Европа
Каталонците го избираат парламентот кој може да прогласи независност

Во североисточната шпанска покраина Каталонија во недела се одржуваат избори за автономната управа, кои локалните власти предводени од челникот на а од женералиетот (владата) Артур Мас ги нарекоа „првиот чекор“ кон стекнувањето независност од Шпанија.
Последните години каталонската влада постојано го истакнува прашањето за спроведување референдум за независноста, носеше закони со цел да се создаде „државност“, особено во сферата на надворешната политика. Откако овие инсистирања беа одбиени од централната влада во Мадрид и Уставниот суд на Шпанија, кој не дозволува да се одржи референдум само на територија на автономната единица, туку во целата држава прогласувајќи го каталонскиот референдум за неуставен, властите во Барселона организираа неформален плебисцит на кој 80 отсто од излезените избирачи се изјаснија за независност. Но на него излегоа само третина од вкупниот електорат на Каталонија.
Оттаму, каталонските власти прибегнаа кон нова стратегија. Па така, доколку шпанските власти не им дозволуваат организирање валиден референдум, тие независноста ќе ја прогласат во покраинскиот парламент.
Мас изборите в недела ги нарече „референдум“,велејќи дека жителите на Каталонија треба да гласаат врз база на позициите на партиите во однос на независноста. Неговата е да оствари апсолутно мнозинство во законодавниот дом на покраината и да го „започне процесот на стекнувањето независност“.
Од друга страна шпанската конзервативна влада на премиерот Маријано Рахој соопшти дека не може да стане збор за никакви „плебисцитарни избори во Каталонија, туку станува збор за обични покраински избори, како и дека нема проблеми кои одат во прилог на идејата за независност. Како своевидна „компензација“, Рахој најави можност во Шпанија следната година да се направат уставни реформи, со што во уставот на земјата ќе бидат јасно дефинирани надлежностите на шпанските автономни покраини.
Во неделата 5,5 милиони ќе гласаат за 135 пратеници, а според предизборните испитувања на јавното мнение, во парламентот ќе влезат шест политички групации.
Во анкетите води коалицијата Junts pel si“ (Заедно за ‘да’), којашто ја сочинуваат Convergencia Democratica de Catalunya (CDC) на Арур Мас и Левите републиканци на Каталонија кои ги води Ориол Жункарес, како голем број помали движења. За нив, според проекциите, ќе гласаат повеќе од 40 отсто од гласачите, и би добиле 64 места во парламентот. Уште десет мандати, или 8 до 9 отсто од гласовите, би можела да добие Кандидатура на народното единство (CUP), со што поддржувачите на независноста би можеле да завладеат со апсолутно мнозинство (68 пратеници) и да го „започнат процесот на одвојување на Каталонија“,
Притоа за нив, според анкетите, би гласале помалку од 50 отсто од вкупното население. А тоа е еден од главните аргументи на противниците на сепаратистите, односно како е можно да се прогласи независност без апсолутно мнозинство во парламентот, без поддршка од поголемиот дел од населението во покраината?
Меѓу поддржувачите на шпанскиот интегритет води десно-центирстичката партија Граѓаните која во Каталонија е основана пред десет години, но стана општо шпанска и влезе во четворката главни партии во земјата. Таа може да добие 19 пратенички мандати, или околу 15 отсто од гласовите. Социјалистичката партија на Каталонија може да смета на 14 пратеници, или 12 отсто.
Иста поддршка, според анкетите, може да очекува и коалицијата Catalunya Si que es Pot (Каталонија, да, можно е), во којашто влегува и радикалната левица Podemos, за којашто би гласале 11 отсто од испитаниците. Сепак, оваа коалиција не може сосема да се смести во кампусот на противниците на независноста, бидејќи, нејзините челници повикуваат да се спроведе референдум за да се појасни вистинската рамнотежа на силите во покраината.
Народната партија (PP) на Рахој, која е владејачка во Шпанија, е последна на листата, со поддршка од 7 отсто од испитаниците, што би ѝ овозможило десет места во каталонскиот парламент. Со тоа би била најголемиот губитник, бидејќи во моментов има 19 мандати./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Убиен украински командант; Зеленски: Ќе одговориме за овој напад

Во руски ракетен напад врз Хуљајпоље во областа Дњепропетровска беше убиен командантот на 110-та посебна механизирана бригада на Украина, Сергеј Захаревич, а ранети се уште 30 други, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Руската војска го нападна вчера округот Камјански, каде што се наоѓа селото Хуљајпоље, соопшти гувернерот Сергеј Лисак. Хуљајпоље, со население од околу 1.200 жители пред војната, се наоѓа во западниот дел на областа Дњепропетровска, на околу 70 километри од линијата на фронтот.
„Секако ќе им одговориме на Русите за овој напад“, објави Зеленски, додавајќи дека во моментов е во тек истрага за рускиот напад и дека чека извештај од воената команда.
Захаревич дипломирал на Одесскиот институт на копнените сили. Во февруари оваа година, тој беше назначен за командант на 110-та посебна механизирана бригада. Пред тоа, тој беше заменик-командант на 33-та механизирана бригада.
Тој учествуваше во неколку борбени мисии на фронтот. „Нашата армија изгуби уште еден претставник на новата генерација украински офицери кои пораснаа во битка и станаа модели на храброст и проактивно воено лидерство“, соопшти Генералштабот на украинските вооружени сили.
Европа
Путин сака странските валути да се вратат во Русија

Рускиот претседател Владимир Путин потпиша декрет со кој се отвора вратата за нови странски инвестиции на руските финансиски пазари, вклучително и од земји што Москва ги смета за „непријателски“, објави Блумберг.
Според декретот, новите инвеститори од странство ќе можат да инвестираат во руски хартии од вредност без да мора да ги чуваат своите пари на блокирани сметки од типот Ц.
Наместо тоа, ќе им биде дозволено да користат таканаречени ИН сметки, преку кои можат слободно да повлекуваат профит, објавува Блумберг.
Старите инвеститори сè уште се под блокада
Оваа промена се однесува исклучиво на новите инвеститори. Средствата што веќе се замрзнати, вклучувајќи десетици милијарди долари странски инвестиции, остануваат заробени во системот за контрола на капиталот, предупредува Блумберг.
Русија воведе строга контрола на капиталот по почетокот на нејзината целосна инвазија на Украина во февруари 2022 година, а декретот е јасно насочен кон привлекување нова странска валута во земјата, во време кога санкциите и растечките фискални притисоци се оптоваруваат со руските финансии.
Блумберг неодамна објави дека ситуацијата во руската економија е посериозна отколку што признаваат властите и дека постои реален ризик од системска криза во банкарскиот сектор во наредната година.
Во исто време, Ројтерс пишува дека властите во Москва охрабруваат постепена девалвација на рубљата кон ниво од околу 100 рубли за еден американски долар со цел да се зголемат приходите во државниот буџет. Гувернерката на Централната банка на Русија, Елвира Набиулина, неодамна предупреди дека ресурсите што ја одржуваа економијата на површина во последните две години се исцрпени.
Европа
(Видео) Бомбардер „су-34“ се урна во Русија

Руски борбен авион Су-34 се урна вчера за време на воена вежба во регионот Нижни Новгород, објави руската државна новинска агенција РИА Новости, повикувајќи се на руското Министерство за одбрана.
„Околу 13:00 часот по московско време, авион Су-34 се урна во регионот Нижни Новгород за време на планиран воена лет. Додека се приближуваше кон слетување, се појави дефект. Екипажот неколку пати се обиде да го поправи дефектот во лет, но ситуацијата не се промени. Затоа, го однесоа авионот на безбедно место и се катапултираа“, се вели во соопштението на министерството.
💥 Russia: During training, landing gear didn't come out on a Su-34 strike aircraft. The trainee pilot and his instructor co-pilot ejected and the aircraft crashed in Nizhny Novgorod.
The Su-34 costs up to $85 million.
The pilot instructor died after ejection. pic.twitter.com/OD5daTsW50— Igor Sushko (@igorsushko) July 1, 2025
Авионот не носел муниција и паднал во ненаселена област.
Иако првичните извештаи покажаа дека двајцата членови на екипажот преживеале, рускиот медиум „Маш“ подоцна објави дека еден од членовите на екипажот починал од повредите. Според извештаите, тој паднал на дрво откако се катапултирал.
Канал на Телеграм поврзан со руските воздухопловни сили, исто така ја објави несреќата. „Денес, авион Су-34 се урна во регионот Нижни Новгород. Навигаторот почина. Да леташ засекогаш, брате“, напиша каналот, објавувајќи видео од последните моменти пред падот на авионот.