Земјите од кои во минатото биле украдени вредни артефакти, ќе се обединат за да си го вратат украденото културно наследство коe денес е изложенo во музеите во други земји

Претставници на културните власти на 21 земја од сите страни на светот вчера во Каиро се собраа на дводневна конференција за заштита и враќање на културното наследство, која ја свика главниот египетски археолог, д-р Захи Хавас, шеф на државниот Висок совет за антиквитети.На првиот ден од конференцијата, главниот египетски археолог, д-р Хавас, побара меѓународна соработка за враќање на украдените артефакти од други земји и ги повика учесниците и сите земји од светот што се засегнати да состават листи на антички богатства кои им биле украдени во минатото и се изложени во музеи во други земји„Египет и други земји кои велат дека им се нелегално изнесени артефакти ќе работат заедно и ќе направат листи на предмети кои сакаат да им бидат вратени од западните музеи. Секоја земја се бори сама, секоја од нив страда сама, особено Египет. Музеите се главниот извор на украдени артефакти. Ако престанат (да купуваат украдени артефакти) помалку ќе се краде. Ќе се бориме заедно“, рече д-р Хавас пред делегатите од земјите-учеснички. На состанокот се собрани заменици-министри за култура и директори на музеи од земји како Грција и Сирија кои бараат да им се вратат артефакти, но и земји како САД, кои веќе вратија дел од украдените антиквитети.„Имаме добра соработка со други земји. Веќе имаме артефакти што ни беа вратени од Шпанија и од Италија, но земја која до сега има вратено најмногу артефакти се САД“, вели д-р Хавас.Претставниците, меѓу другото, ја разгледуваат и можноста за измена на конвенцијата на Обединетите нации која забранува извоз и сопственост на антиквитети кои биле украдени по 1970 година, за да можат да трагаат по предмети што биле изнесени пред тоа, за што планираат да се обратат до УНЕСКО, светската организација за култура. „Има вистински проблем со криумчарењето антиквитети кои биле украдени, однесени во времето на колонијализмот или негативната улога што ја играат некои странски мисии“, вели Ајман Слаиман од сирискиот Генерален директорат за антиквитети и музеи, пренесува Ројтерс.„Ова не е прашање на легалност туку на добра волја која не може да се сведе под словото законот“, вели Елена Корка, делегат од Министерството за култура на Грција.

Секој си го бара своетоЕгипетскиот Совет за антивкитети до сега во повеќе наврати побара во Египет да бидат вратени мноштво артефакти кои во минатото биле изнесени од земјата. Меѓу нив се Каменот од Розета, кој се чува во Британскиот музеј повеќе од 200 години, и бистата на Кралицата Нефертити, стара 3.400 години, која е изложена во Музејот Нојес Берлин. Египет минатата година ги прекина врските со Музејот Лувр, се`додека Франција не му ги врати фрагментите од ѕидни слики од стара египетска гробница. Каменот од Розета е стар повеќе од 2.200 години – на него се издлабени хиероглифи испишани од египетски свештеници.Грција веќе подолго време бара од Британскиот музеј да и` врати камени скулптури, написи и архитектонски елементи од Партенон, кои биле однесени од британскиот дипломат Лорд Елџин во 19 век, за време на Османлиското владеење, кои денеска се сместени во Британскиот музеј.Меѓу земјите-учеснички на конференцијата е и Перу презема правни мерки во обид да си го врати богатството на Инките од Универзитетот Јејл во САД. Латиноамериканските земји со богати археолошка историја му се придружија на Египет во борбата за механизми кои ќе гарантираат враќање на културното богатство кое било украдено во минатото.На конференцијата учествуваат и претставници културните власти на Јужна Кореа, кои неодамна покренаа судски процес против француската Влада со кој бараат да им бидат вратени антиквитети кои биле украдени во 1866 година, но биле одбиени врз основа на конвенцијата на Обединетите нации, која се однесува само на артефакти кои биле изнесени по 1970 година.„Музеите во светот имаат морален императив да вратат конкретни артефакти во земјите од каде што потекнуваат. Ќе утврдиме како можеме да си помогнеме едни на други за да го зголемиме притисокот врз оние што ги држат овие артефакти. Ги повикувам да учествуваат на конференцијата сите нации што сакаат нивните вредни артефакти да им бидат вратени“, порача египетскиот археолог д-р Хавас минатиот месец, најавувајќи ја конференцијата.