Ахмед ал-Ахмед, 43-годишен продавач на овошје од сириско потекло, стана национален херој по неговата храбра интервенција за време на масакрот на плажата Бонди минатата недела. Додека се опоравува од сериозни повреди во болница, илјадници луѓе ја изразија својата поддршка со донации што надминуваат 2,5 милиони долари, објави „Унилад“.

Во еден од најмрачните моменти во поновата австралиска историја, пред четири дена, двајца вооружени лица отворија оган на преполната плажа Бонди во Сиднеј. Ахмед реагираше без двоумење, успевајќи да го совлада и разоружа еден од напаѓачите, чин за кој многумина веруваат дека спасил безброј животи. Во нападот загинаа 15 лица, вклучувајќи и еден од напаѓачите, 50-годишниот Саџид Акрам. Ахмед беше застрелан двапати за време на неговата херојска акција.

Снимките од неговиот храбар чин брзо станаа вирални, што доведе до започнување кампања GoFundMe која собра повеќе од 42.000 донации. Неговиот адвокат Сем Иса денес извести за здравствената состојба на Ахмед.

Тој потврди дека Ахмед бил подложен на „многу сложена операција“ поради „оштетување на нервите“ и дека „тој денеска очекувано трпи големи болки“. Додаде дека таткото на две деца се подготвува за уште една осумчасовна операција следниот ден.

Претходно оваа недела, Ахмед се обрати на јавноста за прв пат од болничкиот кревет. Во видео објавено од турската телевизија ТРТ Ворлд, тој зборуваше на арапски. „Ги ценам напорите на сите. Со Божја волја, ќе ви се вратиме со радост. Ви благодарам за вашите напори. Поминав низ многу тешка фаза… Ја молам мајка ми, зеницата на моето око, да се моли за мене“, рече тој.

Ахмед беше посетен и во болница од високи австралиски функционери.

„Многу си силен. Твоето срце е силно. Твојата храброст е инспиративна“, му рече премиерот Ентони Албанезе. Премиерот на Нов Јужен Велс, Крис Минс, исто така го посети. „Ова е најневеројатната сцена што некогаш сум ја видел.“

Полицијата во меѓувреме го обвини преживеаниот осомничен, 24-годишниот Навид Акрам, за 59 кривични дела, вклучувајќи 15 обвиненија за убиство, извршување терористички акт, 40 обвиненија за нанесување тешки телесни повреди со намера за убиство, како и поставување експлозиви и јавно прикажување на симбол на забранета терористичка организација.

„Во образовниот систем во Македонија одамна е поставен механизам за превенција од употреба на психоактивни супстанци, но тој мора да се менува и надополнува, затоа што се менуваат и трендовите во однесувањето на младите – се намалува употребата на тутунот, но се зголемува употребата на електронските цигари и на тоа мора да се делува“.

Ова го истакна министерката за образование и наука проф. д-р Весна Јаневска на денешната прес конференција во Институтот за јавно здравје каде беше презентиран последниот извештај на Европскиот проект за истражување во училиштата за употреба на психоактивни супстанци, од 2024 година. Во документот има препораки што ќе помогнат при креирање на идните политики за зголемување на свеста кај младите за штетноста на психоактивните супстанци.

„Јас ќе споделам дека теми кои се поврзани со грижата за сопственото здравје се застапени во сите одделенија во редовните предмети, особено во природните науки. Но, за да ја подигнеме здравствената писменост, од оваа учебна година со поддршка на Светската здравствена организација воведовме и нов изборен предмет „Учам за моето здравје“ во VII одделение“, рече Јаневска.

Министерката информираше и дека на почетокот на годинава направени се законски измени со кои основните и средните училишта имаат обврска покрај програми за заштита од насилство, спречување на дискриминација, поголема толерантност и слично, задолжително да спроведуваат и програми за превенција од злоупотреба на алкохол, тутун и други психоактивни супстанци.

„Заедно со Канцеларијата на Обединетите нации за дрога и криминал, во октомври и ноември годинава спроведовме обуки за наставници и стручни соработници во 50 основни училишта во Скопје, Струмица, Штип, Прилеп, Кочани и Гостивар, кои ќе ја реализираат превентивната програма „Вештини за адолесценција“. Станува збор за структурирана програма која е базирана на докази и ја спроведуваат над 100 земји во светот, а има за цел да ги подготвува младите да не подлегнуваат на врснички притисок, односно да прават здрави избори и да не користат штетни психоактивни супстанци“, информираше министерката.

Наша задача е, рече Јаневска, како нови институционални раководства да продолжиме да работиме во интерес на новите генерации и заштитата на нивното здравје.

„Тоа и го правиме и затоа јавно алармираме за одредени состојби, ги обединуваме напорите и бараме вклучување на сите релевантни чинители кои можат да помогнат во креирање и спроведување на најдобрите превентивни политики“, потенцираше министерката.

Европскиот проект за истражување во училиштата за алкохол и други дроги (ЕСПАД) е најстарата истражувачка иницијатива во Европа посветена на следење на трендовите на употреба на супстанции кај адолесцентите, основана во 1995 година од денешната Агенција за дроги на Европската унија (ЕУДА). Последното истражување во Македонија беше спроведено во 2024 година во 96 средни училишта и 182 паралелки. Опфатени беа 2831 ученик, од кои 1397 или 49,3% момчиња и 1434, односно 50,7% девојчиња.

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова ја посети шивачката работилница, којашто функционира во рамките на женското одделение во КПУ-КПД Идризово, Скопје, каде оствари разговор со осуденичките, кои се вклучени во процесот на шиење и везење.

Осуденичките ја запознаа претседателката со нивните работни активности, мотивацијата и желбата за работа, инспирацијата и стекнатите вештини, и лично ги претставија своите изработки – торби, марами и несесери коишто се продаваат надвор од затворот под логото „везење надеж зад решетки“.

Шивачката работилница, којашто за првпат е отворена на иницијатива на модната дизајнерка Ирина Тошева, истовремено и менторка на осуденичките, Сиљановска-Давкова ја оцени како позитивен модел на ресоцијализација, самоодржлив, но и профитабилен.

Таа ја поздрави соработката на затворската управа со општествено одговорните компании и поединци, што резултира со успешни приказни за реинтеграција и го охрабри проширувањето на ваквата пракса и во другите затворски одделенија.

Според неа, ресоцијализацијата е една од клучните цели на казнено-поправниот систем, посочувајќи дека казната не е само изолација, туку и подготовка на осудените лица за одговорно и активно вклучување во општеството.

Претходно, претседателката оствари средба со директорот на установата, Зоран Јовановски и директорот на Управата за извршување на санкции, Александар Пандов кои ја запознаа со условите и состојбите во затворот, со планираните структурни промени за решавање на актуелните проблеми поврзани со почитување на човековите права, здравствената заштита и недостатокот на сместувачки капацитети.

На средбата, беше поздравено функционирањето на затворска судница, што овозможува безбедни услови и пониски трошоци за судските процеси.

Претседателката го реафирмираше ставот за потребата од нов Закон за помилување, потенцирајќи дека при помилувањето не се оценува делото на затвореникот, туку се евалуира нивната ресоцијализација.

Работниот ангажман на осудените лица е предвиден во Законот за извршување на санкциите. Преку работа, тие стекнуваат практични вештини и работни навики, со што се зголемуваат нивните можности за вработување по излегувањето од затвор и се намалува ризикот од повторно сторување кривични дела.

За време на посетата на шивалната, осуденичките на претседателката ѝ подарија рачно изработена торба, а таа во знак на поддршка на нивната работа купи од нив новогодишни подароци.