Свет
Во Балетот владее страв

Со Балетот раководат две личности од сенка, при што целиот репертоар и програма се приспособуваат за едната од нив. Имам чувство дека Националниот балет се приватизира, а атмосферата, од уметнички аспект, се повеќе се политизира
КАТЕРИНА КИПРОВСКА – ПРИМАБАЛЕРИНА
Со Балетот раководат две личности од сенка, при што целиот репертоар и програма се приспособуваат за едната од нив. Имам чувство дека Националниот балет се приватизира, а атмосферата, од уметнички аспект, се повеќе се политизира
*Во моментов во Балетот се подготвува "Ромео и Јулија". Вие веќе еднаш бевте Јулија, дали сте и сега во поделбата?
– Да, во поделба сум. Но, за жал, нема да играм. Актуелното раководство на Балетот, од причини кои не се професионални и уметнички туку поинакви, одлучи целиот ансамбл да се подготвува заедно, а јас поединечно и сама. Сето време работев без партнер, иако требаше да ја толкувам главната улога. Тој факт нека му служи на чест на раководството, особено што јас сум единствената активна првенка во Македонија која ја има одиграно оваа улога. Згора на тоа, јас ја работев со кореографот Хазарос Сурмеан пред седум години кога се поставуваше претставата, што значи дека најмногу ја познавам улогата.
*Која е основната причина што нема да играте: кадровска политика, недостиг на партнер или нешто трето?
– За жал, по заминувањето на првенецот Василиј Чичијашвили, не само јас туку и други солистки од Балетот се оставени без партнер. Постојаното канење на гости, всушност, е само за една балерина, но така не се води репертоар и репертоарска политика. Инаку, заминувањето на Чичијашвили го чувствувам и како лична загуба, бидејќи во изминатите четири години ми беше постојан партнер. Заедно го одигравме целиот репертоар, а со успех ја претставуваме повеќепати Македонија и во странство. Тој беше миленик на нашата публика. Но болна вистина е дека тој не замина туку беше избркан, па дури и депортиран од Македонија. Не сакам да помислам, но сепак се сомневам дека тоа е направено од завист, од оние на кои им пречеа неговиот квалитет и успех кај публиката и критиката. Кога сето оваа лакрдија ја спроведуваше раководството во Балетот, а за жал и со поддршка на Министерството за култура, очекував дека некои вработени во Балетот, кои имаат посредно влијание во политиката, тоа ќе го спречат. Се чини дека се случи токму спротивното, тие да бидат главните организатори на неговото депортирање. Токму на тој начин, оние што требаа да се грижат за Македонскиот балет, практично го уназадија. Со тој потег му овозможија на Загрепскиот балет да добие еден врвен уметник, а Македонија да остане културно многу посиромашна. Впрочем, сиот тој срамен случај и нанесе штета и го извалка образот на нашата култура, па и на сета земја.
* Дали во ансамблот можеби имаше некакви реакции за то случај.
– Не, чудно, но немаше.
* Зошто?
-Од едноставна причина: во Балетот, во сиот ансамбл е внесен страв. Тоа се чувствува во контактите со луѓето, се чувствува во воздухот.
*На кој начин?
– Со директни и индиректни притисоци однатре и однадвор.
* Во смисла на квалитет, каква е моменталната состојбата во Балетот?
– За состојбата говори фактот што веќе го споменав. Балетот е доведен во ситуација кога без постојани гостувања на странски уметници, не може да го одржува репертоарот. Имаме само еден маж првенец – Горан Божинов. Со него соработувам 17 години и го почитувам, но нему годините веќе не му дозволуваат самиот да го носи целиот репертоар. Исто така, мислам дека и атмосферата, од уметнички аспект, се повеќе се политизира, за што нема никаква потреба. Не сакам ниту да ги коментирам најавите дека во МОБ ќе гостуваат кореографи од хип-хоп сцената во Америка. Ако идејата алтернатива на класичната балетска уметност да бидат кореографи од шоу-бизнисот, тогаш е јасно каде се движи Балетот, а и нашата култура. Што се однесува до најавите за редефинирање на репертоарот, повеќе од очигледно е дека тоа не се случува. Костурот на репертоарот и натаму се претстави кои се поставени во изминативе 2-3 години. Ова се однесува и на големата и на малата сцена.
*Сегашното раководство ве обвини како ексдиректори за оставени долгови и нереализирана програма. Коментар?
– За финансиските аспекти на работењето, јас, како поранешен уметнички директор на Балетот, не можам да коментирам. Но знам дека оставивме помалку долгови отколку што наследивме. За уметничките и програмски остварувања подобро од мене ќе говори фактот што во 2006 година за прв пат Балетот ја доби највисоката државна награда "11 Октомври". Не верувам дека државата и одборот немале точна процена за тоа што постигнал Балетот, но веднаш по донесувањето на одлуката за наградата, јас бев разрешена како директор од новите власти во МОБ. За жал, и тоа говори за цената на успехот која некогаш треба да се плати.
* Балетот неодамна доби уште една награда "Златна бубамара".
– Ако таа награда е критериум за една национална институција од областа на уметноста, тогаш коментар не е потребен.
*Што мислите за вечниот проблем со недостиг на балетски кадар?
– За да може една национална установа, каква што е Балетот, да го одржува квалитетот на репертоарот и високите уметнички стандарди на т.н. железен репертоар, нужно е да ги има сите неопходни услови кои ги побаруваат кореографските и сценските стандарди.
Изминативе две години направивме еден исчекор со вработување на 5 нови балетски танчари, а многу членови на ансамблот се здобија со многу високо образовани и специјализации во странство. Би било добро таа политика да трае и натаму. Но, очигледно, и тенденциите се обратни, а дури и првенци се бркаат од Балетот.
*Се зборува дека во МОБ и особено во Балетот има директор во сенка. Што мислите?
– Мислам дека сте во право. Во Балетот раководат две личности од сенка, при што целиот репертоар и програма се приспособуваат за едната од нив. Имам чувство дека Националниот балет како да се приватизира и поради тоа трпат многумина.
*Последен пат пред публиката настапивте како Жизел. Дали сте задоволна?
– Задоволна сум од настапот. Улогата на Жизел е една од најтешките во балетската уметност. Тоа е критериум за успешност на една првенка. На мојата матична сцена во МОБ и на повеќе светски сцени ја имам одиграно повеќе од 35 пати. Жалам што во Македонија како да се одбегнува оваа улога, бидејќи таа подразбира исклучителна техничка и уметничка подготовка.
*Што друго имате на вашиот репертоар?
– Ги играм сите главни улоги кои во моментов се на репертоарот на нашиот балет – во "Есмералда", "Оревокршачка", "Танго" и, секако, во "Жизел". Дирекцијата на Балетот не ме стави само во поделбата во "Шехерезада" што сметам дека не беше професионален туку калкулантски чекор на тие што одлучуваат. Но за оваа улога воопшто и не жалам бидејќи целата претстава трае 30-ина минути, од кои вистинска балетска игра на главната женска улога е само 10 минути. А и тие си играат, како што ние професионално велиме, на полупрсти, без шпиц патики. Тоа и не е некој предизвик за балетско докажување.
*По сите овие улоги, што би било нов предизвик за вас?
– Има уште улоги од класиката, од железниот репертоар кои би сакала да ги одиграм, а кај нас не се поставени. Како одат работиве во Балетот, којзнае дали во догледно време ќе имам шанса нешто такво да заигра. Ете, во моментов ми беше предизвик повторно да ја подготвам Јулија. Работев напорно и тешко, бидејќи работев сама, но многу ми помогна репетиторот Јагода Сланева со која соработувам 17 години. Јулија е една прекрасна улога од класичниот балет која не била често на репертоарот на нашата сцена. А јас за неа добив прекрасни критики од балетските критичари. Иако нема да играм, сепак, како човек од Балетот, ме радува фактот што оваа претстава повторно ќе заживее на сцената, а со тоа на многумина за првпат ќе им се даде шанса да настапат во оваа претстава која изобилува со прекрасни танчарски и драмски елементи, специфични за Шекспир. Д.Стојановиќ
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Колона долга околу 700 километри забележана на автопат во Франција

Колона долга речиси 700 километри е забележана денеска на автопат во Франција, додека вкупната должина на сите колони на патиштата во земјата изнесуваше 1.051,6 километри во време на зголемен сообраќаен интензитет поради летните одмори и смената на туристи, што колоквијално се нарекува „Црна сабота“.
Како што извести BFM TV, сообраќајот на патиштата во Франција дополнително бил забавен поради две сообраќајни несреќи на автопатот кон Медитеранот и Атлантскиот Океан.
Според податоците на Bizon Futé, француската агенција за следење на состојбата на патиштата, до 7 часот утрово колоните биле подолги од 200 километри, а до 10 часот веќе надминале 570 километри.
Како што беше соопштено, гужвите се во согласност со прогнозите на агенцијата, која предупреди на „исклучително тешки сообраќајни услови“ за оваа сабота, а врвот на метежот се очекува околу пладне.
Сообраќајот во правец кон Алпите исто така е интензивен и загушен, со задржувања од час и 45 минути во тунелот Мон Блан во правец кон Италија
Свет
Газа: 169 луѓе починаа од глад, над 320.000 деца се соочуваат со акутна неухранетост

Министерството за здравство во Газа денес објави дека уште седум Палестинци, меѓу кои и едно дете, починале од глад и неухранетост.
Новите смртни случаи, регистрирани во последните 24 часа, го зголемија вкупниот број на смртни случаи поврзани со глад од октомври 2023 година на 169, вклучувајќи 93 деца, се вели во соопштението.
Министерството предупреди дека хуманитарната криза во Газа се влошува и повторно апелираше до меѓународната заедница и хуманитарните организации веднаш да интервенираат за да се стави крај на страдањето и да се достави итна помош, пренесува Анадолија.
Заменик-извршниот директор на УНИЦЕФ, Тед Чајбан, денесka изјави дека Газа се соочува со сериозен ризик од глад и дека она што може да се види на терен е „шокантно“.
„Повеќе од 320.000 мали деца се изложени на ризик од акутна неухранетост. Во стабилизацискиот центар во градот Газа , сретнав акутно неухранети бебиња чии тела беа само кожа и коски. Нивните мајки седеа во близина, очајни и исцрпени. Една мајка ми кажа дека нејзиното тело повеќе не произведува млеко затоа што самата е премногу гладна. УНИЦЕФ прави сè што може за да ја реши ситуацијата – поддржува доење, обезбедува формула за бебиња и лекува деца со тешка акутна неухранетост. Но, потребите се огромни по 22 месеци војна и два месеци блокада, која сега е олеснета, но сè уште има влијание, а помошта сè уште не пристигнува доволно брзо или во потребниот обем“ рече Чајбан.
Тој нагласи и дека повеќе од 18.000 деца се убиени во Газа од почетокот на војната, што е во просек по 28 деца дневно.
Свет
Нов земјотрес на Камчатка, регистриран афтершок со јачина од 6,1 степен според Рихтеровата скала

Земјотрес со интензитет од 6,1 степен според Рихтеровата скала е регистриран денес на Камчатка, на растојание од 196 километри од регионалниот главен град Петропавловск-Камчатски, соопшти огранокот на Геофизичката служба на Руската академија на науките (РАН) на Камчатка.
Како што е наведено, земјотресот е регистриран на длабочина од 59,8 километри, пренесува РИА Новости.
Директорката на подружницата на оваа служба во Камчатка, Данила Чебров, претходно за агенцијата РИА Новости изјави дека се очекуваат силни, но не и разорни потреси по силниот земјотрес што го погоди регионот на 30 јули.
Според регионалните служби за вонредни состојби, во последните 24 часа се регистрирани околу 146 последователни потреси со јачина помеѓу 3,2 и 6,2 степени, од кои многу се почувствувани, со јачина од 2 до 5 степени според Меркалиевата скала.
Во среда, на 30 јули, Камчатка беше погодена од најсилниот земјотрес од 1952 година, со јачина од 8,8 степени.
По земјотресот, во делови од Русија и низ Тихиот Океан беше прогласена закана од цунами, а населението беше повикано да се држи подалеку од брегот во ризичните области.
Вечерта, предупредувањето беше укинато.