Култура
ПОТРОШАБЛ ПРОДУКТ
Лична библиотека
Пишува: Јелена ЛУЖИНА“Мажите се како чевли. Некои стојат подобро отколку другите. А, некогаш, ќе појдете во шопинг нема да ви се допадне ништо. И тогаш, по волја на среќата, следната недела ќе најдете чифт чевли што совршено ви одговара, но немате доволно пари за да ги купите и двете. Неодамна бев во токму таква ситуација… не со чевли, туку со мажи.” Вака, ете, пишува госпоѓата Џенет Иванович, американска писателка со словенско презиме. И тоа на самиот почеток од својата книга Љубовта на Стефани Плам. Препишувајќи ги овие пет иницијални реченици, знаев дека мора да постапувам крајно одговорно: имено, да ги испочитувам сите преведувачки и лекторски “несмасности” впишани во нивниот текст (преведен од Марјан Петров). Колку да знаете оти грешките што ги забележивте не треба да ги ставате на мојот рабуш. Откако книгата Љубовта на Стефани Плам успеав трпеливо да ја испрочитам (од почеток до крај), та откако (потоа) извесно време мислев дали за неа (воопшто) треба да пишувам, решив да прибегнам кон познатиот трик кој обично ги “спасува” сите книжевни колумнисти фатени во тесно (то ест: во бизарна ситуација некој производ спакуван помеѓу две корици да го проценуваат како литература). Ете, затоа и ги препишав цитираните пет реченици. За веднаш да ви стане јасно за што станува збор. За да ги одбегнеме евентуалните недоразбирања, ќе кажам веднаш: нема книжевен колумнист на овој свет кој би бил толку исклучив (или глупав) да го застапува ригидниот став според кој во таканаречената сериозна (или барем полусериозна) литература треба да се вбројуваат, главно, Уликс, Ана Каренина, Пеколот на Данте, Оливер Твист, Одвеано со виорот, Убиство во Ориент-експрес, Хари Потер и останатите познати и помалку познати книжевни продукти од најширок спектар. Верувам, исто така, дека тешко ќе се најде што-годе сериозен (илити одговорен) читател кој книжевноста сè уште би милувал да ја диференцира и дели на “лесна” и “тешка”, “елитна” и “популарна”, “висока” и “ниска”… Зошто, тогаш, воопшто тупам за “литерарноста на литературата”, наместо да пишувам за романот Љубовта на Стефани Плам? Најверојатно затоа што не наоѓам што-годе аргумент со помош на кој писанието со овој ветувачки наслов (и оној навидум духовит почеток за аналогијата помеѓу мажите и чевлите) би можела да го квалификувам како роман во онаа “потесна”/”суштествена” смисла на зборот. Онаа за која се застапуваат книжевните теоретичари, кои романескниот жанр го оценуваат/вреднуваат како комплексна, ама – поради угледот, влијанието и популарноста што ја ужива – дури и најважна книжевна форма. Добро, доколку книгата Љубовта на Стефани Плам навистина не може да се пофали со комплексноста, угледот, влијанието, популарноста и важноста (“жанровската нај-важност”) – во што можете да се уверите доколку се решите да прочитате барем половина од нејзините 178 страници – не е ли логично да се запрашаме зошто еден угледен, влијателен, популарен и неспорно релевантен македонски издавач (Култура) решил да се зафати со нејзиното преведување и објавување? За жал, спомнатиот издавач книгата не ја “надополнил” со каква било белешка во која евентуално би ги појаснил причините за изборот на токму овој труд на госпоѓата Иванович. Не го потпишал дури ниту уредникот кој односниот труд (белким) го приредил за печатењето. Не се погрижил, најпосле, да дометне барем некое кусо белешче за авторката (за која, признавам, до пред некој ден не знаев ама навистина ништо). Затоа и немав избор, туку – откако дисциплинирано го испрочитав прилично “несмасниот” превод на нејзината прилично банална книга, а не можев да одговорам на прашањето од претходниот пасус – самата да се впуштам во мала интернетска потрага по информациите. Дознав дека госпоѓата Иванович е родена во 1943 г. во некое гратче во државата Њу Џерси, дека е среќна сопруга и мајка на две деца, ама и мошне деловна жена која, откако во триесеттите години од својот живот открила дека пишувањето на акциони мелодрами (англиски: романтиц адвентуре новел) ептен ì оди од рака, сопственото хоби го трансферирала во успешен семеен бизнис. Дваесетина години подоцна, таа е горда сопственичка на фирмата Иванович.ком (види: њњњ/евановицх.цом), која ги произведува и продава нејзините многубројни книги. Само за онаа Стефани Плам од денешниов наслов има серија од, сега-засега, дваесет продолженија; меѓутоа, дамава пишува серијали и за некои други фикционални јунаци! Сите дејствија се случуваат во Трентон, гратче од 82.000 жители, инаку главен град на државата Њу Џерси.Книгите ги комплетира придружната галантерија што го стимулира маркетингот. На сајтот се рекламираат маички, кекси, сендвичи, омилениот шампон на Стефани Плам, нејзините домашни миленичиња и слични дребулии поврзани со содржината на продолженијата. За работата да си тече како што треба, госпоѓата Иванович мора да ги смислува и да ги пишува своите книжулиња секојдневно (по осум часа во делниците, по четири часа во текот на викендите), а за останатото (пласманот, на пример) се грижат нејзиниот верен сопруг, ефикасната ќерка и драгиот зет. Благодарение на вака примерно усогласен механизам, госпоѓата Иванович неодамна можела да си купи и два красни расни коња (има слика на сајтот). Повеќе за нив ќе дознаат тие што ќе се решат да ги читаат (и да ги преведуваат?) нејзините следни книги. Мене ми беше доволна и оваа една.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
„Јон Вардар против Галаксијата“ овој викенд на Grossmann Fantastic Film & Wine Festival во Словенија

Првиот македонски долгометражен анимиран филм „Јон Вардар против Галаксијата“ во сценарио и режија на Гоце Цветановски ќе биде прикажан на 21. издание на Фестивалот за Фантастични филмови и вино во Љутомер, Словенија. Проекцијата е закажана за сабота, 5 јули во Домот на културата.
Интересно е што фестивалот, покрај внимателно селектираната програма од жанровски филмови, има и посебен фокус на виното. Посетителите ќе имаат можност да дегустираат различни вина за време на фестивалските настани, создавајќи уникатно искуство кое ги спојува филмот и винската култура.
„Овој фестивал за мене има посебно значење, затоа што во 2016 година гостував со краток анимиран филм и тогаш ја имав честа да се запознаам со Јан Харлан, продуцентот на Стенли Кјубрик – еден од моите омилени режисери, чие влијание може да се забележи во повеќе сцени од ‘Јон Вардар’“, изјави режисерот Гоце Цветановски.
Култура
Марко Виденовиќ и „Мевлем“ вечерва на „Бит-фест“

Битолското културно лето „Бит фест“, вечерва во Офицерскиот дом во Битола со почеток во 21:00 часот, ќе биде домаќин на прекрасна вечер во која музиката низ Проектот „Мевлем“ ќе зборува за љубовта, болката и надежта…
Проектот „Мевлем“, претставува уникатен спој на авторска музика и поезија од композиторот и поет Марко Виденовиќ, кој наиде на извонреден прием и сериозен одек меѓу публиката и културната јавност, како во земјава така и надвор од неа.
Со секој од досега реализираните концерти, „Мевлем“ не само што ја потврдува својата уметничка автентичност, туку и се етаблира како проект со исклучителен емотивен и социјален капацитет. Неговата досегашна реализација покажа дека публиката, без оглед на културниот контекст, препознава искреност, длабочина и убавина.
Музичкиот состав „Мевлем“ е составен од музичарите: Памела Велкова – виолина, Верица Ајтовска – виола, Енис Аљи – виолончело, и самиот автор Марко Виденовиќ – пијано и глас, кои досега концерти одржале во: Загреб, Белград, Скопје, Битола, Охрид, Гевгелија и Велес.
Во вечерашната програма се вбројуваат композиции кои се специјално создадени за проектот „Мевлем“ и претставуваат иновативен пристап кон камерната музика и современата поезија.
„Мевлем“ е повеќе од концерт – тој е уметничка исповед, место каде поетскиот збор не се чита туку се чувствува, каде што музиката не се слуша туку се доживува. Создаден од композиторот и поет Марко Виденовиќ, овој проект е интимен дијалог помеѓу музиката и зборот, меѓу солистите и тишината, меѓу публиката и нејзините најдлабоки емоции.
Композициите, инспирирани од лична и колективна болка, љубов, надеж и тишина, се изведуваат од музичари кои со секој тон ја раскажуваат таа внатрешна вистина. Влијанието што овој проект го има врз публиката е од оние ретки, длабоки уметнички впечатоци што долго остануваат со човекот.
„Мевлем“ во својата суштина има потреба – да се понуди лековитост преку уметноста, да се овозможи допир со нешто исконско, нешто што ги надминува жанровите и формите.
„Целта никогаш не беше само да се приреди концерт, туку да се отвори простор за уметнички дијалог, за разбирање и заедништво. Резултатите од тоа не се само мерливи преку број на публика, аплаузи или медиумски интерес – туку преку тишината меѓу две композиции, преку солзите по последниот акорд, преку луѓето што приоѓаат по концертот не за да честитаат, туку за да споделат своја приказна. А токму тоа, всушност, беше и крајната цел“, вели Марко Виденовиќ, автор на Проектот „Мевлем“, кој вечерва ќе биде претставен пред публиката во Битола.
Култура
Концертна промоција на албумот „Егрерор“ на „ФИН проект“ и Тања Царовска

Концертната промоција на албумот „Егрерор“ на Никола Стојковски (ФИН Проект) и Тања Царовска ќе се одржи денеска со почеток во 20:30 часот во Куршумли ан.
На концертот, како гости ќе настапат и Петар Христов (саксофон и кларинет) и Горан Трајкоски – Готра, на пијано Билјана Петровска, бас и контрабас Андреа Мирческа, како и Илија Јовчев – виолина, Ева Ристеска – виолина, Ангела Винтовска – виола, Александар Ицковски – виолончело.
Албумот „FIN Project Orchestra“ е издаден во декември 2022 година од М-Сол Рекорд и е поддржан од Министерството за култура на Р.С. Македонија. Следуваше „FIN Project – Contemplation“ кој е издаден во јануари 2024 година.
Музичкиот материјал на албумот е подготвен во соработка со кларинетистот Петар Христов. А, како последно издание во 2024 година, FIN Project во соработка со светски реномираниот композитор и продуцент на извонредната Лиза Жерар, Марсело Ди Франсиши, го објави „Indie Monastery – One Big World (remixes)“ каде како вокален интерпретатор се појавува иранската дива Бахар Шах.