Европа
Американското шпионирање на француските претседатели го крена Париз

Веста дека американската Агенција за национална безбедноста (NSA) ги шпионирала тројцата последни француски претседатели Жак Ширак, Николас Саркози и Франсоа Оланд, најмалку во периодот меѓу 2006 и 2012 година, ја крена француската политика, а актуелниот претседател ја оцени како „неприфатлива“ ваквата американската политика кон Франција и се истакнува дека Вашингтон е должен да се придржува до своите обврски преземени особено по 2013 година, кога беше објавено дека тајните служби на САД масовно ги прислушувале телефонските разговори на милиони француски државјани.
„Франција нема да ги толерира делата кои претставуваат закана за безбедноста и заштитата на нејзините интереси“, се наведува во соопштението на Елисејската палата од средата, додека актуелниот претседател Франсоа Оланд се среќава дека најважните министри, команданти и пратеници, по извештајот на WikiLeaks дека САД го шпионирале него и двајцата негови претходници. Француски дипломатски извори наведуваат за медиумите дека по тој повод американскиот амбасадор во Париз е повикан да даде образложение во француското министерство за надворешни работи.
Станува збор за шпионски активности водени најмалку во периодот меѓу 2006 и 2012 година, односно тројцата последни француски претседатели Жак Ширак, Николас Саркози и Франсоа Оланд, произлегува од документите на основачот на WikiLeaks, Џулиан Асанж,кои во вторникот ги објавија дневниот весник Liberation и истражувачкиот портал Mediapart. Тие документи, коишто ги носат ознаките на највисока тајност, се состојат од пет извештаи на NSA и се однесуваат на прислушувани телефонски разговори на француските претседатели. Биле наменети за повеќе американски разузнавачки служби, забележува Liberation.
Најновиот документ го носи датумот 22-ри мај 2012 година, неколку дена пред стапување на Франсоа Оланд на претседателската должност, и се однесува на тајните состаноци околу евентуалното излегување на Грција од еврозоната. Во друг од 2011 година, се наведува дека Саркози е одлучен да ги обнови мировните преговори меѓу Израел и Палестинците, можно и без учество на САД. Документ од 2010 година укажува дека француските функционери знаеле дека САД ги шпионираат, како и дека имале намера да протестираат за тоа.
Француски функционер за BBC изјави дека шпионирањето „меѓу сојузниците е неприфатливо“, најавувајќи дека претседателот Оланд за тој проблем ќе зборува и на состанокот на францускиот национален совет за одбрана. Советник на францускиот претседател изјави за AFP дека Оланд ќе одржи состанок на одбранбениот совет за „да се процени карактерот на информациите кои ги објавија медиумите во вторникот навечер и да се извлечат полезни заклучоци“.
„Тешко ни е да разбереме или да замислиме што го мотивира некој сојузник да ги шпионира другите своите сојузници, коишто по светските прашања често ги споделуваат истите стратешки прашања“, изјави портпаролката на француската влада Стефани Л’Фол за телевизијата i>TELE.
Интернет страницата на ткн „свиркач“ и основач на WikiLeaks, Џулијан Асанж се повикува на „строго доверливи разузнавачки извештаи и технички документи“ на NSA. Засега не е јасно дали станува збор за податоци коишто ги поседува поранешниот соработник на американското разузнавање Едвард Сноуден.
Во вторникот WikiLeaks соопшти дека започнува со објавувањето на тајните документи под називот „Елисејската шпионажа“, кои „директно произлегуваат од насочениот надзор на NSA на комуникациите “ на тројцата француски претседатели,, како и француски министри и амбасадорот на Париз во САД.
„Францускиот народ има право да знае дека владите избрани од нив биле подложени на непријателски надзор од страна на претпоставените сојузници. Горди сме на нашата соработка со водечките француски издавачи Liberation и Mediapart,коишто помогнаа да се осветли оваа епизода. Француските читатели може да очекуваат наскоро повеќе значајни откритија“, напиша во вторникот основачот Асанж.
Портпаролот на WikiLeaks, Кристин Храфносн во средата за BBC изјави дека иако нивното откритие дека NSA ги прислушувала телефонските разговори на германската канцеларка Ангела Меркел не ја вклучувало содржината, овој пот постојат тани извештаи. „Тоа покажува колку далеку NSA и највисоките функционери на САД се подготвени да одат“, рече.
Како одговор на наводите за истекување на документите, портпаролот на NSA, Нед Прајс изјави дека нема да коментираат одредени разузнавачки наводи. „Ние воопшто не спроведуваме никакво надворешен разузнавачки надзор, освен доколку не постојат посебни и оправдани причини поради заштитата на националната безбедност. Тоа подеднакво се однесува и на обичните граѓани и на светските челници“, рече Пеајс. Подоцна додаде дека комуникациите на претседателот Оланд „не се и нема да бидат“ цели, како и дека „NSA тесно соработува со Франција по сите меѓународно важни прашања“ и дека Французите се „незаобиколен партнер“.
Станува збор за втора афера во последните две години во која САД ги прислушуваат челниците на своите најважни европски сојузници. Доставените од „протекувачот на информации“ извештаи до медиумите од страна на поранешниот соработник на американската Агенција за национална безбедност Едвард Сноуден, кој за тоа во САД е обвинет за три дела во врска со шпионажа од јули 2013 година за огромниот обем на долгогодишното американско шпионирање на милиони германски граѓани, институции и функционери, па дури и самата канцеларка, предизвика гнев во Германија. Тогаш, со цел да ја смири јавноста, германските власти најавуваа дека со Вашингтон подготвуваат договор за меѓусебно нешпионирање, но според најновите сознанија тоа никогаш не било тема./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Лавров за средбата Зеленски-Путин: Зеленски рече „не“ на сè

Украинскиот претседател Володимир Зеленски денеска изјави дека Русија прави сè што може за да спречи средба меѓу него и рускиот претседател Владимир Путин и ги повика сојузниците на Украина да воведат нови санкции врз Москва доколку Русија не покаже интерес за мир.
На заедничката прес-конференција со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, во Киев, Зеленски рече дека разговарале за безбедносните гаранции за Украина што би ги понудиле другите земји. Тој рече дека гаранциите треба да бидат слични на Член 5 на НАТО, кој го смета нападот врз една членка на алијансата за напад врз сите.
„Ова е почеток на голем потфат и не е лесно бидејќи гаранциите се состојат од тоа што нашите партнери можат да ѝ дадат на Украина, како и каква треба да биде украинската армија и каде да се најдат можности за да ја одржи својата сила“, рече Зеленски.
„Јасно е дека САД ќе бидат вклучени“
Руте, кој денес го посети Киев, ги повика западните сојузници да обезбедат „силни безбедносни гаранции“ за Украина во случај на мировен договор со Москва за да се спречи уште една руска инвазија. „Силните безбедносни гаранции ќе бидат од суштинско значење и ние работиме на тоа токму сега за да се осигураме дека Русија никогаш повеќе нема да се обиде да заземе ниту еден квадратен километар украинска територија“, рече тој.
Руте рече дека гаранциите доаѓаат во две форми: првата вклучува зајакнување на украинската војска за да се одвратат идните руски напади, а втората се состои од европски и американски безбедносни гаранции.
„Јасно е дека САД ќе бидат вклучени“, рече шефот на НАТО. „Овие безбедносни гаранции мора да функционираат“.
„Русите прават сè што можат за да го спречат одржувањето на состанокот“
Украинскиот лидер ги повика сојузниците да ја принудат Русија во „барем минимално продуктивна позиција“. Зеленски повеќе пати го повика Путин да се сретне со него, а американскиот претседател Доналд Трамп рече дека рускиот претседател се согласил на таков состанок.
„Русите прават сè што можат за да го спречат одржувањето на состанокот“, рече денес Зеленски. „За разлика од Русија, Украина не се плаши од средби со лидерите“.
Лавров: Зеленски рече „не“ на сè
Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров рече дека нема агенда за потенцијален самит меѓу рускиот претседател Владимир Путин и неговиот украински колега Володимир Зеленски. Тој го обвини украинскиот претседател дека вели „не“ на сè.
Во разговор за емисија на Ен-би-си, Лавров рече дека Путин јасно ставил до знаење дека е подготвен да се сретне со Зеленски и да разговара за евентуален договор за прекин на војната во Украина, но под услов да има соодветна агенда за таков состанок. А тоа, рече тој, во моментов недостасува.
„Путин е подготвен да се сретне со Зеленски кога агендата ќе биде подготвена за кој било самит. А таа агенда воопшто не е подготвена“, изјави Лавров за Ен-би-си, додавајќи дека затоа засега не е планирана средба.
Рускиот министер за надворешни работи рече дека Русија се согласила да покаже флексибилност по голем број прашања што ги покрена Трамп на самитот САД-Русија минатата недела, но ја обвини Украина дека не покажала иста флексибилност во разговорите со Трамп и европските сојузници што следеа во Вашингтон.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Рускиот дрон летал во полскиот воздушен простор неколку часа пред падот

Руски борбен дрон „Шахед“ летал над Полска речиси два и пол часа пред да се сруши, објави украинскиот портал „Милитарњи“, специјализиран за воени теми.
Според анализата на надзорот на украинскиот воздушен простор, дронот летал над регионите Житомир, Хмелницки, Тернопол и Лавов во Украина во ноќта од вторникот кон средата, а потоа влегол во Полска.
Растојанието од границата до местото на падот во селото Осини е приближно 200 километри. Со оглед на просечната брзина на руските дронови „Шахед“ од 120 до 150 км/ч, се проценува дека поминал вкупно два часа во полскиот воздушен простор (бидејќи не летал целосно право).
With the US now paralyzed behind an orange mountain of lard, unable to inflict sanctions on Russia, Putin ups the stakes, striking Poland with a kamikaze drone last night, only 80km from Warsaw.
The West refuses to respond, so Putin only increases the killing. pic.twitter.com/P79Y1bYnEw
— Jay in Kyiv (@JayinKyiv) August 20, 2025
Како што наведува „Милитарњи“, дронот не бил откриен од полските системи за надзор во тој период. Додека се вклучиле сирените за воздушен напад во Украина, околу 1 часот по локално време, дронот, веројатно, веќе го напуштил украинскиот воздушен простор и продолжил да лета над Полска сè додека не се урна во 2.22 часот по варшавско време.
Порталот пишува дека постојат само две сценарија според кои дронот можел да влезе во Полска: намерно таргетирање или внатрешен дефект. Тие нагласуваат дека дури и во случај на дејство на електронско блокирање, автопилотот на дронот го пренасочува кон наменетата цел.
Затоа сè уште постои можност дронот да имал однапред одредена цел на територијата на членка на НАТО, наведува украинскиот портал.
Дронот што се урна во поле со пченка во Полска е од руско потекло, изјави вчера полскиот министер за одбрана, Владислав Косињак-Камиш, нарекувајќи го тоа провокација.
Експлозијата скршила прозорци во неколку куќи, но никој не е повреден, објави полската новинска агенција ПАП. Полицијата пронашла изгорени метални и пластични делови на местото на падот.
Истражителите изјавија дека дронот оставил кратер широк шест метри и длабок 50 сантиметри. Не е јасно дали експлозијата се случила во воздух или кога удрил во земјата.
Членка на ЕУ и НАТО, Полска е еден од најблиските политички и воени сојузници на Украина.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Рускиот нуклеарен гигант се врати во морето по 30 години

По речиси три децении во бродоградилиштето, рускиот нуклеарен борбен брод „Адмирал Нахимов“ повторно плови под сопствен погон. Ова е клучен момент за руската морнарица бидејќи гигантот од 28.000 тони последен пат пловел во 1997 година, а сега, по години поправки и модернизација, се подготвува да ја преземе улогата на предводник на руската флота, објавува The War Zone.
Бродот почна со фабрички морски проби, потврдија руските државни медиуми, а на социјалните мрежи се појавија снимки на кои се гледа како „Адмирал Нахимов“ плови во Белото Море.
🇷🇺🫡⚓️ At last..heavy nuclear cruiser «Admiral Nakhimov» left SevMash shipyard for sea-trials after refurbishing. The ship spent more than 25 yrs at the shipyard.
📸 Courtesy: L.Alekseeva pic.twitter.com/WWPUoRds9U— KURYER🤔 (@RSS_40) August 18, 2025
Според новинската агенција ТАСС, повикувајќи се на неименуван извор, претседателот Владимир Путин веќе е информиран за почетокот на тестовите. Овој потег доаѓа откога двата нуклеарни реактора на бродот беа рестартирани претходно оваа година исполнувајќи го планот за почнување на пробите ова лето.
A couple more photos. https://t.co/Fd09TQ09kz pic.twitter.com/J9AZ0qhOhh
— Capt(N) (@Capt_Navy) August 18, 2025
„Адмирал Нахимов“, првично наречен „Калинин“, е дел од класата воени бродови на проектот „1144.2 Орлан“, попозната на Запад како класа „Киров“. Влезе во употреба во Северната флота во 1988 година и е закотвен на суво пристаниште во бродоградилиштето „Севмаш“ од 1997 година. Иако беше во процес на поправки, сериозните работи за модернизација почнаа дури во 2014 година.
Првично закажан за завршување во 2018 година, рокот беше поместен неколкупати – првин до 2019 година, потоа до 2020, 2021, 2023 година и, конечно, до 2024 година.
фото: принтскрин