Свет
Тајноста на банкарските сметки во Македонија како швајцарско сирење

Банкарските сметки во Македонија, и тоа пред се на функционерите и
политичарите станаа инструмент за обелоденување на корупциски скандали, подмитување,
но и начин преку следење на трансакции да се открие некој што се крие надвор од
државата.
КОЈ СЕ МОЖЕ ДА ЅИРНЕ ВО БАНКАРСКИТЕ СМЕТКИ?
Банкарските сметки во Македонија, и тоа пред се на функционерите и
политичарите станаа инструмент за обелоденување на корупциски скандали, подмитување,
но и начин преку следење на трансакции да се открие некој што се крие надвор од
државата. Доволна потврда за тоа е случајот со поранешниот министер Бесник
Фетаи, кој беше уапсен во Хрватска со следење на трансакциите на неговата
„виза“ картичка издадена од Стопанска банка. И последните обвинувања за
докторот Сашко Кедев, преку јавно презентираните сомневања од СДСМ, се
однесуваа на неколку трансакции во Стопанска и Тутунска банка од фармацевтска
куќа за патувања на конгреси.
Прашањето за банкарска тајна е регулирано и во новиот предлог закон за банки.
Во него се вели дека документите, податоците и информациите кои се стекнати при
вршење на банкарски и други финансиски активности за поединечни лица и
трансакции со поединечни лица, како и за депозитите на поединечни лица
претставуваат банкарска тајна која банката е должна да ја заштити и чува.
„Лицата со посебни права и одговорности, акционерите и вработените во банката,
како и лицата што преку давање услуги на банката имаат пристап до документи, податоци
и информации се обврзани да ги чуваат, можатда ги користат исклучиво за целите за кои се добиени и не смеат да ги откријат
на трети лица”.
Познатиот скопски адвокат Александар Тортевски вели дека во Македонија постои
институтот банкарска тајна, меѓутоа не толку ригидна како што е на пример
случајот со Швајцарија. Тој вели дека во Македонија, истражните органи и досега
ја користеле можноста врз база на одредени сознанија да побараат судски налог
за да ја проверат состојбата на одредена банкарска сметка кај лице осомничено
за одредено дело или пак да побараат увид во патот на парите од една на друга
сметка.
– Доколку се открие дека во банката има инсајдер што би издавал информации за
сметката на одреден клиент, тоа е лоша порака за останатите клиенти што ќе ја
изгубат довербата во банката. Сепак, обвинителите кај нас не покренуваат
постапки против некој што открил податоци од нечија банкарска сметка. Според
регулативата во банките, веројатно службеник што би открил вакви податоци би
можел да одговара за откривање деловна тајна – вели Тортевски.
Љубица Рубен, правен експерт вели дека банките не смеат да откриваат податоци
од сметки на физичките и правните лица без нивна дозвола.
– Тоа е кривично дело злоупотреба на службена должност. Таман работа, кој што
сака да може да увиди со колку пари располага одредено лице. Оваа постапка е
легитимна само доколку клиентот се согласи и дозволи увид во неговата банкарска
сметка – вели Рубен.
Во предлог законот се вели дека банкарските тајни можат да бидат откриени само
ако со закон е пропишано објавување на податоците и информациите и ако
коминтентот дал писмена согласност за откривање на податоците. Во текстот на
законот е наведено дека лицата со посебни права и одговорности, акционерите и
вработените во банката можат да откријат податоци ако по законски утврдени
надлежности тоа го побараат судовите, Народната банка или друг супервизорски
орган овластен со закон, Управата за јавни приходи, Дирекцијата за спречување
на перење пари, Финансиската полиција, Државниот девизен инспекторат за
контрола на девизното работење, Фондот за осигурување на депозити и ако
податоците се соопштуваат за потребите на функционирање на Кредитниот регистар
на Народната банка.
Во законот се вели дека раководните лица, вработените и акционерите кои дошле
до вакви документи, податоците и информации се обврзани да ги чуваат, можат да
ги користат исклучиво за целите за кои се добиени и не смеат да ги откријат на
трети лица, освен во случаи и во постапка утврдена со овој или друг закон. Во
предлог-законот се наведува и дека оваа обврска продолжува и по престанокот на
работниот однос или статусот врз основа на кој е остварен пристап до
податоците, кои се сметаат за банкарска тајна.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Претседателот на Јужна Африка: Белците кои бегаат во САД се кукавици

Јужноафриканскиот претседател Сирил Рамафоса, групата од 59 бели Јужноафриканци кои се преселиле во Соединетите Американски Држави ги нарече кукавици и рече дека ќе се вратат наскоро, пренесува Би-би-си.
Група африканци пристигнаа во САД во понеделникот откако претседателот Доналд Трамп им додели статус на бегалци, наведувајќи ја расната дискриминација. Но Рамафоса тврди дека оние кои сакаат да ја напуштат земјата не се задоволни со напорите да се исправат неправдите од ерата на апартхејдот и го опишува потегот како тажен момент за нив.
„Како Јужноафриканци, ние сме отпорни. Не бегаме од нашите проблеми. Мораме да останеме овде и да ги решаваме. Кога бегаш, тоа е кукавички чин“, рече Рамафоса. Трамп и неговиот близок соработник Илон Маск, по потекло од Јужноафриканската Република, тврдеа дека во таа земја има „геноцид“ врз белите фармери, што беше демантирано од јужноафриканскиот суд.
Американските власти, исто така, ја обвинуваат јужноафриканската влада дека земала земја од белите фармери без надомест. Повеќе од три децении по завршувањето на владеењето на белото малцинство, црните фармери сè уште поседуваат само дел од најквалитетното земјиште, додека мнозинството сè уште е во рацете на белите, што го поттикнува незадоволството поради бавното спроведување на земјишните реформи.
Во јануари, претседателот Рамафоса потпиша контроверзен закон кој ѝ дозволува на државата да експропријара приватно земјиште без надомест во одредени околности, доколку тоа се смета за „праведно и во јавен интерес“. Но, надлежните тврдат дека до сега не е одземена ниту една парцела врз основа на тој закон.
Трамп им понуди преселување на Африканците, потомци на претежно холандски доселеници, велејќи дека тие бегаат од „страшна ситуација“ во Јужна Африка. На земјоделскиот саем во провинцијата Фри Стејт во понеделникот, Рамафоса рече дека Африканците заминуваат затоа што не се за напорите за решавање на проблемите во земјата.
„Ако ги погледнете сите национални групи во нашата земја, и црни и бели, сите тие останаа овде бидејќи ова е наша земја и не смееме да бегаме од проблемите. Мораме да ги решиме овде“, рече тој.
„Можам да ве уверам дека наскоро ќе се вратат бидејќи нема земја како Јужна Африка“, додаде. Неговата изјава за „кукавици“ предизвика негодување кај некои корисници на социјалните мрежи кои ја осудија како навреда за белите Јужноафриканци кои решија да си заминат.
Групата африканци беше пречекана од високи американски функционери, тврдејќи дека живееле во сенката на насилството и теророт во Јужна Африка.
„Добредојдовте во земјата на слободните“, им рече американскиот заменик државен секретар Крис Ландау на аеродромот Далес во близина на Вашингтон, каде што слетаа во понеделникот.
Некои држеа мали деца и вееја американски знамиња во просторот за пристигнување украсен со црвени, бели и сини балони.
Претходно истиот ден, Рамафоса на форумот на извршниот директор на Африка во Абиџан, Брегот на Слоновата Коска изјави дека неодамна во телефонски разговор му рекол на Трамп дека американската проценка за ситуацијата „не е точна“.
„Ние сме единствената земја на континентот каде што останаа колонизаторите и никогаш не ги протеравме“, рече тој, отфрлајќи ги тврдењата дека Африканците биле жртви на прогон.
Рамафоса тврди дека десетици бели Јужноафриканци кои пристигнале во САД во понеделникот „не ги исполнуваат условите“ за статус на бегалци.
Според Амбасадата на САД во Јужна Африка, за да биде прифатен во програмата за преселување бегалци, мора да биде државјанин на Јужноафриканската Република, африканец или припадник на расно малцинство кој има докази за прогон или оправдан страв од идно прогонство.
Рамафоса најави дека наскоро ќе се сретне со американскиот претседател за да разговара за ова прашање. Трамп се закани дека ќе го бојкотира претстојниот самит на Г-20 во Јужна Африка ако „ситуацијата не се реши“.
Свет
OН: Ако не ја одбраниме Украина, ќе следи глобален хаос

Генералниот секретар на Обединетите нации Антонио Гутереш предупреди дека неуспехот да се постигне праведен мир кој го почитува територијалниот интегритет на Украина може да го поткопа меѓународното право и да предизвика хаос низ целиот свет.
„Во вакво време, исклучително е важно меѓународното право да преовладува“, рече Гутереш на конференцијата во Берлин, додавајќи: „Во спротивно, ја отвораме вратата за хаос низ целата планета“.
Германскиот министер за одбрана Борис Писториус додаде дека нема индикации оти рускиот претседател Владимир Путин сериозно размислува за прекин на огнот, пренесе „Ројтерс“.
Свет
Киев: Се’ уште не добивме одговор од Путин

Киев сè уште не добил никаков одговор од Москва за тоа дали рускиот претседател Владимир Путин ќе дојде на можни мировни преговори во Турција, изјави денеска украински функционер за АФП.
„Во неделата, претседателот Зеленски понуди средба во четврток“, рече изворот кој сакаше да остане анонимен, додавајќи: „До среда попладне, сè уште не добивме никаков одговор од Путин“.