Регион
Бугарија: Првиот круг од претседателските избори тест за премиерот Борисов

Во Бугарија во неделата се одржува првиот круг од претседателските избори, за кој се смета дека претставува важен тест за популарноста на премиерот Бојко Борисов и неговата партија Граѓани за европски развој на Бугарија (ГЕРБ) во оваа најсиромашна земја на Европската унија.
Доколку кандидатката на владејачката ГЕРБ, Цецка Цачева,не победи на изборите, премиерот Бојко Борисов би можел да повика на предвремени парламентарни избори, што Бугарија, според мислењето на коментаторите, повторно би ја довело во состојба на политичка нестабилност. Борисов во една прилика вети дека ќе поднесе оставка доколку кандидатката на неговата партија не освои најголем број гласови во првиот круг од претседателските избори.
Педесет и осумгодишната Цачева, која е актуелна претседателка на бугарскиот парламент, според анкетите ќе избие на врвот од кандидатската листа за шеф на државата на којашто има дури 21 кандидат, со околу 30 отсто од поддршката на гласачите.
Меѓутоа, веднаш зад неа, според испитувањата на јавното мнение, се наоѓа поранешниот командант на бугарските воздухопловни сили Румен Радев, кој е непартиски кандидат, но го поддржува опозициската Бугарска социјалистичка партија (БСП), за кој противниците велат дека би бил наводно повеќе по волја на Москва.
Додека Борисов својата кандидатка ја претставува како „мајка на нацијата“, политичките аналитичари предупредуваат на нејзиниот „изразен недостиг од харизма“, поради што Радев би можел да заврши на првото место по првиот изборен круг.
Оттаму, судејќи според анкетите, се предвидува дека вториот изборен круг, кој би се одржал на 13-ти ноември, ќе биде речиси мртва трка меѓу Цачева и Радев во трката за претседател на државата, должност којашто во Бугарија има повеќе симболично значење, со ограничени овластувања. Претседателот во Бугарија е угледна личност која бира некои од високите функционери и во текот на политичките кризи ја именува техничката влада.
Досегашниот претседател Росен Плевнелиев, кој важеше за прозападен политичар близок на премиерот Бојко Борисов, не сакаше повторно да се кандидира за новиот мандат. Тој во петокот во интервјуто за BBC беше многу остар кон Русија и нејзиниот претседател Владимир Путин велејќи дека „она што Русија дене се обидува е да ја ослаби Европа, да ја подели Европа и да не направи зависни“, што според аналитичарите претпоставува дека тој е заинтересиран за европска функција.
Бугарија, која е членка на НАТО, освен што под притисокот на Вашингтон и Брисел раскина со Москва големи енергетски проекти како за нуклеарката Белене за што според пресудата на меѓународниот арбитражен суд ќе треба да плати околу милијарда евра, ја налути во септември Русија одбивајќи да го користи бугарскиот воздушен простор за снабдување во Сирија. Меѓутоа, и премиерот Борисов и претседателот Плевнелиев претходно летово ги одбија плановите за создавање голема флота на НАТО во Црното Море, сметајќи дека тоа ќе предизвика дестабилизација на регионот. Од друга страна, пак, слабата бугарска економија која не е конкурентна на Западот, мора да се потпира во значителна мера на Русија, особено во сферата на набавка на евтини енергенси, а двете земји инаат и длабоки историски икултурни врски.
За Бојо Борисов аналитичарите сметаат дека на Бугарија ѝ ја донел посакуваната доза на стабилност откако по вторпат кон крајот на 2014 година, стана премиер. Сепак, сиромаштијата, корупцијата и бавното спроведување на реформите и натаму ја оптоваруваат земјата, а последната година загриженоста на граѓаните ја предизвикуваат и илјадниците имигранти кои во Бугарија го гледаат првиот чекор кон посакуваниот Запад./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Зелено светло за Бугарија – од 1 јануари 2026 година може да го воведе еврото

Во четвртокот, Бугарија доби зелено светло од лидерите на Европската Унија за воведување на еврото од 1 јануари 2026 година.
Лидерите, собрани на самитот на ЕУ во Брисел, го поддржаа предлогот на Европската комисија да ѝ се дозволи на Бугарија да стане 21-ва членка на еврозоната и да го замени левот со евро, откако веќе планираше да го стори тоа во 2024 година, но беше одбиена.
Оваа балканска земја е членка на ЕУ од 2007 година и е првата земја што може да го воведе еврото по Хрватска во 2023 година.
Европскиот парламент и Европската централна банка (ЕЦБ) сè уште треба да бидат консултирани за потребните законски измени пред Бугарите да можат да плаќаат во евра, но тие чекори се сметаат за формалност.
Бугарија, според написите во медиумите од регионот како една од најсиромашните земји на ЕУ, останува на дното на листата од 27 членки во однос на бруто домашниот производ (БДП) по глава на жител, иако стапките на раст се повисоки од другите земји.
Покрај релативно ниските и стабилни стапки на инфлација, критериумите за пристапување вклучуваат стабилност на цените, здрави јавни финансии и стабилни девизни курсеви.
Комисијата неодамна изјави дека очекува стапка на инфлација од 3,6 проценти за Бугарија оваа година и 1,8 проценти во 2026 година, што доведе до позитивен рејтинг за Софија.
Во Бугарија, воведувањето на еврото беше проследено со жестоки протести. Во февруари, националистите запалија оган пред влезот на претставништвото на ЕУ во Софија и истурија црвена боја на стаклената фасада на зградата. Тие фрлаа молотови коктели и јајца.
Минатиот месец, поддржувачите на проруските и националистичките партии демонстрираа во главниот град Софија и во други градови, барајќи левот да се задржи поради стравувањата дека еврото ќе поттикне зголемување на цените.
Противниците на еврото собраа 604.000 потписи во корист на референдум за воведување на заедничката валута, но бугарскиот парламент го отфрли референдумот двапати – во 2023 година и во мај 2025 година.
Според анкетата спроведена од бугарскиот институт Мјара кон средината на мај, повеќе од половина од сите возрасни (54,9%) се противат на воведувањето на заедничка валута во 2026 година, додека стабилна третина (34,4%) се за приклучување кон еврозоната следната година, анализираат медиумите.
Регион
(Видео) Силни ветрови, грмотевици и град: невреме ја погоди Хрватска

Силно невреме погоди неколку делови од Хрватска во четврток вечерта. Го погоди и регионот на Загреб, за кој Државниот хидрометеоролошки завод (DHMZ) издаде црвено предупредување поради исклучително опасни временски услови. Ситуацијата беше особено тешка во Бродско-посавската жупанија. Дирекцијата за цивилна заштита утрово објави дека Окружниот центар 112 во Славонски Брод добил бројни пријави од граѓани во текот на ноќта поради последиците од невремето проследено со обилни дождови и бурни ветрови.
-Во Бродско-посавската жупанија, помеѓу 00:15 и 02:45 часот, имало прекини на далноводите и прекини на трафостаниците. 2.944 корисници во некои општини останаа без електрична енергија-, се вели во соопштението. Екипите на Електра Славонски Брод веднаш излегоа на терен и работат на отстранување на дефектите, а целосно нормализирање на снабдувањето со електрична енергија се очекува во текот на утрото и попладнето.
Во пошироката област на Вуковар, граѓаните беа сведоци на многу силни ветрови, грмотевици и интензивни врнежи од дожд во текот на ноќта. „Во Вуковар имаше силен ветер, а молњите беа како луди“, опиша еден жител.
Загреб, исто така, ја почувствувал бурата, околу 3:00 часот наутро градот бил погоден од силни ветрови кои донеле обилен дожд. По краткотрајното затишје, непосредно пред 8:00 часот наутро, силен пороен дожд повторно го погоди Загреб, придружен со силни грмотевици и налети на ветер. На западот од земјата, во Истра, во некои делови беше регистриран и град.
Силната бура ја погоди и соседна Италија, каде што беа регистрирани обилни врнежи од дожд, бурен ветер и град. На социјалните мрежи кружат фотографии од големи парчиња град, кои сведочат за силата на бурата.
Регион
Запалил спирала против комарци па ја изгорел куќата во близина на Загреб

Вчера наутро во близина на Загреб избувна пожар во куќа во сопственост на 57-годишен маж, соопшти загрепската полиција.
Истрагата утврди дека пожарот најверојатно избувнал поради пад на запалена спирала од комарци што била закачена на дрвен столб, од каде што пожарот се проширил на мебелот, кој бил целосно изгорен, на ѕидот од скалите и дел од покривот, се вели во полициското соопштение.
Пожарот бил изгаснат од пожарникари, а 43-годишен член на семејството бил полесно повреден и добил медицинска помош во Клиничката болница.