Соединетите Американски Држави добија нови разузнавачки информации кои сугерираат дека Израел се подготвува за напад врз нуклеарните постројки на Иран, дури и кога администрацијата на Трамп се обидува да постигне дипломатски договор со Техеран, изјавија за Си-ен-ен повеќе американски претставници информирани за најновите разузнавачки информации.

„Тоа би било дрско кршење на политиката на Доналд Трамп“
Таквиот напад би бил дрско кршење на политиката на претседателот Доналд Трамп, изјавија американски претставници. Тоа би можело да доведе и до поширок регионален конфликт на Блискиот Исток, нешто што САД се обидуваат да го избегнат откако војната во Газа на почетокот на 2023 година ги зголеми тензиите.

Официјалните лица предупредуваат дека не е јасно дали израелските лидери донеле конечна одлука и дека постојат длабоки несогласувања во рамките на американската влада околу веројатноста Израел всушност да дејствува. Дали и како ќе дејствува Израел веројатно ќе зависи од тоа што мисли за преговорите на САД со Техеран околу неговата нуклеарна програма.

Но, „шансата Израел да нападне ирански нуклеарен објект значително се зголеми во последните месеци“, рече друг извор запознаен со американските разузнавачки служби. „И можноста Трамп да преговара за договор меѓу САД и Иран што нема да ги отстрани сите залихи на ураниум на Иран го прави нападот поверојатен.“

Пресретнати комуникации на израелски функционери
Зголемената загриженост произлегува не само од јавните и приватните пораки од високи израелски функционери дека размислуваат за таков потег, туку и од пресретнатите израелски комуникации и набљудувањата на движењата на израелската војска што би можеле да укажат на непосреден напад, велат повеќе извори запознаени со разузнавањето.

Меѓу воените подготовки што САД ги забележаа се преместувањето на воздушното оружје и завршувањето на воздушната вежба, изјавија два извора.

Но, истите тие индикатори би можеле едноставно да значат дека Израел се обидува да изврши притисок врз Иран да се откаже од клучните елементи од својата нуклеарна програма, сигнализирајќи ги последиците ако не го стори тоа, нагласувајќи ги постојано менувачките сложености со кои се соочува Белата куќа.

Си-ен-ен побара коментар од Советот за национална безбедност и од Кабинетот на израелскиот премиер. Израелската амбасада во Вашингтон не ги коментираше овие обвинувања.

Трамп јавно му се закани на Иран.
Трамп јавно се закани со воена акција против Иран доколку напорите на неговата администрација да преговара за нов нуклеарен договор со Техеран не успеат. Но, Трамп, исто така, постави временско ограничување за дипломатските напори на САД.

Во писмо до врховниот лидер на Иран, ајатолахот Али Хамнеи, кон средината на март, Трамп даде рок од 60 дена за тие напори да успеат, според извор запознаен со комуникацијата. Оттогаш, поминаа повеќе од 60 дена откако беше доставено писмото и 38 дена од почетокот на првата рунда преговори.

Висок западен дипломат кој се сретна со претседателот претходно овој месец изјави дека Трамп рекол дека САД ќе им дадат на разговорите само неколку недели за да успеат пред да прибегнат кон воени напади. Но, засега, политиката на Белата куќа е сè уште фокусирана на дипломатијата.

Премиерот Бенјамин Нетанјаху е под притисок да го спречи договорот меѓу САД и Иран, кој Израел не го смета за задоволителен, а во исто време не сака да го оддалечи Трамп, кој веќе се раздели со израелскиот премиер околу клучните безбедносни прашања во регионот.

„На крајот на краиштата, донесувањето одлуки во Израел ќе се базира на американските политички одлуки и дејствија и на тоа какви договори претседателот Трамп склучува или не склучува со Иран“, рече Џонатан Паникоф, поранешен висок разузнавачки службеник специјализиран за регионот, кој додаде дека не верува оти Нетанјаху би бил спремен да ризикува целосен прекин на односите со САД со започнување напад без барем премолчено американско одобрение.

Иран е во најслаба состојба во последните децении
Иран се наоѓа во најслабата воена позиција во последниве децении, откако Израел ги бомбардираше неговите погони за производство на ракети и системи за воздушна одбрана во октомври, а неговата економија е ослабена од санкциите и уништувањето на неговите најмоќни регионални сојузници од страна на Израел. Израел, велат американските претставници, гледа можност.

САД го засилуваат собирањето разузнавачки информации за да бидат подготвени да помогнат доколку израелските лидери одлучат да нападнат, изјави за Си-ен-ен висок американски функционер. Но, извор запознаен со размислувањето на администрацијата на Трамп изјави за Си-Ен-Ен дека е малку веројатно САД да му помогнат на Израел да изврши напад врз нуклеарните постројки на Иран во овој момент, освен ако Техеран не направи голема провокација.

Израел нема капацитет да ја уништи нуклеарната програма на Иран без помош од САД, вклучително и полнењето гориво од воздух и бомбите потребни за пробивање на длабоко закопани објекти, што е забележано и во претходните извештаи на американските разузнавачки служби, според извор запознаен со ова прашање.

Израелски извор за Си-ен-ен изјави дека Израел би бил подготвен сам да преземе воена акција доколку САД преговараат за она што изворот го опиша како „лош договор“ со Иран што Израел не може да го прифати.

„Мислам дека е поголема веројатноста да нападнат за да се обидат да го попречат договорот ако мислат дека Трамп ќе се согласи на ‘лош договор’“, рече друг извор запознаен со проценката на американските разузнавачки служби. „Израелците не се срамеа да ни го сигнализираат ова… и јавно и приватно.“

Проценка на американските разузнавачки служби во февруари сугерираше дека Израел би можел да користи воени авиони или ракети со долг дострел за да ја искористи ослабената воздушна одбрана на Иран, претходно објави Си-ен-ен.

Но, истата проценка, исто така, опишува како ваквите напади само минимално би ја попречиле нуклеарната програма на Иран и нема да претставуваат конечно решение.

„Тоа е вистински предизвик за Нетанјаху“, рече Паникоф.

Преговорите на САД со Иран се заглавени
Засега, преговорите на САД со Иран се заглавени поради барањето Техеран да не збогатува ураниум, процес што може да овозможи производство на оружје, но е потребен и за производство на нуклеарна енергија за цивилни цели.

Специјалниот претставник Стив Виткоф, кој ја предводи американската делегација, за време на викендот за „Еј-би-си Њуз“ изјави дека Вашингтон „не може да дозволи ниту 1% капацитет за збогатување“ според договорот. „Доставивме предлог до Иранците за кој сметаме дека се однесува на дел од тоа без да ги навредиме“, рече тој.

Хамнеи во вторникот изјави дека не очекува преговорите со САД за нуклеарната програма на Техеран „да доведат до заклучок“, нарекувајќи го американското барање Иран да не збогатува ураниум „голема грешка“. Иран инсистира дека има право на збогатување според Договорот на Обединетите нации за неширење на нуклеарно оружје и вели дека нема да се откаже од тоа право под никакви околности.

Според Виткоф, нова рунда преговори би можела да се одржи во Европа оваа недела. И САД и Иран доставија предлози, но по повеќе од еден месец разговори со посредство на Оман, во моментов нема американски предлог со одобрение од Трамп, велат изворите.

Американските разузнавачки агенции издадоа предупредувања во февруари дека Израел веројатно ќе се обиде да нападне клучни објекти во нуклеарната програма на Иран оваа година, претходно објави Си-ен-ен. „Ставот на Израел доследно е дека воената опција е единствената опција за запирање на воената нуклеарна програма на Иран“, забележа еден американски функционер.

Италијанската премиерка Џорџa Мелони изјави дека папата Лав во телефонски разговор со неа ја потврдил својата подготвеност да биде домаќин на следната рунда разговори во Ватикан, со цел да се обиде да се стави крај на војната меѓу Русија и Украина.

Откако ја виде потврдата од Светиот Отец за неговата подготвеност да биде домаќин на следните разговори меѓу страните во Ватикан, премиерката рече дека изразува длабока благодарност до папата Лав XIV за неговата континуирана посветеност на мирот.

Во посебна изјава, италијанската премиерка рече дека разговарала за следните чекори со други европски лидери и украинскиот претседател Володимир Зеленски.

„Беше договорено да се одржи тесна координација меѓу партнерите со цел нова рунда преговори насочени кон прекин на огнот и мировен договор во Украина“, се вели во соопштението.

Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека го избрал дизајнот за ракетниот одбранбен штит „Златна купола“ вреден 175 милијарди долари и назначил генерал на вселенските сили чија цел е блокирање на заканите од Кина и Русија.

Трамп на прес-конференција во Белата куќа објави дека генералот на американските вселенски сили, Мајкл Гетлајн, ќе биде водечки менаџер на програмата што се смета за клучна за военото планирање на Трамп.

„Златната купола“ ќе ја заштити нашата татковина, рече Трамп од Овалната соба, додавајќи дека Канада изјавила дека сака да биде дел од неа.

„Златната купола“ има за цел да создаде мрежа од сателити за откривање, следење и потенцијално пресретнување на дојдовни ракети.

Имплементацијата ќе трае со години, бидејќи контроверзната програма се соочува и со политичка контрола и со неизвесност во финансирањето. Демократските пратеници изразија загриженост во врска со процесот на набавка и вклученоста на „Спејс Икс“, сојузник на Трамп, Елон Маск, кој се појави како водечки кандидат, заедно со Палантир и Андурил, за изградба на клучни компоненти на системот.