Свет
Полска за време на Втората светска војна
Во август 1939 година Хитлер и Сталин се одлучиле за милитарен сојуз, чија главна цел требало да биде Полска. Рибентроп-Молотовиот пакт, потпишан на 23 август 1939 година на таен начин решавал за потполна поделба полската држава меѓу двајца сојузници
Летото 1939 година Полска, независна само дваесет години, стана процтор на геополитички натпревар кој требало да влијае на судбината на светот. Иако од страна на европските велесили, третирана предметно, Полска ја исполни својата улога како субјект на сопствената историја. Ниту полските власти, ниту полското општество не подлегна на тогаш на закани и уцени на неспоредливо појаки тоталитарни држави. Полска не се согласи на никаков договор диктиран од нивните тотални идеологии. 50 години подоцна во јуни 1989 година го потврдивме ова несогласување, ставајќи крај на комунизмот. По Версајскиот договор (1919) Полска со нејзините западни територијални придобивки за Германија стана ,,паразитска“ држава, која владее со нивна територија, а со тек на време, за Третиот Рајх- простор за планираното освојување. За СССР- по поразот на Црвената армија во 1920 година- била првопласиран непријател, бариера во извозот на револуцијата на Запа. До 1939 година двете агресивни тоталитарни држави ја опкружиле Полска со без малку затворен кордон, сепак таа не се уплаши. Во август 1939 година Хитлер и Сталин се одлучиле за милитарен сојуз, чија главна цел требало да биде Полска. Рибентроп-Молотовиот пакт, потпишан на 23 август 1939 година на таен начин решавал за потполна поделба полската држава меѓу двајца сојузници. Соединетите сили на тие тоталитарни велесили всушност ја направиле Полска беспомошна. Подготовки за војна траеле, но сепак потенцијалот со кој располагала Полска, спрема идеолошки и милитарно јаките соседи не и давал никакви шанси во директен судир. На 1 септември германската армија ја нападнала Полска, на 17септември – во таен договор со германија- полската граница ја преминала Советската армија. На 22 септември во Брест на Буг двете напаѓачки армии одржаа бобедоносно дефиле, иакозаменетата во тврдина Варшава се предала дури на 28 октомври, а последните одбрамбени борби згаснаа на почетокот на октомври. Полската армија била разбиена но сепак волјата за одбрана не згаснала. Полските власти работеле во Париз а потоа во Лондон и како симбол таму останале половина столетие. Полска осамено се бореше против двете тоталитарни сили, кои заедно – преку поделбата на Полска- ја предизвикале Втората светска војна. Велика Британија и Франција раководејќи се со обврски спрема Полска, на 3 септември објавиле војна на Третиот Рајх, но во првите недели тоа биле само празни декларации. Без милитарна поддршка, полските единици, иако покажувајќи херојска храброст, не можеле да го запрат нападот на освојувачите. Светската војна, која поминала низ Полска од септември 1939 до 1945 година претставувала катаклизма во секоја смисла. Ја разурна земјата, ги помести границите на запад, делумно во нов регион, исто така разурнат, внесе смрт и болка од истерување во безмалку секое семејство. Донесе скоро потполно уништување на полските Евреи. Ги наруши односите на полјаците со соседните народи- коегзистенцијата ја претвори во непријателство. На 45 години ни го наметна комунизмот. Полска даде доказ на независноста, како прва започна борба со тоталитарната навала. Извршениот на нејзината територија сојузот на нацизмоти советскиот комунизам бил од моментален карактер. Сепак Полска решително настапувала против двајца агресори. 70 годишнината од избувнувањето на Втората светска војна и 20 години од затворањето на геополитичките пресметки претставуват рамки половина век за кој клучен факт се покажа тоа дека, на 1 септември 1939 Полска без страв се фати за оружје.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Орбан: Денес ќе разговарам со Путин
Унгарскиот премиер Виктор Орбан објави дека планира утрово да разговара телефонски со рускиот претседател Владимир Путин за претстојната средба на Путин со американскиот претседател Доналд Трамп во Будимпешта, што Трамп ја објави вчера по телефонскиот разговор со рускиот претседател.
Орбан, исто така, рече дека разговарал со Трамп синоќа.
„Разговарав со американскиот претседател синоќа по телефон. И утрово ќе разговарам со претседателот Путин“, рече унгарскиот премиер на радио „Кошут“.
Орбан, исто така, објави дека средбата меѓу Трамп и Путин во Будимпешта би можела да се одржи за околу две недели.
„Вчера претседателот (Трамп) ни рече да се подготвиме; средбата на двајцата министри за надворешни работи е на дневен ред… Тие (Трамп и Путин) одлучија двајцата министри за надворешни работи да се обидат да ги решат преостанатите прашања во рок од една недела, а потоа, една недела подоцна, ќе можат да дојдат тука во Будимпешта“, рече Орбан на радиото.
фото: принтскрин
Свет
Стив Џобс ќе добие своја монета од еден долар во 2026 година
Стив Џобс, визионерскиот коосновач на Apple, ќе биде овековечен на комеморативна монета од еден долар што ќе биде издадена во 2026 година, потврди Ковачницата на пари на САД.
Честа е дел од Американската програма за иновации и го признава технолошкото влијание на матичната држава на Џобс, Калифорнија, дополнително зацврстувајќи го неговото наследство како човек кој длабоко ја преобликуваше глобалната технологија и култура, пишува Hypebeast.
Дизајнот на монетата е промислен почит кон филозофијата на Џобс. Таа го прикажува младиот Џобс како седи со прекрстени нозе, додека во позадина се ридовите обложени со дабови во Северна Калифорнија.
„Неговата положба и израз, заробени во момент на размислување, покажуваат како оваа околина ја инспирирала неговата визија да ја трансформира комплексната технологија во нешто интуитивно и органско како самата природа“, соопшти Ковачницата на пари на САД.
Спокојната сцена, лишена од какво било корпоративно брендирање, го симболизира неговиот стремеж да создаде едноставна и интуитивна технологија. Монетата, исто така, го содржи неговиот познат цитат „НАПРАВИ НЕШТО ПРЕКРАСНО“, заедно со слоган што ја претставува Калифорнија како центар на иновации.
Џобс, чија кариера го револуционизираше персоналното сметање (Macintosh, Apple II) и музичката индустрија (iPod, iPhone), се приклучува на истакната група великани. Монетите од програмата American Innovation за 2026 година ќе истакнат и други технолошки пресвртници, како што се суперкомпјутерот Cray-1 и развојот на мобилното ладење.
Монетите во ограничено издание нема да бидат во оптек, туку ќе бидат достапни за купување исклучиво преку официјалната веб-страница на Ковачницата на САД, по цена од 13,25 американски долари по парче. Како резултат на тоа, се очекува тие да станат многу барани колекционерски предмети меѓу ентузијастите за технологија и нумизматичарите.
Стив Џобс почина на 5 октомври 2011 година во Пало Алто, Калифорнија, на 56-годишна возраст. Причина за смртта беа компликации од ретка форма на рак на панкреас со кој се бореше од 2003 година.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Русија: Нападнавме украински аеродром каде што беа стационирани авиони на НАТО
Руските сили извршија напад врз воениот аеродром во Криви Рих, каде што наводно биле стационирани авиони на НАТО, објави руската државна новинска агенција РИА Новости, повикувајќи се на координаторот на проруското „Николаевско подземје“ Сергеј Лебедев.
Украинските власти потврдија дека повеќе од десетина експлозии се слушнале во Криви Рих за време на воздушниот напад, но не го споменаа аеродромот.
Kryvyi Rih has indeed been subject to an awful attack.
At least 10 drones descended on the city in Dnipropetrovsk.
It's no known how many hit targets, but from this video we can see there were quite a few.#RussiaIsATerroristState pic.twitter.com/tQRXmptF7F— Tim White (@TWMCLtd) October 16, 2025
„Беа избројани околу 15 експлозии. Силно гори во областа на аеродромот Лозовацки на север од градот, каде што има пет авиони, вклучувајќи ги и оние на НАТО. Оттаму, масовно се лансираат беспилотни летала кон јужниот дел на Русија: Крим, Краснодарска територија, јужно од Ростовската област“, рече Лебедев.
Русија тврди дека, покрај аеродромот, бил погоден и голем железнички центар со неколку хангари и складишта за оружје.
фото: принтскрин
(Видео) Русија: Нападнавме украински аеродром каде што беа стационирани авиони на НАТО
Руските сили извршија напад врз воениот аеродром во Криви Рих, каде што наводно биле стационирани авиони на НАТО, објави руската...
Зеленски реагира на најавениот самит Трамп-Путин: тој денес пристигнува во Белата куќа
Американскиот претседател Доналд Трамп денес е домаќин на украинскиот претседател Володимир Зеленски во Вашингтон за да разговараат за иднината на...
(Видео) Трамп: Го прашав Путин дали би имал ништо против ако им дадам неколку илјади Томахавки на Украинците
Претседателот на САД, Доналд Трамп, изјави дека за време на разговорот со рускиот претседател Владимир Путин, ја споменал можноста Украина...
Пицула ја критикува ЕУ за пофалбите што ги дава на Србија: „Наместо тоа, барајте вистински реформи“
Известувачот на Европскиот парламент за Србија, Тонино Пицула, изјави дека претставниците на ЕУ треба да се воздржат од прекумерно фалење...
Дописник на Би-би-си: Заборавете на Томахавките, состанокот Трамп-Путин е ладен туш за Украинците
Доналд Трамп повторно се обидува да ги комбинира дипломатијата и политиката на моќ – овој пат помеѓу Москва и Киев....
Шукова: Време е за резултати, уреден Бутел, нови паркови, подобар превоз и вода за сите
Кандидатката за градоначалник на Град Скопје од СДСМ, Каја Шукова, вчера одржа митинг во Бутел, каде пред жителите порача дека...
Трамп по телефонскиот разговор: Ќе се сретнам со Путин во Будимпешта
Американскиот претседател Доналд Трамп денес разговараше по телефон со рускиот претседател Владимир Путин, еден ден пред најавената средба со украинскиот...
МВР со детали: Поткопан е темелот на куќата на Владо Малески, против сторителот ќе биде поднесена кривична пријава
Се огласи полицијата по случајот со уривањето на дел од спомен-куќата на Владо Малески, авторот на текстот на македонската химна....
Очекувам победа во првиот круг, не за да добијам политичка круна, туку за да не се пролонгираат сегашната голгота и хаосот, рече Ѓорѓиевски
Кадидатот за градоначалник на Скопје од ВМРО-ДПМНЕ, Орце Ѓорѓиевски, е убеден во победа, а вели дека искрено очекува тоа да...
Поради сериозен дефект, МРТВ не емитува три дневника: се проверува дали е намерен упад во системот
Македонската радио-телевизија информира дека поради сериозен технички проблем, вчера не беше во можност да ги емитува телевизиските дневници во 17,...
Родителите на жртвите од „Пулс“: Привремено се прекинуваат блокадите, маршевите продолжуваат секоја сабота
Семејствата на трагично починатите деца во пожарот во дискотеката „Пулс“ во Кочани информираа дека по добивањето на датумот за почеток...
Прекин на испораката на гас за ЈСП, можни се отстапувања од возниот ред
ЈСП информира дека до утре ќе има прекин на испораката на гас и поради тоа е можно да има прекин...
На 35 вакцинални пункта во државата денеска почна вакцинацијата против сезонскиот грип, досега пријавени 43.000 граѓани
Министерството за здравство информира дека денеска почна вакцинацијата против сезонски грип, која се спроведува на вкупно 35 вакцинални пункта низ...
Судењето за пожарот во „Пулс“ почнува на 19 ноември
Судењето за пожарот во дискотеката „Пулс“ во Кочани, во кој загинаа 63 лица, почнува на 19 ноември во судницата во...
Сиљановска – Давкова очекува помош од ЕУ во пронаоѓањето креативно решение за деблокада на македонските интеграции
Претседателката Гордана Сиљановска – Давкова очекува помош од Унијата во пронаоѓањето на излезно креативно решение за деблокада на македонските интеграции....
ВМРО-ДПМНЕ: Фатмир Дехари е градоначалник на срамот во Кичево, малтретирал и сексуално понижувал жени
Фатмир Дехари е градоначалник на срамот во Кичево. Дехари е симбол за брутална злоупотреба на моќта, понижување на жените, и...
Трамп: Хамас копа во урнатините и бара тела на заложници, тоа е ужасен процес
Американскиот претседател Доналд Трамп вчера изјави дека Хамас продолжува со напорите за враќање на телата на мртвите израелски заложници држени...
Немири на пропалестинските протести во Валенсија
Најмалку пет лица беа приведени, а неколку беа повредени во пропалестинските протести во Валенсија што се одржаа пред и за...
(Видео) Трамп: Америка е во трговска војна со Кина
Американскиот претседател Доналд Трамп вчера изјави дека САД се во трговска војна со Кина. Новинарите во Белата куќа го прашаа...
Украина тврди дека идентификувала повеќе од 1.000 Кубанци, кои се борат за Русија
Украинското воено разузнавање (ХУР) објави дека најмалку 1.076 кубански државјани се бореле или сè уште се борат на страната на...
