Државата издаде обврзници од над 11 милиони евра за да ја допокрие загубата на НБМ Во следните пет години ќе се намирувале само каматите, а по пет години, државата одеднаш ќе ја исплатела главницата од долгот

Државата издаде обврзници од над 11 милиони евра за да ја допокрие загубата на НБМ

Во следните пет години ќе се намирувале само каматите, а по пет години, државата одеднаш ќе ја исплатела главницата од долгот

НИНА НИНЕСКА-ФИДАНОСКА

Тешките милионски суми евра за што своевремено е обвинет  контроверзниот Методија Смиленски, дефинитивно, одат на товар на сите македонски компании и граѓани иако сў уште случајот нема судска завршница.  Загубите ќе ги плаќаме сите преку даноците што  се собираат во државниот Буџет.  Најголемиот дел од 24 милиони евра загуба  колку што направила  Народна банка на Македонија поради овој случај,  државата веќе го "искеширала" минатата година преку националната каса, а преостанатиот, поголем износ, им е оставен "во наследство" на идните генерации, кои повторно, преку буџетот, ќе ги враќаат загубите во 2010 година. Тоа ќе се направи преку државните обврзници што државата ги издаде неодамна, а чии рок на доспевање е 5 години.

Приказната почна кога Смиленски, преку својата Експорт-импорт банка, успеа да "извлече" од централната банка (тогаш на чело со ексгувернерот Љубе Трпески) гаранции тешки 20 милиони евра, за кредит што го зел од извесна странска банкарска институција. Со оглед што заемот никогаш не го врати, а неговата Експорт-импорт пропадна  овие пари останаа на товар на НБМ. Поради тоа, првата монетарна куќа мораше да искаже загуба од 24 милиони евра на крајот на 2004. Најголем дел од тој минус, близу 21 милион евра, се должи токму на пропаднатите гаранции, а остатокот на други исплати. Како што е законски во случај кога НБМ трпи загуби, државата е должна преку Буџетот целосно да ги покрие.

Токму тоа и го направија македонските власти. Со огледна тоа што тие требаше да Ј дадат на НБМ вкупно 1,22 милијарди денари за покривање на загубите или близу 20 милиони евра, Владата одлучи дел од парите да ги исплати во "кеш" и тоа преку ланскиот Буџет, а за остатокот да издаде државни обврзници, што повторно значи дека сите граѓани ќе го плаќаат "цехот", но со одложено враќање. Па така, 8,13 милиони евра или 500 милиони денари беа вратени минатата година во септември од државната каса.

За преостанатиот износ од околу 11,64 милиони евра или 716 милиони денари, државата на 30 декември лани издаде државни обврзници. Од сајтот на Министерството за финансии може да се види дека нивниот рок на достасување е пет години, со годишна купонска каматна стапка од 7,45 отсто. Исплатата на номиналната вредност ќе се изврши во 2010 година.

Во ресорот за финансии објаснуваат дека овие обврзници сега ќе и се дадат на НБМ, а таа може нив да ги продаде и со остварените средства да ја покрие загубата или да работи со овие хартии од вредност.

Државата, пак, во следните пет години ќе ја плаќала само каматата од 7,45 отсто. Главницата од долгот, 11,64 милиони евра, ќе биде исплатена одеднаш, но по пет години, односно во 2010. На прашањето на "Утрински" зошто обврската нема да се плаќа на рати, туку целиот износ ќе се чува за по пет години, во финансии велат дека се очекува оти тогаш Буџетот ќе бил повисок, односно ќе имал поголеми приходи, па полесно ќе било од него да се издвојат тие 11,64 милиони евра.

И додека државата без око да Ј трепне бркна во џебот на граѓаните да ги покрие загубите на Народната банка, случајот е без судски епилог. Методија Смиленски е во Виена, а против ексгувернерот Љубе Трпевски  не е поведено обвинение.