Свет
Неодговорните скопјани и урбаната мафија во запалив сојуз

Во Скопје речиси нема зграда со средства за противпожарна заштита, контролата од страна на државата е очајна, па буквално сите делови на градот каде што има згради се критично загрозени од пожари, оценуваат противпожарните служби.
Александар Божиновски
Гоце Трпковски
Во Скопје речиси нема зграда со средства за противпожарна заштита, контролата од страна на државата е очајна, па буквално сите делови на градот каде што има згради се критично загрозени од пожари, оценуваат противпожарните служби.
Официјалната статистика на МВР вели дека од почетокот на годинава во пожари загинале 9 граѓани, а 21 биле повредени. Лани избувнале 1.500 пожари.
За главниот градски архитект и за неговите колеги, како и за пожарникарите, состојбата по ова прашање е шокантна.
– Состојбата е катастрофална. Инвеститорите и проектантите масовно не ги почитуваат прописите. Тврдам дека нема речиси ниту една зграда што има соодветна заштита, не само од пожари, туку и од земјотреси. Тоа што во 1999 година биле укинати некои задолжителни членови од Законот за заштита од пожари не значи дека прописите не треба да се почитуваат бидејќи нема нов закон – вели Живко Поповски, познат скопски архитект.
Зоран Тониќ, главниот архитект на Скопје, смета дека голема вина имаат и самите станари.
– Не е проблемот само во материјалите, туку и во немањето сообраќаен пристап до зградите. Кога доаѓа до пожари, пожарните коли не можат навреме да пристапат. Во Скопје масовно се користат недозволени материјали како што се парапетите. Тоа е вид пластика со која се градат балкони и тераси. Проектантите ја користат затоа што е многу евтина. А тоа е многу леснозапалива материја. Кога ќе дојде до пожар едноставно нема време да се реагира бидејќи таа многу брзо гори. Јас веќе предложив во предолг-законот за просторно и урбанистичко планирање и во законот за изградба да се вметнат прописи за заштита од пожари. Сепак, мислам дека граѓаните се тие што мора најмногу да реагираат бидејќи се најзасегнати. Тие треба да бараат да се инсталираат пожарникарски скали и хидранти и самите да се грижат и да ја чуваат таа опрема – вели Тониќ.
Слично мисли и Жарко Станоевски, началник на Секторот за заштита од пожари при МВР.
– Секаде е критично. Особено кај Градски ѕид и кај населбата Капиштец. Не е многу подобра состојбата и во Ново Лисиче. Граѓаните ги оставаат возилата пред зградите, па ние немаме пристап. Освен тоа, не ги чуваат хидрантите и другата опрема – вели Станоевски.
Тој објаснува дека МВР прави технички прием на зградите откако за проектот ќе добие документи од Министерството за транспорт и врски. Но, тоа не значи дека зградата има заштита од пожари.
– Нашите инспектори можат да влезат во некоја зграда и, на пример, да забележат дека коридорите предвидени за случај на пожар се затрупани со ѓубре. Тогаш ние можеме само да го повикаме куќниот совет и да му укажеме на проблемот, но не можеме да ги тужиме зашто куќните совети не се правни лица – објаснува Станоевски.
Во 80 отсто од зградите во Скопје не работат хидрантите и нема противпожарни апарати, се жалат скопските пожарникари
– И во најновите згради во градот, кои се пуштени во употреба пред само два-три месеци, недостигаат цревата или вентилите од хидрантите, па во случај на пожар водата не може да се пушти. Претседателите на куќните совети и станарите, иако знаат дека цревата и вентилите од хидрантите што во моментот на пожарот значат живот, им се украдени, најчесто немаат желба да купат нови. Најверојатно се надеваат дека ним нема да им се случи нешто страшно и дека огнот ќе ги заобиколи – вели еден постар пожарникар.
Тој вели дека не можат да се користат помошните скали за евакуација на станарите. Тие најчесто во речиси сите згради во Скопје се преадаптирани во кујни или во шпајзови во кои се чуваат работи што не се потребни.
Според сегашниот закон, инвеститорот во една градба најмува ревизорска куќа што ја контролира, како изградбата така и опремата за заштита од пожари. Неофицијално во Министерството за транспорт и врски, за лабавите законски прописи го обвинуваат поранешниот министер Љупчо Балковски.
Меѓутоа, зградата што изгоре во Кисела Вода била изградена уште пред 40 години.
– Од 1999 година техничкиот прием на зградите е укинат. Тоа значи дека за безбедноста на зградата, според Правилникот за уредување на просторот и Правилникот за изградба на објекти, ревизорот најмен од инвеститорот, кривично одговара за зградата. Наскоро ќе има промени во законот со што на ревизорите ќе им се издава лиценца. Ако објектот е под надлежност на општината, тогаш нивни експерти ќе прават технички прием, а ако објектот е под државна надлежност, приемот ќе го прави државата – вели Лидија Станческа, портпаролка на ова министерство.
********
Прчевски да ја испита одговорноста на сите министри за транспорт
Со години скопјани предупредуваат на дивеењето на урбаната мафија. Огромниот број докази и афери кои беа изнесени во медиумите ја потврдуваат очајната состојба што директно влијае на заштитата од пожари.
„Време“ јавно го прашува јавниот обвинител Александар Прчевски дали ќе ја испитува одговорноста на поранешните министри Јорго Шундовски, Томе Тромбев, Душко Кадиевски, Љупчо Балковски, Агрон Буџаку и Џемаиљ Мехази за сите пожари што се случија во Скопје во последно време.
********
Истата зграда во Кисела Вода горела и во 1985
Првиот македонски пожарникар вели дека зградата во Кисела Вода, каде што изби пожар завчера, горела три пати досега. Во 1985 година имало голем пожар како оној завчерашниот.
– Им објаснуваме на станарите дека мора да ги направат балконите од друг материјал, да не ја користат таа зрнеста пластика оти е многу запалива. Тие одбија да го направат тоа, затоа што ќе им се нагрдел изгледот на зградата – вели Станоевски.
********
Дивоградба ги спречила настраданите да избегаат
Доградба кај влезот на зградата, за која инвеститорот се уште не поседувал соодветна градежна документација, ги спречила настраданите побрзо да го напуштат објектот.
Според информациите од Министерството за транспорт и врски, инвеститорот добил одобрение за изградба во 2002 година, но, откако станарите поднеле жалба на истото, тоа било поништено од Врховниот суд. По парламентарните избори 2002 година, инвеститорот повторно побарал градежна дозвола и таа му била издадена. Но жителите на зградата повторно го обжалиле и сега предметот е пред второстепена комисија.
За сето тоа време, изградбата не престанала, а не реагирала ниту градежната инспекција.
– Инспекторатот знаел за објектот, но не може да интервенира додека трае второстепена постапка – вели Лидија Станчовска, портпаролка на Министерството за транспорт и врски.
********
По 10.000 денари за семејствата на секој загинат
Вкупно 300.000 денари ќе им даде општината Кисела Вода на семејствата чии станови се оштетија во пожарот кој завчера избувна во зградата на улицата Ѓорѓи Сугаре во истата населба, а по 10.000 денари ќе добие секое од семејствата каде што имаше жртви. Оваа одлука ја усвои Советот на општината на вчерашната седница.
Парите се обезбедуваат од општинскиот буџет, а ќе се уплатат на жиро-сметка отворена од настраданите семејства и ќе се распределат соодветно на тоа колку се оштетени становите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
„Ле Монд“ алармира: Украински војници фотографирани со кукасти крстови и СС ознаки

Украинската Трета ударна бригада, која е формално интегрирана во вооружените сили на Украина, повторно се најде во фокусот на јавноста поради обвинувања за неонацистички симболи меѓу нејзините припадници. Според истражувачкиот текст објавен од францускиот весник „Ле Монд“ (Le Monde), стотици војници од оваа елитна бригада јавно објавуваат фотографии на социјалните мрежи со нацистички симболи – вклучително и поздрави, кукасти крстови и ознаки поврзани со СС единиците од нацистичка Германија.
Како што нагласува весникот, Третата ударна бригада е директен наследник на баталјонот „Азов“, кој во изминатите години доби репутација како неонацистичка паравојска, пред да биде формално интегрирана во армијата на Украина. Иако властите во Киев ветија „ребрендирање“ и деконтаминација на нејзиниот имиџ, доказите од теренот покажуваат дека радикалната естетика и симболика сè уште се присутни.
Новинарите на „Ле Монд“ посочуваат дека користењето на овие симболи кај дел од војниците не е случајно – кај некои од нив тоа претставува идеолошка определба, додека кај други се користи како метод за заплашување и демонстрација на сила. Овие наоди предизвикаа сериозни критики во дел од меѓународната јавност, особено со оглед на поддршката која Украина ја добива од западните држави.
Весникот потсетува и на настан од 14 јуни во Киев, кога за време на „Маршот на еднаквоста“ организиран во поддршка на ЛГБТИК+ заедницата, се одржа паралелен контрапротест под наслов „Марш на традицијата“, организиран од националистичкото движење „Карпатски сич“. Според објавите на социјалните мрежи, дел од учесниците на овој контрапротест користеле гестови кои потсетуваат на нацистички поздрав.
Она што дополнително предизвика реакции е фактот што и покрај присуството на полицијата на настанот, не е забележана никаква интервенција или реакција од надлежните служби.
Свет
(Видео) Најмасовниот руски напад досега, кон Украина полетаа 537 крстосувачки, балистички и хиперсонични ракети и дронови

Украински пилот загина, а неговиот борбен авион Ф-16 е соборен во голем руски ракетен и беспилотен авион напад во текот на ноќта, соопшти украинската војска. Во соопштението се вели дека ова е трета таква загуба на борбен авион Ф-16 во војната.
„Пилотот го користел целото оружје што му било на располагање, соборувајќи седум воздушни цели. При соборувањето на последната, неговиот авион бил оштетен и почнал да губи висина“, соопшти воената авијација на апликацијата за пораки Телеграм.
Во соопштението се вели дека пилотот направил сè што можел и го однел авионот подалеку од населбата, но немал доволно време да се катапултира.
Војската објави дека Русија лансирала 477 беспилотни летала и 60 ракети од различни видови во Украина во текот на ноќта, и дека украинските сили уништиле 211 беспилотни летала и 38 ракети. Воздушните напади се евидентирани на шест локации.
Нападот во ноќта на 29 јуни беше еден од најголемите досега, со вкупно 537 воздушни цели – вклучувајќи крстосувачки, балистички и хиперсонични ракети и беспилотни летала Шахед – пријавени од украинските воздухопловни сили и групите за следење.
⚡ Massive Russian Strike on Ukraine: Over 500 Targets, Dozens of Missiles — and the Death of an F-16 Pilot
The night of June 29 became one of the heaviest in recent months. According to Ukraine’s Air Force, Russia attacked with 477 drones and 60 missiles, including 41 Kh-101… pic.twitter.com/uP7LL7L7a7
— NEXTA (@nexta_tv) June 29, 2025
Нападот вклучуваше:
– 477 дронови за напад и мамки од типот Шахед, лансирани од Русија и окупираниот Крим
– 4 хиперсонични ракети H-47M2 Кинжал од регионот Тамбов
– 7 балистички ракети Искандер-М/КН-23 од регионот Воронеж и Крим
– 41 крстосувачки ракети H-101 и Искандер-К од регионите Саратов, Курск и Брјанск
– 5 ракети Калибр од Црното Море
– 3 водени ракети S-300 од регионот Курск
„Противвоздушната одбрана на Украина – вклучувајќи борбени авиони, ракетни единици, системи за електронско војување и мобилни противпожарни екипи – беше активирана низ целата земја. До 8:30 часот наутро, 475 непријателски цели беа уништени или неутрализирани, вклучувајќи:
– 211 дронови Шахед беа соборени, а дополнителни 225 беа попречени со електронски средства
– 1 балистичка ракета Искандер соборена
– 33 крстосувачки ракети H-101/Искандер-К соборени, уште една неутрализирана електронски
– 4 ракети Калибр соборени
„Остатоци од соборените ракети и беспилотни летала паднаа на најмалку осум локации, а шест региони пријавија активни воздушни напади“, соопшти украинската војска.
💔 A photo of fallen F-16 pilot Maksym Ustymenko has been published
“He had a 4-year-old son,” wrote the widow of another Ukrainian pilot, Oleksii Mesia, who was killed last year.
“Maksym was a man of steel who always strived to be the best — the best at defending Ukraine,”… https://t.co/QtvHbi5syO pic.twitter.com/hlvqhArX7w
— NEXTA (@nexta_tv) June 29, 2025
Нападот траеше 10 часа
Ракетниот напад траеше речиси три часа, додека нападот со беспилотни летала траеше речиси десет часа. Цел беа голем број региони, вклучувајќи ги Кременчук, Полтава, Дњепар, Николајев, Запорожје, Черкаси, Лавов и Киев.
Десетици експлозии беа пријавени во Кременчук – градот беше погоден и од ракети и беспилотни летала. Индустриски погон се запали во регионот Полтава. Во Запорожје, производствен погон беше оштетен, но немаше жртви. Во Черкаси, три лица беа повредени кога ракетите погодија цивилна инфраструктура, според локалните власти.
Massive Russian attack on Ukraine last night 477 drones and 60 missiles. pic.twitter.com/xMSS8407om
— Kamylle 🧜🏻♀️ (@ZeodrakeV) June 29, 2025
Во Лавов, целите беа објекти од критична инфраструктура, но според официјалните лица, немаше цивилни жртви или поголеми штети на станбени згради. Експлозии се слушнаа и во Киев, каде што беше во акција воздушната одбрана, но не беа објавени дополнителни детали.
Устименко е третиот украински пилот на Ф-16 кој загинал во борба откако Украина почнала да користи западни борбени авиони минатата година. Првиот беше на 26 август 2024 година, кога полковник Олексиј „Мунфиш“ Мес беше убиен во пад на Ф-16 за време на пресретнување на руски борбен авион.
Western Ukraine was under a massive attack! There are reports of power outages in Lvov region pic.twitter.com/ScxhHWn6Vr
— Gabe (@GabeZZOZZ) June 29, 2025
Регион
(Видео) Македонски камионџија уапсен во Грција по несреќата во која загинаа татко и дете

34-годишен возач на камион од Македонија е уапсен вчера попладне во Грција, откако учествувал во страшна сообраќајна несреќа во која животот го загубија татко и неговиот 13-годишен син. Трагедијата се случила на стариот магистрален пат Солун – Верија, околу 16 часот.
Според информациите на грчкиот портал protothema.gr, до несреќата дошло на делницата меѓу Халкидони и Лудија, каде под сè уште неразјаснети околности дошло до жесток фронтален судир меѓу камионот и патничко возило во кое патувало четиричлено семејство.
Во судирот, 44-годишниот возач на автомобилот починал на самото место, а неговиот 13-годишен син им подлегнал на повредите кратко потоа. 43-годишна сопруга и нивниот 9-годишен син се здобиле со тешки повреди и биле веднаш пренесени со возило на итната медицинска служба ЕКАБ во болницата „Гениматас“ во Солун.
Според близок роднина на семејството, трагедијата се случила додека се враќале од патување и шопинг во Солун кон нивниот дом во едно село во регионот Пела. Роднината вели дека семејството е во целосен шок, а точните причини за несреќата засега остануваат непознати.
Фотографиите од местото на трагедијата, објавени од protothema.gr, прикажуваат целосно деформирано возило, што сведочи за силата на ударот. Грчката полиција продолжува со истрагата за да ги утврди причините за фаталната несреќа.