Претседателот на Уставниот суд, Дарко Костадиновски денеска одржа прес-конференција на која даде свое осврт за 2024 година, од аспект на работењето на Судот и ја оцени како година на крупни реформи за, но и една од најефикасните години, со оглед на сработените предмети. Со тоа, годината решени се 248 предмети, што е за 25 отсто повеќе од претходната кога имало 186.

Во обраќањето тој рече дека Судот се соочил со крупни реформи и новини во неговата работа, но за жал ова е и година на сериозни политички притисоци и влијанија врз Судот.

Обидите за политизација, етнизација на постапките и одлуките на судот со употреба на неосновани непристојни квалификации за него, за судот, неспорно претставуваат политички притисок и влијание.

„И притисоците и влијанијата, и манипулациите во повеќе наврати а и сега со индигнација ги отфрлам. Тие немаат никаква допирна точка ниту со заложбите за вледеење на правото, ниту со уставната, правната и политичката култура, ниту пак со европските вредности. Но тоа е нашата општествена или како јас ја нарекувам уставна реалност. Но, и покрај ваквата реалност, Судот не потклекна и влијанието не се рефлектираше врз квалитетот на нашата работа. Затоа накусо ќе кажам дека 2024 година ќе биде забележана како година на револуционерни реформи во работењето на Судот, една од најефикасните по однос на предметите коишто сме ги решиле, но и година на зголемена доверба на граѓаните во Уставниот суд, ако се зема предвид приливот од пристигнатите иницијативи, бројка што оваа година отскокнува од годините претходно, за што ќе елаборирам и со факти, понатаму во моето обраќање“, изјави Костадиновски.

Токму оваа 2024-та кога славиме 60 години од основањето на Уставниот суд, овој состав на Судот го унапреди своето работење со донесување на најзначајниот документ за саморегулација на начинот на работа и постапката пред Судот, а тоа е новиот Акт. Со новиот акт, како што истакна Костадиновски, се отстранети бројни слабости и можности за манипулативност во постапувањето на Судот кои беа воочени.

„Клучната промена која ја донесе овој Акт се контролните механизми за должината на постапките со што се скратува рокот и се забрзуваат постапките. Посебно значајна новина е што со новиот Акт постои можност ако Судот поведе постапка за уставност и законитост на некој пропис или негови одредби, да не донесе одлука за нивно укинување или поништување, туку да определи рок од најмногу шест месеци доносителот на оспорениот пропис да го измени или дополни истиот во согласност со наодите и аргументите на Судот. Целта на оваа новина е да не настане правен вакуум или последица за граѓаните. Секако доколку доносителот на актот не постапи по барањето на Судот, Судот ќе ја донесе својата одлука но граѓаните ќе знаат дали и како некој државен орган се грижи за нивните слободи и права. Оваа новина веќе е применета во предметот за Законот за електронските комуникации и обврската за прибирање мета податоци“, рече Костадиновски.

Друга значајна новина, како што додаде е можноста Судот да изготви и усвои посебен извештај за континуирано неуставно или незаконско постапување на некоја од властите до која Судот дошол низ редовната надлежност постапувајќи по предмети.

Рече и дека бројот на донесени одлуки оваа година е четирикратно зголемен во однос на минатата 2023 година. Па така, годинава имаме вкупно 107 одлуки, што е исклучително висока бројка, споредено со лани кога сме имале 25, или во претходните години кога на годишно ниво биле донесени меѓу 8 и 25 одлуки вкупно.

Уставниот суд во 2024 година донел 101 одлука со која се укинуваат одредби од закони или подзаконски акти. Поконкретно, донесени се 10 одлуки со кои се укинуваат законски одредби, а 1 (една) одлука со која се поништува законска одредба. Останатите се укинување на други прописи.

Судот донесе три одлуки со која се поништуваат одредби и со две одлуки се утврдила неуставноста додека во правниот промет биле спорните одредби.

Како дополнување на ова е и статистиката за решените барања за слободи и права, Имено, одлучено е по 4 барања за слободи и права на граѓани, од кои во две е утврдена повреда, тоа се случаи веќе познати на јавноста, поврзани со новинари кои известувале за настаните од 27 април 2017 година во Собранието.

„Прикажаниот приказ на овие одлуки упатува на заклучок дека Уставниот суд постапувал во секоја сфера од живеењето на граѓаните, ги лоцирал и реагирал на неуставните и незаконските одредби, без оглед дали тие биле донесени од локалната или централната власт. Оваа 2024 година ќе остане забележан и по судскиот активизам, како пример ќе наведам дека по сопствена иницијатива се на Судот, донесени се 67 одлуки“, изјави Костадиновски.

За прв пат во последните пет години, како што рече, Судот се соочил со прилив на примени иницијативи. Годинава се примени 266 иницијативи, бројка која отскокнува од претходните години кога имало на пример 203 иницијативи лани, 137 во 2022 година, 148 во 2021 итн. Претседателот на Уставниот суд додаде дека радува о фактот што најголем дел од иницијативите или 158 се поднесени се од страна на граѓани, 12 се од здруженија на граѓани, 8 од државни органи, 4 предмети се оформени по иницијатива на политички партии, а 72 по сопствена иницијатива на Судот.

Во однос на соработката на Судот може да се констатира зацврстување на односите со меѓународните и домашните организации, за што говорат билатералните средби со претставници на меѓународните организации, со судиите-колеги од соседството, од уставните судови во Германија, Белгија, средби со претставници од Венецијанската комисија, билатерални посети и учества на судиите на меѓународни конференции.

До граѓаните порача да бидат спокојни, бидејќи Уставниот суд ќе продолжи бескомпромисно да го чува Уставот, граѓанските слободи и права.

Министерството за енергетика рударство и минерални суровини и министерството животна средина и просторно планирање, денес објавија чекор напред кон одржлива и зелена иднина со поддршка и потпишување на писмо со намери со реномираната компанија ‘Avant Car’ која го реализира првиот проект за 100% електричен кар-шеринг во Скопје

Преку овој проект, граѓаните ќе имаат пристап до модерен, економичен и еколошки транспорт кој е дизајниран да го намали сообраќајниот метеж, загадувањето и зависноста од фосилни горива. Министерството за енергетика ја истакна важноста на поставување полначи за електрични возила кои ќе користат 100% обновлива енергија, додека Министерството за животна средина потенцираше дека проектот ќе придонесе за подобрување на квалитетот на воздухот преку значително намалување на CO₂ емисиите.

„ Денес го поставуваме Скопје на мапата на модерните градови кои не само што зборуваат за одржливост, туку и преземаат храбри чекори кон неа. Гужвите, загадувањето и зависноста од фосилни горива не се нешта со кои треба да се помириме. јавните институции и приватниот сектор можат заедно да создаваат проекти кои директно ја подобруваат секојдневната реалност на нашите граѓани. Електричниот ‘car sharing’ систем е и пример за тоа како технологијата може да биде на услуга на луѓето и планетата. Со вакви иницијативи, не само што го подобруваме квалитетот на живот, туку и градиме доверба кај приватниот сектор дека вреди да се инвестира тука“ изјави министерката за енергетика Сања Божиновска.

„ Нашиот град долго време се соочува со последиците од урбаното загадување. Целта е на овој начин директно да влијаеме и да ги намалуваме емисиите на CO₂ и загадувањето, што е наш приоритет како министерство. Граѓаните ќе имаат можност за поекономичен транспорт, без компромиси за животната средина. Како Министерство за животна средина, нашата задача е да ги поддржиме ваквите иновативни решенија кои имаат директен и позитивен ефект врз животната средина. Овој проект е доказ дека е можно преку јавна поддршка и приватна иницијатива да создадеме поздрави урбани средини.“ изјави Првиот Вицепремиер и министер за животна средина Изет Меџити.

„Со воведување и имплементација на Систем за споделување на автомобили со 100% електрични возила под името на брендот „Avant2Go“ во Словенија, Хрватска и Австрија аа сега и во Македонија, делуваме како пионер за широко распространето спроведување на електричната мобилност и имплементирање на инфраструктурата за електрични возила, поттикнување на користење и споделување на електрични возила, рече Матеј Чер од групацијата Авант Кар

Реализацијата на проектот е предвидена да започне со обезбедување на јавни и приватни паркинг простори и поставување на соодветна инфраструктура за полнење во неколку скопски општини. На потпишувањето беа присутни и градоначалниците и претставниците на Аеродром, Чаир и Гази Баба. Паралелно, ќе се организираат активности за едукација на јавноста и промоција на придобивките од овој иновативен систем.

Avant car во Македонија ќе е дел од Групацијата на компании Avant car со седиште во Словенија, и која е меѓу водечките даватели на мобилност како услуга во Словенија, Хрватска, Австрија и сега Македонија.

Министерствата ја изразуваат својата подготвеност за соработка со општините, јавните институции и приватниот сектор за побрзо и поефикасно спроведување на оваа иницијатива, која има потенцијал да го позиционира Скопје како лидер во одржливата урбана мобилност во регионот.”

Оваа иницијатива ќе придонесе за подобрување на квалитетот на воздухот, намалување на сообраќајниот метеж и развој на модерни транспортни решенија кои се енергетски ефикасни и достапни за сите граѓани.

Општина Центар информира дека в петок, 27 декември, организира голем предновогодишен концерт „Вечер под ѕвездите“ со познатите македонски музички ѕвезди, групата „Нокаут“ и диџеј Александар Јорданов.

Предновогодишната забава ќе почне во 20 часот на „Боемска 1“.

Герасимовски информира дека за загревање на атмосферата ќе биде задолжен легендарниот диџеј Александар Јорданов по што ќе следува „Нокаут“.

„Качете се на временската машина на ‘Нокаут’ и запејте ги ‘Фатална опсесија’, ‘Лебедот бел’, ‘Телефонскиот број не постои’, ‘Илјада причини за крај’. Ветуваме убава атмосфера под новогодишните светилки на ‘Боемска’. Задолжителниот дрес код е добро расположение, насмевка и позитивни вибрации. Поканата важи за сите скопјани, ве покануваме на добра македонска музика, заеднички да го прославиме крајот на годината“, истакнува Герасимовски.

В среда, 25 декември, со почеток во 19 часот, ќе се одржи и настанот „Џез под ламба“ на пјацетата кај италијанска амбасада, каде што граѓаните ќе имаат можност да слушаат џез-верзија на македонските евергрини од „Искра Србиновска квартет“, но и да пробаат греено вино и печени костени.