Свет
Во коруптивниот бизнис циркулираат една милијарда евра

На скалата на „Транспаренси интернешенел“ нашата земја го зазеде 103. место од вкупно 158 рангирани
На скалата на „Транспаренси интернешенел“ нашата земја го зазеде 103. место од вкупно 158 рангирани
Позицијата на светската листа значи дека не сме мрднале напред и дека лебдиме непродуктивно во место
КАТИЦА ЧАНГОВА
“Во коруптивниот бизнис во Македонија годишно циркулираат минимум неколку стотици милиони евра, а можеби и близу една милијарда евра. Ова не е конкретна и научно потврдена, но претпоставена, лабава процена која произлегува од постоењето на два таканаречени видови корупција во државата. И тоа голема корупција од која се губат буџетски средства преку земање провизии, доделување концесии и лиценци и мала корупција која го празни џебот на граѓаните преку поткуп на судии, полицајци, лекари, цариници, професори”, изјави вчера претседателот на “Транспарентност-Македонија”, Зоран Јачев.
На вчерашната прес-конференција Јачев соопшти дека Македонија се наоѓа на 103. од вкупно 158 места, на годинашната светска листа на држави за индексот на корупција на меѓународната организација “Транспаренси интернешенел”, за разлика од лани кога од 146 рангирани била на 97. позиција. На Македонија Ј прават друштво Гамбија, Свазиленд и Јемен. Иако падот на скалата е за неколку места, не би можел да се сфати како влошување бидејќи разлика во поени нема. За Македонија тие се идентични- 2,7 и годинава, исто како и лани. Мерилото на корупција е од 0 што значи дека целото општество е заразено, до 10 дека корупција не постои.
“Позицијата на светската листа значи дека не сме мрднале напред и дека непродуктивно лебдиме во место. Со индексот на степенот на корупција не се мерат напорите на државата за борба со корупцијата, туку постигнатите конкретни резултати. Целокупната клима во Македонија е далеку од поволна. Скалилото што го зазема некоја земја влијае на бизнис релациите, инвестирањето, евроинтеграцијата”, потенцира Јачев. Тој додаде дека за спречување на корупцијата треба да постои појасна, поцврста, недвосмислена и неспорна политичка волја.
“Мора да се зајакне законската рамка со која ќе се бориме против корупцијата. Администрацијата мора да се трансформира во квалификувана структура и помалку зависна од политиката. Медиумите ќе мора да го засилат истражувачкиот дел од својата работа во откривање на корупцијата и во жигосување на појавите и личностите, а истото се однесува и за полицијата и обвинителството. Институциите во системот мораат да покажат апсолутно единство во борбата против корупцијата”, порача првиот човек на “Транспарентност” коментирајќи дека она што го имаме во Македонија на тој план дефинитивно не е соработка.
Од регионот на Западен Балкан, Македонија го зазема деветтото место по корупција и по неа е само Албанија. Најдобро рангирани на светската листа се Бугарија, на 55 место и прва во регионот. На второто место и 65 во светот е Турција, третата позиција на Балканот и 70 на глобалната листа ја обезбеди Хрватска. По нив се Романија, Босна и Херцеговина и Србија и Црна Гора. Македонија првпат беше рангирана на оваа листа во 1999 година и тогаш го зазеде 65. место.
Зоран Јачев вели дека објавувањето на овој извештај случајно се совпаднал со големите настани, очекување на позитивниот одговор од Европската унија и парламентарните избори во идната година. “Иако многумина реагираат дека објавувањето на податоците може да биде некому во полза, тоа не го диктираме ние. Резултатите ги добивме пред една недела со ембарго до вчера, кога истовремено се објавуваат во целиот свет”, објасни претседателот на “Транспарентност-Македонија”.
Највисок меѓународен антикорупциски рејтинг имаат скандинавските земји. Најмалку корумпирани се Исланд, второпласирана е Финска која лани беше лидер, следат Нов Зеланд и Данска, а потоа Шведска. Централноазиските и јужните кавкаски републики покажуваат заштитнички однос спрема корупцијата и токму затоа имаат ниски оцени на скалата. Најслаб резултат имаат Бангладеш и Чад, со 1,7 индексни поени.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Европратеници: Да се забрани користењето на социјалните мрежи за деца под 16 години без согласност од родителите

Членовите на Европскиот парламент предложија да се воведе забрана за користење на социјалните мрежи без согласност од родителите за деца под 16 години во Европската Унија и побараа построги мерки за заштита на малолетниците на Интернет.
Денес беше објавена анкета, според која две третини од младите луѓе на возраст меѓу 15 и 24 години ги користат социјалните мрежи за информации за социјални и политички вести, додека 78 проценти од нив изјавиле дека барем понекогаш се изложени на дезинформации.
Комитетот на Европскиот парламент за внатрешен пазар и заштита на потрошувачите денес усвои извештај во кој се изразува загриженост поради неуспехот на големите онлајн платформи соодветно да ги заштитат малолетниците и се предупредува на ризици поврзани со зависност, ментално здравје и изложеност на нелегална и штетна содржина.
Европратениците предложија минималната возраст за пристап до социјалните мрежи, платформите за споделување видеа и придружниците на вештачката интелигенција во ЕУ да биде 16 години, освен ако родителите не одобрат, и најмалку 13 години за пристап до која било социјална мрежа.
Пратениците исто така бараат забрана за штетни технологии и практики што предизвикуваат зависност или личат на коцкање и други мерки за подобра заштита на децата на интернет.
Европскиот парламент ќе гласа за овие препораки на пленарната седница на крајот на ноември.
Според најновото истражување на Евробарометар објавено денес, младите луѓе се информираат претежно преку социјалните мрежи, а повеќето од нив знаат дека се изложени на дезинформации и лажни вести.
Резултатите покажуваат дека две третини од испитаниците од сите возрасни групи користат традиционални медиуми за секојдневно следење на општествените и политичките актуелности, а 59 проценти од испитаниците користат други дигитални извори како што се социјалните мрежи, онлајн информативните портали, платформите за стриминг, блоговите.
Во однос на изворите на информации, 71 процент изјавиле дека добиваат информации за општествените и политичките прашања преку телевизијата, 43 проценти рекле радио, 41 процент печатени весници и списанија или нивните онлајн верзии, а 40 проценти користат пребарувачи и социјални мрежи.
Анкетата покажа дека 42 проценти од испитаниците веруваат дека телевизијата станала поважна како извор на информации во последната година, додека една четвртина велат дека важноста на социјалните мрежи како што се Фејсбук, Инстаграм, ТикТок, Икс е зголемена.
Две третини од учесниците во истражувањето веруваат дека барем понекогаш биле изложени на дезинформации или лажни вести, но повеќето од нив (61 процент) се убедени дека можат да препознаат дезинформации.
Фото: принтскрин
Свет
Орбан: Европа мора да преговара со Русија, а не да чека на Америка

Унгарскиот премиер Виктор Орбан упати апел до европските лидери, предупредувајќи дека „ризикот Европа да биде вовлечена во конфликтот е поголем денес отколку во кое било време од почетокот на војната во Украина“. Орбан рече дека е крајно време Европската Унија да ја промени својата политика и да започне директни преговори со Русија, наместо да чека исход од американско-руските договори.
„Мирот бара трпение, сила и понизност. Европа мора да го промени својот став“, напиша унгарскиот премиер на социјалната мрежа X, додавајќи дека сегашната политика на Брисел е деструктивна за континентот.
„Наместо ароганција и поттикнување бесконечна војна, ни требаат преговори со Русија. Само дијалогот може да донесе мир на нашиот континент“, рече Орбан, придружувајќи ја својата објава со симболот на мировниот гулаб.
Зборувајќи подоцна на пленарната седница на Унгарската постојана конференција (MAERT) во Будимпешта, Орбан оцени дека прашањето за војната и мирот во Украина е најитното прашање на европската политика, особено за земјите од Карпатскиот басен.
„Европа мора да преговара со Русија за да постигне мирен договор и да изгради нова европска безбедносна архитектура“, рече Орбан. „Тоа не смее да биде прашање што ќе го решат други – Европа мора да преземе одговорност и да зборува со свој глас“.
Според него, унгарскиот предлог за решение е јасен: дипломатски пат, а не ескалација.
„Иако Украина е клучно прашање во секој договор, таа не е најважна. Потребна е поширока европска дискусија за прашањата за оружјето, големината на армиите и безбедносниот систем со механизми за следење“, нагласи Орбан, додавајќи дека некои од претходните договори за контрола на оружјето веќе се грубо прекршени.
Унгарскиот премиер претходно ги критикуваше европските лидери за она што го нарекува „штетна комбинација од ароганција и потчинување на интересите на другите луѓе“, нагласувајќи дека политиката на санкции и поддршка за бесконечна војна мора да се заврши во корист на мирот и стабилноста во Европа.
Фото: принтскрин
Свет
Судот на правдата на ЕУ: Изгубен миленик на лет се смета како изгубен багаж

Судот на правдата на Европската унија донесе одлука дека домашните миленици кои се превезуваат со авион се сметаат за „багаж“, а не за патници.
Одлуката следи по случај во кој куче исчезнало при пренос до авион на лет од Буенос Аирес до Барселона, по што сопственичката побарала 5.000 евра отштета.
Судот оцени дека, според Монреалската конвенција, авиокомпанијата не е должна да исплати поголема отштета од онаа предвидена за изгубен багаж, освен ако патникот претходно не доставил специјална изјава за вредноста на пратката.