Свет
Во Џуба 97,5 отсто гласале за отсепување на јужен Судан

Во главниот центар на јужните провинции на Судан, Џуба, дури 97,5 отсто од гласачите се изјасниле за осамостојувањето на овој дек од досега унитарната држава
Ова го покажуваат прелиминарните резултати од референдумот за независност на јужен Судан, одржан од 9 до 15 јануари.Претседателот на локалниот огранок на референдумската комисија Тимон Вани, изјави дека за независност гласале 211.018 гласачи, само 3.650 се изјасниле против. Официјални преставници на јужен Судан ги собираат резултатите од локалните изборни комитети од референдумското гласање, по кое земјата најверојатно ќе биде поделена на муслимански север и христијански југ.Агенцијата France presse повикувајќи се на свои извори во референдумските комисии објави дека за независност на јужен Судан гласале 99 отсто од гласачите.Конечниот исход од референдумот треба да биде соопштен во првата половина од февруари.Победата на поддржувачите на независноста на јужните судански покраини според аналитичарите не е доведена во прашање, а како што известуваат и светските агенции таква атмосфера владее и меѓу населението. Единствено се очекува колкав ќе биде процентот на поддршката што ќе ја добијат политичарите коишто се залагаа за отцепувањето на јужните покраини од унитарниот Судан. Инаку централната влада на Судан не водеше никаква кампања за убедување на населението од југот за останување во унитарната заедница.Аналитичарите очекуваат мнозинскиот христијански, со нафта богат јужен Судан да се одвои од претежно муслиманскиот север, а власта на север вети дека доколку референдумот успее, ќе дозволи мирно да се одвои јужниот дел.Во саботата според дописниците на агенциите во Картум, главниот град на Судан, атмосферата не била весела, по се’ поизвесното делење на најфолемата африканска држава, во кој северот има 32 милиона а на југот живеат девет милиони население. Се’ поизвесното изгласување на независноста ќе значи дека ќе биде формирана 193-та држава во светот која според најавите ќе биде втемелен во април, кога според мировниот договор со кој заврши граѓанската војна во југот на Судан, истекува шестгодишниот преоден период.Конфликтите во Судан без прекин траат веќе неколку децении. Граѓанската војна меѓу северот и југот на Судан којашто траеше од 1955 до 1972 г. заврши во обезбедувањето на одреден степен на автономија и внатрешно управување за јужните држави. Примирјето траеше околу десет години, по што вооружениот конфликт ги обнови Народната армија за солободување на Судан.Мировните преговори меѓу бунтовниците од југот и владата во 2003 и 2004 г., дојдоа до посакуваните резултати за мир. Во 2005 г., двете страни потпишаа сеопфатен мировен договор, според кој на 9 јануари 2011 г. ќе се одржи референдум. На плебисцитот населението од јужниот дел на Судан ќе одлучи дали да остане во составот на унитарниот Судан или да ќе формираат независна држава.Покрај Народната армија за ослободување на Судан, во јужниот дел на земјата дејствуваат уште неколку бунтовнички групи, кои истакнуваат свои барања. И покрај мировниот договор од 2005 г., се’ уште има спорадични судири меѓу нив.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Нетанјаху: Нема да има палестинска држава

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху денес изјави дека „нема да има палестинска држава“ на церемонијата на потпишување на голем проект за понатамошна изградба на населби на Западниот Брег, објави агенцијата Франс-прес.
„Ќе го одржиме нашето ветување: нема да има палестинска држава, ова место ни припаѓа нам“, рече Нетанјаху за време на посетата на населбата Маале Адумим на Западниот Брег.
„Ќе го зачуваме нашето наследство, нашата земја и нашата безбедност. Ќе го удвоиме населението на градот“, продолжи тој.
Минатиот месец, Израел одобри клучен проект за изградба на 3.400 станбени единици на Западниот Брег, кој ОН и неколку странски лидери го осудија како преполовување на територијата на можна идна палестинска држава и поткопување на можноста за решение со две држави. Проектот, е познат како Е1.
Израелскиот министер за финансии од крајната десница, Безалел Смотрих, повика на забрзување на проектот и на анексијата на Западниот Брег, како одговор на најавите од неколку земји за нивната намера да ја признаат Државата Палестина.
фото: принтскрин
Свет
Заменик-шефот на Стејт департментот: Ќе им ги одбиеме визите на луѓето што се потсмеваат на смртта на Кирк

Американскиот Стејт департмент ќе „преземе соодветни мерки“ против странците во САД кои „ја слават, одобруваат или се потсмеваат“ на смртта на Чарли Кирк, изјави денес заменик-државниот секретар Крис Ландау.
Ландау посочи дека тие мерки би можеле да вклучуваат укинување на визите. Администрацијата беше агресивна во одземањето на визите, особено на студентите поврзани со протестите против војната во Газа.
In light of yesterday’s horrific assassination of a leading political figure, I want to underscore that foreigners who glorify violence and hatred are not welcome visitors to our country. I have been disgusted to see some on social media praising, rationalizing, or making light…
— Christopher Landau (@DeputySecState) September 11, 2025
„Со оглед на вчерашното ужасно убиство на истакнат политички лидер, сакам да нагласам дека странците кои го величаат насилството и омразата не се добредојдени посетители во нашата земја“, напиша Ландау во објава на својот официјален Икс профил.
„Згрозен сум кога гледам како некои на социјалните мрежи го слават, оправдуваат или се потсмеваат на овој настан и им наложив на нашите конзуларни службеници да преземат соодветни мерки“, рече тој. „Слободно известете ми за ваквите коментари од странци за да може Стејт департментот да го заштити американскиот народ.“
Si alguien conoce el nombre de la bruja, le quitamos la visa. De inmediato. Aunque dudo que tenga visa. pic.twitter.com/8KRf2AQQES
— Christopher Landau (@DeputySecState) September 11, 2025
Ландау рече дека ќе им наложи на конзуларните службеници, кои донесуваат одлуки за визи, да ги следат коментарите на неговата објава.
Како одговор на друга објава во која беше истакнат уште еден пост за пукањето, Ландау рече дека доколку некој го знае името на авторката, „веднаш ќе ѝ ја поништиме визата. Иако се сомневам дека воопшто има виза.“
фото: принтскрин
Регион
(Видео) Албанија постави бот со вештачка интелигенција за министер

Новата министерка на Албанија задолжена за јавни тендери нема да биде поткупувана, нема да можат да и се закануваат или да биде наговарана. Тоа е затоа што Диела, како што ја нарекуваат, е бот генериран од вештачка интелигенција.
Премиерот Еди Рама, кој го започнува својот четврти мандат, во четврток изјави дека Диела, што на албански значи Сонце, ќе ги управува и ќе ги доделува сите јавни тендери на кои владата ангажира приватни компании за разни проекти.
„Диела е првиот член на кабинетот кој не е физички присутен, туку е виртуелно создаден од вештачка интелигенција“, рече Рама, претставувајќи го својот нов кабинет.
Таа ќе ја претвори Албанија во „земја каде што јавните тендери се 100 проценти ослободени од корупција“.
Јавните тендери долго време се извор на корупција во земјата, за која експертите велат дека е седиште на банди кои сакаат да перат пари од шверц со дрога и оружје низ целиот свет, и каде што корупцијата се вовлекла во коридорите на моќта. Таквата слика го отежна пристапувањето на Албанија кон ЕУ, што Рама сака да го постигне до 2030 година. Политичките аналитичари го сметаат ова за амбициозно.
Владата не објасни дали Диела ќе биде следена од луѓе или како ќе се елиминира ризикот од можна манипулација. Диела беше претставена претходно оваа година како виртуелен асистент со вештачка интелигенција на платформата e-Albania за добивање државни документи.
Многумина не ѝ веруваат. „Дури и Диела ќе биде корумпирана во Албанија“, коментираше еден корисник на Фејсбук. „Кражбите ќе продолжат, а Диела ќе биде виновна“, додаде друг. Новиот парламент, избран во мај, треба да започне со работа во петок.