Свет
Уште кој ќе потоне со Методиј Смиленски?

Исполнети се сите претпоставки за екстрадиција на контроверзниот бизнисмен Методија Смиленски назад во Македонија, потврдија вчера од белградскиот суд.
ОДОБРЕНА ЕКСТРАДИЦИЈАТА НА КОНТРОВЕРЗНИОТ БИЗНИСМЕН
Исполнети се сите претпоставки за екстрадиција на контроверзниот бизнисмен Методија Смиленски назад во Македонија, потврдија вчера од белградскиот суд. Од македонското министерство за правда велат дека не постои рок за екстрадиција, па затоа не сакаат да прецизираат кога би се случило тоа.
Во белградскиот истражен затвор на Смиленски му биле одредени два нови месеца притвор, а во следниве два дена тој има можност да поднесе жалба пред Врховниот суд во Србија. Во правните кругови едногласно се тврди дека најверојатно Врховниот суд ќе ја потврди одлуката за екстрадиција, донесена од Окружниот суд.
– Жалба се уште не е поднесена. За такво нешто ќе бидеме сигурни дури по истекот на рокот, утре – вели Ивана Рамиќ, портпаролка на окружниот суд во Белград.
По меѓународна потерница Смиленски бил уапсен во Белград на 15 јуни. Тој е поранешен сопственик на банката „Експорт-импорт“ и се гони за фалсификување документи и финансиски проневери тешки триесетина милиони евра. Освен „Експорт-импорт“, под закрила на Смиленски биле и штипски „Мак џинс“, „Картон текс“, „Центро“ и стотици други фирми од Скопје, Берово, Пехчево, Виница, Куманово.
Од фирмите во Овчеполието, катанец има на сите, освен на „Картон текс“, чиј имот е ставен под хипотека.
Отворено останува прашањето кого би повлекол со себе Смиленски
доколку биде екстрадиран во Македонија, со што би се отворила нова судска епизода. Тој се поврзуваше со владеењето на ВМРО-ДПМНЕ, и покрај тоа што во јавноста на него се гледа како на човек близок и до СДСМ и до ВМРО-ДПМНЕ. Името на Смиленски често го користеше СДСМ во предизборната кампања и го поврзуваше со криминалот на нивните противници.
– Обвиненија засега има против Смиленски и против бившиот гувернер Трпески. За проневерите во НБМ е отворена истрага за криминал од 40 милиони долари, но во интерес на истрагата не можам да кажам ништо повеќе. Набргу ќе има вештачење, а потоа и епилог – вели државниот јавен обвинител Александар Прчевски.
Претседателот Бранко Црвенковски беше најкритикуван дека како премиер од 2002 до 2004 година не го отворил случајот со банката „Експорт-импорт“. Минатата година Смиленски за „Време“ изјави дека банката им давала кредити на повеќе фирми во договор со владите на Бранко Црвенковски и на Љубчо Георгиевски, за кои често гарантирала НБМ, а кредитите се уште не се вратени.
Љубчо Георгиевски, Љубе Трпески, Љупчо Балковски, Ванчо Пеловски, Никола Груевски и Ламбе Арнаудов се само дел од имињата со кои Смиленски бил тесно поврзан.
На кој начин биле поврзани Смиленски и Балковски?
Во 2004 година МВР поднесе кривични пријави против бившиот министер за транспорт и врски Љупчо Балковски и против Смиленски. Во образложението стоеше дека во 2001 и 2002 година Балковски без претходна одлука од Владата, два пати од сметката на Министерството префрлил 150 милиони денари на сметката на банката „Експорт-импорт“. Смиленски му помогнал на Балковски со тоа што не обезбедил гаранција на банкарскиот кредит.
Бирото за стоковни резерви ја зајакна врската на Смиленски со Пеловски.
Во март годинава мерка притвор му беше изречена и на Ванчо Пеловски, поранешен директор на Бирото за стоковни резерви, под сомнение дека во 2001 година фалсификувал и уништувал деловни книги, со што го оштетил Бирото за 308 милиони денари. МВР во март годинава против него поднесе кривична пријава затоа што заедно со Смиленски се обиделе да купат 38 отсто од акциите на битолското претпријатие АД „Жито Битола“ со 332 милиони денари државни пари.
Пеловски се бранеше од слобода, а делото што го сторил Смиленски било изоставено од предметот затоа што тој бил недостапен.
Сомнителен бизнис ја создаде релацијата Смиленски – Арнаудов – Трпески.
Против поранешниот гувернер на НБМ Љубе Трпески, Ламбе Арнаудов, бившиот директор на ЕСМ и против Смиленски, МВР пред две години поднесе кривични пријави затоа што ја оштетиле НБМ за 11,6 милиони долари. Трпески како гувернер на НБМ му овозможил на Смиленски противправно да заработи милиони долари со тоа што му одобрил гаранција за кредит од ЛХБ-банка од Германија за 12 милиони долари и гаранција од австриска банка од 10 милиони долари. Кредитите биле обезбедени со државни девизни резерви со кои управувала НБМ. Трпески тврдеше дека гаранциите ги дал по налог на тогашната влада, и покрај тоа што НБМ е независна институција.
Арнаудов, пак, бил осомничен дека ја злоупотребил положбата затоа што склучил договор за кредит од „Експорт импорт“, иако знаел дека тие пари биле наменети за плаќање долг што оваа банка го имала кон странска банка. Судскиот процес за случајот е во тек.
Од каде произлегува блискоста на Смиленски со Георгиевски и со Груевски?
Владата на поранешниот премиер Љубчо Георгиевски во текот на 1999 и во 2000 година ги одобрила гаранциите што ги дала НБМ за банката „Експорт-импорт“, а Никола Груевски во тоа време бил министер за финансии.
Колективната одлука на сите министри од владата на Георгиевски била да се дадат државни пари како гаранција за кредитот што го зела „Експорт-импорт“, иако се знаело дека банката е во лоша состојба. Откако Смиленски не го вратил кредитот, гаранциите паднале на товар на НБМ, чии загуби потоа се покривале од државниот буџет.
Собраниската анкетна комисија во април годинава на испитување ги повика Груевски, Трпески, Георгиевски и Владислав Тамбурковски, поранешниот стечаен управник на „Експорт-импорт“, кој е во бегство, а е обвинет за малверзации во велешка „Топилница“, каде што е поранешен стечаен управник. Поранешниот министер за финансии негирал дека на кој било начин бил вмешан во криминалот на банката, за која НБМ во минатата година имала загуба од 25 милиони евра. Комисијата лоцира виновници, но послужи и за серија политички препукувања.
Најголемиот криминал со шеесетина фирми Смиленски го направил во времето на ВМРО-ДПМНЕ, а првиот посериозен удар го доби во 2003 година, кога НБМ ги блокира сметките на поголем број негови фирми.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Смртоносни поплави во Индија: има загинати, околу 100 лица се водат како исчезнати

Ненадејна поплава што предизвика порој од кал погоди населено место во хималајскиот регион во северна Индија, каде што четири лица загинаа, а околу 100 се водат како исчезнати, објавија денес локалните власти.
„Ситуацијата е сериозна. Добивме извештаи за четири смртни случаи и околу 100 исчезнати. Се молиме за нивна безбедност“, изјави државниот министер за одбрана Санџај Сет.
Видео снимките што ги објавија индиските медиуми покажуваат порои од кал и вода како ги носат станбените згради во Дарали, туристичка дестинација во индиската држава Утаракханд.
Индиската армија соопшти дека 150 војници на лице место помогнале во спасувањето на околу 20 преживеани од лизгањето на земјиштето.
Индиската метеоролошка служба издаде претходно предупредување поради обилните дождови во Утаракханд.
Смртоносните поплави и лизгање на земјиштето се чести за време на сезоната на монсуни во Индија од јуни до септември. Експертите велат дека климатските промени го зголемуваат нивниот интензитет и фреквенција.
Фото: принтскрин
Свет
„Блумберг“: Русија ја разгледува можноста од прекин на воздушните напади како отстапка кон Трамп

Кремљ размислува за привремено запирање на својата кампања за напади со долг дострел во Украина како потенцијална отстапка кон американскиот претседател Доналд Трамп, објави „Блумберг“, повикувајќи се на неименувани извори запознаени со дискусиите.
Остануваат уште три дена до крајниот рок на Трамп на 29 јули за Русија да ја заврши војната во Украина.
Воздушното примирје е една опција
Според „Блумберг“, руските претставници ги разгледуваат можните опции пред доаѓањето на американскиот претставник Стив Виткоф во Москва оваа недела.
Една од нив вклучува ограничено „воздушно примирје“, пауза во нападите со беспилотни летала и ракети, но само ако Украина се согласи да учествува.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, ја потврди важноста на средбите со Виткоф, но одби да коментира за конкретни предлози, според медиумот.
Трамп на 3 август потврди дека Виткоф може да отпатува во Русија на 6 или 7 август.
„На Трамп му е потребен некаков „подарок“, некаква отстапка од Русија“, изјави за „Блумберг“ Сергеј Марков, политички аналитичар близок до Кремљ. „Воздушен прекин на огнот би можел да биде таков подарок“.
Идејата за „воздушен прекин на огнот“ беше дискутирана и со Путин од страна на белорускиот претседател Александар Лукашенко на 1 август. Рускиот претседател не коментираше јавно за ова прашање. Лукашенко ја покрена истата идеја и во јуни, за време на необичен состанок со претставникот на Трамп за Украина, Кит Келог, во Белорусија.
Келлог треба да се сретне со украинскиот претседател Володимир Зеленски во Киев оваа недела.
Зеленски денес објави дека имал „продуктивни“ телефонски разговори со Трамп, во кои разговарале, меѓу другото, за санкциите и неодамнешните руски воздушни напади врз украинските градови.
Фото: принтскрин
Свет
„Трагедијата можеше да се спречи“: објавен конечниот извештај за имплозијата на подморницата „Титан“

„OceanGate“, чија подморница „Титан“ имплодираше за време на експедицијата кон остатоците од Титаник во 2023 година, имаше „критично недоволни безбедносни практики“ и „токсична работна култура“, се заклучува во официјален извештај на американската крајбрежна стража објавен по двегодишна истрага.
Конечниот извештај за „OceanGate“ беше објавен од страна на американската крајбрежна стража и нејзиниот Одбор за поморски истраги (MBI). Станува збор за компанијата (OceanGate) која е одговорна за подморницата „Титан“, која имплодираше пред две години за време на нуркање кон остатоците од Титаник, при што загинаа сите пет лица.
Во извештајот од 335 страници, објавен во вторникот, се вели дека „OceanGate“ не ги следела инженерските протоколи за безбедност, тестирање и одржување на бродовите. Документот ги истакнува сериозните проблеми во начинот на работење на компанијата, нејзината работна култура и предупредува на потребата од построг регулаторен надзор на „подморници со екипаж и бродови со нов дизајн“.
„Неколку години пред инцидентот, „OceanGate“ користеше тактики на заплашување, дозволи за научни операции и поволна корпоративна репутација за да избегне регулаторен надзор“, се вели во извештајот, пишуваат медиумите.
Понатаму се вели дека компанијата „стратешки создаде и искористи регулаторна конфузија“ успеала да го управува „Титан“ целосно надвор од воспоставените протоколи за длабоко море, што историски придонеле за безбедноста на комерцијалните подморници.
„Трагедијата можеше да се спречи“
„Оваа морска несреќа и загубата на пет животи можеа да се спречат. Двегодишната истрага идентификуваше повеќе фактори што доведоа до трагедијата, давајќи вредни лекции за спречување на идни несреќи. Потребен е посилен надзор и јасни опции за операторите што истражуваат нови концепти надвор од постојната регулаторна рамка“, рече Џејсон Нојбауер, претседател на МБИ на „Титан“.
Критично погрешна безбедносна култура
Во извештајот се наведува дека „примарните фактори што предизвикуваат“ трагедија биле несоодветното справување со инженерските проблеми и недостатокот на разбирање за тоа како трупот би реагирале во „по природа опасна средина“.
И покрај инцидентите што го нарушија интегритетот на трупот,„ OceanGate“ продолжи да го користи „Titan“. MBI, исто така, ја истакнува „критично погрешната“ безбедносна култура и оперативните практики на компанијата.
„Во срцето на овие пропусти беа очигледните несовпаѓања помеѓу пишаните безбедносни протоколи и вистинската пракса“, се вели во извештајот.
Исто така, се истакнува дека напорите на раководителите на „OceanGate“ да го претстават „Titan“ како „неуништлив“ создале „лажно чувство на безбедност“ кај патниците и регулаторите.
Американската крајбрежна стража, исто така, ги наведе неуспесите на државните институции, нагласувајќи дека имало „пропуштена можност“ за интервенција.
„Раната интервенција можеше да резултира со тоа што „OceanGate“ ќе бараше усогласеност со регулативите или ќе ги напушташе плановите за експедициите на Титаник“, се наведува во извештајот.
Фото: принтскрин