Свет
Џиновска ледена санта мраз се топи покрај брегот на Антарктикот
Џиновска ледена санта мраз формирана со отцепување од Антарктикот пред 39 години и некогаш најголема во светот, сега бргу се топи бидејќи океанот се затоплува, велат научниците.
На почетокот на годината овој колос од мраз, наречен A23a, покриваше речиси 4.000 квадратни километри, што е половина од големината на Луксембург.
Но, како што се движеше на север, кон потоплите региони на Јужниот Океан, се откинаа големи парчиња. Неговата големина сега е 1.770 квадратни километри, а ширината достигнува до 60 километри според анализата на АФП на сателитските снимки на европската служба „Коперник“.
„Би рекол дека е навистина на крајот. Водата е премногу топла. Се топи постојано“, изјави Ендру Мејерс, океанолог во Британското антарктичко истражување, за АФП.
„Очекувам тоа да продолжи и тој ќе биде непрепознатлив во рок од неколку недели“, додаде тој.
A23a се одвои од континентот во 1986 година и заринка во морето Ведел, каде што остана повеќе од три децении. Повторно исплови во 2020 година, носена од силната антарктичка циркумполарна океанска струја.
Повторно заринка во март 2025 година, недалеку од јужна Џорџија, британски остров во јужниот Атлантик. Се стравуваше дека го загрозува животот на пингвините и на морските лавови.
Тој го заврши своето патување со тоа што го обиколуваше овој остров и се движеше побргу додека силните бранови и постудените води на овој океан сè уште земаа данок.
Научниците беа изненадени кога видоа дека траеше толку долго. „Повеќето ледени брегови не одат толку далеку“ бидејќи се осудени откога ќе ја напуштат заштитата на антарктичката клима, објасни Мајерс.
Формирањето ледени брегови е природен процес и научниците веруваат дека стапката со која Антарктикот ги произведува е зголемена, веројатно поради климатските промени предизвикани од човекот.
Фото: принтскрин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Трамп: Секој Евреин што ќе гласа за Мамдани е глупав човек
Американскиот претседател Доналд Трамп ги повика Евреите во Њујорк да не гласаат за кандидатот на левото крило на Демократската партија, Зохран Мамдани, нарекувајќи го „докажан мразител на Евреите“.
„Секој Евреин што ќе гласа за Зохран Мамдани е глупaв човек!“, напиша Трамп на својата платформа Truth Social, обвинувајќи го 34-годишниот кандидат дека „ги мрази Евреите“. Мамдани, муслимански демократски социјалист роден во Уганда, е познат поддржувач на палестинската кауза и застапник на кампањата за бојкот и санкции против Израел.
Во обид да ги смири реакциите, Мамдани во последните месеци јавно се изјаснува против антисемитизмот. Тој води во анкетите со 41 отсто поддршка, пред поранешниот гувернер Ендру Куомо, кој има 34 отсто и ја има поддршката на Трамп.
Трамп претходно се закани дека ќе му ги ускрати федералните средства на Њујорк ако Мамдани победи на изборите за градоначалник.
Свет
Глобалното затоплување ќе ја надмине границата од 1,5 степени, предупредува ОН
Светот нема да го исполни климатскиот цел од ограничување на затоплувањето на 1,5 степени Целзиусови, соопшти Програмата на Обединетите нации за животна средина (UNEP). Според годишниот извештај, поради недоволните мерки за намалување на емисиите на стакленички гасови, глобалната температура во следната деценија ќе ја надмине целта утврдена со Парискиот договор од 2015 година.
UNEP предупредува дека сегашните политики водат кон раст на температурите од 2,3 до 2,5 степени, што ќе биде „тешко да се преобрати“. Иако е постигнат напредок во однос на пред десет години – кога прогнозите укажуваа на пораст до четири степени – емисиите и понатаму растат, бидејќи земјите се потпираат на јаглен, нафта и гас за производство на енергија.
Овие податоци, според агенцијата, дополнително ќе го засилат притисокот пред климатскиот самит COP30, на кој државите ќе разговараат за побрзо финансирање на мерките за ублажување на глобалното затоплување.
Свет
Германија им нуди пари на Авганистанците ако се откажат од доаѓање во земјата
Германската влада им понудила финансиска надомест на Авганистанците кои имаат одобрение за прием во Германија, доколку доброволно се откажат од тоа одобрение за влез во земјата.
Според документот на Германското друштво за меѓународна соработка, понудата се однесува на околу 660 лица кои сега се во Пакистан. Поединци што ќе прифатат, ќе добијат еднократна исплата — 1500 евра во Пакистан и дополнителни 5000 евра како „помош за нов почеток“, но со тоа ќе се откажат од сите идни побарувања кон германската влада.
Министерството за внатрешни работи објаснило дека не може да гарантира навремен завршеток на програмата за прием поради административни пречки и рокови што ги поставила пакистанската влада.
Хуманитарни организации ја осудија понудата, нарекувајќи ја „лоша“ и „недоволна“. Според нив, износот не го покрива ниту дел од трошоците што бегалците веќе ги направиле, а враќањето во Авганистан би значело ризик за нивниот живот под талибанскиот режим.
Во меѓувреме, неколку авганистански семејства што поднеле тужби против германската држава успеале да добијат дозвола за влез и пристигнале во Хановер.

