Здравје
Човечките коски се создадени за одење а не за јавање или возење
Кога човекот пред повеќе илјади години го измислил тркалото или ги припитомил коњите овозможувајќи го така преминот од лов и собирање плодови на земјоделство, истовремено го започнал и процесот на слабеење на коските поради што луѓето се посклони на скршеници и остеопороза, покажува студијата објавена во списанието Proceedings of the National Academy of Sciences.
Американските научници ги анализирале коскените останки на првите жители на Европа кои живееле на овие подрачја пред 33 илјади години или подоцна, и откриле дека седечкиот начин на живеење кој бил овозможен со појавата на земјоделството, а не урбанизацијата или промените во исхраната, довеле до потенките и покревки коски кај модерниот човек во однос на неговите пештерски предци.
„Постојат многу докази дека првите луѓе имале посилни коски и дека вежбањето со тегови кај модерниот човек го спречува губењето на коскеното ткиво, но не знаевме дали патот до послабите коски бил отворен со земјоделието или со други причини, како што се исхраната или урбанизацијата“, вели директорот на Центарот за функционална анатомија и еволуција во медицинскиот центар „Џон Хопкинс“ во американски Балтимор, Кристофер Раф, кој го водел истражувањето.
Претходните истражувања покажаа дека вежбањето и игрите во кои се носи некој товар во детството, покрај доволното внесување калциум и витамин Д во организмот, се најдобриот начин за градба на силни коски.
Прачовекот имал погусти коски во кој и да е возрасен период во споредба со модерниот човек. Научниците ги споредувале коските на речиси две илјади лица кои живееле во Камената ера со оние од времето на Римската империја, во Средниот век, или во периодот на Индустриската револуција и во XX век. Рентгенски ги снимале коските и изработувале силиконски реплики, а потоа компјутерски ги анализирале податоците за да го утврдат моментот во човековата еволуција во кој започнал преминот кон потенките коски.
Пред седум илјади години, со почетокот на развојот на земјоделството, започнал процесот на слабеење на бедрената коска и тибијата и продолжил до периодот на Римското царство, откриле научниците. „Слабеењето траело со илјадници години, што покажува дека процесот на транзиција од почетокот на земјоделието до целосно седечкиот начин на живот траело доста долго. До Средниот век коските станале онолку силни колку што се и денес“, вели Раф.
Промената кај коската во надлактицата, пак, биле помали. Токму разликата во промената на јачината на коските на рацете и на нозете го исклучуваат влијанието на промената на исхраната, вели еволуцискиот антрополог Стивен Черчил од универзитет Дјук во Северна Каролина.
Во структурата на коските научниците откриле уште подраматични промени на јачината на коскеното ткиво поврзани со движењата напред – назад, карактеристични за трчањето или долготрајното одење, отколку промените поврзани со наведнувањето или подигнувањето.
Биологот Сајмон Мајс, предавач на британскиот универзитетот Саутемптон, вели дека е изненадувачки, имајќи ја предвид механизацијата и технолошките можности на модерното време кои во изминатите педесет години овозможуваат уште повеќе мирување и седење, што човечките коски не ослабиле дополнително. „Се прашувам дали подобрената исхрана во XX век довела до подобрениот коскен квалитет поништувајќи го ефектот на седечкиот начин на живеење на натамошното тенчење на коските“, вели научникот./крај/мф/сн
Извор: Reuters
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Здравје
Африканските земји погодени од епидемијата на вирусот на мајмунски сипаници се уште чекаат вакцини
Ниту една од африканските земји погодени од актуелната епидемија на новиот вид на вирусот mpox, порано познат како мајмунски сипаници, сè уште не примила ниту една од ветените вакцини, пишува денеска Гардијан, пренесува Танјуг.
Најпогодена од епидемијата на новиот вид клад 1б е Демократска Република Конго, каде од почетокот на годината починале 629 лица, а пријавени се 18.000 случаи, покажуваат податоците на Светската здравствена организација.
Новиот вид е регистриран и во Бурунди, Уганда, Руанда, Кенија, Шведска и Тајланд.
Директорот на СЗО, Тедрос Аданом Гебрејесус, рече дека првите дози на вакцини треба да пристигнат во Конго за неколку дена, но слични ветувања за донации на вакцини од САД не се реализираа на време.
Кога станува збор за донациите, немаше координирана акција, со тоа што Шпанија вети 500.000 дози, додека Германија и Франција ветија по 100.000, а САД соопштија дека ќе донираат 50.000 дози.
Досега, сепак, ниту едно од тие ветувања не е исполнето.
Здравје
Чадот од шумските пожари го зголемува ризикот од срцеви и мозочни удари и може да биде смртоносен
Во последниве години, шумските пожари станаа честа закана, како во Македонија, така и низ целиот свет. Чадот кој се гледа и чувствува на километри далечина е исклучително штетен за белите дробови, особено за децата, постарите возрасни и оние со астма, бронхитис или хронично срцево заболување или дијабетес.
Многу од честичките во чадот од шумските пожари не се поголеми од една третина од дијаметарот на влакно од коса. Овие честички се толку мали што влегуваат и се сместуваат длабоко во белите дробови.
Честичките предизвикуваат напади на астма, срцеви и мозочни удари, што ги прави смртоносни.
Студиите во Калифорнија покажаа дека децата кои дишеле зачаден воздух за време на шумски пожари повеќе кашлале, имале отежнато дишење, бронхитис, настинки и имаат поголема веројатност да одат на лекар или во болница поради респираторни причини, особено од астма.
Друга закана од чадот од шумските пожари е јаглерод моноксид – безбоен, без мирис, гас најчест за време на фазите на тлеење на пожарот и во непосредна близина на огнот.
Вдишувањето на јаглерод моноксид ја намалува испораката на кислород до органите и ткивата на телото и може да доведе до главоболки, гадење, вртоглавица и, во високи концентрации, до прерана смрт.
Шумските пожари шират многу други штетни емисии, вклучувајќи азотни оксиди и многу опасни загадувачи на воздухот.
Совети како да го заштитите вашето здравје од чад од шумски пожари
– Проверете го индексот за квалитет на воздухот. Проверете го Индексот за квалитет на воздухот достапен на airnow.gov за да бидете информирани за штетното загадување на воздухот во вашата област.
– Кога е соодветно и можно, останете внатре и заштитете го воздухот во вашиот дом. Кога ќе се случи шумски пожар, a притоа вашата безбедност не е загрозена, останете внатре колку што е можно повеќе, ако можете да ги држите прозорците и вратите затворени.
– Свиткајте влажни крпи долж дното на вратите и прозорците за да го блокирате надворешниот воздух. Создадете и престојувајте во „чиста соба“ со вклучен филтер за воздух. Вклучете го вашиот клима уред на „рециркулира“. Уредите за чистење на воздухот кои имаат HEPA филтри можат да обезбедат дополнителна заштита од саѓи и чад. Барајте засолниште на друго место ако немате клима, а е премногу топло за да останете внатре со затворени прозорци.
– Заштитете го воздухот во вашето возило. Кога патувате во возило, држете ги прозорците затворени, вклучете го клима уредот и поставете го воздухот да кружи за да го намалите чадот.
– Ако морате да излезете надвор, носете соодветна заштита. Маските за респиратор кои се оценети како N95 или повисоки помагаат да се намали вдишувањето на загадувањето со честички. Овие маски мора безбедно да се вклопат за да работат. Тие не функционираат кај луѓе со брада и може да бидат тешки за носење за луѓе со хронични белодробни заболувања.
– Разговарајте со вашиот лекар. Разговарајте со вашиот лекар за тоа како да се подготвите за чад, особено ако вие или некој од семејството припаѓаат во една од овие категории: работи на отворено; е помлад од 18 години или над 65 години; е бремена; или има астма, ХОББ или други белодробни заболувања, кардиоваскуларни заболувања или дијабетес.
Здравје
Овошје кое треба да го јадете почесто доколку сакате да ослабете
Да се открие која храна да се јаде и која да се избегнува кога станува збор за слабеење понекогаш може да биде многу предизвикувачки поради разновидноста на достапните информации. Доколку размислувате за слабеење и не сте сигурни кое овошје треба да почнете да го јадете почесто, група диететичари ги издвоила четирите најдобри опции кои можете да ги вклучите во вашата исхрана.
Банани
Диететичарот Кејли Џорџ објаснува дека содржината на шеќер зависи од зрелоста на бананата, а незрелите зелени банани содржат најмалку шеќер. „Зелените банани се познати и по нивната висока содржина на отпорен скроб, што е одлично за здравјето на цревата и целокупното губење на тежината“, истакнува тој. Иако содржат шеќер, бананите содржат и влакна кои можат значително да влијаат и да помогнат во слабеењето.
Манго
Мангото е сочно тропско овошје кое содржи приближно три грама влакна и само 99 калории по чаша. Бидејќи калорискиот дефицит е важен за губење на тежината, може да биде корисно да се замени висококалоричната храна со нискокалорична, но вкусна храна.
Со јадење манго, можете да го задоволите вашиот внес за слатко, а сепак да се грижите за калориите, а истовремено да бидете сигурни дека внесувате влакна во вашето тело, што е исклучително важно за здравјето на дигестивниот систем.
Ананас
Друго овошје кое треба почесто да го јадете доколку сакате да ослабете е ананасот. Ова овошје содржи ензим наречен бромелаин, за кој се покажа дека има позитивен ефект врз отпорноста на инсулин и одржување на рамнотежата на шеќерот во крвта.
Постигнувањето на избалансиран шеќер во крвта му помага на телото да ги користи и согорува мастите, промовирајќи поефикасно управување со тежината. Исто така, ананасот е нискокалорично овошје и добар извор на влакна. Ако го исечете и префрлите во шолја, ќе внесете само 83 калории и ќе внесете два грама влакна во телото, пренесува Eating Well.
Јаболка
Јадењето едно јаболко дневно не само што го оддалечува лекарот, туку може да помогне и во контролата на тежината.Јаболките се познати по тоа што се нискокалорични и богати со вода и растителни влакна, што помага да останете сити подолго време.
Покрај содржината на влакна и релативно малку калории по јаболко, ова овошје е богато со антиоксиданси кои помагаат во борбата против воспаленија и болести. Како што известува Eating Well, антиоксидансите во јаболката помагаат во борбата против оксидативниот стрес, кој ги оштетува клетките и е поврзан со состојби како што се кардиоваскуларни болести, дијабетес и дебелина.