Свет
Сменет гувернерот на сириската покраина Хомс

Сирискиот претседател Башар ал- Асад го смени гувернерот на провинцијата Хомс, во којашто минатата седмица вооружени лица отворија оган врз толпа луѓе, јавува новинската агенција Синхуа во петокот, повикувајќи се на сириска новинска агенција САНА
Според агенцијата, сирискиот лидер донел одлука да го разреши Газалех, кој тана гувернер во 2005 г., на барање на жителите на покраината Хомс На 1-ви април група вооружени мажи отворија оган врз толпата во сириските градови Хомс и Дума, при што загина една девојка. Башар ал-Асад на 23-ти март го смени и гувернерот на сириската покраина Дера’a, во времето на незадоволство на значителен дел од населението на покраината. Тој беше разрешен пет дена по избувнувањето на немирите. На 4-ти април за нов гувернер на провинцијата беше именуван Мухамед Халед ал-Ханус. Бранот протести и немири во Сирија започна на 18-ти март во областа на границата со Јордан, во градот Дера’a, а подоцна се прошири и во другите делови на земјата. Во безредијата загинаа повеќе од 50 луѓе. Новинските агенции цитирајќи очевидци известуваат за „масовните протести“ во сириските градови Дамаск, Дера’a, Хомс, Латакија, како и за растурање на демонстрациите со употреба на оружје. Од друга страна, пак, локалните медиуми тврдат дека ситуацијата во престолнината Дамаск е мирна.Судирите во Дара’а ескалираа кога демонстрантите се обидоа да ги соборат статуите на поранешниот претседател Хафез Асад по што го искинаа и големото пано со ликот на Башар Асад, кој е моментално претседател и син на Хафез.Претходно претседателот Асад ги повлече полицијата и војската од улиците во градовите на југот од земјата во обид да ги смири демонстрациите. Претходно групата којашто себеси се нарекува „Револуција во Сирија 2011“ преку социјалната мрежа Фејсбук беше раширен повик за „народно востание“ низ целата земја. Како што се наведува на интернет страницата, цел на оваа група е „постигнување слободата во Сирија“.Од почетокот на протестите илјадници луѓе учествуваа на протестниот марш во различни делови на Сирија, барајќи реформи и изразувајќи солидарност со жителите на градот Дараа.Според сириските власти, во протестите и судирите изминатава седмица во градот Дараа кој се наоѓа во близина на сириско-јорданската граница загинале 43 луѓе.Протестите во Сирија продолжуваат и покрај ветувањето на владата дека ќе зиврши итни економски и политички реформи во земјата. Пакетот мерки усвоен од страна на владејачката партија Баат вклучува итно укинување на законите за политички партии и за медиуми, со кои треба да се обезбеди поголема слобода на изразувањето во Сирија. Прифатените решенија, исто така, предвидуваат построга анти-корупциска политика, зголемување на платите на државните службеници, како и создавање нови работни местаМасакрот во Санамеин, јужно од престолнината Дамаск, кој во изминативе две седмици беше поприште на демонстрации и судири со безбедносните сили, се случи во средата. Бунтовниците запалија оган под споменикот на таткото на сегашниот претседател, Хафес ал-Асад, кој почина во 1980 г., што ги испровоцирало сите на редот да отворат оган со боева муниција. Санамеин се наоѓа на 40 километри северно од Дараа.Во Дераа, пак, илјадници луѓе присуствува на погребот на 37-те демонстранти кои во средата беа убиени од силите на претседателот Башир ал-Асад. И покрај огромно присуство на силите за безбедност и нивната подготвеност да користат сила при разбивањето на демонстрациите, во градот се собраа луѓе од речиси сите околни места.Демонстрантите во Дараа извикувале слогани против Мохар Асад, братот на претседателот, кој е командант на елитната Револуционерна гарда. Тие го повикуваа Мохар да не пука на демонстрантите, туку со своите трупи да ја ослободи висорамнината Голан, која Израел и ја одзема на Сирија во војната во 1967 г.Во Дамаск силите на редот приведоа повеќе десетици демонстранти, кои учествувале во кусите демонстрации. Во градот Хамс, се собрале повеќе стотици демонстранти, кои извикувале „ѕвони ѕвоното на слободата“, слоган кој се користеше при сите демонстрации на Блискиот исток. Во Хамс во 1982 г. сириските сили за безбедност задушија исламистичко востание, при што беа убиени илјадници луѓе.Дара’а е центар на земјоделски регион кој тешко настрада во изминативе неколку години поради се поголемиот недостиг од вода. Исто така, во регионот се пребегнати голем број на жители од источна Сирија, каде што сосема снема вода за пиење и наводнување.Демонстрациите во Сирија траат веќе две седмици, при што демонстрантите повикуваат на прекинување на корупцијата и на вонредната состојба која трае веќе 48 години. Сирија се наоѓа во постојана вонредна состојба откако во 1963 г. на власт дојде партијата Бат и донесе забрана за постоење на опозиција.Пред две седмици толпата во Дара’a запали зграда на суд и седиштето на владејачката партија. Протестите стануваат се’ поголема закана за претседателот Башир Асад, кој на функцијата го наследи својот татко.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Израелскиот министер: Сакаме дипломатски односи со Либан и Сирија

Израел е заинтересиран за воспоставување официјални дипломатски односи со Сирија и Либан, но нема да преговара за Голанската Висорамнина како дел од евентуален мировен договор, изјави денес на прес-конференција израелскиот министер за надворешни работи, Гидеон Саар.
Односите во регионот се полни со неизвесност поради повеќе од една година борби меѓу Израел и Либан од крајот на 2023 година, паралелно со војната во Појасот Газа и соборувањето на сирискиот претседател Башар ал-Асад во декември 2024 година. Израел ја анектира Голанската Висорамнина во 1981 година откога го зазеде поголемиот дел од неа во шестдневната војна во 1967 година.
„Ројтерс“ во мај објави дека Израел и новите исламистички владетели на Сирија се во директен контакт и дека одржале билатерални состаноци со цел ублажување на тензиите и спречување на конфликти во пограничната област.
Истиот месец американскиот претседател Доналд Трамп се сретна со сирискиот претседател во Саудиска Арабија и го повика да ги нормализира односите со Израел неочекувано објавувајќи дека САД ќе ги укинат сите санкции против исламистичката влада.
Набргу по падот на Асад, израелските трупи влегоа во демилитаризираната зона во Сирија вклучувајќи ја и планината Хермон, која се издига над Дамаск.
Свет
Русија: НАТО може да се распадне

Рускиот министер за надворешни работи, Сергеј Лавров, изјави дека Москва планира да ги намали трошоците за одбрана и смета оти одлуката на НАТО да ги зголеми трошоците на крајот може да доведе до негов колапс.
На самитот во Хаг во среда, лидерите на НАТО поддржаа зголемување на трошоците за одбрана на пет проценти од БДП до 2035 година, како што побара американскиот претседател Доналд Трамп, и рекоа дека се решени да се бранат едни со други од заканата од Русија.
Кога беше побарано од него да ја коментира изјавата на полскиот министер за надворешни работи Радослав Сикорски, кој тврдеше дека трката во вооружување меѓу Русија и Западот може да доведе до пад на рускиот претседател Владимир Путин, Лавров одговори дека смета дека НАТО може да се распадне поради зголемените трошоци за одбрана.
„Бидејќи е таков прогнозер, веројатно гледа дека катастрофалното зголемување на буџетот на земјите-членки на НАТО, според моите проценки, ќе доведе и до распад на таа организација“, рече Лавров.
Русија, која ја нападна Украина во февруари 2022 година, ги отфрла стравувањата на Западот дека еден ден ќе нападне членка на НАТО, што според мислењето и на Русија и на САД би можело да предизвика Трета светска војна.
Путин во петокот изјави дека Русија размислува за намалување на трошоците за одбрана почнувајќи од следната година. Русија ги зголеми трошоците за одбрана за една четвртина оваа година, на 6,4 проценти од БДП, што е највисоко ниво од Студената војна. Трошоците за одбрана сочинуваат 32 проценти од вкупните буџетски трошоци во 2025 година.
Свет
(Видео) Далај-лама го прославува 90-тиот роденден: „Мојот наследник ќе ја продолжи борбата за слобода на Тибет“

Протераниот тибетски духовен водач далај-лама денес изјави дека наследникот што ќе биде именуван по неговата смрт ќе ја продолжи борбата за тибетска слобода.
Далај-лама денес им се придружи на илјадниците будисти на молитвена служба за да го одбележи својот 90-ти роденден, настан што одекна далеку надвор од индискиот хималајски град, каде што живее со децении.
Облечен во својата традиционална будистичка облека, тибетскиот духовен водач се појави меѓу илјадниците членови на неговата заедница и поддржувачите, кои дојдоа од целиот свет да му се придружат во неговиот манастир „Меклеод Ганџ“.
„Имам 90 години, но сè уште сум физички во форма“, рече тој седејќи меѓу своите следбеници. „Во времето што ми преостанува ќе продолжам да се посветувам колку што е можно повеќе на благосостојбата на другите“.
Водачот и илјадници други Тибеќани живеат во егзил во Индија од 1959 година кога кинеските трупи насилно го задушија востанието во тибетскиот главен град Ласа.
What is interesting to me is the timing of clips coming out just days prior to the 90th birthday celebrations of His Holiness the 14th #DalaiLama
Visuals of 🎂celebration today at Dharamshala🇮🇳
The 5th month of the 5th day of the Tibetan calender.
📹courtesy @CTA_TibetdotNet pic.twitter.com/4gKvwa5MU8
— Tenzing Damdul བསྟན་འཛིན་དགྲ་འདུལ། (@dundhamdul) June 30, 2025
Харизматичниот добитник на Нобеловата награда за мир, чие земско име е Тензин Гјатсо, стана 14-ти духовен и политички водач на Тибеќаните на двегодишна возраст, соодветно идентификуван, како што бара будистичката традиција, како реинкарнација на неговиот претходник.
Додека Кина го обвинува дека е бунтовник и сепаратист, меѓународно признатиот далај-лама се опишува себеси како обичен будистички монах. Многу Тибеќани во егзил стравуваат дека Кина ќе назначи свој наследник за дополнително да ја консолидира контролата врз Тибет, територија на која испраќа војници од 1950 година.
Се очекува прославите за неговиот роденден да продолжат до крајот на неделата.