Економија
Земјоделството мора да се прилагодува кон климатските промени

Македонија ќе мора да спроведува стратегија за прилагодување кон климатските промени, во спротивно продуктивноста на земјоделските производи ќе претрпи големи штети, а најмногу на удар ќе се најдат грозјето и доматите.
Македонија ќе мора да спроведува стратегија за прилагодување кон климатските промени, во спротивно продуктивноста на земјоделските производи ќе претрпи големи штети, а најмногу на удар ќе се најдат грозјето и доматите.Ова беше истакнато на денешната Конференција во рамките на Регионалната програма за намалување на последиците од климатските промени во земјоделскиот сектор, организирана од Светската банка (СБ) и Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство.Вилијам Сатон, виш економист за земјоделство и ресурси при СБ, укажа дека земјоделскиот сектор е особено важен за Македонија, каде што е вработено над 19 отсто од населението, а овој сектор создава 12 отсто од БДП.„СБ соработува со Македонија во обид да се утврди кои ќе бидат влијанијата од климатските промени врз локалното земјоделството. Како што знаеме поради климатските промени, климата ќе стане потопла и посува“, рече Сатон.Тој изрази уверување дека иако сме соочени со предизвици од климатските промени постојат мерки со кои што можеме да се справиле со тие промени во насока да се зголеми отпорноста на македонското земјоделство.„Многу е важно сега да се отпочне со превземањето мерки, бидејќи нивното спроведување бара време и што порано се започне толку подобри ќе бидат ефектите“, рече Сатон.Меѓу приоритетните мерки кои што треба да се преземат, Сатон ги наброја ефикасното управување со водните ресурси и системите за наводнување, едукација на земјоделците за тоа кои техники да ги преземат при обработка на земјиштето, како и нивно информирање за временската прогноза неколку недели однапред.Министерот за земјоделство, шумарство и водостопанство, Љупчо Димовски рече дека климатските промени се комплексно прашање чие влијание се очекува да предизвика хронични проблеми во земјоделскиот сектор.„Имајќи го в предвид овој факт, Министерството ќе преземе иницијатива за спроведување на политики на ублажување на негативните влијанија од климатските промени“, кажа Димовски. Тој напомена дека извршените анализи ги поткрепуваат информациите дека постои тренд на зголемување на температурите во Македонија, најавувајќи дека ќе биде подготвен план за подготовка на земјоделскиот сектор да стане поотпорен на предвидените промени.Експертот од оваа област Панде Лазаревски советува наместо да се тагува за судбина на планетата земја и човечката цивилизација поради неизбежните климатските промени, треба да се проучат, разберат и проценат добро последиците од климатските промени.Бидете уверени ако правилно се сфатат климатските промени, тогаш луѓето и институциите многу полесно ќе се адаптираат и ќе ги минимизираат негативните последици, бидејќи мудроста налага ако не можеме да ги спречиме тогаш треба да се подготвиме да живееме со нив“, порача Лазаревски.Според одредени анализи, климатските промени покажуваат дека температурата во Македонија може да се зголеми, а врнежите да станат поретки особено во клучните летни месеци.Особено чувствително на промена на климата е земјоделството, што значи дека промените на температурите и на врнежи негативно би се одразиле врз руралното население.Предвидувањата се дека до 2050 година температурата во Македонија просечно ќе се зголеми за 1,9 степени, а во летните месеци за 2,5 степени, додека количината на врнежи годишно ќе се намали за пет отсто, а во летните месеци и до 17 отсто.Најранлива локација според овие анализи, ќе биде Повардарието каде што се произведува грозјето, додека многу ранливи ќе бидат струмичкиот и гевгелискиот регион и производството на доматите, а во Скопско-кумановската долина и Овчеполието загрозено може да биде производството на зимската пченица.Анализите покажуваат дека поради влијание на климатските промени производството на доматите во некои региони во Македонија може да се намали до 78 отсто, а на луцерката до 62 отсто. /крај/ап/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Објавен јавен повик за надомест на трошоци за одржување на висински пасишта и ливади и поддршка на традиционално сточарство

Денеска е објавен Јавниот повик 08/2025 за доставување на барање за исплата на средства од Програмата за финансиска поддршка на рурален развој за 2025 година.
Поддршката е наменета за надомест на трошоци за одржување на висински пасишта и ливади и поддршка на традиционално сточарство, со цел зачувување на руралните подрачја и промовирање на одржливо земјоделство.
Право на поддршка имаат земјоделски стопанства регистрирани согласно Законот за земјоделство и рурален развој во Единствениот регистар на земјоделски стопанства при Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство.
Висина на поддршката:
• 100% од исплатената просечна нето-плата во период од 1 јануари 2024 година до 31 декември 2024 година, како трошок за чување и напасување на добитокот (овци, кози и/или говеда) на пасишта и ливади, односно регистрирани одгледувалишта кои се наоѓаат во населени места со надморска висина еднаква или повисока од 700 метри;
• 60% од исплатената просечна нето-плата во период од 1 јануари 2024 година до 31 декември 2024 година, како трошок за чување и напасување на добитокот (овци, кози и/или говеда) на пасишта и ливади, односно регистрирани одгледувалишта кои се наоѓаат во населени места со надморска висина пониска од 700 метри.
Услови за доделување:
• 1 вработено лице на 150 овци;
• 1 вработено лице на 100 кози;
• 1 вработено лице на 50 говеда, но не повеќе од 620.000 денари по вработено лице.
Задржување на истиот број вработени најмалку една година по исплатата.
Барањата со потребната документација потребно е да се поднесат најдоцна до 30.07.2025 година.
Економија
Божиновска: Македонија ја гради новата енергетска мапа на Балканот

Македонија влегува во клучна фаза на трансформација на енергетскиот систем, земјата не само што вложува во стабилноста и модернизацијата на сопствената мрежа, туку стана активен играч во регионалното поврзување и енергетската интеграција, изјави министерката за енергетика, Сања Божиновска.
Според неа, со новите интерконектори, стратешките трансформаторски станици и инвестициите во паметна енергетска инфраструктура, државата го поставува курсот кон енергетска независност и улога на регионален енергетски коридор.
Божиновска најави дека во следните денови официјално започнува изградбата на гасниот интерконектор со Грција.
„Интерконекторот е долг 68 километри, ќе пренесува не само природен гас, туку и водород, остварена e заштеда од 12 милиони евра и ќе биде изграден од македонска компанија – директна корист за домашната економија“, рече таа.
Во меѓувреме, додаде Божиновска, Македонија и Србија направија значаен исчекор кон ново енергетско поврзување – минатата недела се потпиша Меморандум за соработка меѓу НОМАГАС и Србијагас за изградба на интерконектор меѓу Клечовце и Врање, со вкупна должина од 70 километри, од кои 23 километри ќе бидат на македонска територија. Во рамки на проектот ќе се изградат и мерни станици од двете страни на границата. Студиите за изводливост и за влијание врз животната средина се веќе во тек, со поддршка од Инвестициската рамка за Западен Балкан (WBIF).
„Преку овие две стратешки поврзувања, Македонија се позиционира како нова транзитна точка за природен гас на релација Југ – Север, односно од ТАП гасоводот и ЛНГ терминалот во Александруполис кон Србија и Средна Европа, со капацитет до 3 милијарди нормални метри кубни годишно. Ова е директна поддршка на енергетската диверзификација на целиот регион, со зголемена употреба на гас од различни извори“, рече таа.
Изградбата на 400/110 kV врската Охрид – Елбасан, пак, ќе го заокружи електроенергетското поврзување на Македонија со сите соседни држави – стратегиски проект за цел регион.
„Ова е новата сила на македонската енергетика. Со регионалните интерконектори, Македонија веќе не е само краен потрошувач – станува активен учесник во преносот и стабилноста на енергетиката во Југоисточна Европа. Ова е патот кон сигурна енергија, економска отпорност и стратешка позиција на енергетската карта на Балканот. Македонија ја гради новата енергетска мапа на Балканот.“, вели министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска.
Економија
Министерката Димитриеска-Кочоска ќе учествува на 4. меѓународна конференција за финансирање на развојот во Севилја

Министерката за финансии Гордана Димитриеска- Кочоска заедно со претседателката Гордана Сиљановска-Давкова од денеска ќе престојува во работна посета на Кралството Шпанија.
Министерката Димитриеска-Кочоска ќе се обрати на Тркалезна маса „Leveraging private business and finance“ во рамки на 4. Меѓународна конференција за финансирање на развојот (FfD4), којашто под покровителство на Организацијата на Обединетите нации ќе се одржи во Севиља.
На Конференцијата, на којашто е најавено учество на педесетина шефови на држави и влади, министри, претставници на меѓународните организации, на бизнис заедниците и граѓанското општество, треба да биде усвоен „Договорот од Севиља“.
Целта на лидерскиот собир е изнаоѓање на решенија за справувањето со финансиските предизвици во исполнувањето на Целите за одржливиот развој и Агендата 2030, реформирање на меѓународната финансиска архитектура и поттикнување на инвестиции од страна на приватниот сектор.
Во рамки на посетата, предвидено е претседателката Сиљановска-Давкова да одржи билатерална средба со премиерот на Шпанија, Педро Санчез, а на средбата ќе присуствува и министерката Димитриеска -Кочоска.