Култура
Портрет на Јован Павловски во ДПМ
Во Друштвото на писателите на Македонија се одржа средба посветена на писателот, новинар и публицист, Јован Павловски.
Во Друштвото на писателите на Македонија се одржа средба посветена на писателот, новинар и публицист, Јован Павловски.Повод за овој литературен настан е излегувањето на новиот, 67–ми број на списанието за уметност СУМ, целосно посветен на опусот на Јован Павловски.Писателот Јован Павловски, од објективни причини, не можеше да присуствува на денешната средба во Друштвото на писателите на Македонија. Неговото писмено обраќање го прочита неговиот син Мишел Павловски.„Пријатно ме израдува иницијативата еден број на списанието СУМ да биде посветен на моето творештво. Задоволството е дотолку поголемо што списанието во децениите во кои излегува се профилираше и се потврди како авторитетен и значаен промотор на македонската литература и култура“ – нагласено е во писменото обраќање на Јован Павловски.Едновремено, во писменото обраќање Павловски се заблагодари на главниот уредник на списанието Трајче Кацаров, уредниците Милан Ѓурчинов и Александар Прокопиев, како и на Раде Силјан, претседател на ДПМ, и Веле Смилевски, претседател на Собранието на ДПМ.За богатото и значајно творештво на Јован Павловски зборуваше академик Милан Ѓурчинов, кој своето обраќање го подели во три тематски целини посветени на творештвото и на авторот Јован Павловски.„За Јован Павловски се одлучив да зборувам од три причини. Прво, затоа што сметам дека е значајно име на македонската современа литература кое со текот на годините до денес, а се надевам и понатаму, си избори едно чесно, достојно и високо место во летописот на македонската литература со своите книжевни дела и погледи“.„Втората причина е што сметам дека Јован Павловски при сета своја непосредна ангажираност во сопствената литература е една вонсериска личност во нашата средина, човек кој широко се препушти на тековите на нашиот културен и општествен живот повеќе од 50-тина години, и кој оставил и се уште остава неизбришливи траги за тој живот со своите активности“.„На крајот, со Јован Павловски, како човек и како писател, не поврзува длабоко и искрено пријателство“- нагласи академик Ѓурчинов.Во својот говор академик Ѓурчинов се осврна на појавата и творештвото на Јован Павловски, неговите активности во Друштвото на писателите на Македонија, како и на неговата издавачка дејност во издавачката куќа МИ-АН. Посебно внимание Ѓурчинов посвети на своите книжевно-критички погледи кон романот „Тоа Радиовце во кое паѓам длабоко“ и стихозбирката „Идентитет“, која Павловски ја објавил во 1974 година.За содржините на СУМ и за причините да се посвети цел број на творештвото на Јован Павловски свој осврт даде Трајче Кацаров, главен уредник на списанието.„На Јован Павловски не му требаме ние, не му треба списанието СУМ, ниту се што ќе кажеме за него, бидејќи тој самиот и неговото дело се поголеми од се. Можам да кажам дека списанието СУМ има своја мисија која почна во 1993 година. Целта беше да се направи исчекор од сето она што се случува во Скопје и да се даде одглас на она што се случува надвор од центарот. Списанието СУМ се профилираше самото по себе, додека со посветувањето на творештвото на Јован Павловски, новиот број на СУМ продолжува да ја остварува својата културна мисија во областа на книжевноста. Сметам дека СУМ уште долги години ќе знае да го избере она што навистина е иманентно во македонскиот културен простор, ќе знае да другарува со вистинските вредности и да отстапува простор, да остава траги по кои некои можеби ќе стигнат до она што цел живот го посакувале“ – нагласи Трајче Кацаров.Текстови од творештвото на Јован Павловски како поет, романсиер и раскажувач на средбата во ДПМ читаше артистот Страшко Милошевски.Со оваа средба Друштвото на писателите на Македонија одбележа 55 години од почетоците на творечката дејност на Јован Павловски./крај/т.д.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Музичкиот ансамбл во Република Северна Македонија – Тетово добива простории за работа на трајно користење
Владата на Република Северна Македонија донесе Одлука со којашто на Националната установа Музички ансамбл во Република Северна Македонија – Тетово, му се даваат на трајно користење, без надомест, простории кои се наоѓаат на улица „Тетово” б.б, Тетово, сопственост на Република Северна Македонија.
Задолжение да се реши просторното сместување на Н.У. Галерија Гостивар, формирана со одлука на Владата
Во врска со сместувањето на Н.У. Галерија Гостивар, формирана со одлука на Владата на Република Северна Македонија, по насока на претседателот на Владата, задолжено е Министерството за култура да ја разгледа постојната документација, испратена од Н.У. Галерија Гостивар до Владата и да излезе со предлог решение во врска со нејзиното трајно сместување.
Култура
Заокружена серијата мурали што го отворија 19. издание на АКТО-фестивалот за современи уметности
Серијата мурали во државата – акцијата со која и официјално се отвори најновото 19-то издание на АКТО-фестивалот за современи уметности, во организација на здружението Факултет на работи што не се учат – ФРУ од Скопје, е заокружена со последните два мурала во Кичево и Скопје.
Во центарот на кичевската чаршија, на Националната установа Центар за култура „Кочо Рацин“, на надворешната и на предната фасада е реализиран мурал од уметницата Ивана Самандова, во соработка со уметниците Александар Џинго и Методиј Исков. Идејата зад муралот е да поттикне размислување за потребата за соработување меѓу луѓето, особено во полето на уметничките и креативните контексти/дејности.
Во соработка со ФРУ – Скопје идејата за овој мурал е делумно инспирирана од релјефот на Јордан Грабулоски, македонски академски вајар и уметник, кој го има изработено на спомен-костурницата во Кичево. Од истиот тој релјеф композициски се презема инспирацијата да се преобрази во еден поинаков контекст преку кој се нагласува хармонична соработка помеѓу луѓето (во сооднос со самата порака), но и ја доловува функцијата на домот на култура – како простор каде што се негуваат културата и уметноста иницирани од индивидуалци и групи. Кога заедно би создавале и негувале услови во кои сите би се чувствувале поддржани едни меѓу други, преку заедничката соработка би се развила и здрава потреба за творештво во заедница во која едни со други, меѓугенерациски, си помагаме и го потхрануваме нашиот заеднички и индивидуален развој.
Муралот, кој се реализира во март во Скопје, на зградата што се наоѓа на булеварот Митрополит Теодосиј Гологанов, побуди позитивни чувства и кај соседните згради, така што резултира со уште една иницијатива за реализација на мурал како вид завршно заокружување на целиот проект и подарок кон станарите. Поткрепени со ентузијазмот на станарите во зградата и поддршка од ФРУ, уметницата Ивана Самандова во соработка со Ана Трајковска и Доротеј Нешовски реализира мурал на зградата бр. 37. На овој мурал е поставен цитат од Бертхолт Брехт, кој вели: „Наместо само да бидете слободни, создадете услови што ги ослободуваат сите!“ Со овој мурал фокусот е пренасочен на визуелни елементи со деца како симболика на реална слобода, особено во аспекти на однесување, изразување и размислување.
Преземајќи го извадокот од песната за солидарност од авторот Бертхолт Брехт, идејата е да се воспостави траен повик дека со поддршката, разбирањето и постапките на заедницата може да се создадат иницијативи и услови што ја ослободуваат истата заедница од повеќето форми на опресија и рестрикција водејќи кон поздрава и поволна состојба на живеење критикувајќи го строгиот и наметнат индивидуализам.
Серијата мурали (во Скопје, Прилеп и во Кичево), од кои два се во соработка со две јавни културни институции и уште два со две заедници по нивно барање, се темелат на концептите за солидарност, правдина, соработка и слобода, со надеж дека долго време ќе останат визуелен потсетник за неопходноста на борбата за да дојдеме до нив – со силата на заедништвото.
Култура
Самостојна изложба на Камуран Горанци, „Код 4“
Самостојната изложба на Камуран Горанци во објектот Чифте амам ќе биде отворена на 9. 5. 2024 година во 19 часот. Ќе бидат изложени 22 дела изработени во техниката акрилик на платно, кои се работени во периодот од 2020 до 2024 година.
Сликите имаат техничка еволуција од неговите претходни изложби, како што се „Код 1“ во Келн, Германија, „Код 2“ во Галеријата на Тирана во Албанија и „Код 3“ во Галеријата на Скадар во Албанија, како и оваа самостојно конципирана „Код 4“ во Националната галерија на Република Северна Македонија обележан со софистицираност на изразните средства и обид за филозофирање.
Овој уметнички настан се одржува во центарот на Скопје, каде што ги гледаме традицијата и современата комуникација, една многу важна улога во контекст на неговата креативна индивидуалност.
Во повеќето случаи сликата е граматичка анализа, композиција, а во исто време дезинтеграција на оние алатки што историски му биле доверени на уметникот да се манифестира таму каде што креативното и животното искуство континуирано се негувале низ годините и страсно го чувале и сакале хроматското богатство.
Боите во овие композиции се пастуозни, камени, расфрлени овде-онде, што означуваат експресивна состојба. Така, во овие случаи се претставени некои апстрактни експресионистички слики, иако со рамнотежа на топлина и студ, светло и темно, придружени со чудни форми и голи бои. Во овие слики од периферијата на сферата на боите се преминува на површината, каде што техниката на реализација изгледа важна. Тие се реализираат со максимум изразни средства, цртежот оди до границите на небитието за да се нагласи присуството на вредноста на убавината во една средина во која владее хаос и динамизам.
Сите слики во оваа свечена пригода се разработени врз чувствителноста и хармонијата, кои сега се присутни и кодирани од уметничкиот аспект, конечно фиксирајќи ја неговата реалност, слики и емоции во структурите на неговите соништа. Тој комуницира со љубов во универзална слика, која се наоѓа далеку од нашето постоење, како нешто пооддалечено од непознатото до познатото, на фигуративен, едноставен и ветувачки начин.
Да се замрзнат во нив суптилните односи меѓу боите, во специфичен израз, следејќи ја побарувачката за нови, поатрактивни слики за да се интервенира во невидливиот свет, кој секогаш е проследен со граница, а кои се појавуваат како конечни експлозии на вртоглав просторот, но не како оние на универзумот. Она што те привлекува во композициската конструкција е несомнено справувањето со логичките формации.
Преку него се создаваат монументални композиции, каде што деталите и најголемите мерки се решаваат со намалување и зголемување на колористичките траги за да се видат понатамошни специфични третмани во нивните рекомпозиции.
Зени Балажи, куратор