Филм
Филмот „Пожар на море“ ја доби главната награда на „МакеДокс“
Со доделувањето на наградите и проекцијата на филмот „Пожар на море“ од Џанфранко Роси, кој ја доби главната награда „Кромид“, заврши седмото издание на Фестивалот на креативен документарен филм „МакеДокс“.
На фестивалот, што се одржа од 20 до 26 август во Куршумли-ан, на платото пред Куршумли-ан, во Чифте амам и во Музејот на современата уметност во Скопје, во пет програми беа прикажани 63 креативни документарни филмови, а беа присутни и 52 странски гости.
На фестивалот „МакеДокс“ се доделуваат наградите „Кромид“ – за најдобар филм во Главната програма, „Млад кромид“ – за најдобар филм на нов автор, „Кокарче“ – за најдобар студентски филм и Награда за филм со најдобри етички идеи од сите програмски селекции.
Жирито за наградата „Кромид“ во состав: Дон Едкинс, продуцент од Јужна Африка, Лена Пасанен, директорка на Меѓународниот фестивал на документарен и анимиран филм во Лајпциг, и Владимир Гојун, филмски монтажер од Република Хрватска, наградата ја додели на документарниот филм „Пожар на море“ од Џанфранко Роси.
„Наградата ’Кромид‘ за најдобар филм во главната програма на филмскиот фестивал ’МакеДокс‘ се доделува на филмот со беспрекорна уметничка експресија, кој раскажува приказна што е истовремено актуелна и тешка. Визуелниот јазик во филмот синеастички пристапува кон една особено важна тема во светот денес.
Режисерот умешно и несвојствено се занимава со животот и смртта, откривајќи ѝ на публиката нови, интимни слоеви на кризата која се одвива недалеку од нас“, е образложението на жирито, кое едногласно ја донесе одлуката.
Жирито за наградата „Млад кромид“ во состав: Стефано Теалди, продуцент и режисер од Италија, Иика Вахкалахти, извршен продуцент во компанијата „Раф кат сервис“ (Rough Cut Service), и Мила Турајлиќ, режисерка и продуцентка од Србија, наградата ја додели на филмот „Марта и Ники“ на Тора Мортенс од Шведска.
„Филм со силна вибрација. Навидум едноставен, но способен да ја воведе публиката во една од најсилните субкултури на младата генерација. Ова е посебен, умешно направен филм за две девојки, нивното пријателство, потрагата по корените и искушувањето на машката доминација во светот на хип-хопот“, стои во образложението на жирито.Посебно признание во селекцијата на нови автори добија филмовите „Земјата што ја освоивме“ на сценаристката Миријам Смит и режисерот Кристофер Приор од Нов Зеланд и „Две детства“ на Владимир Головнев од Русија.
„Земјата што ја освоивме“ е освојувачка филмска приказна концентрирана на машката субкултура во Нов Зеланд, каде што една мала заедница на земјоделци си го исполнува животот играјќи рагби и пренесувајќи ја оваа практитка од колено на колено, додека „Две детства“ е краток филм кој го поттикнува прашањето за важноста на историјата во нашите животи и во општеството. Филмот ги истражува живите и згаснатите традиции, улогата на војните денес и во минатото, како и начинот на кој генерацискиот јаз влијае на предизвиците со кои се соочуваме, образложи жирито.
Жирито за наградата „Кокарче“ во состав: Наташа Петровиќ, македонска театарска и филмска актерка, Воскресија Андреевска, сликарка и графичка дизајнерка, и Иван Шопов, писател и автор на сценарија за анимирани филмови, донесе одлука за најдобар филм во студентската програма да го издвои филмот „Арлет – Храброста е мускул“ на режисерот Флоријан Хофман.„Изборот на важна, релевантна и провокативна тема никогаш сам по себе не гарантира успешен документарен филм, но, во случајов, сметаме дека е важно да им се даде глас на оние луѓе чиј глас недоволно се слуша, или, пак, воопшто не се слуша. А, приказната за 15-годишната Арлет од Централноафриканската Република е токму таква – приказна за индивидуа која се наоѓа во земја каде владее насилството, стравот, несигурноста и неизвесноста, а надежта за подобар живот ја има во промили. Во такви околности, решеноста да им се даде глас на обезгласените е голема доблест“, образложи жирито.
„Почитувано жири, почитувана ’МакеДокс‘ екипо, навистина сум почестен што ја добивам оваа награда на ’МакеДокс‘. Тоа е филмски фестивал чиј фокус не е во индустријата на правење и продавање на филмови, туку во разменувањето на мислења и рефлектирање на идеи. За жал, тоа веќе ретко се наоѓа… Затоа, благодарам на целата фестивалска организација и срдечните волонтери. Благодарам за вашата неуморна посветеност на киното. Главниот лик во мојот филм, Арлет, кажува една африканска изрека, која ѝ служи како мото: Храброста е мускул. Идејата е дека храброста може да се тренира како мускул. Така што, ако сте храбри и продолжите да бидете тоа, сѐ полесно ќе бидете храбри. Ајде да ги здружиме силите како филмски автори и едноставно, како луѓе – но не само под смоквиното дрво – и да го тренираме овој мускул“, возврати со порака режисерот Флоријан Хофман, а наградата во негово име ја подигна Хелга Тајпел од амбасадата на Германија во Скопје.
Посебно признание „Кокарче“ за студентски филм доби „Пазар“ на режисерот Симон Гилард од Белгија, поради неконвенционалното раскажувачко решение. Со својот неверојатно моќен визуелен приказ, овој режисер покажува дека приказната може успешно да се раскаже и без зборови, со помош на сликите, боите и звуците, кои ги држат сетилата.Жирито за Наградата за најдобри етички идеи во состав: Влатко Галевски, филмски критичар и филмофил од Македонија, Катри Мерикалио, финска новинарка и активистка за добросостојбата на децата, и Маријане Гизае, едукатор од Германија, која над 20 години работи со медиумите на развојни проекти во Јужна Африка, одлучи наградата да ја додели на „Совршениот круг“ на режисерката Клаудија Тоси од Италија.
„Филмот очебијно се издвојува поради третманот на универзалниот и чувствителен проблем во приказната и посебниот пристап на режисерката кон протагонистите. Нема однапред испланирани агенди во позадината, ниту пак директно вмешување во дејството. Камерата на Бранд Ферро го документира само она што се одвива пред неа. Филмот создава подлабоко разбирање за неизбежниот дел од животот – смртта“, образложи жирито.
Специјално признание за етички идеи доби филмот „Бисерното копче“ на режисерот Патрицио Гузман. Филмот е за домородните народи од Патагонија и нивната судбина. Кога се уништува група на домородни народи, не исчезнува само нивната култура, јазикот и духот, туку се уништува и дел од светската цивилизација и конечно, нашата сопствена егзистенција. Филмот нѐ потсетува дека човечката етичност и слобода не зависат од Бога, а уште помалку од полицијата, потенцира жирито за наградата Етички идеи.На последната вечер на „МакеДокс .7“ беа доделени и наградата „Златна каса“ на Миа Ферро, бидејќи е срушен рекорд во продажба на билети стар три години, додека за најдобар волонтер беше прогласен Дин. Вечерта ја разубавија и разиграа „Черкези оркестар“.
Седмото издание на Фестивалот на креативен документарен филм „МакеДокс“ е поддржано од Агенцијата за филм на Република Македонија, Медиа програмата на Креативна Европа, Националната фондација за демократија и Град Скопје.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Светска премиера на „Киука – Пред летото да заврши“ во Кан – филмот е копродукција помеѓу Грција и Македонија
„Киука – Пред летото да заврши“ (Kyuka Before Summer’s End) во режија и по сценарио на Костис Харамуданис, кој е реализиран како билатерална копродукција помеѓу Грција и Северна Македонија и е поддржан од Агецијата за филм на Република Северна Македонија, својата светска премиера ќе ја има на Канскиот филмски фестивал како дел од 32. издание на програмата ACID, што ќе се одржи од 15 до 24 мај оваа година. На „Куика“ му е доверена честа да ја отвори оваа програма.
„Лист продукција“ е македонски копродуцент на дебитантскиот филм на режисерот Харамуданис со Марија Димитрова и Игор Иванов како копродуценти, а Херетик од Грција е главен продуцент со Данае Спатхара, Јоргос Карнавас и Константинос Контовракиси како продуценти.
„Киука – Пред летото да заврши“ е приказна за едно трочлено семејство, кое како и секое лето, плови со својата едрилица до островот Порос, каде што таткото Бабис и децата Константинос и Елса, кои се веќе на прагот пред полнолетството, го минуваат годишниот одмор. Додека пливаат, се сончаат и создаваат нови пријателства на островот, децата случајно ја запознаваат Ана, жената што ги родила и ги напуштила уште во најраното детство, со што ќе почне едно горко-слатко патешествие на созревање под летното сонце, а долгогодишната огорченост на Бабис избива на површина.
Програмата на ACID (Association for the Distribution of Independent Cinema – Асоцијација за дистрибуција на независен филм) на Канскиот филмски фестивал е креирана во 1993 година и прикажува 9 долгометражни филма, фикција и документарци. Овие филмови се избираат од стотиците пристигнати филмови од цел свет од страна на петнаесетина филмаџии, членови на асоцијацијата.
Снимањето на филмот се одвиваше во октомври 2022 година во Атина и на островот Порос, а постпродукцијата се работеше на релација Атина – Скопје.
Главните улоги во филмот ги играат Симеон Цакирис, Елса Лекаку, Константинос Георгопулос, Афродита Капокаки и Елена Топалиду.
Македонската екипа во овој филм ја сочинуваат Михаил Димитров, Игор Поповски и студиата за постподукција „Аудио хаус“ и „Слобода филм“.
Филм
Утре се отвора четвртиот Фестивал на грчки филм
Утре, на 7 април 2024 година, во 20 часот, во Кинотеката на Северна Македонија (Никола Русински 1, Скопје 1000) ќе биде отворено четвртото издание на Фестивалот на грчки филм. На отворањето ќе биде прикажан кусометражниот филм „Тишината на рибата кога умира“ на Василис Кекатос (2019, 19′), а потоа долгометражниот филм „Не би сакал да сум непристоен, но треба сериозно да разговараме“ на Јоргос Георгопулос (2019, 99′).
Ова се две црни комедии во кои што идејата за смртта се прикажува со доза на хумор. Филмот „Тишината на рибата кога умира“ учествуваше на некои од најважните фестивали како Sundance, а Василис Кекатос е еден од најважните претставници на кусометражните филмови со многу награди, вклучително и Златна палма во Кан.
Фестивалот е во ко-организација на Амбасадата на Грција во Скопје и Меѓународниот филмски фестивал Киненова спонзориран од фирмите Armos Balkan и Mermeren.
Влезот е бесплатен.
Култура
Во февруари 50-годишен јубилеј на Кинотека: Старите вредности во нови контексти
Пред 5 децении е формирана македонската кинотека. Честитки за сето она што досега го направила оваа значајна културна установа. Една од основните дејности на филмскава институција е да го прикаже сето она што го има, и ново и старо; ова второто во нови контексти и изданија. Тоа ќе биде карактеристика на програмата на најкусиот месев во годината – февруари. Календарски, ќе трае 29 дена. Ете можност да се види сето она што кинотеката го подготвила за февруарските денови.
Ќе се стартува со премиерна проекција. Со филм кој има наслов СЛОБОДА. Тоа е краткометражен филм во омнибус формат, чијшто автор е филмскиот критичар Златко Ѓелески. Веднаш потоа враќање децении наназад. Ќе бидат проектирани неколку архивски филмски записи од 1912 до 1952. Тоа се дел од новопримените кино-материјали што кинотеката ги прибра во текот на изминатата година.
Кинотека се решила, враќајќи се децении наназад, да потсети на филмовите создадени во 40-тите, 50-тите, 60-тите, 80-тите, 90-тите и 2000-тите. Режисерите се од различни земји – Италија, Франција, Германија, Шведска, САД. Ставени се во различни контексти, во нови програми. Всушност, станува збор за циклуси на Великаните на фестивалот на филмската камера БРАЌА МАНАКИ и пократок цилкус филмови на францускиот режисер на т.н. француски нов бран Луј Мал.
Во исклучително богатата кинотечна понуда се и неколку филмови на чехословачкиот режисер, оскаровецот Јан Кадар.
Она што е многу интересно, многу потребно за да се знае и запамети, се петте документарни македонски филмови со етнолошка содржина. Во нив е забележана традицијата, обработени се народни и религиозни обичаи од средината на 20-тиот век. Во четири од нив Вера Кличкова, пионерот на етнолошкиот филм кај нас, е сценарист, режисер или консултант.
Филмофилите ќе бидат почестени да го видат сигурно еден од најозборуваните лански филмови – НАПОЛЕОН на Ридли Скот. Во различните оценки за филмот доминираат, што е сосема разбирливо, Англичаните и Французите. Едните го фалат, другите го кудат. Критиките за најновата продукција на Скот се поделени, но не смее да се изостави фактот дека, и покрај одредени пропусти, станува збор за прецизно сработен биопик. Дело кое функционира на неколку нивоа – како биографска сторија, историска рекреација, но и омаж кон еден од омилените филмови на Ридли Скот – Бари Линдон од 1975, по сценарио и режија на Стенли Кјубрик.
Уште една филмска творба којашто предизвика интерес и претежно позитивни рецензии – УБИЈЦИ НА ЦВЕТНАТА МЕСЕЧИНА на Мартин Скорсезе– ќе биде проектирана во кино салата на Кинотека месецов.
Во финалето на месецов, ќе погледнеме два филма со музичка содржина. Познатиот ТОМИ, рок операта на Кен Расел, ќе биде прикажана на оригинална 35 милиметарска лента. Новитетот е музичкиот документарец за екс ју панк легендите Панкрти. Специјален гостин на кинотеката тие денови ќе биде фронтменот на групата, Перо Ловшин.
Февруари е можеби календарски пократок месец , но затоа ќе биде исполнет со исклучително богата кино-програма.