Свет
Полска за време на Втората светска војна

Во август 1939 година Хитлер и Сталин се одлучиле за милитарен сојуз, чија главна цел требало да биде Полска. Рибентроп-Молотовиот пакт, потпишан на 23 август 1939 година на таен начин решавал за потполна поделба полската држава меѓу двајца сојузници
Летото 1939 година Полска, независна само дваесет години, стана процтор на геополитички натпревар кој требало да влијае на судбината на светот. Иако од страна на европските велесили, третирана предметно, Полска ја исполни својата улога како субјект на сопствената историја. Ниту полските власти, ниту полското општество не подлегна на тогаш на закани и уцени на неспоредливо појаки тоталитарни држави. Полска не се согласи на никаков договор диктиран од нивните тотални идеологии. 50 години подоцна во јуни 1989 година го потврдивме ова несогласување, ставајќи крај на комунизмот. По Версајскиот договор (1919) Полска со нејзините западни територијални придобивки за Германија стана ,,паразитска“ држава, која владее со нивна територија, а со тек на време, за Третиот Рајх- простор за планираното освојување. За СССР- по поразот на Црвената армија во 1920 година- била првопласиран непријател, бариера во извозот на револуцијата на Запа. До 1939 година двете агресивни тоталитарни држави ја опкружиле Полска со без малку затворен кордон, сепак таа не се уплаши. Во август 1939 година Хитлер и Сталин се одлучиле за милитарен сојуз, чија главна цел требало да биде Полска. Рибентроп-Молотовиот пакт, потпишан на 23 август 1939 година на таен начин решавал за потполна поделба полската држава меѓу двајца сојузници. Соединетите сили на тие тоталитарни велесили всушност ја направиле Полска беспомошна. Подготовки за војна траеле, но сепак потенцијалот со кој располагала Полска, спрема идеолошки и милитарно јаките соседи не и давал никакви шанси во директен судир. На 1 септември германската армија ја нападнала Полска, на 17септември – во таен договор со германија- полската граница ја преминала Советската армија. На 22 септември во Брест на Буг двете напаѓачки армии одржаа бобедоносно дефиле, иакозаменетата во тврдина Варшава се предала дури на 28 октомври, а последните одбрамбени борби згаснаа на почетокот на октомври. Полската армија била разбиена но сепак волјата за одбрана не згаснала. Полските власти работеле во Париз а потоа во Лондон и како симбол таму останале половина столетие. Полска осамено се бореше против двете тоталитарни сили, кои заедно – преку поделбата на Полска- ја предизвикале Втората светска војна. Велика Британија и Франција раководејќи се со обврски спрема Полска, на 3 септември објавиле војна на Третиот Рајх, но во првите недели тоа биле само празни декларации. Без милитарна поддршка, полските единици, иако покажувајќи херојска храброст, не можеле да го запрат нападот на освојувачите. Светската војна, која поминала низ Полска од септември 1939 до 1945 година претставувала катаклизма во секоја смисла. Ја разурна земјата, ги помести границите на запад, делумно во нов регион, исто така разурнат, внесе смрт и болка од истерување во безмалку секое семејство. Донесе скоро потполно уништување на полските Евреи. Ги наруши односите на полјаците со соседните народи- коегзистенцијата ја претвори во непријателство. На 45 години ни го наметна комунизмот. Полска даде доказ на независноста, како прва започна борба со тоталитарната навала. Извршениот на нејзината територија сојузот на нацизмоти советскиот комунизам бил од моментален карактер. Сепак Полска решително настапувала против двајца агресори. 70 годишнината од избувнувањето на Втората светска војна и 20 години од затворањето на геополитичките пресметки претставуват рамки половина век за кој клучен факт се покажа тоа дека, на 1 септември 1939 Полска без страв се фати за оружје.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Зеленски: Договорот за минералите е прв резултат од мојата средба со Трамп во Ватикан

Украинскиот претседател, Володимир Зеленски, денеска го нарече историски договорот за минерали меѓу САД и Украина.
„Ова е првиот опиплив исход од средбата во Ватикан, што навистина го прави историски“, објави Зеленски, осврнувајќи се на разговорот со американскиот претседател, Доналд Трамп, на маргините на погребот на папата Франциско во саботата.
Договорот наскоро треба да биде ратификуван од украинскиот парламент.
Според договорот, Украина ќе обезбеди вредни природни ресурси за да може Вашингтон да продолжи да го поддржува Киев во одбраната на земјата од руската инвазија.
„Договорот значително се промени за време на подготвителниот процес. Сега станува збор за навистина еднакво партнерство, кое создава можности за значителни инвестиции во Украина и значајна модернизација на украинските индустрии и, што е подеднакво важно, нејзините правни практики“, рече Зеленски во неговото вечерно обраќање.
„Договорот не предвидува задолжување. Тој предвидува формирање фонд за реконструкција кој ќе инвестира во Украина и ќе генерира профит. Тоа значи дека ќе работиме заедно со Америка, врз основа на фер услови, обезбедувајќи Украина и САД, кои ни помагаат во одбраната, да заработат пари во ова партнерство“, рече Зеленски.
Договорот, како што додаде, е клучен и за напорите на Киев да ги поправи односите со Трамп и Белата куќа, кои се влошија откако тој ја презеде функцијата во јануари.
Свет
Експлозија во теретана во Виена, повредени пожарникари

ЕНеколку лица се повредени по експлозија, а потоа и пожар во теретана во Виена.
Се сомнева дека експлозијата се случила во сауната на теретаната.
Набргу по експлозијата избувнал пожар.
На местото на настанот брзо пристигнале пожарникарите и брзата помош. Пожарникарите успеале да влезат во салата, а недолго потоа дошло до експлозија. Притисокот од експлозијата оддалечил двајца пожарникари и тие потоа биле повредени.
Друга екипа на пожарникари успеала навреме да го запре пожарот.
Свет
(Видео) Турската полиција на нозе: приведени 384 лица по судирите на протестите

Турската полиција приведе 384 лица кои учествуваа на денешните првомајски собири по судирите со полицијата поради забраната за јавни собири на плоштадот Таксим, соопшти Кабинетот на гувернерот на Истанбул.
Демонстрантите се обидоа да маршираат кон централниот градски плоштад Таксим и беа блокирани и туркани од полицијата, што доведе до судири додека демонстрантите се обидоа да ги пробијат барикадите, објави Ројтерс.
people who carried out a labor day protest in Turkey are detained. Lawyers who come to defend people are not taken to courthouse. Lawyers in Turkey are not taken to the courthouse #ViolenceInTaksim pic.twitter.com/lVWUmGfTot
— T26 (@sendevletmis_26) May 1, 2025
На видеата се гледаат судири меѓу полицијата во антидемонстративна опрема и насобраниот народ.
Синдикатите и невладините организации повикаа на протести и марш во Истанбул, каде во последните недели имаше масовни демонстрации поради приведувањето на градоначалникот и главниот политички ривал на турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган, Екрем Имамоглу.
Илјадници луѓе се собраа денеска во Анкара на главно мирни маршеви и демонстрации, а собири се одржаа и во други турски градови.