Џо Бајден, во своето прво интервју за Би-би-си откако ја напушти Белата куќа, изјави дека притисокот на администрацијата на Доналд Трамп врз Украина да ѝ предаде дел од својата територија на Русија претставува „модерно попуштање“, алудирајќи на политиката на смирување на Адолф Хитлер кон крајот на 1930-тите.

Зборувајќи во Делавер, поранешниот американски претседател истакна дека рускиот претседател Владимир Путин верува дека Украина е дел од Русија и рече: „Секој што мисли дека ќе престане ако му се отстапи дел од територијата е едноставно наивен“.

Бајден зборуваше по повод 80-годишнината од Денот на победата во Европа, предупредувајќи дека односите меѓу САД и Европа би можеле сериозно да се влошат под водство на сегашниот претседател Доналд Трамп. „Тоа би ја променило модерната историја на светот“, рече Бајден.

Во интервју за Би-би-си Радио 4, Бајден се осврна и на својата одлука да се повлече од претседателската трка во 2024 година, само четири месеци пред изборите, по лошиот настап во дебатата што покрена сомнежи за неговата ментална и физичка подготвеност.

Кога го прашале дали требало да се откаже порано, Бајден одговорил: „Не мислам дека тоа ќе се промени многу. Заминавме во време кога имавме добар кандидат“.

Поранешниот претседател остро ги критикуваше предлозите на Трамп, како што се враќањето на Панамскиот канал, купувањето на Гренланд и приклучувањето кон Канада како 51-ва држава. „Кој претседател го кажува тоа? Тоа не сме ние. Ние сме за слобода, демократија и можности, а не за присвојување“, рече тој.

Бајден тврдеше дека неговата администрација ѝ дала на Украина сè што ѝ е потребно за да ја одбрани и зачува својата независност и дека биле подготвени да дејствуваат уште порешително доколку Путин повторно го ескалира конфликтот.

View this post on Instagram

A post shared by BBC News (@bbcnews)

Тој, исто така, ги коментираше изјавите на администрацијата на Трамп, вклучувајќи го и потпретседателот Џеј Ди Венс, кој рече дека границите треба да бидат „замрзнати близу до местото каде што се сега“ и дека „двете страни ќе мора да се откажат од нешто“. Министерот за одбрана Пит Хегсет ја нарече идејата за враќање на границите од 2014 година „нереална“.

На што Бајден одговори: „Тоа е современо попуштање“, повлекувајќи паралела со британскиот премиер Невил Чемберлен, кој во 1930-тите се обиде да го смири Хитлер за да избегне војна, што се покажа како катастрофално.

Бајден предупреди дека Европа би можела да ја изгуби довербата во САД. „Лидерите се прашуваат – што сега? Можат ли сè уште да се потпрат на САД? Дали ќе бидат со нас?“ рече тој.

Трамп претходно изјави дека очекува Русија да го задржи Крим, анексиран во 2014 година, и го обвини украинскиот претседател Володимир Зеленски за поткопување на мировните преговори кога ги отфрли предлозите на САД.

Според извештаите, најновиот предлог од администрацијата на Трамп вклучува признавање на руската контрола врз делови од окупираната територија, вклучувајќи го и Крим – иако Белата куќа сè уште официјално не го потврдила ова.

Бајден, исто така, коментираше за изјавите дека Украина мора да отстапи дел од својата територија за да го запре крвопролевањето: „Не разбирам како некој може да мисли дека диктатор ќе биде задоволен откако ќе му дадете нешто. Тоа не е начин на размислување што го разбирам.“

„Глупаво е да се мисли дека Путин ќе застане на Украина. Тој сè уште жали за распадот на СССР и сака нов Варшавски пакт“, рече Бајден. Тој додаде дека се плаши дека некои членки на НАТО што граничат со Русија би можеле да заклучат дека е подобро да се „најде компромис“ ако Украина се согласи на територијални отстапки.

Бајден, исто така, го критикуваше однесувањето на Трамп кон сојузниците, особено за време на неодамнешната средба со Володимир Зеленски во Белата куќа, кога Трамп и Венс остро го нападнаа украинскиот претседател и побараа да покаже поголема благодарност. „Беше под нивото на Америка“, рече Бајден.

Тој, исто така, се осврна на првите месеци од вториот мандат на Трамп, во текот на кои следеа бројни извршни одлуки и големи намалувања на владините трошоци. „Кога ја напуштив функцијата, економијата растеше, берзата беше силна, ширевме позитивно влијание и трговија“, рече тој. Кога беше прашан што мисли за новиот почеток на Трамп, Бајден одговори остро: „Нека историјата го процени тоа. Не гледам ништо триумфално во тоа.“

133 кардинални електори ќе влезат во Сикстинската капела денес попладне и, зад заклучени врати, целосно изолирани од надворешниот свет, ќе го започнат тајниот избор на новиот поглавар на Римокатоличката црква.

Конклавите се состаноци на кардиналското собрание на Римокатоличката црква со цел избор на нов епископ на Рим, односно папа, и се најстариот метод за избор на поглавар на институција во светот. Конклавите (од латинскиот „cum clave“ – со клуч) во форма слична на денешната беа основани во 1274 година со декрет на папата Григориј X.

Тој, поттикнат од долгата историја на политичко мешање во изборот на папи и долгите периоди на седисваканција (слободно место на римскиот епископ), одлучил дека кардиналските изборници мора да се изолираат, да се заклучат и да не им биде дозволено да заминат додека не изберат нов поглавар.

Папата Павле VI во 1970 година пропиша дека само кардинали помлади од 80 години можат да учествуваат на конклави, а тие мора да се свикаат не порано од 15 и не подоцна од 20 дена по смртта на папата или неговото откажување од функцијата. За избор на нов папа се потребни две третини од гласовите и негова согласност.

Од 1846 година, конклавите без исклучок се одржуваат во Систинската капела, најпознатата од капелите на Апостолската палата, позната по својата архитектура и фрески од ренесансните мајстори Микеланџело, Ботичели и други на ѕидовите и таванот. Кардиналите гласаат во Систинската капела за време на конклавите, но се сместени во блиската Домот на Света Марта за време на нивното траење.

За време на конклавата, сите радио, телевизиски и телефонски врски се прекинати бидејќи кардиналите мора да бидат изолирани од надворешниот свет и од можните влијанија врз нивните одлуки.

На првиот ден од конклавата, кардиналите гласаат само еднаш, а во следните денови двапати наутро и двапати попладне. Доколку нема резултати по три дена, гласањето се одложува за максимум еден ден, кој е посветен на молитва, состаноци, размислување и духовна обнова. Оваа постапка се повторува ако има седум нови круга на гласање без избор на папа.

Во првиот круг, се подготвуваат и дистрибуираат гласачки ливчиња, а имињата на деветте кардинали кои ќе учествуваат во процесот се извлекуваат со ждрепка. Тројца се бројачи на гласови, тројца се „infirmari“ (задолжени за собирање гласови од болни кардинали) и тројца се ревизори.

Гласачките ливчиња се правоаголни, со зборовите „Eligo in Summum Pontificem“ (За Врховен свештеник го бирам) напишани на врвот, а на дното има простор за името, кое мора да биде јасно напишано со печатни букви.

Кардиналите ги оставаат гласачките ливчиња во посебен сад во облик на урна поставен на олтарот на Систинската капела.

Кога сите кардинали ќе завршат со гласањето, бројачите прво проверуваат дали бројот на гласачки ливчиња е еднаков на бројот на избирачи. Ако тоа е во ред, продолжуваме со броење на гласовите. Првите два бројачи го читаат името тивко, а третиот го чита на глас, а потоа со игла го прободува зборот „eligo“ во хартијата за да се избегне двојно броење. Ревизорите контролираат сè.

Употребените гласачки ливчиња се горат по единственото гласање на првиот ден од конклавата, а потоа по секои два завршени круга гласање (наутро и попладне) во наредните денови. Меѓутоа, ако папата е избран, гласачките ливчиња веднаш се горат (како во случајот со Бенедикт XVI, кој беше избран на првото попладневно гласање на вториот ден од конклавата).

За оваа пригода, во Систинската капела се инсталирани специјална печка и оџак. За да се информира јавноста на плоштадот „Свети Петар“ и низ целиот свет дали папата е избран, при горењето на гласачките ливчиња се додаваат специјални хемикалии, кои го претвораат чадот во црн (доколку не се постигне двотретинско мнозинство) или бел (доколку папата е избран).

Тензиите меѓу соседните земји со нуклеарно оружје, Индија и Пакистан, драматично ескалираа откако Индија вчера вечер ја започна својата воена операција „Синдур“, погодувајќи девет локации во Пакистан и Кашмир, управуван од Пакистан, тврдејќи дека целите биле „терористичка инфраструктура“ поврзана со масакрот во Пахалгам во април, каде што беа убиени 26 лица, претежно индиски туристи.

We want more.

Visuals from Pakistan Occupied Kashmir which will be soon ours. pic.twitter.com/12fUbyFsLS

— Squint Neon (@TheSquind) May 6, 2025

Пакистан ја обвини Индија за „неиспровоциран и отворен чин на војна“. Според нив, погодени се цивилни области во Муридке и Ахмадпур (во пакистанската покраина Пенџаб), како и во Музафарабад, Котли и Баг на територијата на пакистански Кашмир.

Пакистанската армија објави дека најмалку седум лица се убиени во индиските напади, вклучувајќи две деца, а дека цел на нападите биле и џамиите.

BREAKING: India has just attacked Pakistan, firing missiles at 9 sites, both in Pakistan and Kashmir, in what they call Operation Sindoor.

– Pakistan says they will respond.

– Flights have been diverted inside of Pakistan.

The World certainly doesn’t seem more peaceful in the… pic.twitter.com/ogtHesNhGR

— Brian Krassenstein (@krassenstein) May 6, 2025

Пакистанскиот министер за одбрана, Хаваџа Асиф, ја обвини Индија за „лажно тврдење дека ги таргетирала терористички кампови“, кога, според него, целите биле цивили.

So, India has officially launched an attack on Pakistan…

And both of them have access to nukes.
pic.twitter.com/OvaeLaOJPy

— Jack (@jackunheard) May 6, 2025

Пакистан најави одговор „во време и на место што самиот ќе го избере“, а премиерот Шехбаз Шариф рече дека е во тек решителен одговор. Според пакистанската војска, два индиски борбени авиони биле соборени, но ова не е независно потврдено. Пријавен е и пожар од правец на Пакистан, на границата со Индија.

Во исто време, индиската армија објави на Икс: „Правдата е задоволена“.

1 of India’s 9 airstrikes on Pakistan tonight.

Pakistan says it will retaliate shortly.

What a mess.

pic.twitter.com/j86XfNyP8l

— Spencer Hakimian (@SpencerHakimian) May 6, 2025

На социјалните мрежи се појавија снимки, на кои наводно се гледа индиски напад врз Пакистан.