонекер и британската премиерка Маргарет Тачер. Тито беше погребан под ритамот на Интернационалата и југословенската национална химна, а сирените одекнаа во градовите и пристаништата низ земјата.Десет години подоцна, поранешна Југославија беше сцена на граѓански војни, по отцепувањето на поранешните југословенски републики, прво на Словенија, а потоа и на Хрватска и Босна и Херцеговина. Јосип Броз Тито е роден во Кумровац, Загорје, во мешано хрватско-словенечко семејство во мај 1892 година.
За време на неговиот живот, 25 мај бил означен како датум на раѓање, а тоа како „Ден на младоста“. Како австроунгарски војник учествувал во Првата светска војна, со чин капар, меѓу другото и на српскиот фронт. Бил ранет и заробен во Галиција, на рускиот фронт, во 1915 година, па извесно време поминал како затвореник во Русија. Во неговите официјални биографии, во повоениот период, се наведува дека тогаш учествувал во Октомвриската револуција.
Во Кралството на Србите, Хрватите и Словенците се вратил на крајот на октомври 1920 година, кога станал член на Комунистичката партија. Во 1937 година станал генерален секретар на КПЈ, по разрешувањето и егзекуцијата на Милан Горкиќ, претходниот лидер на таа партија. Работел и студирал во 1936 и 1937 година во Коминтерната во Москва. Тоа беше време на најтешките чистки во советската номенклатура и комунистичката интернационала, кога беа ликвидирани и значителен број југословенски комунистички шампиони.
Ниту денес не е јасно како тој успеа да направи една мала и опустошена од војна земја на Балканот во водач на едно големо светско движење; оваа слава продолжува и денес, па доволно е да се каже „Белград“ во која било од земјите од неврзаниот блок, од кои многу добија голема помош од Југославија и дека сите врати се отворени.
Неговата улога во Движењето на неврзаните, во подоцнежната фаза, е особено запаметена по неговите доследни напори да ги задржи Неврзаните од влијанието на одредени про-блок членови. Во внатрешната политика остави аранжман кој на крајот се покажа неодржлив за функционирањето на СФРЈ, како што е Уставот од 1974 година, кој практично ја обезвласти државата на сметка на републиките.
Како водач на КПЈ го предводеше партизанското движење во Втората светска војна, а од војната излезе како легендарен водач. Покрај борбата против окупаторот, единиците под негова команда ја спроведоа и комунистичката револуција, за време и по војната, во која, меѓу другото, исчезнаа десетици илјади некомунисти во спроведувањето на револуционерната „правда“ под образложение „борба против соработниците на окупаторот“.
Во 1948 година ја отфрли Резолуцијата на Информбирото на Комунистичките партии и се спротивстави на силниот притисок на Сталин, по што со години вешто балансира меѓу источниот и западниот блок, освојувајќи ја единствената позиција на Југославија како лидер на Движењето на неврзаните.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Бахамите го признаа Косово
Бахамите официјално ја признаа Република Косово како независна и суверена држава, соопшти косовската претседателка Вјоса Османи.
Османи го потпишала договорoт на Бахамите со премиерот Филип Брејв Дејвис. На социјалната мрежа „Икс“ беше објавено заедничко соопштение во кое се наведува дека двете земји воспоставиле дипломатски односи, кои стапуваат на сила со денот на потпишување на заедничкото комунике, во согласност со меѓународното право и Виенската конвенција за дипломатски односи од 1961 година.
Bahamas recognizes the Republic of Kosovo as a sovereign and independent state! 🇽🇰 🇧🇸
We just signed our bilateral agreement with Prime Minister @honphilipedavis. On behalf of the people of Kosovo, I extend my sincere gratitude for this decision of historic significance!
Full… pic.twitter.com/a9LLtW2BW7
— Vjosa Osmani (@VjosaOsmaniPRKS) December 19, 2025
Во соопштението се наведува дека Бахамите и Косово ја потврдиле посветеноста на целите и принципите на Повелбата на Обединетите нации и изразиле намера да развиваат соработка во области од заемен интерес, како што се трговијата, туризмот, образованието, културата, технологијата и јавниот сектор.
Двете земји изразиле очекување за воспоставување топло и продуктивно партнерство.
Годинава, независноста на Косово ја признаа и Сирија, Судан и Кенија.
depositphotos
Регион
Путин првпат зборуваше за НИС: Верувам дека Белград ќе ги исполни своите обврски
Рускиот претседател Владимир Путин повеќе од две децении одржува годишна прес-конференција, на која ги презентира своите политички ставови и анализи на јавноста во Русија и во странство.
За време на конференцијата, новинар од Србија го потсети рускиот претседател дека Нафтената индустрија на Србија (НИС), заедничко вложување меѓу Русија и Србија, ги трпи последиците од западните санкции. Тој го праша Путин како ја коментира оваа ситуација?
„Што се однесува до НИС, притисокот од западните санкции продолжува, а ова е показател за политичка моќ. Москва претпоставува дека Белград ќе ги исполни своите обврски, а двете земји ќе спроведат многубројни други проекти“, рече Путин не сакајќи да се продлабочува на оваа тема.
Претходно денес, рускиот претседател изјави за „Спутник“ дека знае што се случува со компанијата НИС и дека се надева оти ќе се најде заедничко решение.
„Знаеме што се случува со компанијата НИС. Имаме меѓудржавен договор и претпоставуваме дека пријателското српско раководство ќе го земе ова предвид. Имаме идеја за насоката во која сакаме да се движиме заедно. Работиме на тоа и се надевам дека ќе го најдеме потребното решение“, рече рускиот претседател.
Тој исто така рече дека без оглед на надворешната аспирација за подобрување на односите, притисокот со санкции ќе продолжи како начин за покажување сила, пренесува „Раша тудеј“.
„Москва претпоставува дека Белград ќе ги исполни своите обврски и дека Русија и Србија ќе спроведат многубројни други заеднички проекти“, рече тој.
НИС е под санкции на САД од почетокот на октомври поради мнозинската руска сопственост, што значително го комплицира работењето на една од најважните компании за функционирање на целата српска економија.
Рускиот „Газпромнефт“ е мнозински сопственик на НИС, а рускиот претседател рече дека земјата инвестирала повеќе од три милијарди долари во компанијата.
фото/депозитфотос
Регион
E-пошта со безбедносни закани во училиштата во Словенија: учениците итно евакуирани
Неколку основни и средни училишта низ Словенија денес добија е-пошта со безбедносни закани, а некои беа евакуирани како мерка на претпазливост, објави полицијата.
Главната полициска управа на Љубљана изјави дека реагирала веднаш по приемот на заканувачки пораки, собрала информации и ги спровела сите потребни мерки за да ја осигура безбедноста на учениците и персоналот, објави СТА.
Досега собраните податоци укажуваат дека станува збор за генерички закани, без конкретна оперативна опасност.
Полицијата процени дека ситуацијата носи мал ризик и дека нема потреба од дополнителен аларм.
Министерот за образование беше информиран за инцидентот, пишуваат медиумите.
Фото: депозитфотос

