Геодетите во Израел тврдат дека стотици метри под површината на земјата лежат наслаги од чакал кои можат да бидат претворени во милијарди барели нафта, наспроти екологистите, кои тврдат дека тоа еколошка временска бомба.

Геодетите во Израел тврдат дека стотици метри под површината на земјата лежат наслаги од чакал кои можат да бидат претворени во милијарди барели нафта, наспроти екологистите, кои тврдат дека тоа еколошка временска бомба.

Во плодната долина Елах во централен Израел, на околу 50 километри од Ерусалим, според Светскиот енергетски совет, лежат доволно големи наслаги на чакал од кои може да се произведат околу четири милијарди нафта, доволно да ги одржува потребите на земјата во наредните 40 години.

Сега заинтересираните нафтени компании треба да докажат дека од чакалот може на еколошки чист начин да се добијат нафта и гас, со употреба на технологија на загревање на почвата до преку 300 степени Целзиусови.

Овој проект би множел да биде многу доходовен, затоа што заинтересираните енергетски компании тврдат дека има многу повеќе резерви на чакал. Во израел и до сега се користела оваа технологија за производство на нафта, но само со ископување на површинските наслаги и во мали количини, кои се користат за производство на струја за локална употреба.

Историско истражување

Потрагата по домашни енергенси не е ништо ново во Израел. Во последните години, големи наоѓалишта на природен гас беа пронајдени во близина на израелскиот брег, но земјата се уште го увезува најголемиот дел од потребните количини од својот јужен сосед, Египет. Ваквото снабдување е многу несигурно: само оваа година снабдувањето беше неколкупати прекинувано поради напади врз гасоводот кои минува низ Синајската пустина. Тука е загриженоста за идните односи со Египет откако деценискиот претседател Хосни Мубарак, една од првите жртви на Арапската пролет, е тргнат од власта.

Што се однесува на нафтата, Израел безмалку целосно ја увезува – околу 100 милиони барели годишно – главно од Русија и од другите поранешни советски републики. Овој увоз беше значително намален во 2006 година, во текот на војната со Хезболах во Либан, кога Израел речиси остана без нафта.

Но, и покрај огромната потреба од домашно произведена нафта, отпорот кон планот на енергетските компании и натаму е голем, особено откако во САД, кои имаат огромни депозити на ваков чакал, во државата Колорадо беше прекинат сличен проект затоа што методот кој се употребува, со впумпување на огромни количини на вода измешана со хемикалии, предизвикал загриженост дека ќе влијае на чистата вода за пиење.

Слични стравувања постојат и во Израел и веќе е основан локален комитет за да се спречи, како што велат тие, „овој голем експеримент“.

„Една странска нафтена компанија доаѓа и ни вели дека сака да не направи многу богати. Она што навистина го сакаат е набрзина да не зафркнат“, вели основачот на комитетот, Рашел Јакобсон. Нејзината загриженост најмногу се должи на тоа што во областа исто така се наоѓа и многу чувствителниот природен прочистувач на водата која ја користат и тие и жителите на палестинскиот Западен брег.

Заинтересираните нафтени компании се обидуваат да ги смират локалните жители. Тие тврдат дека непробоен слој од карпи лежи помеѓу наслагите на нафтен чакал и наслагите кои служат за прочистување на водата. Нафташите тврдат дека методот кои се користи, со загревање на чакалот, нема да има никаков ефект врз прочистувачот.

Се чини дека и експертите немаат унифициран став за ова прашање.

„Звучи застрашувачки да се загреваат карпите на ваков начин. Но, во пракса, ефектите врз наслагите кои се во близина на чакалот се многу мали“, вели Џон Корбен, висок советник на меѓународната агенција за енергетика.

За разлика од него, Микел харм од Светскиот енергетски совет смета дека процесот многу тешко се контролира и дека може да претставува ризик за подземните води.

Заинтересираните нафтени компании уште и тврдат дека Израел можеби има наслаги кои можат да обезбедат резервно на нафта слични на оние на најбогатата земја со нафта во светот, Саудиска Арабија, која лежи врз проценети 260 милијарди барели. Но, Корбен вели дека таа споредба не е фер. Според него, нафтата во саудиска Арабија си е нафта, додека за таа во Израел треба најпрвин да се потрошат огромни средства за да се загреат карпите и од нив да се исцрпи нафтата. Исто така, тој смета дека ќе помине многу време додека заинтересираните компании докажат дека технологијата функционира и додека ги добијат сите потребни дозволи од државата.

Нафтените компании цврсто стојат на ставот дека резервите се огромни и дека можат да започнат со црпењето веќе во 2018 година. Корбен, пак, смета дека дури и да се „само“ четири милијарди барели, тоа ужасно големо количество на нафта за земја со големината на Израел.

Што е нафтен чакал

Нафтениот чакал е седиментарен камен кој содржи органска материја од кои можат да се извлечат значителни количини на нафта и гас.

Многу е поевтино да се црпи сировата нафта, но како што расте нејзината цена, нафтата од чакал станува се поисплатлива.

Нафтата од чакал може да биде директна замена за сировата нафта.

Вкупните светски резерви на нафта од чакал се проценуваат на четири пати повеќе од резервите на сирова нафта, иако поголемиот дел од неа не е економски исплатлив. /крај/bbc/сс/