Свет
Анализа на Институтот Стратфор – Можни сценарија за Киргистан

Ситуацијата во Киргистан и натаму е напната по ескалацијата на етничкото насилство помеѓу Узбеците и Киргизите на југот на земјата, додека во Кремљ продолжуваат консултациите за тоа како да се реагира.
Ситуацијата во Киргистан и натаму е напната по ескалацијата на етничкото насилство помеѓу Узбеците и Киргизите на југот на земјата, додека во Кремљ продолжуваат консултациите за тоа како да се реагира. Русија за сега го отфрли барањето на привремениот лидер на Киргистан, Роза Отунбајева, за испраќање на руски трупи за да се воведе ред. Москва, исто така, одржа и итен состанок на Организација на договорот за колективна безбедност (ЦСТО), блок под доминација на Москва во кој членуваат и Узбекистан и Киргистан. Неодлучноста на Русија унилатерално да интервенира стана очигледна уште кога шефот на ЦСТО, Николај Бордјужа на 14 јуни изјави дека Киргистан има „доволно човечки потенцијал да се справи со ситуацијата, но му недостасува специјализирана опрема“, индикација дека Москва не трча да испрати војска во овој момент. Во меѓувреме, член на киргиската привремена влада изјави дека „секој што ќе понуди помош ќе биде добредојден и испратен на југ“.Изворите на Стратфор во Централна Азија велат дека се можни неколку сценарија во регионот во наредните денови. Едната е дека нема да има интервенција однадвор и насилствата ќе се смират сами од себе. Ова не е многу веројатно бидејќи фундаменталната причина за насилствата, измешаноста на етничките групи, особено во јужните региони Ош и Џалал Абад, ќе остане со што ќе остане и можноста (поточно, веројатноста) насилствата повторно да избувнат. Второто сценарио е дека Русија ќе испрати свои трупи во земјата. Најголемиот дел од киргиското население на Русија гледа како на единствената сила која е способна да го врати редот и сигурноста во земјата. Но, Узбекистан е многу недоверлив кон ова сценарио, бидејќи Ташкент, мисли оти тоа може да создаде руско воено присуство не само внатре во земјата, во близина на узбекистанската граница, туку и внатре во самиот Узбекистан. Директна руска воена интервенција може да поттикне узбекистанска инвазија на Киргистан, која може земјата да ја подели на два или повеќе делови. Русија знае дека ова сценарио може да доведе до војна со Узбекистан, нешто што не и е потребно на Москва во овој момент. Третото сценарио е тоа дека ЦСТО ќе испрати заеднички трупи, опција за која најмногу се залага узбекистанската влада. Овие трупи најверојатно би биле составени од казахстанскиот контингент на ЦСТО. Иако поголемиот дел од трупите најверојатно би биле етнички Руси, тие сепак ќе бидат казастански граѓани. Овие трупи би биле подлежни на правилата на ЦСТО (како што е мировничкиот мандат со строги правила за ангажман) и, како членка на ЦСТО, Узбекистан барем номинално би имал глас за тоа како да се распределат мировниците. Четврто сценарио е да се повикаат меѓународни мировници, најверојатно под водство на САД или Европа или под покровителство на Обединетите нации. Според изворите на STRATFOR во Москва, Узбекистан веќе се заканил дека ќе ја искористи токму оваа опција, поточно ќе ги замоли Обединетите нации да испратат мировници, ако Русија испрати свои трупи во земјата. Оваа опција е исклучително неверојатна. Последното нешто што Русија го посакува е европски или американски војници да патролираат во долината Фергана, ниту, пак, Европа или САД ги имаат потребните ресурси да се впуштат во уште една воена авантура. Безбедносната ситуација во Киргистан останува многу несигурна, додека зад кулисите во Москва се разгледуваат сите четири опции. Она што засега е јасно е дека киргиските сили за безбедност самите не се способни да го сопрат насилството и немирите и сите очи сега се вперени во регионалните сили, а Узбекистан и Русија, во очекување на нивните наредни потези. /крај/сс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Иран: Ќе се браниме со сите сили од агресијата на САД

Министерството за надворешни работи на Иран објави ново соопштение.
Техеран истакна дека ќе се брани од, како што ја нарече, американска воено поттикнувачка политика.
„Исламската Република Иран е решена да ја брани територијата, суверенитетот, безбедноста и народот на Иран со сите сили и со сите средства од агресијата на Соединетите Американски Држави“, се вели во соопштението објавено на социјалните мрежи.
Тие го нарекоа нападот јасно кршење на резолуцијата на Советот за безбедност на ОН и повикаа на итна седница за да се осуди нападот.
Иранскиот министер за надворешни работи Абас Аракчи, предмалку на социјалната мрежа „Икс“ објави дека во изминатата недела и Израел и САД одлучиле да ја „кренат во воздух дипломатијата“.
Во соопштението тој наведува дека за време на минатонеделните преговори со Америка „Израел решил да ја крене таа дипломатија во воздух“.
Истото се случило, тврди тој, за време на разговорите со европските претставници, но овој пат „САД решиле да ја кренат дипломатијата во воздух“.
„Каков заклучок би извлекле?“ праша тој.
Додаде: „За Британија и високиот претставник на ЕУ, Иран е тој што треба да се врати на преговарачката маса. Но, како може Иран да се врати за нешто што никогаш не го напушти, а камоли да го уништи?“.
Свет
Реакции на ЕУ и НАТО по американскиот напад врз Иран

Британскиот премиер, Кеир Стармер, го повика Иран да се врати на преговарачката маса и рече дека стабилноста во регионот останува приоритет, се вели во соопштението од Даунинг стрит, по американските напади врз три од главните ирански нуклеарни постројки, додека НАТО објави дека ја следи ситуацијата, а ЕУ исто така повика на преговори.
„Нуклеарната програма на Иран е сериозна закана за меѓународната безбедност. На Иран никогаш не смее да му се дозволи да развие нуклеарно оружје, а САД презедоа чекори за да ја ублажат таа закана“, рече Стармер во изјавата.
„Го повикуваме Иран да се врати на преговарачката маса и да постигне дипломатско решение за ставање крај на оваа криза“, рече тој.
Британскиот министер за трговија изјави за Скај њуз дека Лондон не бил вклучен во американските напади врз Иран и дека не добил барање за користење на британската база во Диего Гарсија, но дека бил информиран за нападите.
Претставник на НАТО за Ројтерс изјави дека Алијансата внимателно ја следи ситуацијата. Запрашан за одговорот на Алијансата на нападите и какво било можно влијание врз неборбената мисија на НАТО која спроведува активности за обука и градење капацитети во соседен Ирак, официјалниот претставник рече: „Се разбира дека внимателно ја следиме ситуацијата“.
Високата претставничка на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Каја Калас, побара од сите страни да се вратат на преговарачката маса, но исто така нагласи дека не смее да му се дозволи на Техеран да развие нуклеарно оружје.
„Ги повикувам сите страни да се повлечат, да се вратат на преговарачката маса и да спречат понатамошна ескалација“, рече таа, додавајќи дека министрите за надворешни работи на ЕУ денеска ќе разговараат за ситуацијата.
„Не смее да му се дозволи на Иран да развива нуклеарно оружје“, рече Калас во објавата на платформата на социјалните мрежи „Икс“.
Ирак остро ги осуди американските напади врз нуклеарни постројки во соседен Иран и предупреди на последиците за безбедноста на Блискиот Исток.
„Оваа воена ескалација претставува сериозна закана за мирот и безбедноста на Блискиот Исток и сериозни ризици за регионалната стабилност“, соопшти ирачката влада.
Багдад повика на итна деескалација и употреба на дипломатија за смирување на кризата.
„Ова мора да се направи на начин што ќе ја заштити колективната безбедност и ќе ги почитува принципите на меѓународното право и Повелбата на Обединетите нации“, додаде портпаролот на ирачката влада во онлајн изјава.
Ирак, кој одржува добри односи и со Вашингтон и со Техеран, се обидува да остане настрана од сегашната војна меѓу Иран и неговиот голем ривал Израел.
Саудиска Арабија изрази „голема загриженост“ по американските напади врз иранските нуклеарни локации, се вели во соопштението на Министерството за надворешни работи на „Икс“.
Кралството ја повика меѓународната заедница да ги засили напорите во такви „многу чувствителни околности“ за да се постигне политичко решение за ставање крај на кризата.
Катар рече дека опасните тензии по американските напади врз иранските нуклеарни локации ќе доведат до „катастрофални последици“ на регионално и меѓународно ниво, се вели во соопштението на Министерството за надворешни работи на „Икс“.
Министерството го осуди „влошувањето“ на ситуацијата по американските напади, се вели во соопштението.
Свет
Претседателот на Израел: Не знаев дека САД ќе нападнат во Иран, се разбудив кога се случи тоа

Израелскиот претседател Исак Херцог изјави за Би-Би-Си дека американскиот напад врз Иран е „историска и храбра одлука“.
На прашањето дали иранскиот нуклеарен капацитет е уништен, Херцог рече дека не ги знае сите детали, но додаде: „Сосема ми е јасно дека иранската нуклеарна програма е сериозно погодена“.
На директно прашање дали Израел побарал од американскиот претседател Доналд Трамп да го нападне Иран, Херцог рече: „Одлуката ја оставивме на Американците“ и додаде дека не знаел дека САД ќе ги нападнат иранските нуклеарни постројки.
„Се разбудив кога тоа се случи“, рече тој.
На прашањето дали Израел сега ќе престане да го напаѓа Иран, Херцог не даде директен одговор. Наместо тоа, тој рече дека Иран истрелува ракети на израелска територија и дека мора да направат се што е потребно за да се одбранат од ракетите.
„Начинот да се направи тоа е, се разбира, да се реши прашањето на меѓународно ниво и да се обезбеди стратегија за излез“, додаде тој.