Македонија
Без Балканот не може да се пополни европската сложувалка

Европската унија е отворена за проширување, а европската “сложувалка“, може да биде поплнета само со приклучување на земјите од Балканот кон Европа
Пред дваесет години падот на Берлинскиот ѕид претставуваше историски момент, но и најважна промена како вовед во почетокот на обединувањето на Европа, врз основа на европските вредности, слобода, демократија, почитување на човековите права. Земјите како Чешка и Словачка, Полска, кои до скоро беа зад железната завеса со процесот на евроинтеграцијата и по темелни реформи, според копенхашките критериуми станаа дел од Унијата, пред пет години. Ова се неколку заклучоци од денешната панел дискусија „Од паѓањето на железната завеса во 1989 до проширувањето во 2004“, организирана од Мисијата на ЕУ во Македонија по повод петгодишнината од најголемото проширување на Унијата и 20-годишнината од паѓањето на Берлинскиот ѕид.Евроамбасадорот Ерван Фуере, смета дека мора да и се прости на историјата, но не смее да се заборави, бидејќи таа не потсетува на изминатиот пат во последните децении особено по Втората светска војна и на извонредната моќ на европската интеграција како процес кој ги турка овие вредности напред во умовите на денешените политичари. За време на неговиот престој во земјава увидел дека граѓаните на Македонија се определени за членство во ЕУ и повтори дека во процесите на евроинтеграцијата треба да бидат вклучени сите фактори во општеството, особено дијалогот, посочувајќи го притоа, примерот и искуството на Словенија.“Проширувањето што се случи во 2004 година ја покажа т.н “мека моќ“ на ЕУ која ги поттикна овие реформи, а наградата за тоа беше членството во ЕУ. Оваа моќ е една од најголемите успеси на ЕУ и на нејзините политики, на тој начин придонесувајќи кон мирот и стаблноста преку проширување на границите на мир и стабилност во 27 земји членки“, рече Фуере.Според Фуере, ЕУ останува на заложбата за отвореност кон останатите земји, бидејќи мапата на Европа нема да биде целосна без приемот на земјите од балканскиот регион. Амбасадорите на Полска, Дариуш Бачура, Чешка, Јозеф Браун, Унгарија, Ференц Кекеши и Словенија, Алан Бергант, како и Роберт Кирнаг, вршител на должност амбасадор на Словачка во Македонија, го делат ставот дека процесот на евроинтеграциите е напорен, а особено нагласија дека процесот на визната либерализација не е исто што и членство во Унијата. Чешка е една од државите кои, по интервенцијата на тогашниот СССР во 1968 година, беше цврсто зад железната завеса, а сега е актуелен претседавач со Европската унија. Амбасадорот на Чешка во Скопје, Јозеф Браун зборуваше за зголемувањето на безбедноста и на квалитетот на животот на граѓаните од зачленувањето во ЕУ. Словенечкиот амбасадор, Бергант, рече дека Словенија напорно работеше за исполнување на стратешката цел – членството во ЕУ, а имајќи предвид дека и Македонија доаѓа од една иста поранешна држава со Словенија изрази надеж дека 2009 ќе биде историска година за Македонија. Роберт Кирнаг, словачкиот в.д. амбасадор, смета дека националниот идентитет не смее да се заборави за сметка на европскиот.“Мојата порака е дека не треба да го жртвувате својот идентитет со цел да го добиете европскиот. Тоа е како додадена вредност и не е во спротивност со првото. Градењето идентитет е процес кој е во континуитет на постојано потврдување на вашиот национален идентит во европското опкружување“, рече Кирнаг. Дариуш Бачура, амбасадорот на Полска во Македонија се осврна на проширувањето на ЕУ од аспект на зајакнувањето на Унијата и нејзината политичка улога во светот, при што рече дека земјите од Балканот, вклучително и Македонија се дел од сложувалката Европа. Според него, со проширување на ЕУ, пред пет години, со десет земји од источниот дел на Европа, таа се збогатила за едно, како што рече “источно“ искуство. “Секогаш е добро да бидете член на една голема група, и да имате влијание во неа“, рече БачураИако во повеќето членки на ЕУ на евроинтеграцијата се гледа позитивно, сепак, има и такви кои сметаат оти таа носи и одговорност. Некои од учесниците на дебатата сметаа дека македонија е изоставена неправедно од процесот на проширување на ЕУ, а беа спомнати и двојните стандарди. Евоамбасадорот Фуере не се согласува со забалешките искажани на дебатата дека слабее процесот на евроинтергација.“Напротив процесот на проширување не слабее. ЕУ досега демонстрираше дека продолжува да јакне. Причината поради која луѓето во некои земји се изјаснија против Лисабонскиот договор е јавното мислење.Тоа не беше гласање против ЕУ, туку поради начинот на кој Европа се развива, како и против властите кои не успеаја да им објаснат на граѓаните што значи процесот на проширување“, рече Фуере. Во 2004 се случи најголемото историско проширување на ЕУ со 10 земји од кои повеќето од поранешниот социјалистички блок – Летонија, Литванија, Естонија, Унгарија, Словенија, Словачка, Чешка, Полска, Малта и Кипар. На Унијата од 1 јануари 2007 година и се придружија и Бугарија и Романија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Викендов прскање против комарци во Скопје

Градот Скопје ги известува граѓаните дека на 28 и на 29.06.2025 година (сабота и недела) во раните утрински часови ќе се реализира авионска дезинсекција против возрасни форми на комарци, а на 30.06.2025 година (понеделник) ќе почне терестрична дезинсекција против возрасни форми на комарци.
Терестричната дезинсекција против возрасни форми на комарци на подрачјето на градот Скопје ќе се реализира од 30.06 (понеделник) до 03.07.2025 (четврток), во периодот од 22.00 до 03.00 часот, наредниот ден.
Доколку временските услови не го дозволуваат вршењето на дезинсекцијата, дезинсекција ќе се изврши првиот нареден ден, кога временските услови ќе бидат поволни, во истиот термин.
Се известуваат пчеларите навремено да ги преземат потребните мерки за заштита на пчелите.
Македонија
Усвоена Декларација за одбрана на професионалното новинарство на годишното собрание на ЗНМ

Здружението на новинарите на Македонија (ЗНМ) на 26 јуни 2025 година во Скопје го одржа своето редовно годишно неизборно собрание, на кое едногласно беше усвоена Декларација за одбрана на професионалното новинарство. Со оваа декларација, ЗНМ упати јавен апел до политичките чинители, институциите и јавноста за почитување на слободата на медиумите и улогата на новинарите.
Во документот се повикува на воздржаност од навреди, дисквалификации и напади врз новинарите, се бара обезбедување на услови за нивно непречено и безбедно работење, а се потсетува и дека секој притисок врз медиумите претставува закана за демократските процеси. Особено внимание е посветено на претстојните локални избори, при што ЗНМ апелира јавноста да ја препознае важноста на независното новинарство во време на зголемена политичка чувствителност.
Собранието претставуваше можност за критичка евалуација на реализираните активности и зацртување на приоритетите за наредниот период. Претседателот на ЗНМ, Младен Чадиковски, во своето обраќање истакна:
„Наш приоритет отсекогаш бил и останува подобрување на условите за работа на новинарите, обезбедување законска и институционална заштита, унапредување на транспарентноста на јавните политики и поддршка на независното новинарство. Ова се наши заеднички предизвици кои бараат заедничка посветеност, упорност и меѓусебна доверба. Ви благодарам за довербата и ве повикувам и понатаму заедно да се бориме за достоинствено и слободно новинарство.“
Во рамките на работниот дел од собранието беа презентирани и извештаите за работата на телата на ЗНМ во 2024 година. Присутните членови изразија поддршка за натамошно засилување на активностите на Здружението, особено во контекст на зголемените притисоци и ризици со кои се соочува новинарската фела.
ЗНМ во изминатата година спроведе над 30 обуки и настани во Скопје и регионалните центри, со повеќе од 450 учесници. Темите опфатија истражувачко новинарство, етика, дигитална безбедност и вештачка интелигенција во медиумите. Со „ТАЈМ Академијата“ и летниот камп за млади новинари, се обезбеди континуирана поддршка и мотивација за новата генерација медиумски работници.
Во 2024 година беа пријавени 4 физички напади врз новинари, а ЗНМ обезбеди бесплатна правна помош во 66 случаи и психолошка поддршка во 11 случаи.
Беше презентиран и Годишниот извештај за слободата на медиумите и безбедноста на новинарите, како и Индексот за безбедност за 2024 година, подготвени во рамки на регионалната мрежа SafeJournalists. Извештајот укажува на умерен напредок, но нотира и постојани предизвици – како што се бавните судски процеси, економската несигурност, автоцензурата и порастот на онлајн закани и SLAPP тужби.
На собранието беа презентирани и резултатите од проектот „Заштита на слободата на изразување и независноста на медиумите“, поддржан од Европската Унија. Беа истакнати стратешките приоритети на ЗНМ – солидарноста меѓу новинарите, поддршката за младите, развој на тематски секции и подобрување на правната и медиумската средина преку застапување и кампањи.
Членовите активно се вклучија во дискусијата со конкретни предлози за натамошно подобрување на состојбата во медиумскиот сектор и улогата на новинарите во заштита на јавниот интерес.
Македонија
Oписни оценки само во електронскиот дневник, Јаневска вели ги ослободиле наставниците од административни обврски, за да се посветаат на суштината

Во време на забрзана дигитализација на образованието и воопшто на општеството, нема потреба наставниците да пополнуваат едни исти податоци на две различни места. Донесовме одлука отсега да не внесуваат описни оценки во главната книга, со оглед дека еднаш тие податоци се наведени во електронскиот дневник и одлуката е поздравена од 24 илјади наставници, рече министерката за образование и наука Весна Јаневска одговарајќи на пратеничко прашање во Собранието.
„Административното работење ќе се одвива во дигитална форма и тоа е голем чекор во образовниот систем и во работeњето на наставниците, кои всушност тоа и го чекаа од нас како нова владина гарнитура. Ова можело да се сработи и досега, да се овозможи податоците електронски да се преземаат од е-дневникот, но не било сработено од претходните министри“, рече Јаневска.
На прашањето зошто се менуваат правилниците за ангажирање на образовни асистенти, посочи дека во државата постои недостиг на ваков кадар и затоа се проширува нормативот со звања со кои стручни лица можат да се пријавуваат на конкурсите.
„Со измените на правилниците, за образовен асистент може да аплицира лице кое стекнало звање специјален едукатор и рехабилитатор, педагог, психолог, социјален работник, социјален и рехабилитациски педагог, социолог, семејнолог, наставник по одделенска настава, односно лице кое ги исполнува условите за наставник во одделенска настава и наставник по предметна настава со завршено образование и со стекнати најмалку 240 кредити или завршено најмалку високо образование со траење од четири години“, информираше Јневска.
Напомена и дека сите образовни аситенти пред да се вклучат во обрзовниот процес на учениците со попреченост, ќе посетуваат обуки и курсеви, кои како што посочи, во минатото ги немаше