Култура
Бистро, матно-чакрлија!
Охридско лето 2009
Пишува: Влатко ГАЛЕВСКИНа една година пред “златниот јубилеј” на најпрестижниот и најдолговечен мултикултурен фестивал во Македонија, секако треба да погледнеме и наназад и нанапред, за да знаеме што сме направиле и што требит да напраиме за понатаму Од онаа далечна 1960 г. кога во историјата ќе биде забележано дека нашата уметница Ана Липша Тофовиќ и практично ги постави темелите на Охридско лето, во текот на пет децении во градот под Самоилови кули настапија илјадници уметници од целиот свет. Ако барем се повикам на сопственото сведоштво и помнење ќе ги спомнам: Давид Ојстрах, Андре Вотс, Алдо Чиколини, Андре Навара, Рави Шанкар… дузина атрактивни театарски претстави… ликовни претставувања… итн. Од поновите изданија секако ќе останат ако не запаметени, барем забележани, минатогодишното отворање со Хозе Карерас и годинашново со Енио Мориконе.Со веќе сериозната традиција на фестивал кој е на европската и светската мапа на значајни летни фестивали, Охридско лето со повремени осцилации главно го држи своето меѓународно реноме.Но, последниве 2-3 години се чини уметничкиот (сериозниот) рејтинг на фестивалот како полека да му отстапува место на туристичкиот (популарен) концепт. Последново издание тој концепт и особено беше нагласен, како со изборот концерт за отворањето (Мориконе), така и преку форсирање на оф-програмата. Настрана “лошата среќа” со дури три откажувања на театарски претстави, како и знакот прашалник за квалитетот на оние кои се одржаа. Да се надеваме дека преостанатите две недели ќе бидат на потребното уметничко рамниште за фестивалот.Континуираното следење главно на музичките настани годинава сепак создава слика на коректен, пристоен избор на програма и гости. Ако одиме хронолошки, тоа би изгледало вака за првата половина од фестивалот:Отворање Антички театар, Охрид. Влегување во 20 часот. Почетокот е најавен за 21. Проблеми со ненумерирани седишта, стани, премести се, па пак стани… Дами и господа со лесна гардероба, шлицеви, деколтеа, голи раменици, пак стани-седни. Заладува. Тројцата претседатели пристигнуваат на време, а сепак се доцни со почетокот 30 минути. Хорот и оркестарот се веќе на бината. Пред бината и наоколу римско-антички воини и воинки со факели. Тие се потопло облечени, со панцири и скуталиња. Го чекаме големиот (мал по раст) Мориконе… Следуваат нови 40 минути тривијални поздравни говори (Џорлев, Лилиќ) со напорен превод на англиски и непотребното предолго “отворање” на претседателот и покровител Ѓорге Иванов. Конечно, Енио Мориконе, аплауз силен, громогласен, искрен, за разлика од оној наменет на “отворачите”, млак и срамежлив. Маестро Мориконе нè удостои со неговото присуство. Концертот беше величествен, монументален и вонсериски музички настан во сосема соодветен амбиент. Доаѓањето на Мориконе во Македонија е мал подвиг на организаторите, но големите пропусти во протоколот и организацијата се мала утеха дури и за толерантна публика. Единствено што ним не може да им се припише како грев е тоа што тие никако не беа виновни за студеното време. Следуваа Просечната претстава Бура од Шекспир на театарот Константин Величков од Пазарџик, Бугарија, одиграна пред речиси празна сала.Донекаде спастрен Александар (за разлика од скопската премиера) на Љубиша Георгиевски.Со програма од Моцарт, Бетовен, Витали и Сен-Санс се претставија виолинистот Валериј Ојстрах (внук на спомнатиот Давид) од Русија и пијанистот Франческо Де Ѕан од Италија. За разлика од првиот дел кој беше на работ на здодевност, Витали и Сен-Санс прозвучија многу поатрактивно и се чини посоодветно во амбиентот на Св. Софија.За Еаст-Њест театарот од Сараево и останатите театарски претстави читајте во прилогот на колешката Лилјана Мазова во овој број на Форум.Иако најавувани како четворорачна атракција, со завидни референци во своите биографии, Шпанците Карлос Лама и Софија Кабрука како да не успеаја до крај да ја возбудат публиката во Св. Софија.Во куќата на Робевци беше отворена изложба со наслов Миг и Вечност на ликовниот уметник Стефан Хаџи-Николов. Еден од ретките хиперреалисти на нашиве простори, Хаџи-Николов се претстави со дваесетина масла на платно специјално изработени за овој простор. Одлична посета, по голема жештина.Џорџ БенсонЗа волја на вистината, или во име на реномето кое го ужива Бенсон, веројатно и немаше место за какво и да е сомневање во квалитетот на концертот. Евентуалните скепси делумно беа во однос на организацијата на настанот, но за среќа (или за “браво”), сè беше тип-топ. Почетното загревање со џезирани блуз-балади прерасна во фина фанки атмосфера, за да кулминира на крајот со вистинска фанки-рок журка, кога преполната арена последниот половина час го ислуша стоејќи, поточно го одигра во слободна групна кореографија. Навистина ретко доживување. Просто неверојатно во живо да се слушне такво бравурозно свирење на гитара, толку “расфрлање” шарм и насмевки и толку беспрекорна вокална умешност… А за да биде така како што беше, “виновни” беа и членовите на бендот, од кои секој поединечно работеле со најголемите ѕвезди од светската естрада: Бритни Спирс, Кристина Агилера, Стиви Вондер, Барбара Стрејсенд…Вистински погодок направија сите оние кои специјално за овој концерт допатуваа од разни краишта на Македонија (па и однадвор), а вистинско промашување сите оние кои веќе беа во Охрид, а пропуштија да бидат дел од музичкиот настан на годината. Веројатно ова беше единствениот концерт во оф-програмата кој во потполност ги оправда очекувањата, барем во првиот дел од фестивалот.Потоа…КФЏ Орцхестра од Франција со озвучување на филмски слики. четворица млади парижани кои по принципот “Кулешов ефект” (оттаму и името на бендот) според рускиот филммејкер Лев Кулешов – “монтираат” во живо музика врз филмски слики од стари неми филмови. Срамежливо, неубедливо, па и уплашено момчињата како да не знаеја да внесат ни минимум возбуда во интерпретацијата, па повеќе од видливо беше дека се работи за просечни и неискусни музичари кои сè уште лутаат во потрага по здрав концепт. Особено неинвентивни беа клавирските изведби чиишто хармонски склопови беа на работ на евтиниот клајдермановски манир.Разбирливо е зошто публиката не бараше бис. Браќата Клаз и Куба перкашн се претставија со својот проект Цлассиц Меет Цуба. Петорката во состав Ерменец (пијано), двајца Германци (контрабас и тапани) и двајца Кубанци (конги и перкусии), сите извонредни музичари, елегантно избегнувајќи го сквернавењето на класичната музичка литература, понудија осмислени и одлично отсвирени кубано-џез варијации на теми од Бизе, Моцарт, Брамс… Весела сериозност – тоа е идејата на ЦМЦ на што од публиката им беше возвратено со три бис барања. Финалето речиси сите го дочекаа на нозе, а некои темпераментни девојки собраа храброст да танцуваат и на сцена заедно со музичарите.А, може ли да се остане рамнодушен кога на крај ќе ве повикаат на танц со Оѕе цомо ва, ма ритмо?Македонската филхармонија под диригентство на Борјан Цанев, за жал поради дождот, наместо на отворено, со два часа поместување концертот го одржа во импровизирани услови во Домот на културата, и тоа во најмала рака го девалвираше доживувањето. Додека настапот на симпатичниот пијанист од Црна Гора Ратимир Мартиновиќ помина без поголема возбуда (Чајковски), во вториот дел се претстави младиот Аргентинец Серџо Тјемпо. Маестрална пијано интерпретација на Рахмањинов, овации и долг, долг аплауз.На први август во предворјето на Св. Софија настапи џез-оркестарот на ХГМ (Хрватска глазмена маладеж), биг-бенд составен од музичари до 30-годишна возраст под раководство на Зиги Фигл од Австрија и со Кокан Димушевски како специјален гостин. Слушавме џез-транскрипции на Битлси, музика на Миленко Прохаска и на Димушевски. Едноставна, но истовремено одлична џез-свирка на која 15 млади луѓе покажаа дека и со апостолки, бермуди и маички може да се направи топ-џез-полноќен концерт. Финалните четири џез-рок нумери на Кокан беа одлична жешка завршница на ова весело и квалитетно дружење со публиката.Кога сè ќе се собере, Охридско лето (прв дел) сепак успева да држи затегнати дизгини (и покрај конкретните проблеми со театарските претстави) и би било добро до 20 август да се почувствува и галопирање по охридската калдрма.А, тоа дали Каролина, Ламбе, Андријана можат да бидат заедно со Бенсон во оф-програмата…?
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Марко Виденовиќ и „Мевлем“ вечерва на „Бит фест“
Битолското културно лето „Бит фест“, вечерва во Офицерскиот дом во Битола со почеток во 21:00 часот, ќе биде домаќин на прекрасна вечер во која музиката низ Проектот „Мевлем“ ќе зборува за љубовта, болката и надежта…
Проектот „Мевлем“, претставува уникатен спој на авторска музика и поезија од композиторот и поет Марко Виденовиќ, кој наиде на извонреден прием и сериозен одек меѓу публиката и културната јавност, како во земјава така и надвор од неа.
Со секој од досега реализираните концерти, „Мевлем“ не само што ја потврдува својата уметничка автентичност, туку и се етаблира како проект со исклучителен емотивен и социјален капацитет. Неговата досегашна реализација покажа дека публиката, без оглед на културниот контекст, препознава искреност, длабочина и убавина.
Музичкиот состав „Мевлем“ е составен од музичарите: Памела Велкова – виолина, Верица Ајтовска – виола, Енис Аљи – виолончело, и самиот автор Марко Виденовиќ – пијано и глас, кои досега концерти одржале во: Загреб, Белград, Скопје, Битола, Охрид, Гевгелија и Велес.
Во вечерашната програма се вбројуваат композиции кои се специјално создадени за проектот „Мевлем“ и претставуваат иновативен пристап кон камерната музика и современата поезија.
„Мевлем“ е повеќе од концерт – тој е уметничка исповед, место каде поетскиот збор не се чита туку се чувствува, каде што музиката не се слуша туку се доживува. Создаден од композиторот и поет Марко Виденовиќ, овој проект е интимен дијалог помеѓу музиката и зборот, меѓу солистите и тишината, меѓу публиката и нејзините најдлабоки емоции.
Композициите, инспирирани од лична и колективна болка, љубов, надеж и тишина, се изведуваат од музичари кои со секој тон ја раскажуваат таа внатрешна вистина. Влијанието што овој проект го има врз публиката е од оние ретки, длабоки уметнички впечатоци што долго остануваат со човекот.
„Мевлем“ во својата суштина има потреба – да се понуди лековитост преку уметноста, да се овозможи допир со нешто исконско, нешто што ги надминува жанровите и формите.
„Целта никогаш не беше само да се приреди концерт, туку да се отвори простор за уметнички дијалог, за разбирање и заедништво. Резултатите од тоа не се само мерливи преку број на публика, аплаузи или медиумски интерес – туку преку тишината меѓу две композиции, преку солзите по последниот акорд, преку луѓето што приоѓаат по концертот не за да честитаат, туку за да споделат своја приказна. А токму тоа, всушност, беше и крајната цел“, вели Марко Виденовиќ, автор на Проектот „Мевлем“, кој вечерва ќе биде претставен пред публиката во Битола.
Култура
Концертна промоција на албумот „Егрерор“ на ФИН Проект и Тања Царовска
Концертната промоција на албумот „Егрерор“ на Никола Стојковски (ФИН Проект) и Тања Царовска ќе се одржи денеска со почеток во 20:30 часот во Куршумли ан.
На концертот, како гости ќе настапат и Петар Христов (саксофон и кларинет) и Горан Трајкоски – Готра, на пијано Билјана Петровска, бас и контрабас Андреа Мирческа, како и Илија Јовчев – виолина, Ева Ристеска – виолина, Ангела Винтовска – виола, Александар Ицковски – виолончело.
Албумот „FIN Project Orchestra“ е издаден во декември 2022 година од М-Сол Рекорд и е поддржан од Министерството за култура на Р.С. Македонија. Следуваше „FIN Project – Contemplation“ кој е издаден во јануари 2024 година.
Музичкиот материјал на албумот е подготвен во соработка со кларинетистот Петар Христов. А, како последно издание во 2024 година, FIN Project во соработка со светски реномираниот композитор и продуцент на извонредната Лиза Жерар, Марсело Ди Франсиши, го објави „Indie Monastery – One Big World (remixes)“ каде како вокален интерпретатор се појавува иранската дива Бахар Шах.
Култура
Љутков: Културното наследство не е минато што го чуваме по инерција, туку иднина што ја градиме со свест
Министерот за култура и туризам Зоран Љутков, австрискиот амбасадор Мартин Памер, претседателот на Управниот одбор на ЕВН Македонија, Волфганг Мајер, и директорката на Археолошкиот музеј на Македонија, Магдалена Манаскова, го посетија археолошкиот локалитет Тумба Маџари по повод потпишување Договор за долгорочно користење на парцела во сопственост на ЕВН што е во рамките на локалитетот.
Локацијата што денес се отстапува за долгорочно користење, во рамките на археолошкиот локалитет Тумба Маџари, станува дел од живата мрежа на научна работа, теренски истражувања, едукација и развој.
Кога јавниот и приватниот сектор застануваат на иста страна, на страната на заедничките општествени вредности, тогаш и ефектот никогаш не изостанува. Со потпишувањето на денешниот договор, локалитетот Тумба Маџари добива нова перспектива.
Љутков упати благодарност до Волфганг Мајер, претседател на Управниот одбор на ЕВН Македонија, до ЕВН како компанија и до австрискиот амбасадор Мартин Памер за континуираната соработка во областа на културата.
Министерството за култура и туризам стои зад оваа иницијатива, активно поддржувајќи ја соработката меѓу јавниот и приватниот сектор, создавајќи широк круг на поддршка и ангажман. Оваа партнерска врска не само што го зајакнува нашиот културен идентитет туку, исто така, го поттикнува развојот на туризмот и на економијата, притоа создавајќи нови можности за локалните заедници. Потпишувањето на денешниот договор не е само правен акт, ова е чин на зрелост на заедницата што го препознава културното наследство како вредност што има смисла само кога заеднички се чува и се споделува.
Посакувам среќа да се победи во барем една општина: Костадинов до СДСМ по најавата за ново дејствување
Aктуелниот градоначалник на Струмица, Костадин Костадинов, објави на социјалните мрежи дека поради тешката состојба на неговата партија ќе започне со...
Затаила над 50 милиони денари, ниту пријавувала ниту плаќала данок: кривична за сопственичка од Кавадарци
Управата за финансиска полиција до Основното јавно обвинителство Кавадарци поднесе кривична пријава против С.Т во својство на сопственик, управител и...
(Фото) Масовна евакуација на туристи поради пожар на Крит
Голем пожар во Грција продолжува да беснее во источниот дел од островот Крит, откако избувна вчера попладне во тешко пристапна...
Украински функционер: Европа прави сè што може, но ќе биде тешко без американско оружје
Украина ги повика САД да продолжат со „континуираната“ воена помош, по изненадувачката најава дека некои испораки на оружје за Киев...
(Видео) Украинците уништија руско складиште за муниција, се шири снимка од огромна експлозија
Украина очигледно извршила напад врз руско складиште за муниција во градот Карцизк во окупираниот дел од Донецката област на 2...
(Видео) Траект потона во близина на Бали: четворица мртви, десетици исчезнати
Четири лица загинаа, 38 се водат како исчезнати, а 23 се спасени откако ферибот со 65 лица потона во близина...
Пентагон: Нуклеарната програма на Иран е забавена за две години
Пентагон објави дека американските напади ја уназадија нуклеарната програма на Иран за до две години, откако уништија три целни локации....
Во Лос Анџелес луѓето мора да живеат во токсични куќи по пожарот: „Осигурителните компании нè измамија“
Луис Казарес беше меѓу ретките чиј дом остана недопрен по разорните пожари што ја опустошија населбата Алтадена, североисточно од центарот...
ЦИА не оспорува дека Путин се обидел да му помогне на Трамп на изборите во 2016 година
Ревизијата на ЦИА откри недостатоци во подготовката на проценката на американското разузнавање дека рускиот претседател Владимир Путин се обидел да...
Костадинов го замрзнува членството во СДСМ, најави ново политичко делување
Градоначалникот на Струмица, Костадин Костадинов, соопшти дека го замрзнува членството во СДСМ, незадоволен од сегашното раководство и од насоката во...
СДСМ објави 11 нови кандидати за градоначалници
Претседателот на Социјалдемократскот сојуз на Македонија, Венко Филипче, на денешната прес-конференција, ја соопшти одлуката на Извршниот одбор на партијата која...
„Пулс“ ќе се суди во Основниот кривичен суд Скопје, предметот е доставен
Основниот суд во Кочани денеска го достави предметот за пожарот во „Пулс“ во Основниот кривичен суд Скопје, согласно одлуката на...
Арсовска до Тошковски: До сега полицијата не постапуваше по заканите, сега се заканува, што е следно
Градоначалничката на Скопје, Данела Арсовска, вели дека полицискиот службеник Синан Алили ѝ упатил закани на социјалните мрежи. Во објава на...
„Вреди“ бара истрага за намерна манипулација со бројот на Aлбанците на пописот
Од „Вреди“, известуваат дека ќе поднесат кривична пријава до Основното јавно обвинителство – Скопје против поранешното раководство на Државниот завод...
Мотоцилистот удрил во пешакот и избегал, МВР со детали за трагичната несреќа на кејот
Мотоцикл „кавасаки“ го прегазил пешакот кој загина вчера на кејот на Вардар, во близина на Паркот на франкофонијата. Според информациите...
50-60 магационирани БТР, „хермелини“ и „пинцгауери“ ќе гаснат пожари летово, им се вградуваат резервоари за вода, рече Мицкоски
Застарените и магационирани возила на министерствата за внатрешни работи и за одбрана се приспособуваат за гаснење пожари на непристапен терен....
СДСМ поднесе 160 амандмани за ребалансот на буџетот
Овој ребаланс е фискално нереален, социјално штетен и без развојна компонента, изјави пратеничката на СДСМ, Сања Лукаревска, на денешната собраниска...
Граѓаните може да пријават недостапна здравствена услуга или злоупотреба на клиниките на веб-страницата на Министерството
Министерството за здравство се отвори за жалби на граѓаните од здравствениот систем. Граѓаните веќе може секоја забелешка, жалба од функционирањето...
(Видео) Лукаревска: Со ребалансот власта крати пари од граѓаните за да се луксузира
Предложениот ребаланс на Буџетот наместо да понуди подобрување на состојбите во економијата е всушност доказ за целосниот неуспех на економската...
(Видео) Објавено какво оружје Америка престанува да испраќа во Украина
САД ја прекинаа испораката на клучно оружје за Украина, вклучително и системи за воздушна одбрана кои беа клучни за Киев...
