Компании
Најголемото искушение на газдите на Фершпед

По одземањето на дозволата за работа
Платите на вработените, Фершпед годишно го чинат 4,4 милиони евра. Сега, кога има забрана за работа, што ќе одлучи менаџментот? Ако отпушта, ќе се соочи со потенцијален револт на работниците-акционери од што може да произлезе понуда на акциите на берзата. Тоа ќе значи дека некој непосакуван за внатрешните акционери може да влезе во игра. Ваквото сценарио, со вакви ниски цени, многумина ќе се обидат да го валоризираат… Како и да е, актуелните основачи на Фершпед сега се пред големо искушениеПишува: Владо ХРИСТОВЦаринската управа го одзеде решението на Фершпед за царинско застапување. Ова решение за одземање е изготвено по еден процес во кој со однос топло-ладно Царинската управа повеќе од една година наназад го држи Фершпед во неизвесност. Иако пред еден месец беше изготвено решение за мандатна казна од 10.000 евра за царински прекршоци (кои за Фершпед се технички грешки поради голем обем на работа), Царината сепак реши дека Фершпед не може да се толерира и дека постои основа за одземање на неговата лиценца за основната дејност – застапување компании во царински постапки. За да добие чувство пошироката читателска публика што значи Фершпед во сферата на царинските работи, треба да се знае следново: Фершпед покрива повеќе од 30% од пазарот со шпедитирање во земјава. Преку Фершпед годишно поминуваат повеќе од 30% од сите стоки кои нашата економија ги разменува со светот. Фершпед по сите критериуми е најголемата македонска шпедиција која вработува речиси 500 лица. Компанијата за 2008 г. ì платила повеќе од 1,4 милијарди денари на Царинската управа. Во администрацијата на Фершпед направиле сериозни пропусти во своето работење додека правеле декларации за стоки кои влегуваат во земјава. Царинската управа се посомневала, и по ригозорни контроли и постапки на објаснувања и докажувања е утврдено дека не се работи само за “технички”, туку за “суштински” пропусти кои не биле правени “кампањски” заради обемна работа, туку биле правени “системски”. Сега Фершпед има на располагање други правни мерки и средства и останува да видиме што ќе оценат надлежните институции во натамошната постапка.ШТО СЕГА?Фершпед ја доживеа судбината на Макошпед – доби забрана за вршење дејност во рок од една година. Што во тој период ќе работат речиси 500 луѓе вработени во Фершпед? Дали ова за нив ќе значи прекини на работните ангажмани, односно народски кажано – ќе добијат откази? Ако не добијат откази, што ќе работат, зашто фирмата не може да ја работи основната дејност цела година? И, доколку не добијат откази, од кои пари ќе добиваат плата зашто фирмата нема да генерира приходи?Ова се клучните прашања на кои треба да се бараат одговори сега. Доколку вработените добијат откази, тие ќе треба да најдат извори на егзистенција за да преживеат една година. Од што ќе живеат? Фершпед е компанија со висок углед во Македонија и важи за фирма во која вработените се добро платени. Многумина од нив ги наследиле работните места од своите пензионирани родители. Добар дел, пак, добиле вработување како возврат на довербата на нивните родители лојални на Штерјо Наков и на Кираца Трајковска, менаџерско дуо кое го подигнало Фершпед. Многумина од тие млади луѓе имаат обврски спрема банки по основ на кредити за автомобили, куќи, плацеви, станови, викендички…, затоа што до неодамна работеле во солидна, цврста компанија која генерира солидни приходи и добивки и во која добро заработуваат. И што сега, ако останат без работа, а ратите и каматите продолжат да доаѓаат? Навистина, сега најтешко му е на менаџментот во компанијата. Прв менаџер е синот на поранешниот најголем акционер Штерјо Наков, основач на Фершпед. Сега откако Наков се пензионираше и ги подели своите акции на своите двајца синови, останува тие да одлучуваат за суштински важни работи за иднината на компанијата. КАКО ОВА ЌЕ ВЛИЈАЕ ВРЗ АКЦИЈАТА НА ФЕРШПЕД? Фершпед беше една од најпосакуваните акции на Македонската берза. Оваа акција еден момент достигна цена и повисока од 400.000 денари, што беше највисока во споредба со сите други акции. Фершпед е компанија со само 18.113 акции со книговодствена вредност повисока од 170.000 денари, што значи дека капиталната вредност на компанијата изнесува околу 50 милиони евра. Во таа компанија крупните акционери поседуваат заедно помалку од 40% од сите акции со право на глас, а поголемиот дел од акциите ги поседуваат вработените или нивните родители кои се пензионирани работници на Фершпед. Заедничко за сите нив е што имаат голема доверба во Штерјо Наков, поранешниот прв човек на Фершпед. Досега за довербата тој им возвраќал со високи и редовни плати, придобивки, вработувања за нивните деца, сè со цел да ја стекне нивната доверба на секое акционерско собрание. Но, како ќе биде отсега?Што ако секнат приходите на семејствата кои со години наназад егзистираат од Фершпед? Дали ова нема да направи паника и нема да ја разниша довербата во поранешниот прв човек на Фершпед и во неговиот наследник кој сега е на чело на компанијата? И дали тие луѓе во очај и паника нема да посегнат и да ги понудат на берза своите акции? Или барем на некој што е подготвен да плати повеќе за нив? Многу прашања, засега нема одговори. Како и да е, ова сценарио не смее да се исклучи. Фершпед е гигант и повеќе од сигурно е дека никој не сака да го уништи, туку дека многумина сакаат да ја контролираат или поседуваат најсилната инфраструктура за царинско посредување во Македонија.Дали може да очекуваме цената на акцијата на Фершпед да почне да расте во услови кога сите очекуваат да паѓа поради тоа што компанијата ќе изгуби најголем дел од своите приходи во претстојните 365 дена. Дали ќе видиме непријателско превземање на Фершпед? Сите овие прашања се отворени, колку и да изгледаат неверојатни. Само да не заборавиме. Акумулираната нераспределена добивка на групата Фершпед изнесува повеќе од 1,4 милијарди денари. За што ќе се користат сега тие пари? И да не заборавиме дека за еден квартал платите на вработените во Фершпед изнесуваат 1,1 милиони евра. Значи, во наредните 365 дена се потребни барем 4,4 милиони евра по таа основа, за да се задржи довербата кај потенцијално “нервозни” иматели на акции. Како и да е, сите се пред големо искушение…
Податоци за групата Фершпед за 2008 година -Добивка по акција – 12.505 денари-Акумулирана добивка – 1,44 милијарди денари-Вкупни приходи на групата Фершпед – 6,5 милијарди денари-Добивка на групата – 223,2 милиони денариНајголеми акционери:1.Драган Наков 11,8%2.Сашо Наков 11%3.Кираца Трајковска 10,6%4.Ист инвестор (Инвестициски фонд) 5,8%Факти Лани Фершпед на Царинската управа ì платил 1,4 милијарди денари.Групата Фершпед на крајот на 2008 г. вработувала 807 лица, а 467 се вработени во шпедицијата Фершпед.Фершпед поседува96,7% од сите акции во Сковин51,6% од сите акции во Лотарија на Македонија65,6% од сите акции во Хотели Метропол Охрид100% од Фершпед Брокер (брокерска куќа со големо овластување основана со 500.000 евра)Долгорочни обврски на ФершпедНа крајот на 2008 г. долгорочните кредитни обврски на групата Фершпед спрема домашните банки изнесуваат 394,8 милиони денари. Од тоа долгорочните обврски спрема Комерцијална банка се 294,6 милиони денари, а спрема Охридска банка се 78,3 милиони денари.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Национална конференција на ОРМ: Продуктивноста на компаниите е загрижувачки ниска, време е за реформи

Ограничениот пристап до финансии, слабите институции и корупцијата се главните пречки за растот на продуктивноста и развојот на македонските фирми. Овие фактори ја нарушуваат конкуренцијата и создаваат долгорочна непредвидливост која ги обесхрабрува инвестициите и иновациите, кои пак, заедно со добрите менаџерски практики и вештините, имаат суштинско значење за долгорочна конкурентност на домашните компании. Ова се дел од клучните наоди од истражувањето презентирано во рамки на националната конференција: „Продуктивноста и нејзините главни двигатели за економски раст и конкурентност“, што се одржа по повод 20-годишнината на Организацијата на работодавачи на Македонија (ОРМ). Јубилејот и конференцијата на ОРМ ги поздрави и заменик – министерот за економија и труд, Марјан Ристески.
Истражувањето, кое за потребите на ОРМ го спроведе Институтот за економски истражувања и политики „Finance Think“, покажува загрижувачки тренд на намалување на вкупната продуктивност на македонските компании, што укажува на тоа дека фирмите во земјава стануваат сѐ помалку ефикасни во користењето на основните фактори на производство – трудот и капиталот. Дополнително, компаниите со странски сопственици имаат дури четири пати повисока продуктивност од домашните, додека извозно ориентираните компании се значително попродуктивни од оние што работат исклучиво на домашниот пазар.
„Продуктивноста е темелот на секоја успешна компанија и движечка сила за одржлив економски развој на целата земја. За да ја зголемиме, потребно е да почнеме да делуваме веднаш, преку добро обмислени и решителни реформи кои ќе ја подобрат бизнис климата, ќе значат елиминирање на системската корупција, ќе го подобрат пристапот на фирмите до финансии и ќе ги поттикнат инвестициите и иновациите во модернизација на домашната економија“, изјави претседателката на Организацијата на работодавачи на Македонија, Владанка Трајкоска.
На конференцијата ОРМ презентираше и сет од конкретни препораки за раст на продуктивноста и деловната ефикасност, меѓу кои: обезбедување поголема финансиска поддршка за мали и нови компании преку поволни кредити, субвенции, даночни олеснувања за инвестиции во иновации и нови технологии; зајакнување на борбата против корупцијата преку зголемена транспарентност на институциите, независно и ефикасно судство; реформа на регулативата заради намалување на административниот товар и зголемување на предвидливоста на пазарните услови; ефикасна борба против нелојалната конкуренција и сивата економија преку дигитализација на услугите во јавниот сектор, засилен и координиран инспекциски надзор и ревизија на државната помош; и подобрување на инфраструктурата, особено дигиталната и енергетската, како клучен предуслов за технолошка модернизација.
„ОРМ, како единствена репрезентативна организација на работодавачите во рамки на социјалниот дијалог со владата и синдикатите, останува посветена на тоа да биде гласот на бизнисот. Ќе продолжиме да креираме решенија во соработка со институциите, синдикатите, експертите и граѓанското општество, со цел да го поттикнеме економскиот раст, да создадеме нови перспективи за младите и да обезбедиме социјална сигурност за сите“, најави Трајкоска.
Во рамки на конференцијата се одржа и панел-дискусија на која своите размислувања, ставови и предлози за тоа како продуктивноста да стане приоритет на економските политики во државата ги изнесоа претседателот на Собранието на ОРМ Ангел Димитров, професорката на Економскиот факултет при УКИМ д-р Даниела Бојаџиева, директорот на Фондот за здравствено осигурување Сашо Клековски и директорот на Државниот завод за статистика доц. д-р Дејан Станков.
Истражувањето и националната конференција со која се одбележа 20-годишнината на Организацијата на работодавачи на Македонија беа поддржани од Меѓународната организација на трудот, преку проектот Платформа за вработување и социјални прашања – ЕСАП 3, финансиран од Европската Унија.
Економија
„Алкалоид“ со јубилејна плакета од Црвениот крст

По повод 80-годишниот јубилеј на Црвен крст, во Македонскиот народен театар се одржа свечена академија под покровителство на претседателката на државата, н.е. Гордана Сиљановска-Давкова.
Под мотото „Осум децении ние гледаме луѓе“ беше одбележан јубилејот на Црвен крст, хуманитарна организација која осум децении им дава помош и поддршка на најзагрозените категории граѓани, промовирајќи хуманост и човечка солидарност.
Формиран на 17 март 1945 година, Црвен крст на Македонија годинава не го одбележа јубилејот на денот на своето основање поради трагедијата во Кочани, која наложи целосна мобилизација на организацијата заради обезбедување помош и поддршка на погоденото население. Токму во знак на благодарност за поддршката на настраданите во трагедијата дадена од „Алкалоид“, како и за придонесот на компанијата при хуманитарните апели на Црвен крст, генералниот директор и претседател на Управниот одбор на компанијата, г. Живко Мукаетов, беше одликуван со јубилејна плакета.
Признанието на г. Мукаетов му го врачи д-р Лилјана Ристевска, потпретседателка на организацијата Црвен крст на РСМ. Изминативе години „Алкалоид“ има спроведено повеќе активности во соработка со Црвен крст на РСМ и со Црвен крст на град Скопје, како во делот на социјално-хуманитарната дејност така и на полето на крводарителството. Во рамките на компанијата повеќе од 50 години активно функционира Друштвото на крводарители, кое во 2024 година доби специјално признание за масовен одзив во рамките на крводарителските акции организирани од Црвен крст и од Институтот за трансфузиона медицина. Изминативе неколку години „Алкалоид“ континуирано спроведува акции за донирање облека и храна.
Компанијата во континуитет ги поддржува апелите на Црвен крст за поддршка на бездомниците, бегалците и мигрантите како едни од најгорливите категории на полето на хуманитарната помош. Во 2015 година, на организираниот хуманитарен пикник, колективот на „Алкалоид“ собра повеќе од 750.000 денари, донација наменета за Солидарниот фонд на Црвен крст.
Последната донација за истиот фонд, во износ од 15 милиони денари, компанијата ја намени за настраданите од трагедијата во Кочани и за нивните семејства. На јубилејната свеченост Црвен крст додели и четири златни медали, а беше официјализирана и донацијата во износ од 20.000 евра за Универзитетската клиника за трауматологија при Клиничкиот центар „Мајка Тереза“ во Скопје. Како што посочија организаторите на настанот, 80-годишниот јубилеј на Црвен крст претставува момент на благодарност и на сеќавање и признание за сите волонтери, членови, вработени и партнери кои ги оставиле и сè уште ги оставаат своите траги на хуманост.
(ПР)
Компании
Самир Мане беше единствениот претставник од регионот на „FII PRIORITY Europe Summit“

Албанската престолнина беше домаќин на еден од најпрестижните меѓународни форуми во светот — „FII PRIORITY Europe Summit“, кој за првпат се одржа во Тирана на 16–17 мај 2025 година.
Овој самит ги обединува светските лидери од владите, бизнис-секторот, науката, технологијата и филантропијата, со цел да се дискутираат глобалните приоритети што ја обликуваат иднината во клучен момент за човештвото. Главната тема на ова европско издание на „FII PRIORITY“ беше: „Приоритизирање за поодржлива, поправедна и попросперитетна иднина“.
Самир Мане, претседателот на „BALFIN Group“, беше единствениот официјален претставник од Албанија поканет да учествува на дискусионите панели заедно со некои од највлијателните личности од светот. Тој учествуваше на главниот панел со наслов „Board of Changemakers“: Може ли капиталот да го поврзе расцепканиот свет?, каде што ја делеше сцената со меѓународни лидери од политиката и финансиите.
За време на самитот, г. Мане одржа средби и размени мислења со високи личности како Матео Ренци, поранешен премиер на Италија, Бернард Менсах, претседател на „Bank of America International“, Анри Пупар-Лафарж, извршен директор на Alstom, меѓу другите.
еговото учество на самитот како глас на регионалниот бизнис го истакнува и неговото лично лидерство, и сè поголемата улога на Западен Балкан во обликувањето на идниот развој на Европа и пошироко.
„FII PRIORITY Europe Summit“ е дел од серија глобални форуми кои промовираат меѓусекторски дијалог и поттикнуваат конкретна акција за справување со најгорливите предизвици на денешницата, вклучително и климатските промени, одржливиот развој и технолошката трансформација.
Комерцијален текст