Домашното производство на струја може да доживее колапс откако државната компанија „Електрани на Македонија“ (ЕЛЕМ) со која раководи Панде Лазаров остана без пари на сметката

Мирче Котевски

Домашното производство на струја може да доживее колапс откако државната компанија „Електрани на Македонија“ (ЕЛЕМ) со која раководи Панде Лазаров остана без пари на сметката. Само РЕК „Битола“ што како капацитет произведува околу 74 отсто од електричната енергија во земјава за последниве три месеци должи на домашни и странски фирми повеќе од 7, 5 милиони евра. Според Милчо Лутовски, генерален директор на РЕК „Битола“, тешката финансиска состојба сериозно го загрозува тековното одржување на Комбинатот. – Ја губиме довербата кон партнерите преку кои обезбедуваме репроматеријали неопходни за непречено функционирање на системот. Засега, немаме проблеми со исправноста на технологијата, но секој ден се соочуваме со застарени делови кои треба редовно да се заменуваат со нови. Ако продолжи ваквата состојба, нема да сме во можност да ја одржуваме термоцентралата во потребната кондиција. Наскоро, без пари ќе немаме можност ниту редовно да ги набавуваме потребните количества гориво – кажува Лутовски. Заклучно со 30 минатиот месец, тврди тој, кон домашните фирми имале неплатен долг од 5 милиони евра, а кон странски доверители уште 2, 5 милиони евра. ЕЛЕМ, освен со РЕК „Битола“, по правното издвојување од ЕСМ-Дистрибуција во септември лани, стопанисува со ТЕЦ „Осломеј“ кај Кичево и со најголемите хидроцентрали во земјава. Тие се соочуваат со беспарица откако последниве три месеци немаат добиено ниту денар од приходот што се собира од наплатата на сметките за електрична енергија. Преку договор за деловно-техничка соработка, трите енергетски компании, произлезени од старото ЕСМ си го делат прометот од наплатата во отсуство на банка за порамнување која треба тие средства во однапред утврден процент секојдневно да им ги распоредува на МЕПСО, Дистрибуција и на ЕЛЕМ. Токму производството од месечната наплата треба да добива околу 48 отсто од колачот, 31 отсто останува за ЕСМ, додека 19 отсто одат за МЕПСО. Од ЕЛЕМ обвинија дека МЕПСО им ги блокира парите за изминативе два и пол месеци. Без правно регулирани односи, сега „Електростопанство“ ги собира парите и секојдневно дел од сумата ја префрла на сметка на МЕПСО. Оваа компанија за пренос на струјата не им платила за испорачана струја на ЕЛЕМ износ од 27, 5 милиони евра. Неофицијално, вчера за проблемов разговарале директорите за финансии на трите фирми, кои решиле „договорно“ да се делат парите меѓу компаниите додека не биде најдена банката за порамнување. Направена била и корекција на процентот за тоа кој колку треба да земе од парите од наплатата. За ЕЛЕМ останува најголемиот дел од средствата, близу 50 отсто, додека на МЕПСО ќе му следуваат речиси 8 отсто помалку од тоа што досега го земаше. Овој процент му припаднал на ЕСМ-Дистрибуција. Владата, пак, како што дознаваме неофицијално, им порачала на МЕПСО и на ЕЛЕМ наместо постојано да бараат пари, да почнат да штедат.