Култура
Последното ремек дело на Леонардо првпат во Лувр
Последното големо дело на италијанскиот ренесансен мајстор Леонардо Давинчи „Света Ана со Мајката Божја и Исус“, по реставрирањето проследено со многу контроверзи, од четвртокот е изложено за јавноста во рамките на амбициозната изложба организирана во парискиот музеј Лувр.
Како што се истакнува на интернет страницата на Лувр, делото „Света Ана со Мајката Божја и Исус“ е централниот експонат на извонредната изложба којашто низ 130 подготвителни скици и студии на Леонардо Давинчи и неговите ученици, се обидува да го следи развојот на идејата и концепцијата на нејзиното настанување, нудејќи така и систематски приказ на развојот на Леонардо во последните години од животот.
Сликата којашто ја прикажува Богородица со нејзината мајка света Ана и малиот Исус, на којашто Леонардо макотрпно работел последните 20 години од својот живот, мина низ интензивен 18-месечен процес на реставрирање што и’ даде нов живот, трансформирајќи ги мрачните избледени нијанси во „живи“ тонови на кафена и ултрамарин – лапис лазули, најскапата боја на сите времиња со којашто е насликана.
Импресивните скици и математичките пресметки претставени на изложбата во себе го кријат клучот не замо за растајнувањето на уметноста на нејзиното настанување, туку и клучот кој ги отвора портите за сознанијата за Леонардо Давинчи како човек, во неговото време попознат по неговиот научен труд, кој многу години од својот живот посветил на научните истражувања коишто ги сметал за основа на уметноста.
„Оваа изложба е вистинска научна работилница. За Леонардо, уметноста е втемелена во таоретското знаење и природата, и нејзиното функционирање“, вели за изложбата нејзиниот кустос Винсент Делиеувен.
Освен изложените композициски скици, подготвителните цртежи и пејзажните студии коишто го илустрираат медитативниот карактер на Леонардо и го разоткриваат следот на идејните решенија кои се дел од неговиот творечки процес, изложени се и други слики на Леонардо Давинчи, како доказ дека „Света Ана…“ претставува вистинската кулминација во неговото творештво.
„Сакајќи да ја прикажеме посеопфатно иновативната природа на ова дело, со изложбата којашто ќе трае до 25-ти јуни, исто така се настојува да се репозиционира ‘„Света Ана со Мајката Божја и Исус’ во иконографската традиција на прикажаната тема, како и да се докаже нејзиното значајно влијание врз италијанската уметност од почетокот на 16-от век“, се наведува натаму во најавата на изложбата.
Почетокот на разоткривањето на постапната и сложене генеза на настанокот на оваа слика датира наназад уште од 1501 година, кога првпат се споменува во приватната преписка на Изабела Десте (Isabelle d’Este), маркизата од Мантова и една од водечките жени во италијанската ренесанса и клучна културна и политичка фигура. Давинчи континуирано продолжувал да работи на усовршувањето на својата амбициозна композиција, неуспевајќи да ја доврши пред својата смрт во 1519 година.
Процесот на нејзината реставрација предизвика големи контроверзи. Пред седум години париски Лувр се откажа од обидот за чистење на оваа слика, стравувајќи дека растворите ќе дејствуваат врз „сфумато“ техниката на Леонардо. Откако во 2009 година сепак започна реставрацијата, двајца француски врвни уметнички стручњаци поднесоа оставки од советодавната комисија на Лувр, тврдејќи дека реставраторите премногу го посветлуваат делото, давајќи му сјајност, што воопшто не била намерата на Леонардо. Меѓутоа, откако конечниот производ беше претставен, разијдувањата во мислењата сепак се ублажени./крај/хи/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Кога тишината и допирот зборуваат погласно од сликите: Премиера на „Толку е тивко“ на Театар Пи во Ѓорче
На 27 декември со почеток од 19:00 часот, во Центар за култура Ѓорче Петров, ќе се одржи премиерата на најновата театарска претстава „Толку е тивко“ на Театар Пи.
„Толку е тивко“ е филозофска и длабоко сензитивна театарска исповед во која светот се открива низ внатрешниот поглед на девојче што го изгубило видот. Наместо визуелни слики, просторот се гради од звуци, допири, тишини и сеќавања, претворајќи ја сцената во жив лавиринт на чувства и мисли. Претставата ја води публиката низ детството, загубите и растењето на главниот лик, каде темнината не е празнина, туку место во кое се раѓаат светлина, пријателство и смисла.
Со несекојдневни сценски средства и силна емотивна нарација, „Толку е тивко“ ја преиспитува перцепцијата за гледањето, постоењето и значењето на тоа што навистина значи да се „види“ светот.
Режијата и концептот се на Златко Митрески и Македонка Илиевска Митреска, а претставата е работена по автобиографски разкази на Борка Тадиќ.
Проектот е поддржан од Општина Ѓорче Петров, а учесници се ученици од основните и средните училишта од Ѓорче Петров и корисници на ЦПЛИП Порака Скопје. Организаторите упатија благодарност до Александар Стојкоски, Сара фешн, ЦПЛУП – Порака Скопје.
Билети за претставата се достапни на: https://www.karti.com.mk/tolku-e-tivko-teatar-pi.nspx
Култура
Во Драмскиот театар се одржа комеморација за актерот Лазе Манасковски
„Кога заминува актер, не заминува само човек, заминува цел еден свет, цел еден универзум што тој го создавал на сцената. Со силен аплауз да го испратиме универзумот на Лазе Манасковски“ – со овие зборови во името на македонското глумиште директорот на Драмскиот театар Скопје, Роберт Вељановски, му оддаде последна почит на истакнатиот македонски театарски, филмски и телевизиски актер Лазе Манасковски.
Во присуство на семејството, министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, голем број колеги, пријатели и почитувачи, денес во Драмскиот театар се одржа комеморацијата за актерот Лазе Манасковски.
Во телеграмата со сочувство испратена од претседателката Гордана Сиљановска-Давкова се истакнува дека: „Лазе Манасковски оствари незаборавни ролји во кои беспоштедно се вложуваше предавајќи ѝ се на божицата Талија. Ќе го помниме него, но и ликовите што со жар и со љубов ги толкуваше вдахнувајќи им живот и давајќи им уметнички печат“.
Министерот Зоран Љутков во телеграмата напиша: „Се простувам од човек со кого делев сцена, време и професија, од уметник, чија посветеност, тивка сила и длабока човечност оставија трајна и неизбришлива трага во македонскиот театар. Лазе Манасковски беше актер што не се штедеше себеси, кој со искреност и достоинство ја живееше уметноста и ѝ служеше со целото свое битие. Ќе недостигаат неговиот глас и енергијата што ја носеше со себе. Изгубивме колега од кој се учеше за професијата, но и за човечноста“.
Телеграми со сочувство беа испратени од колегите од повеќе македонски театри, како и од Факултетот за драмски уметности. На комеморацијата последен поздрав упатија актерот Благоја Чоревски, а со свое емотивно обраќање пред присутните се обрати синот на Лазе, актерот Симон Манасковски.
Актерот Лазе Манасковски е роден 27 март 1958 година во Скопје, а почина на 20 декември 2025 во Скопје. Дипломирал актерска игра на Факултетот за драмски уметности при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје во 1982 година. Во Драмскиот театар е вработен во 1983 година, каде што е професионално ангажиран сѐ до неговото пензионирање во 2022 година.
Во театрографијата на неговата матична куќа останува забележено дека Лазе Манасковски на сцената на Драмскиот театар дебитира уште како студент со улогата Тајниот пират во детската претстава „Џон Пиплфокс“ по која остварува улоги во повеќе од педесетина претстави.
Дел од ликовите што ги игра Манасковски во театарот се: Славко Милосавлевиќ во „Карамазови“, Јован во „Салома“, Стеван Савски во „Собирен центар“, Роже во „Балконот“, Калибан во „Бура“, Хеликон во „Калигула“, Били во „Маратонците го трчаат почесниот круг“, Даме во „Кумови“, Дезертер во „Вазна од порцелан“, Бејбифејс во „Ова не е американски филм“, Дон Гусман во „Свадбата на Фигаро“ или „Налудничав ден“, Помладиот брат во „Дунек“, Егеј и Гоце Гладник во „Сон на летната ноќ“, Херера во „Што е тоа што ги тера жените навечер да трчаат по улиците на Мадрид“, Брендан во „Поручникот од Инишмор“, Коле Сукало во „Сон на летната ноќ“, Духот во „Хамлет“, Киро Стап во „Чија си“, Димитрија во „Буре барут“, Раде Кепевски во „Како да се ограби банка?“, Поул во „Фестен“, и во последната негова претстава во продукција на Драмскиот театар го игра ликот на Мак-Бум во „Пантаглез“.
Манасковски остварува и повеќе филмски и телевизиски улоги. Публиката го памети по ликовите од филмовите: „Сенки“, „Исцелител“, „Врба“, „Хомо“, „Кајмак“ и во телевизиските серии: „Трст виа Скопје“, „Македонски народни приказни“, „Тврдокорни“, „Македонија може“, „Чудовиштата во нашиот град“, „Во светот на бајките“, „Заведени“, „Фамилија Марковски“, „Преспав“, „Бистра вода“ и многу други.
Македонскиот уметник, актерот Лазе Манасковски, беше погребан во понеделникот во присуство на семејството, многуте колеги и претставниците на македонската театарска и културна јавност.
Култура
„Лилјакот“ повторно на сцената на МОБ: спектакуларна оперета на 26 декември во Скопје
По три одлични изведби, „Лилјакот“ ќе се изведе повторно на големата сцена на МОБ за вечер исполнета со музика, хумор и емоции, културно доживување што ја освои пуб-ликата и критиката, соопшти организаторот.
„Македонската опера и балет со гордост ја најавува четвртата изведба на оперетата „Лилјакот“ (Die Fledermaus) од Јохан Штраус II, која ќе се одржи на 26 декември 2025 година. По две претходни изведби што предизвикаа бурни аплаузи, високи оценки од публиката и критичката фела, ова ремек-дело на класичната музика се враќа како еден од најочекуваните културни настани во декемврискиот репертоар.
„Лилјакот“ е светски позната оперета што ја слави радоста, музиката и ведрината на животот, со шармантни сцени, хумор и незаборавни арии. Оперетата ја освои публиката, која ја опиша како „возбудлива, духовита и емоционално живописна“ и која ја поздрави со овации и силни аплаузи“.
Оваа изведба, под диригентска палка на Бисера Чадловска и во режија на Љупка Јакимовска, нуди уште една можност за љубителите на уметноста да уживаат во празнична вечер исполнета со музика, раскош и многу смеа.
Доколку ја пропуштивте претходната изведба, ова е вашата можност да бидете дел од ова празнично културно искуство и да ја почувствувате магијата на „Лилјакот“ во живо, вели организаторот.

