Регион
Хрватска пред изборот на политичкиот курс

Хрватските гласачи во недела гласаат на уште едно парламентарни избори без јасен фаворит, на кои ќе се определат дали земјата ќе продолжи по либералниот пат или ќе скршне кон десно.
Главните конкуренти за гласовите на избирачите во еднодомниот хрватски парламент се владејачката Социјалдемократска партија (SDP) на премиерот Зоран Милановиќ и опозициската Хрватска демократска заедница (HDZ) која ја води поранешниот министер за внатрешни работи Томислав Карамарко. Првата произлегува од поранешната Комунистичка партија на Хрватска, а другата беше формирана на бранот на подемот на националните чувства и национализмот во 1989 година, во периодот на падот на комунизмот и распадот на Југославија и нејзините челници ја водеа земјата во текот на војните во поранешната заедница.Предизборните испитувања на јавното мнение не дадоа јасна слика за желбите на хрватските гласачи. Доколку им се верува на оцените на хрватските политички коментатори, кои исто така генерално не укажуваат на изразена предност на ниту една политичка сила, малку подобри шанси за победа има десната опозиција, поради подобрата способност да го мобилизира електоратот. Сепак, сите аналитичари се согласни во оцената дека ниедна од двете големи партии нема да може самата да формира влада, и оти победникот за создавање на владејачка коалиција ќе мора да преговара со низата помали партии.Во текот на предизборната кампања, кандидатите се трудеа да ја искористат миграциската криза како излез од острите и контроверзни теми и всушност не понудија никакви конкретни предлози за неодложните економски прашања, вклучително и намалувањето на големиот буџетски дефицит и јавниот долг. Така што целата кампања се сведе на прашањето „кој повеќе ја сака Хрватска“.Вкупно во хрватскиот парламент – Саборот – има 151 место, по 14 пратеници се избираат од 10 изборни единици, а три мандата има дијаспората. Другите осум пратеници се резервирани за националните малцинства, а од нив три добива српското. За пратеничките мандати се натпреваруваат вкупно 2.311 кандидати од 166 партии, коалиции, движења, здруженија….., додека на минатите избори во 2011 година имаше 313 субјекти. Правото на глас ќе може да го остварат нето повеќе од 3,8 милиони гласачи, од 4,3 милиони жители. Избирачките места се отворени од 7 часот, а гласањето ќе заврши во19 часот по локално време. Првите официјални резултати од гласањето Државната изборна комисија ќе ги објави три часа по затворањето на избирачките места. Инаку, гласањето започна уште во петокот навечер, со гласањето на иселеништвото во прекуокеанските земји, и во сабота на гласачите во соседството и во Европа, како и хрватски граѓани кои во моментот се наоѓаат во странство но се навремено регистрирани за гласање, кое ќе продолжи и во недела. Во странство гласаат околу 36.000 луѓе, во 48 земји.Новина во однос со претходните избори од 2011-та е гласањето според ткн преференцијален систем, при што избирачот може да гласа не само за листата како целина,туку, исто така, и за еден од кандидатите на таа листа. Овој систем на гласање веќе беше употребен во април 2013 година, на гласањето за хрватските претставници во Европскиот парламент. За политичките партии и коалициите изборниот праг за влез во Саборот изнесува 5 отсто./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Зелено светло за Бугарија – од 1 јануари 2026 година може да го воведе еврото

Во четвртокот, Бугарија доби зелено светло од лидерите на Европската Унија за воведување на еврото од 1 јануари 2026 година.
Лидерите, собрани на самитот на ЕУ во Брисел, го поддржаа предлогот на Европската комисија да ѝ се дозволи на Бугарија да стане 21-ва членка на еврозоната и да го замени левот со евро, откако веќе планираше да го стори тоа во 2024 година, но беше одбиена.
Оваа балканска земја е членка на ЕУ од 2007 година и е првата земја што може да го воведе еврото по Хрватска во 2023 година.
Европскиот парламент и Европската централна банка (ЕЦБ) сè уште треба да бидат консултирани за потребните законски измени пред Бугарите да можат да плаќаат во евра, но тие чекори се сметаат за формалност.
Бугарија, според написите во медиумите од регионот како една од најсиромашните земји на ЕУ, останува на дното на листата од 27 членки во однос на бруто домашниот производ (БДП) по глава на жител, иако стапките на раст се повисоки од другите земји.
Покрај релативно ниските и стабилни стапки на инфлација, критериумите за пристапување вклучуваат стабилност на цените, здрави јавни финансии и стабилни девизни курсеви.
Комисијата неодамна изјави дека очекува стапка на инфлација од 3,6 проценти за Бугарија оваа година и 1,8 проценти во 2026 година, што доведе до позитивен рејтинг за Софија.
Во Бугарија, воведувањето на еврото беше проследено со жестоки протести. Во февруари, националистите запалија оган пред влезот на претставништвото на ЕУ во Софија и истурија црвена боја на стаклената фасада на зградата. Тие фрлаа молотови коктели и јајца.
Минатиот месец, поддржувачите на проруските и националистичките партии демонстрираа во главниот град Софија и во други градови, барајќи левот да се задржи поради стравувањата дека еврото ќе поттикне зголемување на цените.
Противниците на еврото собраа 604.000 потписи во корист на референдум за воведување на заедничката валута, но бугарскиот парламент го отфрли референдумот двапати – во 2023 година и во мај 2025 година.
Според анкетата спроведена од бугарскиот институт Мјара кон средината на мај, повеќе од половина од сите возрасни (54,9%) се противат на воведувањето на заедничка валута во 2026 година, додека стабилна третина (34,4%) се за приклучување кон еврозоната следната година, анализираат медиумите.
Регион
(Видео) Силни ветрови, грмотевици и град: невреме ја погоди Хрватска

Силно невреме погоди неколку делови од Хрватска во четврток вечерта. Го погоди и регионот на Загреб, за кој Државниот хидрометеоролошки завод (DHMZ) издаде црвено предупредување поради исклучително опасни временски услови. Ситуацијата беше особено тешка во Бродско-посавската жупанија. Дирекцијата за цивилна заштита утрово објави дека Окружниот центар 112 во Славонски Брод добил бројни пријави од граѓани во текот на ноќта поради последиците од невремето проследено со обилни дождови и бурни ветрови.
-Во Бродско-посавската жупанија, помеѓу 00:15 и 02:45 часот, имало прекини на далноводите и прекини на трафостаниците. 2.944 корисници во некои општини останаа без електрична енергија-, се вели во соопштението. Екипите на Електра Славонски Брод веднаш излегоа на терен и работат на отстранување на дефектите, а целосно нормализирање на снабдувањето со електрична енергија се очекува во текот на утрото и попладнето.
Во пошироката област на Вуковар, граѓаните беа сведоци на многу силни ветрови, грмотевици и интензивни врнежи од дожд во текот на ноќта. „Во Вуковар имаше силен ветер, а молњите беа како луди“, опиша еден жител.
Загреб, исто така, ја почувствувал бурата, околу 3:00 часот наутро градот бил погоден од силни ветрови кои донеле обилен дожд. По краткотрајното затишје, непосредно пред 8:00 часот наутро, силен пороен дожд повторно го погоди Загреб, придружен со силни грмотевици и налети на ветер. На западот од земјата, во Истра, во некои делови беше регистриран и град.
Силната бура ја погоди и соседна Италија, каде што беа регистрирани обилни врнежи од дожд, бурен ветер и град. На социјалните мрежи кружат фотографии од големи парчиња град, кои сведочат за силата на бурата.
Регион
Запалил спирала против комарци па ја изгорел куќата во близина на Загреб

Вчера наутро во близина на Загреб избувна пожар во куќа во сопственост на 57-годишен маж, соопшти загрепската полиција.
Истрагата утврди дека пожарот најверојатно избувнал поради пад на запалена спирала од комарци што била закачена на дрвен столб, од каде што пожарот се проширил на мебелот, кој бил целосно изгорен, на ѕидот од скалите и дел од покривот, се вели во полициското соопштение.
Пожарот бил изгаснат од пожарникари, а 43-годишен член на семејството бил полесно повреден и добил медицинска помош во Клиничката болница.